Καθαρός, Καθαρότητα — ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Σκοπιάς

ΚΑΘΑΡΟΣ, ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ

Αρκετές λέξεις του πρωτότυπου εβραϊκού και ελληνικού κειμένου περιγράφουν αυτό που είναι καθαρό και αγνό, καθώς επίσης την πράξη του καθαρισμού, δηλαδή την επαναφορά σε μια κατάσταση χωρίς ψεγάδι, κηλίδα ή οτιδήποτε λερώνει, νοθεύει ή διαφθείρει. Αυτές οι λέξεις δεν περιγράφουν μόνο τη σωματική καθαριότητα αλλά, πιο συχνά, την ηθική ή την πνευματική καθαρότητα. Συχνά η σωματική και η τελετουργική καθαρότητα είναι αλληλένδετες. Η λέξη ταχέρ του εβραϊκού κειμένου (είμαι καθαρός· καθαρίζω) αναφέρεται συνήθως σε τελετουργική ή ηθική καθαρότητα. Ένα εβραϊκό συνώνυμο του ρήματος ταχέρ είναι το ρήμα μπαράρ, το οποίο στις διάφορες μορφές του σημαίνει «καθαρίζω· διαλέγω· παραμένω καθαρός· φαίνομαι καθαρός· καθαρισμός». (Ιεζ 20:38· Εκ 3:18· Ψλ 18:26· Ιερ 4:11) Στο ελληνικό κείμενο το επίθετο καθαρός, που σημαίνει επίσης «αγνός», χρησιμοποιείται με την έννοια της σωματικής, της ηθικής και της θρησκευτικής καθαρότητας. (Ματ 23:26· Ματ 5:8· Τιτ 1:15) Για την έλλειψη καθαρότητας το εβραϊκό κείμενο χρησιμοποιεί τη λέξη τουμ’άχ, η οποία αντιστοιχεί στη λέξη ἀκαθαρσία του ελληνικού κειμένου.—Λευ 5:3· Ματ 23:27· Γα 5:19.

Σωματική Καθαριότητα. Οι προσωπικές συνήθειες του έθνους του Ισραήλ κατέστησαν τα μέλη του έναν συγκριτικά υγιή λαό, παρά τις νομαδικές περιπλανήσεις τους στην έρημο επί 40 χρόνια. Αυτό οφειλόταν αναμφισβήτητα στους νόμους του Θεού που ρύθμιζαν τη ζωή τους στο στρατόπεδο, περιλαμβανομένης της διάγνωσης και της θεραπείας ασθενειών. Μέσω αυτής της διευθέτησης τονιζόταν η σπουδαιότητα του καθαρού νερού. Δεν κατατάσσονταν όλα τα ζώα ως καθαρά για βρώση. (Βλέπε ΖΩΑ.) Προληπτικές διατάξεις ρύθμιζαν το χειρισμό και την αποκομιδή των πτωμάτων. Η καραντίνα ενεργούσε σαν φραγμός ενάντια στην εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών. Το θάψιμο των περιττωμάτων ως μέσο αποχέτευσης ήταν μια απαίτηση υγιεινής πολύ προηγμένη για την εποχή εκείνη. (Δευ 23:12-14) Οι απαιτήσεις για συχνό λούσιμο και για το πλύσιμο των ρούχων αποτελούσαν επίσης ωφέλιμες διατάξεις του νομικού κώδικα εκείνου του έθνους.

Πολλές φορές οι Γραφές χρησιμοποιούν την κατά γράμμα καθαριότητα ως σύμβολο ή εξεικόνιση της πνευματικής καθαρότητας. Λόγου χάρη, γίνεται λόγος για «λαμπρό, καθαρό, εκλεκτό λινό ύφασμα» και λέγεται ότι εξεικονίζει «τις δίκαιες πράξεις των αγίων». (Απ 19:8) Επίσης ο Ιησούς χρησιμοποίησε μια αρχή της κατά γράμμα καθαριότητας όταν εξέθεσε την πνευματική ακαθαρσία και την υποκρισία των Φαρισαίων. Η δόλια συμπεριφορά τους παρομοιάστηκε με τον εξωτερικό καθαρισμό ενός ποτηριού ή πιάτου το οποίο όμως δεν καθαρίζεται εσωτερικά. (Ματ 23:25, 26) Ο Ιησούς χρησιμοποίησε ένα παρόμοιο παράδειγμα κατά τη διάρκεια του γεύματος του τελευταίου Πάσχα, καθώς μιλούσε στους μαθητές του παρουσία και του Ιούδα του Ισκαριώτη. Παρότι είχαν λουστεί και ο Κύριος τους είχε πλύνει τα πόδια, άρα από σωματική άποψη ήταν “ολόκληροι καθαροί”, ωστόσο από πνευματική άποψη «δεν είστε όλοι καθαροί», είπε ο Ιησούς.—Ιωα 13:1-11.

