ΒΡΟΧΗ
Ζωτικό μέρος του κύκλου μέσω του οποίου το νερό που ανεβαίνει στην ατμόσφαιρα με τη μορφή υδρατμών από τις χερσαίες και τις υδάτινες επιφάνειες του πλανήτη αργότερα συμπυκνώνεται και πέφτει στο έδαφος, παρέχοντας έτσι την απαιτούμενη υγρασία για τη χλωρίδα και την πανίδα. Η Αγία Γραφή αναφέρει τη βροχή σε συνάρτηση με αυτόν το σοφά διευθετημένο και αξιόπιστο κύκλο.—Ιωβ 36:27, 28· Εκ 1:7· Ησ 55:10.
Εκτός από τις γενικές λέξεις για τη βροχή, αρκετοί όροι του πρωτότυπου εβραϊκού και ελληνικού κειμένου οι οποίοι αναφέρονται στη βροχή έχουν τις εξής σημασίες: «νεροποντή· δυνατή βροχή» (1Βα 18:41· Ιεζ 1:28), «αδιάκοπη βροχή» (Παρ 27:15), «φθινοπωρινή ή πρώιμη βροχή» και «ανοιξιάτικη ή όψιμη βροχή» (Δευ 11:14· Ιακ 5:7), «ψιλόβροχο» (Δευ 32:2), «καταιγίδα» (Ησ 4:6) και «άφθονες βροχές» (Ψλ 65:10).
Σε ένα αρχικό στάδιο κατά την ιστορία της προετοιμασίας της γης, ο «Θεός δεν είχε φέρει βροχή πάνω στη γη», αλλά «αχνός ανέβαινε από τη γη και πότιζε ολόκληρη την επιφάνεια της γης». Ο χρόνος στον οποίο τοποθετείται αυτό το σκηνικό είναι προφανώς η αρχή της τρίτης δημιουργικής “ημέρας”, προτού εμφανιστεί η βλάστηση. (Γε 1:9-13· 2:5, 6· βλέπε ΟΜΙΧΛΗ.) Η πρώτη συγκεκριμένη αναφορά της Αγίας Γραφής στη βροχόπτωση είναι στην αφήγηση για τον Κατακλυσμό. Τότε «οι πύλες των υδάτων των ουρανών ανοίχτηκαν» και «η νεροποντή πάνω στη γη συνεχιζόταν σαράντα ημέρες και σαράντα νύχτες».—Γε 7:11, 12· 8:2.
Σχηματισμός. Ένα από τα ερωτήματα τα οποία έθεσε ο Ιεχωβά στον Ιώβ, με σκοπό να τονίσει την περιορισμένη κατανόηση που έχει ο άνθρωπος γύρω από τις δυνάμεις και τους νόμους της δημιουργίας και της γης, ήταν το εξής: «Έχει πατέρα η βροχή;» (Ιωβ 38:28) Μολονότι οι μετεωρολόγοι έχουν εξετάσει εκτενώς το σχηματισμό της βροχής, τα συμπεράσματά τους, όπως λέει Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia), δεν είναι παρά «θεωρίες». (1987, Τόμ. 16, σ. 123, 124) Καθώς ο θερμός αέρας που περιέχει υδρατμούς ανεβαίνει και ψύχεται, η υγρασία συμπυκνώνεται σχηματίζοντας μικροσκοπικά υδροσταγονίδια. Σύμφωνα με μια θεωρία, καθώς τα μεγαλύτερα σταγονίδια πέφτουν μέσα στο σύννεφο, συγκρούονται με μικρότερα σταγονίδια και συνενώνονται με αυτά, ώσπου γίνονται τόσο βαριά ώστε ο αέρας δεν μπορεί να τα συγκρατήσει. Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι σχηματίζονται παγοκρύσταλλοι στις κορυφές των σύννεφων, όπου η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από το σημείο πήξης, οι οποίοι παγοκρύσταλλοι μετατρέπονται σε βροχή καθώς πέφτουν μέσα στο θερμότερο αέρα.
