Κιβωτός — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΚΙΒΩΤΟΣ

1. Η κιβωτός του Νώε ήταν η προμήθεια μέσω της οποίας οι προπάτορες όλης της ανθρωπότητας επιβίωσαν από τον παγγήινο Κατακλυσμό του 2370-2369 Π.Κ.Χ. (Βλέπε ΚΑΤΑΚΛΥΣΜΟΣ· ΝΩΕ.) Ο Ιεχωβά έδωσε στον Νώε λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με το μέγεθος και το σχήμα της, το σχεδιασμό για φωτισμό και εξαερισμό, καθώς επίσης τα δομικά υλικά της.—Γε 6:14-16.

Σχέδιο και Μέγεθος. Η κιβωτός (εβρ. κείμενο, τεβάχ· ελλ. κείμενο, κιβωτός) ήταν ορθογώνιο σκάφος σαν κιβώτιο, το οποίο πιθανόν να είχε επίπεδο πυθμένα. Δεν χρειαζόταν στρογγυλεμένο πυθμένα ή μυτερή πλώρη ώστε να σκίζει γρήγορα το νερό. Δεν απαιτούνταν να έχει πηδάλιο. Έπρεπε μόνο να είναι υδατοστεγής και να επιπλέει. Ένα σκάφος τέτοιου σχήματος είναι πολύ ευσταθές, δεν αναποδογυρίζει εύκολα και ο αποθηκευτικός του χώρος είναι περίπου κατά ένα τρίτο μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο χώρο των πλοίων συμβατικού σχεδιασμού. Στο πλάι της κιβωτού είχε προβλεφθεί να υπάρχει πόρτα για φορτοεκφόρτωση.

Όσον αφορά το μέγεθός της, η κιβωτός είχε μήκος 300 πήχεις, πλάτος 50 πήχεις και ύψος 30 πήχεις. Υπολογίζοντας συντηρητικά τον πήχη στα 44,5 εκ. (μερικοί πιστεύουν ότι ο αρχαίος πήχης πλησίαζε τα 56 ή τα 61 εκ.), η κιβωτός είχε διαστάσεις 133,5 μ. επί 22,3 μ. επί 13,4 μ., δηλαδή το μήκος της ήταν λιγότερο από το μισό του υπερωκεάνιου Κουίν Ελίζαμπεθ 2. Η συγκεκριμένη αναλογία μήκους προς πλάτος (6 προς 1) χρησιμοποιείται από τους σύγχρονους ναυπηγούς. Ως αποτέλεσμα, ο μεικτός όγκος της κιβωτού έφτανε περίπου τα 40.000 κ. μ. Κανένα φορτηγό σκάφος της αρχαιότητας, από ό,τι είναι γνωστό μέχρι στιγμής, δεν προσέγγιζε έστω και στο ελάχιστο το κολοσσιαίο μέγεθος της κιβωτού. Η κιβωτός ήταν ενισχυμένη εσωτερικά με δύο πρόσθετους ορόφους, πράγμα που σημαίνει ότι με τα τρία καταστρώματα η συνολική της επιφάνεια έφτανε περίπου τα 8.900 τ. μ.

Στον Νώε ειπώθηκε να “φτιάξει ένα τσόχαρ [στέγη· ή παράθυρο] για την κιβωτό”. (Γε 6:16) Δεν είναι απολύτως σαφές τι ακριβώς ήταν αυτό ή πώς κατασκευάστηκε. Μερικοί λόγιοι πιστεύουν ότι η λέξη τσόχαρ είναι συγγενική της λέξης που αποδίδεται φως και τη μεταφράζουν «παράθυρο» (KJ, Mo, ΚΛΘ), «φως» (AS, JP), «χώρος για φως» (Ro). Άλλοι, ωστόσο, συσχετίζουν τη λέξη τσόχαρ με μια μεταγενέστερη αραβική ρίζα που σημαίνει «ράχη (του χεριού)», «ράχη (ζώου)», «κατάστρωμα (πλοίου)», δηλαδή αναφέρεται στο μέρος που βρίσκεται μακριά από το έδαφος ή το νερό, και γι’ αυτόν το λόγο τη μεταφράζουν «στέγη» (AT, JB, ΒΑΜ, ΓΛ). Στον Νώε ειπώθηκε ότι αυτό το τσόχαρ έπρεπε να τελειώνει «σε ύψος ενός πήχη από το πάνω μέρος».—Γε 6:16.

