ΣΑΒΒΑΤΙΑΙΟ ΕΤΟΣ

Το έβδομο έτος κάθε κύκλου εφτά ετών. Στη διάρκεια αυτού του έτους εφαρμοζόταν στον αρχαίο Ισραήλ αγρανάπαυση—καθώς η γη έμενε ακαλλιέργητη—και όσοι ήταν Εβραίοι δεν πιέζονταν να πληρώσουν τα χρέη τους.

Αρχής γενομένης από το 1473 Π.Κ.Χ., το έτος κατά το οποίο ο Ισραήλ εισήλθε στην Υποσχεμένη Γη, έπρεπε να γιορτάζεται ένα σαββατιαίο έτος «στο τέλος κάθε εφτά χρόνων», με άλλα λόγια κάθε έβδομο έτος. (Δευ 15:1, 2, 12· παράβαλε Δευ 14:28.) Το σαββατιαίο έτος άρχιζε, όπως φαίνεται, με το σάλπισμα στις 10 Εθανίμ (Τισρί), την Ημέρα της Εξιλέωσης. Ωστόσο, μερικοί υποστηρίζουν ότι, ενώ το Ιωβηλαίο έτος άρχιζε την Ημέρα της Εξιλέωσης, το σαββατιαίο άρχιζε την 1η Τισρί.

Η γη δεν έπρεπε να καλλιεργείται ούτε έπρεπε να γίνεται σπορά, κλάδεμα ή συγκομιδή της σοδειάς, αλλά ό,τι βλάσταινε από μόνο του αφηνόταν στον αγρό και μπορούσε να καταναλωθεί από τον ιδιοκτήτη του αγρού, καθώς επίσης από τους δούλους του, τους μισθωτούς εργάτες και τους πάροικους. Με την προμήθεια αυτή εκδηλωνόταν έλεος στους φτωχούς, όπως επίσης στα κατοικίδια ζώα και στα θηρία, εφόσον και αυτά είχαν πρόσβαση στα προϊόντα της γης στη διάρκεια του σαββατιαίου έτους.—Λευ 25:1-7.

Το σαββατιαίο έτος ονομαζόταν «το έτος της αποδέσμευσης [χασσεμιττάχ]». (Δευ 15:9· 31:10) Στη διάρκεια αυτού του έτους η γη απολάμβανε πλήρη ανάπαυση, ή αλλιώς αποδέσμευση, εφόσον παρέμενε ακαλλιέργητη. (Εξ 23:11) Έπρεπε επίσης να υπάρχει ανάπαυση, ή αλλιώς αποδέσμευση, από τα χρέη. Ήταν «αποδέσμευση για τον Ιεχωβά», ώστε να τιμάται εκείνος. Μολονότι μερικοί διαφωνούν, ορισμένοι σχολιαστές υποστηρίζουν ότι τα χρέη δεν ακυρώνονταν πραγματικά, αλλά ο Εβραίος πιστωτής δεν έπρεπε να πιέζει τον ομοεθνή του να πληρώσει το χρέος, επειδή ο γεωργός δεν θα είχε εισόδημα εκείνο το έτος. Ωστόσο, ο δανειστής μπορούσε να πιέσει για πληρωμή έναν αλλοεθνή. (Δευ 15:1-3) Μερικοί ραβίνοι διατείνονται ότι τα χρέη που αφορούσαν δάνεια φιλανθρωπικής βοήθειας προς κάποιον φτωχό αδελφό ακυρώνονταν, αλλά τα χρέη που είχε βάλει κάποιος για επαγγελματικές συναλλαγές υπάγονταν σε διαφορετική κατηγορία. Λένε επίσης ότι τον πρώτο αιώνα της Κοινής Χρονολογίας ο Χιλέλ θέσπισε μια διαδικασία με την οποία ο δανειστής μπορούσε να εμφανιστεί ενώπιον του δικαστηρίου και, κάνοντας μια συγκεκριμένη δήλωση, να διασφαλίσει ότι δεν θα έχανε το δικαίωμα να εισπράξει τα χρήματά του.—Η Πεντάτευχος και τα Χαφτορά (The Pentateuch and Haftorahs), επιμέλεια Τζ. Χερτζ, Λονδίνο, 1972, σ. 811, 812.