Ο Ιεχωβά ως Πηγή. Ο Ιεχωβά δεν ήταν απλώς ένας «θεός της βροχής» για τον Ισραήλ. Δεν ήταν σαν τον Βάαλ, για τον οποίο οι Χαναναίοι πίστευαν ότι έφερνε την εποχή των βροχών όταν επανερχόταν στη ζωή. Οι πιστοί Ισραηλίτες αναγνώριζαν ότι ο Ιεχωβά, όχι ο Βάαλ, μπορούσε να κατακρατήσει την πολύτιμη βροχή. Αυτό φάνηκε καθαρά όταν ο Ιεχωβά έφερε ξηρασία στον Ισραήλ την εποχή που η λατρεία του Βάαλ βρισκόταν στο αποκορύφωμά της εκεί, στις ημέρες του προφήτη Ηλία.—1Βα 17:1, 7· Ιακ 5:17, 18.
Ο Ιεχωβά είναι αυτός που ετοίμασε τη βροχή για τη γη. (Ψλ 147:8· Ησ 30:23) «Έχει διανοίξει αγωγό για τον κατακλυσμό», πράγμα που ίσως αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο ο Θεός κάνει τα σύννεφα να διοχετεύουν τη βροχή πάνω από ορισμένα μέρη του πλανήτη. (Ιωβ 38:25-27· παράβαλε Ψλ 135:7· Ιερ 10:13.) Η ικανότητα που έχει να ελέγχει τη βροχή σε αρμονία με το σκοπό του είναι ένα από τα πράγματα που έκαναν τον Ιεχωβά να ξεχωρίζει από τα άψυχα είδωλα τα οποία λάτρευαν ως θεούς τα έθνη γύρω από τον Ισραήλ. (Ιερ 14:22) Στην Υποσχεμένη Γη οι Ισραηλίτες είχαν ακόμη περισσότερους λόγους να το συνειδητοποιούν αυτό από ό,τι τότε που βρίσκονταν στην Αίγυπτο, όπου η βροχή ήταν πολύ σπάνια.—Δευ 11:10, 11.
Κηρύττοντας στους Έλληνες στα Λύστρα, ο Παύλος και ο Βαρνάβας εξήγησαν ότι οι βροχές αποτελούσαν μαρτυρία για τον «ζωντανό Θεό» και εκδήλωση της αγαθότητάς του. (Πρ 14:14-17) Τα οφέλη της βροχής τα απολαμβάνουν, όχι μόνο οι καλοί και οι δίκαιοι, αλλά και όλοι οι άνθρωποι. Άρα, επισήμανε ο Ιησούς, αυτή η πτυχή της αγάπης του Θεού πρέπει να αποτελεί πρότυπο για τους ανθρώπους.—Ματ 5:43-48.
Η Βροχόπτωση στην Υποσχεμένη Γη. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του κλίματος της Υποσχεμένης Γης είναι η ποικιλομορφία που παρουσιάζει ως προς τη βροχόπτωση. Δύο καθοριστικοί παράγοντες για την ποσότητα της βροχής είναι η εγγύτητα προς τη θάλασσα και το υψόμετρο. Οι παραμεσόγειες πεδιάδες δέχονται αρκετές βροχοπτώσεις κατά την εποχή των βροχών, η ποσότητα δε της βροχής μειώνεται καθώς μετακινείται κανείς από το Β στο Ν. Η βροχόπτωση τείνει να είναι μεγαλύτερη στους λόφους και στα βουνά, επειδή εκεί συμπυκνώνεται περισσότερο η υγρασία που μεταφέρεται από τη θάλασσα προς τα Α. Η Κοιλάδα του Ιορδάνη δέχεται λίγες βροχοπτώσεις, διότι ο αέρας που περνάει πάνω από τα βουνά έχει πλέον χάσει αρκετή από την υγρασία του και θερμαίνεται καθώς εισέρχεται στην κοιλάδα. Εντούτοις, όταν αυτός ο αέρας φτάνει στο υψηλό οροπέδιο Α του Ιορδάνη, σχηματίζονται και πάλι σύννεφα και σημειώνονται κάποιες βροχοπτώσεις. Αυτό καθιστά μια λωρίδα γης Α του Ιορδάνη κατάλληλη για βοσκή ή για περιορισμένη γεωργία. Ακόμη πιο Α βρίσκεται η έρημος, όπου η βροχή είναι τόσο ασθενής και ακανόνιστη ώστε δεν ευνοεί τις καλλιέργειες ή τη βοσκή των κοπαδιών.