Επομένως, το τσόχαρ θα μπορούσε να είναι ένα μέσο που να εξασφαλίζει επαρκή φωτισμό και εξαερισμό, όχι απλώς ένας τετράγωνος φεγγίτης με πλευρά ενός πήχη, αλλά άνοιγμα ύψους ενός πήχη κοντά στη στέγη το οποίο εκτεινόταν περιμετρικά στις τέσσερις πλευρές της κιβωτού—άρα ένα άνοιγμα με επιφάνεια σχεδόν 140 τ. μ. Από την άλλη μεριά, η στέγη θα μπορούσε να έχει ελαφρώς κεκλιμένες πλευρές, και συγχρόνως να υπάρχει επαρκές άνοιγμα για εξαερισμό κάτω από τη στέγη ή αλλού. Σχετικά με αυτή την πιθανότητα, ο Τζέιμς Φ. Άρμστρονγκ έγραψε στο σύγγραμμα Παλαιά Διαθήκη ([Vetus Testamentum] Λέιντεν, 1960, σ. 333): «Η φράση “μέχρι έναν πήχη προς τα πάνω θα το τελειώσεις” είναι δυσνόητη όταν η λέξη σόχαρ μεταφράζεται είτε “φως (= παράθυρο)” είτε ακόμη και “(επίπεδη) στέγη”. Αν, ωστόσο, εννοήσουμε μια δικλινή στέγη, η φράση “ένας πήχης προς τα πάνω” μπορεί να υποδηλώνει την ανύψωση της ακμής της στέγης από το επίπεδο της κορυφής των τοίχων. Με σύγχρονους αρχιτεκτονικούς όρους, ο “ένας πήχης” θα ήταν το ύψος των κεντρικών ορθοστατών μεταξύ των οποίων τοποθετείται η δοκός της ράχης της στέγης. . . . Σύμφωνα με το επιχείρημα που παρουσιάστηκε, η στέγη της κιβωτού του Νώε θεωρείται ότι πρέπει να είχε κλίση τέσσερα τοις εκατό (1 πήχης ανύψωση—25 πήχεις από τον τοίχο μέχρι τη ράχη της στέγης), κλίση επαρκέστατη για την απορροή των ομβρίων υδάτων».

Ο Ιεχωβά διασαφήνισε από τι έπρεπε να κατασκευαστεί αυτή η τεράστια κιβωτός: «Φτιάξε μια κιβωτό από ξύλο ρητινοφόρου δέντρου [κατά κυριολεξία, δέντρα γκόφερ]». (Γε 6:14) Μερικοί πιστεύουν ότι το ρητινοφόρο ξύλο που καθορίζεται εδώ είναι το κυπαρίσσι ή κάποιο παρόμοιο δέντρο. Σε εκείνο το μέρος του κόσμου αφθονούσε το δέντρο που αποκαλείται σήμερα κυπαρίσσι. Τόσο οι Φοίνικες όσο και ο Μέγας Αλέξανδρος το θεωρούσαν ιδανικό για τη ναυπηγική—κάτι που ισχύει ακόμη και σήμερα—και είναι εξαιρετικά αδιάβροχο και άσηπτο. Αναφέρεται ότι πόρτες και παραστάτες από κυπαρίσσι έχουν διατηρηθεί επί 1.100 χρόνια. Επιπρόσθετα, ειπώθηκε στον Νώε, όχι απλώς να καλαφατίσει τους αρμούς της κιβωτού, αλλά να την “καλύψει εσωτερικά και εξωτερικά με πίσσα”.—Βλέπε ΑΣΦΑΛΤΟΣ.