Αυτό το έτος αποδέσμευσης, ή αλλιώς ανάπαυσης από την πίεση για εξόφληση των χρεών, δεν συνεπαγόταν αποδέσμευση των δούλων, πολλοί από τους οποίους είχαν βρεθεί σε αυτή την κατάσταση εξαιτίας χρεών. Ο Εβραίος δούλος αποδεσμευόταν το έβδομο έτος της δουλείας του ή το Ιωβηλαίο—ανάλογα με το ποιο ερχόταν πρώτο.—Δευ 15:12· Λευ 25:10, 54.

Απαιτούνταν πίστη για να τηρούνται τα σαββατιαία έτη ως μέρος της διαθήκης του Ιεχωβά με τον Ισραήλ, αλλά η πλήρης συμμόρφωση με τη διαθήκη θα κατέληγε σε μεγάλες ευλογίες. (Λευ 26:3-13) Ο Θεός υποσχέθηκε ότι η συγκομιδή του έκτου έτους θα ήταν αρκετά μεγάλη ώστε να αποδώσει τροφή για μέρη τριών ετών, δηλαδή από το έκτο έτος μέχρι τη συγκομιδή του όγδοου έτους. Επειδή δεν μπορούσαν να σπείρουν το έβδομο έτος, δεν υπήρχε συγκομιδή μέχρι το όγδοο. (Παράβαλε Λευ 25:20-22.) Όταν ο Ισραήλ εισήλθε στην Υποσχεμένη Γη υπό τον Ιησού του Ναυή, δαπάνησε έξι χρόνια στην καθυπόταξη των εθνών της Χαναάν και στη διαμοίραση της εδαφικής κληρονομιάς. Φυσικά, σε αυτό το διάστημα οι Ισραηλίτες δεν μπορούσαν να σπείρουν πολύ—αν μπορούσαν καν να σπείρουν—αλλά εξασφάλιζαν κάποια τροφή από τις σοδειές των Χαναναίων. (Δευ 6:10, 11) Το έβδομο έτος ήταν σάββατο, άρα έπρεπε να δείξουν πίστη και υπακοή περιμένοντας τη συγκομιδή του όγδοου έτους, και με την ευλογία του Θεού επιβίωσαν.

Κάθε έτος αποδέσμευσης, στη Γιορτή των Σκηνών, έπρεπε να συγκεντρώνεται όλος ο λαός—άντρες και γυναίκες, μικρά παιδιά και πάροικοι—για να ακούσει την ανάγνωση του Νόμου.—Δευ 31:10-13.

Η γη θα είχε απολαύσει 121 σαββατιαία έτη και 17 Ιωβηλαία πριν από την εξορία, αν ο Ισραήλ είχε τηρήσει το Νόμο σωστά. Αλλά τα σαββατιαία έτη τηρήθηκαν μόνο εν μέρει. Όταν ο λαός εξορίστηκε στη Βαβυλώνα, η γη παρέμεινε έρημη 70 χρόνια “ώσπου να ξεπληρώσει τα σάββατά της”. (2Χρ 36:20, 21· Λευ 26:34, 35, 43) Οι Γραφές δεν αναφέρουν πουθενά ότι οι Ιουδαίοι δεν είχαν τηρήσει 70 ακριβώς σαββατιαία έτη. Ωστόσο, ο Ιεχωβά επέτρεψε να επιβληθούν 70 χρόνια ερήμωσης στη γη ως αντιστάθμισμα για όλα τα σαββατιαία έτη που δεν είχαν τηρηθεί.