«Καιρός να Αγαπάει Κανείς και Καιρός να Μισεί»
«Ο ΘΕΟΣ είναι αγάπη». Σε μερικές χώρες, αυτά τα λόγια εμφανίζονται σε κορνίζες στους τοίχους. Πράγματι, πρόκειται για θαυμάσια έκφραση που περιγράφει τι είναι ο Θεός—η προσωποποίηση της αγάπης.
Εντούτοις, πολλοί δεν γνωρίζουν ότι αυτά τα λόγια προέρχονται από την Αγία Γραφή. Ο απόστολος Ιωάννης ήταν εκείνος που έγραψε: «Αυτός που δεν αγαπάει δεν έχει γνωρίσει τον Θεό, επειδή ο Θεός είναι αγάπη». (1 Ιωάννη 4:8) Επίσης, ο Ιωάννης έγραψε σχετικά με την αγάπη του Θεού για τον κόσμο της λυτρώσιμης ανθρωπότητας: «Ο Θεός αγάπησε τον κόσμο τόσο πολύ, ώστε έδωσε τον μονογενή του Γιο, για να μην καταστραφεί όποιος ασκεί πίστη σε αυτόν, αλλά να έχει αιώνια ζωή».—Ιωάννης 3:16.
Έχοντας αυτό υπόψη, ορισμένοι ίσως θεωρούν πως ο Θεός παραβλέπει πάντοτε ό,τι και αν κάνουμε. Αν κρίνουμε από τον τρόπο ζωής τους, πολλοί έχουν την εντύπωση ότι, ανεξάρτητα από το πώς συμπεριφέρονται, ο Θεός δεν θα τους ζητήσει λογαριασμό για τη διαγωγή τους. Ισχύει, όμως, κάτι τέτοιο; Αγαπάει ο Θεός τον καθένα, είτε είναι καλός είτε κακός; Μισεί ποτέ ο Θεός;
Η Αγάπη του Θεού σε Αντιδιαστολή με το Μίσος Του
Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών δήλωσε: «Για το καθετί υπάρχει προσδιορισμένος καιρός, καιρός για κάθε υπόθεση κάτω από τους ουρανούς . . . καιρός να αγαπάει κανείς και καιρός να μισεί». (Εκκλησιαστής 3:1, 8) Σε αρμονία με αυτή την αρχή, μολονότι ο Θεός δείχνει μεγάλη αγάπη και καλοσύνη, κάποιες φορές εκδηλώνει μίσος.
Κατ’ αρχάς, τι σημαίνει η λέξη «μίσος» όπως χρησιμοποιείται στη Γραφή; Κάποιο εγκυκλοπαιδικό έργο απαντάει: «Στις Γραφές η λέξη “μίσος” έχει αρκετές νοηματικές αποχρώσεις. Ενδέχεται να υποδηλώνει έντονη εχθρότητα και παρατεταμένη κακόβουλη διάθεση συνοδευόμενη συνήθως από μοχθηρία. Τέτοιου είδους μίσος μπορεί να γίνει αυτοκαταστροφικό συναίσθημα και να επιζητεί να βλάψει το αντικείμενό του». Αυτή την έννοια γνωρίζουμε κυρίως, τα δε αποτελέσματα αυτού του μίσους είναι φανερά σε όλη τη γη. Αλλά το ίδιο έργο συνεχίζει: «Η λέξη “μίσος” ενδέχεται επίσης να υποδηλώνει την ισχυρή αντιπάθεια που μπορεί να νιώθει κάποιος, μη έχοντας όμως την πρόθεση να βλάψει το αντικείμενο του μίσους του».
Με αυτή τη δεύτερη έννοια θα ασχοληθούμε εδώ. Πρόκειται για έντονη απέχθεια, απόλυτη αποστροφή—όχι μοχθηρία, κακεντρέχεια ή επιθυμία για πρόκληση βλάβης. Είναι δυνατόν να νιώθει ο Θεός τέτοιο μίσος; Προσέξτε τι αναφέρεται στα εδάφια Παροιμίες 6:16-19: «Έξι πράγματα μισεί ο Ιεχωβά· εφτά μάλιστα είναι απεχθή στην ψυχή του: επηρμένα μάτια, ψεύτικη γλώσσα και χέρια που χύνουν αθώο αίμα, καρδιά που μηχανεύεται βλαβερά σχέδια, πόδια που βιάζονται να τρέξουν στο κακό, ψευδομάρτυρα που ξεστομίζει ψέματα και οποιονδήποτε σπέρνει φιλονικίες ανάμεσα σε αδελφούς».