Επαρκής Χωρητικότητα. Ο κατάλογος των επιβατών της κιβωτού ήταν πολύ εντυπωσιακός. Εκτός από τον Νώε, τη σύζυγό του, τους τρεις γιους του και τις συζύγους τους, έπρεπε να επιβιβαστούν ζωντανά πλάσματα «κάθε είδους σάρκας, δύο από το καθένα». «Αρσενικό και θηλυκό θα είναι. Από τα πετούμενα πλάσματα κατά τα είδη τους και από τα κατοικίδια ζώα κατά τα είδη τους, από όλα τα κινούμενα ζώα της γης κατά τα είδη τους, δύο από το καθένα θα μπουν εκεί μαζί σου για να τα διατηρήσεις στη ζωή». Όσον αφορά τα καθαρά ζώα και πτηνά, έπρεπε να ληφθούν εφτά από κάθε είδος. Έπρεπε επίσης να αποθηκευτεί μεγάλη ποσότητα και ποικιλία τροφής για όλα αυτά τα πλάσματα, η οποία να επαρκέσει για περισσότερο από έναν χρόνο.—Γε 6:18-21· 7:2, 3.

Ο όρος «είδη» που χρησιμοποιείται για τα επιλεγμένα ζώα αναφέρεται στα σαφώς καθορισμένα και αμετάβλητα όρια που τέθηκαν από τον Δημιουργό, όρια μέσα στα οποία τα πλάσματα είναι ικανά να αναπαραχθούν «κατά τα είδη τους». Σύμφωνα με τους υπολογισμούς ορισμένων, τα εκατοντάδες χιλιάδες υποείδη ζώων σήμερα θα μπορούσαν να αναχθούν σε συγκριτικά λίγες οικογένειες «ειδών»—φερ’ ειπείν το είδος του αλόγου και το είδος της αγελάδας. Τα αναπαραγωγικά όρια κατά το «είδος», όπως θεσπίστηκαν από τον Ιεχωβά, δεν παραβιάστηκαν ούτε και μπορούσαν να παραβιαστούν. Έχοντας αυτό υπόψη, μερικοί ερευνητές έχουν υποστηρίξει ότι, αν υπήρχαν μόλις 43 «είδη» θηλαστικών, 74 «είδη» πουλιών και 10 «είδη» ερπετών στην κιβωτό, αυτά θα μπορούσαν να παραγάγουν τα ποικίλα υποείδη που είναι γνωστά σήμερα. Άλλοι, κάνοντας πιο ελεύθερους υπολογισμούς, λένε ότι θα αρκούσαν 72 «είδη» τετραπόδων και λιγότερα από 200 «είδη» πουλιών. Το γεγονός ότι η μεγάλη ποικιλία πανίδας που είναι γνωστή σήμερα θα μπορούσε να έχει προέλθει από εσωτερική διασταύρωση εντός τόσο λίγων «ειδών» μετά τον Κατακλυσμό αποδεικνύεται από την ατέλειωτη ποικιλία που υπάρχει στο ανθρώπινο είδος—υπάρχουν άνθρωποι κοντοί, ψηλοί, παχείς, αδύνατοι, με αναρίθμητες παραλλαγές στο χρώμα των μαλλιών, των ματιών και του δέρματος—που στο σύνολό τους προήλθαν από μία οικογένεια, αυτήν του Νώε.