Εποχές. Οι δύο κύριες εποχές στην Υποσχεμένη Γη, το καλοκαίρι και ο χειμώνας, μπορούν με αρκετή ακρίβεια να θεωρηθούν η εποχή της ξηρασίας και η εποχή των βροχών. (Παράβαλε Ψλ 32:4· Ασμ 2:11, υποσ.) Περίπου από τα μέσα Απριλίου ως τα μέσα Οκτωβρίου πέφτει πολύ λίγη βροχή. Η βροχή σπανίζει αυτή την περίοδο κατά την οποία λαβαίνει χώρα ο θερισμός. Το εδάφιο Παροιμίες 26:1 δείχνει ότι η βροχή στην περίοδο του θερισμού θεωρούνταν τελείως άκαιρη. (Παράβαλε 1Σα 12:17-19.) Στην εποχή των βροχών, η βροχή δεν είναι αδιάκοπη, αλλά εναλλάσσεται με ηλιόλουστες ημέρες. Εφόσον αυτή η εποχή είναι επίσης η περίοδος του ψύχους, η έκθεση στη βροχή κάνει κάποιον να κρυώνει πολύ. (Εσδ 10:9, 13) Γι’ αυτό, ένα άνετο καταφύγιο εκτιμάται πολύ.—Ησ 4:6· 25:4· 32:2· Ιωβ 24:8.
Φθινοπωρινή και ανοιξιάτικη βροχή. Η Αγία Γραφή μνημονεύει «τη φθινοπωρινή [πρώιμη ή αρχική] βροχή και την ανοιξιάτικη [όψιμη] βροχή», τις οποίες είχε υποσχεθεί ο Θεός ως ευλογία στους πιστούς Ισραηλίτες. (Δευ 11:14, υποσ.· Ιερ 5:24· Ιωλ 2:23, 24) Ο γεωργός περίμενε με υπομονή τις βροχές αυτών των περιόδων ανάμεσα στο καλοκαίρι και στο χειμώνα. (Ιακ 5:7· παράβαλε Ιωβ 29:23.) Η πρώιμη, δηλαδή φθινοπωρινή, βροχή (που άρχιζε γύρω στα μέσα Οκτωβρίου) αναμενόταν με λαχτάρα για να φέρει ανακούφιση από τη ζέστη και την ξηρασία του καλοκαιριού. Ήταν αναγκαία για να μπορέσει να αρχίσει το φύτεμα, διότι μαλάκωνε το έδαφος και έτσι ο γεωργός μπορούσε να οργώσει τη γη του. Παρόμοια, η όψιμη, δηλαδή ανοιξιάτικη, βροχή (γύρω στα μέσα Απριλίου) ήταν απαραίτητη για να ποτιστούν και να ωριμάσουν οι αναπτυσσόμενες καλλιέργειες, ειδικά δε για να μεστώσουν τα σιτηρά.—Ζαχ 10:1· Αμ 4:7· Ασμ 2:11-13.