Η Αγία Γραφή αναφέρει περίπου 70 αιτίες σωματικής ακαθαρσίας και τελετουργικής μίανσης. Μεταξύ αυτών είναι: η επαφή με νεκρά σώματα (Λευ 11:32-40· Αρ 19:11-19), η επαφή με ακάθαρτα άτομα ή πράγματα (Λευ 15:4-12, 20-24· Αρ 19:22), η λέπρα (Λευ 13:1-59), οι εκκρίσεις των σεξουαλικών οργάνων, περιλαμβανομένης της έκκρισης σπέρματος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής (Λευ 15:1-3, 16-19, 32, 33), ο τοκετός (Λευ 12:1-5), η βρώση κρέατος ακάθαρτων πουλιών, ψαριών ή ζώων (Λευ 11:41-47). Οι ιερείς ιδιαίτερα υποχρεούνταν να είναι σωματικά και τελετουργικά καθαροί όταν υπηρετούσαν ενώπιον του Ιεχωβά. (Εξ 30:17-21· Λευ 21:1-7· 22:2-8) Με ειδική έννοια, η γη θα μπορούσε να μιανθεί από φόνους και ειδωλολατρίες.—Αρ 35:33, 34· Ιεζ 22:2-4· 36:25.

Τελετουργική Καθαρότητα. Αυτή τηρούνταν από τους Ισραηλίτες επί ποινή θανάτου. «Πρέπει να κρατάτε τους γιους του Ισραήλ αποχωρισμένους από την ακαθαρσία τους, για να μην πεθάνουν στην ακαθαρσία τους εξαιτίας του ότι θα έχουν μολύνει τη σκηνή μου, η οποία βρίσκεται στο μέσο τους». (Λευ 15:31) Ο καθαρισμός γινόταν συνήθως με τη χρήση νερού και στάχτης από κόκκινη αγελάδα, η δε τελετή γινόταν για ανθρώπους, τόπους και πράγματα. (Αρ 19:2-9) Τρεις από τις πιο κοινές αιτίες ακαθαρσίας που αφορούσαν άτομα απαριθμούνται στο εδάφιο Αριθμοί 5:2: «[1] κάθε λεπρό άτομο και [2] όποιον έχει εκκρίσεις και [3] όποιον είναι ακάθαρτος από πεθαμένη ψυχή».

Λέπρα. Αυτή ήταν η πιο σιχαμερή από όλες τις ασθένειες και απαιτούσε αυστηρά μέτρα ελέγχου, όπως η παρατεταμένη απομόνωση με προσεκτική και επαναλαμβανόμενη εξέταση που θα καθόριζε πότε είχε επιτευχθεί η θεραπεία. (Λευ 13:1-46· Δευ 24:8) Επομένως, χρειαζόταν να έχει μεγάλη πίστη ο ακάθαρτος λεπρός για να πει στον Ιησού: «Κύριε, αν εσύ θέλεις, μπορείς να με καθαρίσεις». Ο Ιησούς όχι μόνο ήθελε αλλά έδειξε επίσης ότι είχε και την ικανότητα να θεραπεύσει αυτή τη σιχαμερή ασθένεια προστάζοντας: «Καθαρίσου». Έπειτα ο Ιησούς είπε σε αυτόν το θεραπευμένο άνθρωπο: «Πήγαινε, δείξε τον εαυτό σου στον ιερέα και πρόσφερε το δώρο που όρισε ο Μωυσής».—Ματ 8:2-4· Μαρ 1:40-44· βλέπε ΛΕΠΡΑ.