Όπως βλέπουμε, ο Θεός μισεί συγκεκριμένες ενέργειες. Ωστόσο, δεν μισεί κατ’ ανάγκην όποιον κάνει τέτοια πράγματα. Λαβαίνει υπόψη του διάφορα ελαφρυντικά, όπως τις σαρκικές αδυναμίες, το περιβάλλον, την ανατροφή και την άγνοια. (Γένεση 8:21· Ρωμαίους 5:12) Ο Παροιμιαστής εξηγεί τα παραπάνω με ένα εύστοχο παράδειγμα: «Αυτόν που αγαπάει ο Ιεχωβά τον ελέγχει, όπως ο πατέρας το γιο στον οποίο ευαρεστείται». (Παροιμίες 3:12) Ο γονέας ίσως μισεί τα όσα κάνει το ανυπάκουο παιδί του, αλλά εξακολουθεί να το αγαπάει και αγωνίζεται μέσω της διαπαιδαγώγησης να το βοηθήσει να εγκαταλείψει την κακή διαγωγή του. Υποκινούμενος από αγάπη, ο Ιεχωβά ενεργεί παρόμοια όταν υπάρχει ελπίδα να σωθεί ο αμαρτωλός.
Όταν το Μίσος Είναι Δικαιολογημένο
Τι συμβαίνει, όμως, όταν κάποιος γνωρίσει το θέλημα του Θεού αλλά αρνείται να το εκτελέσει; Αυτό το άτομο δεν κερδίζει την αγάπη του Θεού, αλλά την αποδοκιμασία του. Αν πράττει εκούσια ό,τι μισεί ο Ιεχωβά, επισύρει το μίσος Του. Λόγου χάρη, η Γραφή λέει: «Ο Ιεχωβά εξετάζει τον δίκαιο καθώς και τον πονηρό, και εκείνον που αγαπάει τη βία τον μισεί η ψυχή του». (Ψαλμός 11:5) Για ένα τέτοιο αμετανόητο άτομο δεν υπάρχει συγχώρηση, όπως ξεκαθαρίζει ο απόστολος Παύλος στην επιστολή του προς τους Εβραίους: «Αν αμαρτάνουμε εκούσια, αφού πρώτα έχουμε λάβει την ακριβή γνώση της αλήθειας, δεν απομένει πια θυσία για αμαρτίες, αλλά απομένει κάποια φοβερή προσδοκία κρίσης και μια πύρινη ζηλοτυπία που πρόκειται να καταφάει αυτούς που εναντιώνονται». (Εβραίους 10:26, 27) Γιατί διακρατεί τέτοια στάση ένας Θεός αγάπης;
Όταν κάποιος πράττει εκούσια μια σοβαρή αμαρτία, η πονηρία πιθανόν να ριζώσει τόσο βαθιά μέσα του ώστε να γίνει ένα με αυτόν. Το εν λόγω άτομο ίσως εξαχρειωθεί, με αποτέλεσμα να μην επιδέχεται διόρθωση ή αναμόρφωση. Η Γραφή τον παραβάλλει με λεοπάρδαλη που δεν μπορεί να αλλάξει τις κηλίδες της. (Ιερεμίας 13:23) Εφόσον δεν έχει πλέον δυνατότητα μετάνοιας, διαπράττει “αιώνια αμαρτία”, σύμφωνα με τη Γραφή, για την οποία δεν υπάρχει συγχώρηση.—Μάρκος 3:29.
Αυτό συνέβη με τον Αδάμ και την Εύα, καθώς και με τον Ιούδα τον Ισκαριώτη. Εφόσον ο Αδάμ και η Εύα δημιουργήθηκαν τέλειοι, και η εντολή του Θεού προς αυτούς ήταν ξεκάθαρη και κατανοητή και από τους δύο, είναι προφανές ότι η αμαρτία τους ήταν εκούσια και εσκεμμένη, άρα αδικαιολόγητη. Τα λόγια που τους είπε μετά ο Θεός δεν περιείχαν πρόσκληση για μετάνοια. (Γένεση 3:16-24) Ο Ιούδας, παρότι ατελής, είχε ζήσει από πολύ κοντά τον ίδιο τον Γιο του Θεού και εντούτοις έγινε προδότης. Ο ίδιος ο Ιησούς τον χαρακτήρισε «γιο της καταστροφής». (Ιωάννης 17:12) Επιπλέον, η Γραφή αποκαλύπτει ότι ο Διάβολος είναι αθεράπευτα αμαρτωλός και έχει ως μοναδική προοπτική του την καταστροφή. (1 Ιωάννη 3:8· Αποκάλυψη 12:12) Αυτά τα πρόσωπα έχουν επισύρει το μίσος του Θεού.