Μεταφορική Χρήση. Όταν ο Θεός ευλογούσε τον Ισραήλ με βροχές στον προσδιορισμένο καιρό τους, το αποτέλεσμα ήταν αφθονία. Γι’ αυτό, ο Ωσηέ μπορούσε να υποσχεθεί ότι ο Ιεχωβά θα ερχόταν «σαν δυνατή βροχή», «σαν ανοιξιάτικη βροχή που διαποτίζει τη γη» για εκείνους που επιδίωκαν να τον γνωρίζουν. (Ωσ 6:3) Οι διδασκαλίες του Θεού θα “έσταζαν σαν βροχή” και τα λόγια του σαν «ψιλόβροχο πάνω στο χορτάρι και σαν άφθονες βροχές πάνω στη βλάστηση». (Δευ 32:2) Θα απορροφούνταν αργά, αλλά θα ήταν αρκετές για να παράσχουν πλήρη αναζωογόνηση, όπως οι βροχές πάνω στη βλάστηση. Ανάλογα, η παρομοίωση του επανασυναγμένου υπολοίπου του Ιακώβ με «άφθονες βροχές πάνω σε βλάστηση» μετέδιδε την εικόνα μιας πηγής αναζωογόνησης και αφθονίας.—Μιχ 5:7.
Η διακυβέρνηση του βασιλιά του Θεού η οποία περιγράφεται στον 72ο Ψαλμό θα χαρακτηριζόταν από ευημερία και ευλογία. Ως εκ τούτου, αυτός παρουσιάζεται να κατεβαίνει «σαν βροχή πάνω σε κομμένο χορτάρι, σαν άφθονες βροχές που ποτίζουν τη γη» και παράγουν καινούρια βλάστηση. (Ψλ 72:1, 6· παράβαλε 2Σα 23:3, 4.) Η καλή θέληση του βασιλιά παρομοιάστηκε με «σύννεφο ανοιξιάτικης βροχής», διότι καταδείκνυε ότι επρόκειτο να επικρατήσουν ευχάριστες συνθήκες, ακριβώς όπως τα βροχοφόρα σύννεφα εξασφάλιζαν το νερό που ήταν απαραίτητο για να καρποφορήσουν οι καλλιέργειες.—Παρ 16:15.
Ωστόσο, η βροχόπτωση δεν αποφέρει πάντοτε βλάστηση που αποτελεί ευλογία για τον ανθρώπινο καλλιεργητή. Η ποτισμένη γη μπορεί να παράγει αγκάθια και τριβόλια. Ο Παύλος το χρησιμοποίησε αυτό ως παράδειγμα, παραβάλλοντας το ποτισμένο από τη βροχή έδαφος με Χριστιανούς που έχουν «γευτεί την ουράνια δωρεά και έχουν γίνει μέτοχοι αγίου πνεύματος». Αν δεν παράγουν τους καρπούς του πνεύματος αλλά εκπέσουν από την αλήθεια, προορίζονται να καούν, σαν αγρός που παράγει μόνο αγκάθια.—Εβρ 6:4-8.
Στο όραμά του το οποίο αναφέρεται στην Αποκάλυψη, ο Ιωάννης είδε «δύο μάρτυρες» που είχαν «την εξουσία να κλείσουν τον ουρανό για να μην πέσει βροχή κατά τις ημέρες της προφητείας τους». (Απ 11:3-6) Αυτοί οι «μάρτυρες» που ενεργούν ως “προφήτες”, ή αλλιώς εκπρόσωποι, του Θεού δεν θα εξήγγελλαν την εύνοια ή την ευλογία του Θεού πάνω στα σχέδια και στα έργα των πονηρών ανθρώπων στη γη. Όπως ο Ηλίας, ο οποίος ανήγγειλε ξηρασία διάρκειας τριάμισι ετών στον Ισραήλ επειδή ο λαός ασκούσε τη λατρεία του Βάαλ την οποία προωθούσαν ο Βασιλιάς Αχαάβ και η σύζυγός του η Ιεζάβελ, έτσι και αυτοί οι «δύο μάρτυρες» μεταφορικά “κλείνουν τον ουρανό” για να μην έρθει αναζωογονητική «βροχή» από τον Θεό και ευοδωθούν τέτοιου είδους προσπάθειες των ανθρώπων.—1Βα 17:1–18:45· Λου 4:25, 26· Ιακ 5:17, 18.