Αρχικά, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που όριζε ο Νόμος, προτού μπορέσει να επιστρέψει στη φυσιολογική ζωή ένα θύμα λέπρας που είχε θεραπευτεί, ήταν αναγκαία μια περίπλοκη τελετή που αποτελούνταν από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος περιλάμβανε τη χρήση νερού, ξύλου κέδρου, κόκκινης κλωστής, ύσσωπου και δύο πουλιών. Όλα αυτά τα έφερνε ο λεπρός που είχε αναρρώσει όταν έδειχνε τον εαυτό του στον ιερέα έξω από το στρατόπεδο του Ισραήλ. Τότε ένα από τα πουλιά θανατωνόταν πάνω από τρεχούμενο νερό και το αίμα του συλλεγόταν σε πήλινο σκεύος. Ο ιερέας βουτούσε στο αίμα το ξύλο κέδρου, την κόκκινη κλωστή, τον ύσσωπο και το ζωντανό πουλί, τίναζε το αίμα στον θεραπευμένο λεπρό εφτά φορές και ελευθέρωνε το ζωντανό πουλί. Αφού ανακηρυσσόταν καθαρός, ο άνθρωπος ξυριζόταν, λουζόταν, έπλενε τα ρούχα του και έμπαινε στο στρατόπεδο, ήταν όμως υποχρεωμένος να κατοικεί εφτά ημέρες έξω από τη σκηνή του. Την έβδομη ημέρα ξύριζε πάλι όλες τις τρίχες του, περιλαμβανομένων και των φρυδιών του. Την επόμενη ημέρα έφερνε δύο κριάρια και ένα θηλυκό αρνί μικρότερο του ενός χρόνου, μαζί με λίγο αλεύρι και λάδι, ως προσφορά για ενοχή, προσφορά για αμαρτία, ολοκαύτωμα και προσφορά σιτηρών. Ο ιερέας παρουσίαζε πρώτα την προσφορά για ενοχή, που αποτελούνταν από ένα κριάρι και το λάδι, ως κινητή προσφορά ενώπιον του Ιεχωβά, και κατόπιν θανάτωνε το κριάρι και έβαζε λίγο από το αίμα πάνω στο λοβό του δεξιού αφτιού, στο δεξιό αντίχειρα και στο μεγάλο δάχτυλο του δεξιού ποδιού εκείνου που καθαριζόταν. Παρόμοια, μέρος του λαδιού τοποθετούνταν κατόπιν πάνω από το αίμα στα τρία σημεία που προαναφέρθηκαν. Μέρος του λαδιού επίσης ραντιζόταν εφτά φορές ενώπιον του Ιεχωβά και το υπόλοιπο τοποθετούνταν στο κεφάλι εκείνου που καθαριζόταν. Έπειτα ο ιερέας πρόσφερε τη θυσία για αμαρτία, το ολοκαύτωμα και την προσφορά σιτηρών, κάνοντας εξιλέωση και ανακηρύσσοντας καθαρό τον θεραπευμένο λεπρό. Αν, λόγω των περιστάσεων, ο υποψήφιος ήταν πολύ φτωχός, μπορούσε να αντικαταστήσει το αρνί και το ένα κριάρι που χρησιμοποιούνταν ως προσφορά για αμαρτία και ολοκαύτωμα με δύο τρυγόνια ή δύο νεαρά περιστέρια.—Λευ 14:1-32.

Εκκρίσεις. Υπήρχαν νόμοι που αφορούσαν και τις φυσιολογικές και τις παθολογικές εκκρίσεις του σώματος και των δύο φύλων, δηλαδή τις εκκρίσεις των σεξουαλικών οργάνων. Αν ένας άντρας είχε ακούσια έκκριση σπέρματος κατά τη διάρκεια της νύχτας, έπρεπε να λουστεί και να πλύνει τα ενδύματά του και να παραμείνει ακάθαρτος μέχρι το επόμενο βράδυ. Μια γυναίκα έπρεπε να υπολογίσει εφτά ημέρες ως περίοδο ακαθαρσίας για την κανονική της εμμηνόρροια.