Οι συγκεκριμένοι υπολογισμοί μπορεί να φαίνονται υπερβολικά περιοριστικοί σε μερικούς, ειδικά επειδή πηγές όπως η Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια ([The Encyclopedia Americana] 1977, Τόμ. 1, σ. 859-873) υποστηρίζουν ότι υπάρχουν περισσότερα από 1.300.000 είδη ζώων. Ωστόσο, το 60 τοις εκατό και πλέον αυτών των ειδών είναι έντομα. Αναλύοντας περαιτέρω αυτά τα μεγέθη βρίσκουμε ότι, από τα 24.000 αμφίβια, ερπετά, πουλιά και θηλαστικά, 10.000 είναι πουλιά, 9.000 είναι ερπετά και αμφίβια, πολλά από τα οποία θα μπορούσαν να έχουν επιβιώσει έξω από την κιβωτό, και μόνο 5.000 είναι θηλαστικά, μεταξύ των οποίων φάλαινες και φώκαινες, οι οποίες επίσης θα είχαν παραμείνει έξω από την κιβωτό. Άλλοι ερευνητές υπολογίζουν ότι υπάρχουν μόνο περίπου 290 είδη χερσαίων θηλαστικών που είναι μεγαλύτερα από τα πρόβατα και περίπου 1.360 μικρότερα από τους αρουραίους. (Η Ιστορία του Κατακλυσμού σε Πέτρα [The Deluge Story in Stone], του Μπ. Σ. Νέλσον, 1949, σ. 156· Ο Κατακλυσμός στο Φως της Αγίας Γραφής, της Γεωλογίας και της Αρχαιολογίας [The Flood in the Light of the Bible, Geology, and Archaeology], του Ά. Μ. Ρεουίνκελ, 1957, σ. 69) Έτσι λοιπόν, ακόμη και αν οι υπολογισμοί βασιστούν σε αυτά τα προσαυξημένα μεγέθη, η κιβωτός θα μπορούσε άνετα να έχει φιλοξενήσει ένα ζευγάρι από όλα αυτά τα ζώα.

Πέντε μήνες αφότου άρχισε ο Κατακλυσμός, «η κιβωτός κάθησε στα βουνά του Αραράτ», πιθανότατα, όμως, όχι πάνω στην ψηλότερη κορυφή (σχεδόν 5.165 μ.), αλλά σε κατάλληλο έδαφος που διευκόλυνε τη διαβίωση όλων των επιβατών για μερικούς ακόμη μήνες. Τελικά, έναν χρόνο και δέκα ημέρες αφότου άρχισε ο Κατακλυσμός, η πόρτα ανοίχτηκε πάλι και αποβιβάστηκαν όλοι.—Γε 7:11· 8:4, 14.

Οι ισχυρισμοί ότι έχουν βρεθεί υπολείμματα της κιβωτού παραμένουν ανεπιβεβαίωτοι.

Η ίδια αυτή εβραϊκή λέξη (τεβάχ) χρησιμοποιείται για το μικρό κιβώτιο στο οποίο έκρυψε η Ιωχαβέδ το ηλικίας τριών μηνών “όμορφο” μωρό της, που αργότερα ονομάστηκε Μωυσής, και το οποίο βρήκε η κόρη του Φαραώ ανάμεσα στα καλάμια κοντά στην όχθη του Νείλου. Αυτό το κιβώτιο ήταν φτιαγμένο από πάπυρο και αλειμμένο με άσφαλτο και πίσσα για να είναι αδιάβροχο.—Εξ 2:2-4, 10, υποσ.· 6:20.

2. Το κιβώτιο από ξύλο ακακίας μέσα στο οποίο τοποθετήθηκαν προσωρινά οι δεύτερες πέτρινες πλάκες με το Νόμο που δόθηκαν στον Μωυσή στο Όρος Σινά, μέχρις ότου κατασκευάστηκε η κιβωτός της μαρτυρίας έπειτα από μερικούς μήνες. (Δευ 10:1-5) Η εβραϊκή λέξη ’αρών, που αποδίδεται «κιβωτός» στα εδάφια Δευτερονόμιο 10:1-5, αλλού αποδίδεται «φέρετρο» (Γε 50:26) και «κιβώτιο».—2Βα 12:9, 10, υποσ.· 2Χρ 24:8, 10, 11.

3. Βλέπε ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.