ΓΕΝΕΘΛΙΑ

Η επέτειος της γέννησης κάποιου· στο πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο, γιωμ χουλλέδεθ (Γε 40:20) και στο πρωτότυπο ελληνικό, γενέσια (Ματ 14:6· Μαρ 6:21).

Οι Εβραίοι κατέγραφαν σε αρχεία το έτος γέννησης κάποιου, όπως αποκαλύπτουν τα γενεαλογικά και χρονολογικά στοιχεία της Γραφής. (Αρ 1:2, 3· Ιη 14:10· 2Χρ 31:16, 17) Δεν χρειαζόταν να καταφεύγει κανείς σε εικασίες όσον αφορά την ηλικία των Λευιτών, των ιερέων και των βασιλιάδων. (Αρ 4:3· 8:23-25· 2Βα 11:21· 15:2· 18:2) Το ίδιο ίσχυε και για τον Ιησού.—Λου 2:21, 22, 42· 3:23.

Σύμφωνα με τις Γραφές, η ημέρα της γέννησης ενός βρέφους ήταν συνήθως ημέρα χαράς και απόδοσης ευχαριστιών από μέρους των γονέων, κάτι που ήταν δικαιολογημένο, διότι «δείτε! Οι γιοι είναι κληρονομιά από τον Ιεχωβά· ο καρπός της κοιλιάς είναι ανταμοιβή». (Ψλ 127:3· Ιερ 20:15· Λου 1:57, 58) Ωστόσο, δεν υπάρχει καμιά ένδειξη στις Γραφές ότι οι πιστοί λάτρεις του Ιεχωβά τηρούσαν ποτέ την ειδωλολατρική συνήθεια του ετήσιου εορτασμού γενεθλίων.

Η Αγία Γραφή αναφέρει άμεσα μόνο δύο εορτασμούς γενεθλίων—τα γενέθλια του Φαραώ της Αιγύπτου (18ος αιώνας Π.Κ.Χ.) και τα γενέθλια του Ηρώδη Αντίπα (1ος αιώνας Κ.Χ.). Αυτές οι δύο αφηγήσεις μοιάζουν κατά το ότι και στις δύο περιπτώσεις παρατέθηκαν μεγάλα συμπόσια και έγινε χάρη σε κάποιον. Και τις δύο περιπτώσεις τις θυμόμαστε σε συνάρτηση με κάποια εκτέλεση—τον αποκεφαλισμό του αρχιαρτοποιού του Φαραώ στην πρώτη και τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη του Βαφτιστή στη δεύτερη.—Γε 40:18-22· 41:13· Ματ 14:6-11· Μαρ 6:21-28.

Η έκφραση «την ημέρα του βασιλιά μας», στο εδάφιο Ωσηέ 7:5, αν και ενδέχεται να υποδηλώνει κάποιο πάρτι γενεθλίων για τον αποστάτη βασιλιά του Ισραήλ, στη διάρκεια του οποίου οι άρχοντες «έκαναν τον εαυτό τους να αρρωστήσει . . . εξαιτίας του κρασιού», είναι εξίσου πιθανό να αναφέρεται στην επέτειο της ενθρόνισής του, οπότε λάβαιναν χώρα παρόμοιοι εορτασμοί.

Όταν κάποιος διαβάζει ότι οι γιοι του Ιώβ «έκαναν συμπόσιο στο σπίτι του καθενός τους, ο καθένας τη δική του ημέρα», δεν πρέπει να υποθέτει ότι γιόρταζαν τα γενέθλιά τους. (Ιωβ 1:4) Η λέξη «ημέρα» σε αυτό το εδάφιο αποτελεί μετάφραση της εβραϊκής λέξης γιωμ και αναφέρεται στη χρονική περίοδο από την ανατολή ως τη δύση του ήλιου. Αντίθετα, η λέξη «γενέθλια» αποδίδει τις δύο εβραϊκές λέξεις γιωμ (ημέρα) και χουλλέδεθ. Η διάκριση ανάμεσα στην «ημέρα» και στα γενέθλια κάποιου είναι εμφανής στο εδάφιο Γένεση 40:20, όπου υπάρχουν και οι δύο εκφράσεις: «Την τρίτη ημέρα [γιωμ], λοιπόν, συνέβη να είναι τα γενέθλια του Φαραώ [κατά κυριολεξία, «η ημέρα (γιωμ) της γέννησης (χουλλέδεθ) του Φαραώ»]». Άρα, είναι βέβαιο ότι το εδάφιο Ιώβ 1:4 δεν αναφέρεται σε γενέθλια, όπως συμβαίνει σαφώς με το εδάφιο Γένεση 40:20. Φαίνεται ότι οι εφτά γιοι του Ιώβ έκαναν μια οικογενειακή συγκέντρωση (πιθανόν επ’ ευκαιρία της άνοιξης ή του θερισμού) και καθώς ο εορτασμός διένυε τον εβδομαδιαίο κύκλο του, κάθε γιος φιλοξενούσε το συμπόσιο στο σπίτι του «τη δική του ημέρα».

Με την εμφάνιση της Χριστιανοσύνης η άποψη για τα γενέθλια δεν άλλαξε. Ο Ιησούς εγκαινίασε μια δεσμευτική Ανάμνηση, όχι της γέννησής του, αλλά του θανάτου του, λέγοντας: «Εξακολουθήστε να το κάνετε αυτό σε ανάμνησή μου». (Λου 22:19) Αν οι πρώτοι Χριστιανοί δεν γιόρταζαν ή δεν τηρούσαν την ανάμνηση των γενεθλίων του Σωτήρα τους, είναι πολύ πιο απίθανο να γιόρταζαν την ημέρα της δικής τους γέννησης. Ο ιστορικός Αύγουστος Νέανδρος γράφει: «Η έννοια του εορτασμού γενεθλίων απείχε πολύ από τις ιδέες των Χριστιανών αυτής της περιόδου». (Γενική Ιστορία της Χριστιανικής Θρησκείας και Εκκλησίας [Allgemeine Geschichte der christlichen Religion und Kirche], 1842, Τόμ. 1, σ. 518) «Ο Ωριγένης [συγγραφέας του τρίτου αιώνα Κ.Χ.] . . . επιμένει ότι “από όλους τους άγιους ανθρώπους που κατονομάζονται στις Γραφές, κανείς δεν αναφέρεται ότι έκανε γιορτή ή παρέθεσε μεγάλο συμπόσιο στα γενέθλιά του. Μόνο αμαρτωλοί (όπως ο Φαραώ και ο Ηρώδης) κάνουν μεγάλα γλέντια για την ημέρα που γεννήθηκαν σε αυτόν τον κόσμο εδώ κάτω”».—Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια (The Catholic Encyclopedia), 1913, Τόμ. 10, σ. 709.

Είναι σαφές, λοιπόν, ότι τα γενέθλια δεν έχουν την προέλευσή τους ούτε στις Εβραϊκές ούτε στις Ελληνικές Γραφές. Επιπρόσθετα, η Εγκυκλοπαίδεια (Cyclopædia) των Μακ Κλίντοκ και Στρονγκ (1882, Τόμ. 1, σ. 817) λέει ότι οι Ιουδαίοι «θεωρούσαν τα γενέθλια κομμάτι της ειδωλολατρίας . . . , και αυτό οφειλόταν πιθανότατα στις ειδωλολατρικές ιεροτελεστίες προς τιμήν των θεών που θεωρούνταν προστάτες της ημέρας κατά την οποία είχε γεννηθεί ο εορτάζων».