Ωστόσο, αν μια γυναίκα είχε ακανόνιστη, ανώμαλη ή παρατεταμένη ροή, τότε έπρεπε να υπολογίσει άλλες εφτά ημέρες αφότου σταματούσε η ροή. Παρόμοια και ο άντρας που είχε εκκρίσεις έπρεπε να υπολογίσει εφτά ημέρες αφότου σταματούσαν οι εκκρίσεις. (Αυτή η παθολογική κατάσταση του ουροποιητικού του συστήματος δεν πρέπει να συγχέεται με τη φυσιολογική εκβολή σπέρματος.) Οτιδήποτε άγγιζε ο άντρας ή η γυναίκα ή οτιδήποτε πάνω στο οποίο καθόταν (κρεβάτια, καρέκλες, σαμάρια, ενδύματα, κ.ο.κ.) κατά τη διάρκεια της ακαθαρσίας του γινόταν και αυτό ακάθαρτο, και οποιοσδήποτε άγγιζε κατόπιν αυτά τα αντικείμενα ή το ίδιο το ακάθαρτο άτομο απαιτούνταν να λουστεί, να πλύνει τα ενδύματά του και να παραμείνει ακάθαρτος μέχρι το βράδυ. Εκτός από το λούσιμο και το πλύσιμο των ενδυμάτων τους, και ο άντρας και η γυναίκα έπρεπε να φέρουν την όγδοη ημέρα δύο τρυγόνια ή δύο νεαρά περιστέρια στη σκηνή της συνάντησης, ο δε ιερέας έπρεπε να τα προσφέρει, το ένα ως προσφορά για αμαρτία και το άλλο ως ολοκαύτωμα, προκειμένου να κάνει εξιλέωση για το καθαρισμένο άτομο.—Λευ 15:1-17, 19-33.

Όταν ένας άντρας και η σύζυγός του είχαν σεξουαλική επαφή στην οποία υπήρχε έκκριση σπέρματος, απαιτούνταν από αυτούς να λουστούν και ήταν ακάθαρτοι μέχρι το βράδυ. (Λευ 15:16-18) Αν η ροή της συζύγου άρχιζε κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής χωρίς εκείνη να το περιμένει, τότε ο σύζυγος ήταν ακάθαρτος εφτά ημέρες όπως και η σύζυγός του. (Λευ 15:24) Αν έδειχναν εσκεμμένα περιφρόνηση για το νόμο του Θεού και είχαν σεξουαλικές σχέσεις όσο εκείνη είχε εμμηνόρροια, η ποινή του θανάτου επιβαλλόταν και στον άντρα και στη γυναίκα. (Λευ 20:18) Για τους παραπάνω λόγους, όταν απαιτούνταν τελετουργική καθαρότητα, όπως για παράδειγμα όταν αγιάζονταν οι άντρες για πολεμική εκστρατεία, υποχρεούνταν να απέχουν από σεξουαλικές επαφές με τις συζύγους τους.—1Σα 21:4, 5· 2Σα 11:8-11.

Ο τοκετός επίσης σηματοδοτούσε περίοδο ακαθαρσίας για τη μητέρα. Αν το βρέφος ήταν αγόρι, αυτή ήταν ακάθαρτη εφτά ημέρες, όπως συνέβαινε και στην περίοδο της εμμηνόρροιάς της. Την όγδοη ημέρα το παιδί περιτεμνόταν, αλλά επί 33 ακόμη ημέρες η μητέρα ήταν ακάθαρτη από την άποψη ότι δεν μπορούσε να αγγίξει τίποτα άγιο ούτε να μπει στο αγιαστήριο, αν και δεν καθιστούσε ακάθαρτο οτιδήποτε άγγιζε. Αν το βρέφος ήταν κορίτσι, η 40ήμερη περίοδος διπλασιαζόταν: 14 ημέρες συν 66 ημέρες. Έτσι λοιπόν, από τη γέννηση ο Νόμος διαχώριζε το αρσενικό από το θηλυκό, δίνοντας στο θηλυκό υποδεέστερη θέση. Σε κάθε περίπτωση, στο τέλος της περιόδου του καθαρισμού η μητέρα έπρεπε να φέρει ένα κριάρι στον πρώτο του χρόνο για ολοκαύτωμα και ένα νεαρό περιστέρι ή ένα τρυγόνι ως προσφορά για αμαρτία. Αν οι γονείς ήταν πολύ φτωχοί για να προσφέρουν κριάρι, όπως στην περίπτωση της Μαρίας και του Ιωσήφ, τότε αρκούσαν για τις θυσίες καθαρισμού δύο τρυγόνια ή δύο περιστέρια.—Λευ 12:1-8· Λου 2:22-24.

Γιατί έλεγε ο Μωσαϊκός Νόμος ότι η σεξουαλική επαφή και ο τοκετός καθιστούσαν ένα άτομο «ακάθαρτο»;

Εγείρεται το ερώτημα: Γιατί τέτοια φυσιολογικά και κατάλληλα πράγματα όπως η εμμηνόρροια, η σεξουαλική επαφή ανάμεσα σε παντρεμένα άτομα και ο τοκετός θεωρούνταν από το Νόμο ως πράγματα που καθιστούσαν κάποιον «ακάθαρτο»; Κατ’ αρχάς, ο Νόμος ανύψωνε τις πιο στενές σχέσεις του γάμου στο επίπεδο της αγιότητας, διδάσκοντας και στους δύο συζύγους εγκράτεια, μεγάλη εκτίμηση για τα όργανα αναπαραγωγής και σεβασμό για την ιερότητα της ζωής και του αίματος. Η σχολαστική τήρηση αυτών των διατάξεων είχε οφέλη και στον τομέα της υγιεινής, όπως έχει ήδη επισημανθεί. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη πλευρά του ζητήματος.

Στην αρχή, ο Θεός δημιούργησε τις σεξουαλικές ορμές και τις αναπαραγωγικές δυνάμεις στον πρώτο άντρα και στην πρώτη γυναίκα και τους πρόσταξε να συμβιώσουν και να γεννήσουν παιδιά. Επομένως, η σεξουαλική επαφή δεν ήταν αμαρτία για το τέλειο ζευγάρι. Ωστόσο, όταν ο Αδάμ και η Εύα παρήκουσαν τον Θεό, όχι στο θέμα των σεξουαλικών σχέσεων, αλλά στο ότι έφαγαν τον απαγορευμένο καρπό, έλαβαν χώρα δραστικές αλλαγές. Ξαφνικά, η ένοχη, αμαρτωλή τους συνείδηση τους έκανε να αντιληφθούν τη γύμνια τους, και αμέσως κάλυψαν τα γεννητικά τους όργανα από το βλέμμα του Θεού. (Γε 3:7, 10, 11) Έκτοτε, οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να εκτελέσουν με τελειότητα την εντολή για τεκνοποίηση, αλλά, απεναντίας, το κληρονομικό ψεγάδι της αμαρτίας και η ποινή του θανάτου μεταφέρονταν από τους γονείς στα παιδιά. Ακόμη και οι πιο δίκαιοι και θεοφοβούμενοι γονείς φέρνουν στον κόσμο παιδιά μολυσμένα από την αμαρτία.—Ψλ 51:5.

Οι απαιτήσεις του Νόμου που αφορούσαν τις λειτουργίες των αναπαραγωγικών οργάνων δίδασκαν στους άντρες και στις γυναίκες να έχουν αυτοπειθαρχία, να αναχαιτίζουν τα πάθη και να σέβονται τα μέσα αναπαραγωγής που δημιούργησε ο Θεός. Οι διατάξεις του Νόμου υπενθύμιζαν δυναμικά στα πλάσματα την αμαρτωλή τους κατάσταση. Δεν επρόκειτο απλώς για μέτρα υγιεινής που εξασφάλιζαν καθαριότητα ή προφύλασσαν από την εξάπλωση ασθενειών. Ως υπενθύμιση της κληρονομημένης αμαρτωλότητας του ανθρώπου, ήταν σωστό να τηρούν μια περίοδο ακαθαρσίας τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες που είχαν γεννητικές εκκρίσεις λόγω των φυσιολογικών λειτουργιών του σώματός τους. Αν έπασχαν από μη φυσιολογικές, παρατεταμένες εκκρίσεις λόγω ελαττωματικών παραγόντων, απαιτούνταν πιο εκτεταμένη περίοδος ακαθαρσίας, στο τέλος δε, όπως και όταν μια μητέρα γεννούσε, εκτός από το λούσιμο, ήταν αναγκαία μια προσφορά για αμαρτία, ώστε ο ιερέας του Θεού να μπορεί να κάνει εξιλέωση για το συγκεκριμένο άτομο. Παρόμοια και η Μαρία, η μητέρα του Ιησού, ομολόγησε την κληρονομημένη αμαρτωλότητά της, αναγνωρίζοντας ότι δεν ήταν αναμάρτητη, άσπιλη, με το να προσφέρει εξιλεωτική θυσία μετά τη γέννηση του πρωτοτόκου της.—Λου 2:22-24.

Νεκρά σώματα. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Μωσαϊκού Νόμου για τα νεκρά σώματα, υπήρχαν διαφορετικοί βαθμοί ακαθαρσίας: Το άγγιγμα νεκρού ζώου καθιστούσε κάποιον ακάθαρτο μόνο για μία ημέρα, ενώ το άγγιγμα νεκρού ανθρώπου κατέληγε σε ακαθαρσία για μία εβδομάδα. Στην πρώτη περίπτωση απαιτούνταν μόνο να πλύνει κανείς τα ενδύματά του, ή αν έτρωγε άθελά του ένα ζώο το οποίο ήταν ψόφιο ή είχε κατασπαραχτεί από θηρίο, τότε εκτός από το να πλύνει τα ενδύματά του έπρεπε και να λουστεί. (Λευ 5:2· 11:8, 24, 27, 31, 39, 40· 17:15) Η ίδια διάταξη ίσχυε και για τους ιερείς, με την επιπλέον εντολή ότι αν έτρωγαν οτιδήποτε άγιο ενόσω βρίσκονταν σε ακάθαρτη κατάσταση, έπρεπε να θανατωθούν.—Λευ 22:3-8.

Για όσους άγγιζαν ανθρώπινο πτώμα ήταν αναγκαία πιο περίπλοκη τελετουργία καθαρισμού. Γι’ αυτόν το σκοπό ετοιμάζονταν στάχτες από μια κόκκινη αγελάδα που είχε σφαχτεί έξω από το στρατόπεδο. Ο ιερέας τίναζε λίγο από το αίμα της προς το μέρος της σκηνής της συνάντησης εφτά φορές. Έπειτα έκαιγαν ολόκληρη την αγελάδα (δέρμα, κρέας, αίμα, κόπρανα) και έριχναν στη φωτιά ξύλο κέδρου, ύσσωπο και κόκκινη κλωστή. Τις στάχτες τις φύλαγαν και τις χρησιμοποιούσαν “στο νερό που ήταν για καθαρισμό” με το οποίο, την τρίτη και την έβδομη ημέρα, αυτός που είχε αγγίξει το ανθρώπινο πτώμα ραντιζόταν για καθαρισμό. Στο τέλος των εφτά ημερών έπρεπε να πλύνει τα ενδύματά του και να λουστεί, και τότε ανακηρυσσόταν καθαρός.—Αρ 19:1-13.

Σύμφωνα με αυτή τη διάταξη, όταν συνέβαινε θάνατος, όλοι όσοι βρίσκονταν μέσα στο σπίτι ή στη σκηνή καθίσταντο ακάθαρτοι, καθώς επίσης η ίδια η κατοικία και όλα τα ανοιχτά σκεύη. Παρόμοια, το άγγιγμα ακόμη και ενός κόκαλου κάποιου που είχε σκοτωθεί στο πεδίο της μάχης ή το άγγιγμα οποιουδήποτε τόπου ταφής ή μνήματος καθιστούσε κάποιον ακάθαρτο. Γι’ αυτόν το λόγο, στις ημέρες του Ιησού υπήρχε το έθιμο να ασβεστώνουν τους τάφους έναν μήνα πριν από το Πάσχα ώστε να μη σκοντάψει κατά λάθος κανείς σε κάποιον τάφο και αποκλειστεί από τη γιορτή. (Αρ 19:14-19· Ματ 23:27· Λου 11:44) Αν κάποιος πέθαινε μπροστά ή κοντά σε ένα άτομο που είχε κάνει ευχή Ναζηραίου, η περίοδος την οποία είχε ήδη διανύσει αυτός για την εκπλήρωση της ευχής ακυρωνόταν και ήταν αναγκαία η προσφορά θυσίας.—Αρ 6:8-12· βλέπε ΝΑΖΗΡΑΙΟΣ· ΣΑΜΨΩΝ.

Υπό τη διαθήκη του Νόμου, μέρη και πράγματα που είχαν μολυνθεί έπρεπε να καθαριστούν. Αν είχε διαπραχθεί φόνος από άγνωστο δράστη, πρώτα καθοριζόταν μέσω μέτρησης ποια πόλη ήταν πιο κοντά στο έγκλημα. Τότε οι πρεσβύτεροι εκείνης της πόλης έπρεπε να πάρουν (ως υποκατάστατο του φονιά) μια νεαρή αγελάδα με την οποία δεν είχε γίνει καμιά εργασία και να σπάσουν τον τράχηλό της στην κοιλάδα ενός χειμάρρου όπου έτρεχε νερό, και πάνω από το ζώο έπρεπε να καθαριστούν συμβολικά από κάθε ευθύνη πλένοντας τα χέρια τους σε ένδειξη αθωότητας, κάνοντας έτσι έκκληση να μην τους καταλογιστεί κατηγορία ενοχής.—Δευ 21:1-9.

Ενδύματα ή σκεύη που είχαν έρθει σε επαφή με νεκρά σώματα ή είχαν μολυνθεί με άλλους τρόπους έπρεπε να καθαριστούν με συγκεκριμένες διαδικασίες. (Λευ 11:32-35· 15:11, 12) Η εμφάνιση λέπρας σε ένδυμα ή στους τοίχους σπιτιού ήταν πολύ πιο σοβαρό θέμα, διότι, αν δεν μπορούσε να αναχαιτιστεί και φαινόταν ότι εξαπλώνεται, ήταν αναγκαίο να καταστραφεί το ένδυμα ή να κατεδαφιστεί το σπίτι εντελώς.—Λευ 13:47-59· 14:33-53.

Τα λάφυρα πολέμου έπρεπε να καθαριστούν προτού φερθούν μέσα στο στρατόπεδο. Τα εύφλεκτα αντικείμενα τα καθάριζαν με νερό, αλλά τα μεταλλικά έπρεπε να τα περάσουν από τη φωτιά.—Αρ 31:21-24.

Χριστιανική Καθαρότητα. Οι Χριστιανοί δεν υπόκεινται στο Νόμο και στις απαιτήσεις του περί καθαρισμού, έστω και αν αυτός ο Νόμος και τα έθιμά του ίσχυαν ακόμη στις ημέρες που ο Ιησούς ήταν στη γη. (Ιωα 11:55) Ο Νόμος είχε «σκιά των καλών μελλοντικών πραγμάτων», αλλά «η πραγματικότητα ανήκει στον Χριστό». (Εβρ 10:1· Κολ 2:17) Κατά συνέπεια, ο Παύλος έγραψε σχετικά με αυτά τα ζητήματα καθαρισμού: «Ναι, σχεδόν τα πάντα καθαρίζονται με αίμα σύμφωνα με το Νόμο [ο Μωυσής ράντισε το βιβλίο, το λαό, τη σκηνή και τα σκεύη με αίμα], και αν δεν χυθεί αίμα δεν γίνεται συγχώρηση. Γι’ αυτό, ήταν αναγκαίο οι συμβολικές απεικονίσεις των πραγμάτων που είναι στους ουρανούς να καθαρίζονται με αυτά τα μέσα». «Διότι αν το αίμα τράγων και ταύρων και η στάχτη δαμαλίδας με την οποία ραντίζονται εκείνοι που έχουν μολυνθεί αγιάζουν μέχρι του σημείου να καθαρίζεται η σάρκα, πόσο μάλλον το αίμα του Χριστού, ο οποίος μέσω αιώνιου πνεύματος πρόσφερε τον εαυτό του χωρίς ψεγάδι στον Θεό, θα καθαρίσει τη συνείδησή μας από νεκρά έργα για να αποδίδουμε ιερή υπηρεσία προς τον ζωντανό Θεό;»—Εβρ 9:19-23, 13, 14.

Άρα λοιπόν, το αίμα του Κυρίου Ιησού Χριστού είναι αυτό που καθαρίζει τους Χριστιανούς από κάθε αμαρτία και αδικία. (1Ιω 1:7, 9) Ο Χριστός «αγάπησε την εκκλησία και παρέδωσε τον εαυτό του για αυτήν, για να την αγιάσει καθαρίζοντάς την με το λουτρό του νερού μέσω του λόγου» ώστε να είναι ακηλίδωτη, άγια και χωρίς ψεγάδι, “λαός αποκλειστικά δικός του, ζηλωτής για καλά έργα”. (Εφ 5:25-27· Τιτ 2:14) Επομένως, κάθε μέλος αυτής της Χριστιανικής εκκλησίας δεν θα πρέπει να «ξεχάσει τον καθαρισμό του από τις παλιές του αμαρτίες» αλλά θα πρέπει να συνεχίσει να εκδηλώνει τον καρπό του πνεύματος του Θεού (2Πε 1:5-9) και να θυμάται ότι «το καθένα που κάνει καρπό το καθαρίζει [ο Θεός] για να κάνει περισσότερο καρπό».—Ιωα 15:2, 3.

Κατά συνέπεια, οι Χριστιανοί πρέπει να διατηρούν υψηλό βαθμό σωματικής, ηθικής και πνευματικής καθαρότητας, φυλαγόμενοι από «κάθε μόλυσμα σάρκας και πνεύματος». (2Κο 7:1) Με βάση τα όσα είπε ο Ιησούς, ότι δηλαδή “δεν μολύνει τον άνθρωπο ό,τι μπαίνει μέσα του αλλά ό,τι βγαίνει από αυτόν”, όσοι ωφελούνται από τον καθαρισμό που επιτελεί το αίμα του Χριστού θέτουν τη μεγαλύτερη έμφαση στην πνευματική καθαρότητα. Αυτοί διακρατούν «καθαρή καρδιά» και «καθαρή συνείδηση» ενώπιον του Θεού. (Μαρ 7:15· 1Τι 1:5· 3:9· 2Τι 1:3) Σε τέτοια άτομα με καθαρή συνείδηση «τα πάντα είναι καθαρά», εν αντιθέσει με τα άπιστα άτομα που έχουν μολυσμένη συνείδηση, στα οποία «τίποτα δεν είναι καθαρό». (Τιτ 1:15) Εκείνοι που θέλουν να παραμείνουν καθαροί και αγνοί στην καρδιά προσέχουν τη συμβουλή του εδαφίου Ησαΐας 52:11, το οποίο λέει: «Μην αγγίξετε τίποτα ακάθαρτο· . . . κρατήστε τον εαυτό σας καθαρό, εσείς που βαστάζετε τα σκεύη του Ιεχωβά». (Ψλ 24:4· Ματ 5:8) Κάνοντάς το αυτό, τα «χέρια» τους καθαρίζονται με συμβολική έννοια (Ιακ 4:8) και ο Θεός πολιτεύεται μαζί τους θεωρώντας τους καθαρά άτομα.—2Σα 22:27· Ψλ 18:26· βλέπε επίσης Δα 11:35· 12:10.

Σε μια περίπτωση ο απόστολος Παύλος, παρότι δεν υπαγόταν πλέον στο Νόμο, τήρησε τις απαιτήσεις του Νόμου καθαρίζοντας τελετουργικά τον εαυτό του στο ναό. Ήταν αυτό ασυνέπεια από μέρους του; Ο Παύλος δεν εναντιωνόταν στο Νόμο ή στις διαδικασίες του—απλώς έδειξε ότι η υπακοή σε αυτόν δεν ήταν θεϊκή απαίτηση για τους Χριστιανούς. Όπου οι διαδικασίες του Νόμου δεν παραβίαζαν τις νέες Χριστιανικές αλήθειες, δεν υπήρχε ουσιαστική αντίρρηση να εφαρμόζει κανείς ό,τι είχε καθορίσει ο Θεός υπό το Νόμο. Ο Παύλος ενήργησε με το συγκεκριμένο τρόπο για να μην εμποδίσει χωρίς λόγο τους Ιουδαίους να ακούσουν τα καλά νέα για τον Ιησού Χριστό. (Πρ 21:24, 26· 1Κο 9:20) Με παρόμοιο πνεύμα ο απόστολος πρόβαλε επίσης το επιχείρημα ότι το φαγητό αυτό καθαυτό μπορεί να είναι καθαρό, αλλά αν τρώγοντάς το θα σκανδάλιζε τον αδελφό του, τότε δεν θα το έτρωγε. (Ρω 14:14, 15, 20, 21· 1Κο 8:13) Σε όλα αυτά, ο Παύλος έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για τη σωτηρία των άλλων και έκανε ό,τι μπορούσε για να συμβάλει σε αυτήν. Επομένως, ήταν σε θέση να πει: «Είμαι καθαρός από το αίμα όλων».—Πρ 20:26· 18:6.