Ωστόσο, δεν είναι μη αναστρέψιμη η κατάσταση όλων όσων έχουν αμαρτήσει, και αυτό μας καθησυχάζει. Ο Ιεχωβά είναι πολύ υπομονετικός και δεν βρίσκει ευχαρίστηση τιμωρώντας όσους έχουν αμαρτήσει από άγνοια. (Ιεζεκιήλ 33:11) Τους καλεί να μετανοήσουν και να λάβουν συγχώρηση, όπως διαβάζουμε: «Ας εγκαταλείψει ο πονηρός την οδό του και ο επιζήμιος άνθρωπος τις σκέψεις του· και ας επιστρέψει στον Ιεχωβά, ο οποίος θα τον ελεήσει, και στον Θεό μας, γιατί αυτός θα συγχωρήσει άφθονα».—Ησαΐας 55:7.
Ισορροπημένη Άποψη για την Αγάπη και το Μίσος
Είναι σαφές ότι, ως μιμητές του Θεού, οι αληθινοί Χριστιανοί πρέπει να κατανοούν πότε είναι «καιρός να αγαπάει κανείς» και πότε «καιρός να μισεί». Εξαιτίας συναισθηματισμού μπορεί κάποιος να χάσει την ισορροπημένη του άποψη για την αγάπη και το έλεος. Ωστόσο, τα λόγια του μαθητή Ιούδα μάς βοηθούν να διατηρούμε την κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα στην εκδήλωση ελέους και στο μίσος για την αμαρτία: «Να δείχνετε έλεος [στους άλλους] με φόβο, μισώντας ακόμη και το εσωτερικό ένδυμα που έχει κηλιδωθεί από τη σάρκα». (Ιούδα 22, 23) Ως εκ τούτου, πρέπει να μισούμε το κακό, αλλά όχι αυτόν που το πράττει.
Στους Χριστιανούς δίνεται επίσης η εντολή να δείχνουν αγάπη στους εχθρούς τους ευεργετώντας τους. Ο Ιησούς είπε: «Να αγαπάτε τους εχθρούς σας και να προσεύχεστε για εκείνους που σας διώκουν». (Ματθαίος 5:44) Να γιατί οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν παύουν να κηρύττουν ξανά και ξανά τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού στους συνανθρώπους τους, παρότι κάποιοι δεν ανταποκρίνονται σε αυτό το άγγελμα. (Ματθαίος 24:14) Οι Μάρτυρες, βλέποντας τα ζητήματα από Γραφική άποψη, θεωρούν κάθε άτομο πιθανό αποδέκτη της αγάπης και του ελέους του Ιεχωβά. Όταν οι προσπάθειες που κάνουν να βοηθήσουν τους ανθρώπους πέφτουν στο κενό ή όταν αντιμετωπίζουν απόρριψη ή ακόμη και διωγμό, ακολουθούν τη συμβουλή του αποστόλου Παύλου: «Να ευλογείτε εκείνους που διώκουν· να ευλογείτε και να μην καταριέστε . . . Να μην ανταποδίδετε κακό αντί κακού σε κανέναν». (Ρωμαίους 12:14, 17) Θυμούνται ότι ο Ιεχωβά θα καθορίσει ποιοι αξίζουν την αγάπη του και ποιοι το μίσος του. Εκείνος είναι ο τελικός Κριτής σε ζητήματα ζωής και θανάτου.—Εβραίους 10:30.
Πράγματι, «ο Θεός είναι αγάπη». Εμείς, λοιπόν, πρέπει να δείχνουμε εκτίμηση για την αγάπη του και να προσπαθούμε να εξακριβώσουμε ποιο είναι το θέλημά του ώστε να το εκτελούμε. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στην περιοχή σας ευχαρίστως θα σας βοηθήσουν να μάθετε μέσα από τη δική σας Γραφή ποιο είναι το θέλημα του Θεού και πώς θα το εφαρμόσετε στη ζωή σας. Ενεργώντας έτσι, δεν θα υποστείτε το μίσος του Θεού αλλά θα απολαμβάνετε την αγάπη του.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 23]
«Έξι πράγματα μισεί ο Ιεχωβά· εφτά μάλιστα είναι απεχθή στην ψυχή του: επηρμένα μάτια, ψεύτικη γλώσσα και χέρια που χύνουν αθώο αίμα, καρδιά που μηχανεύεται βλαβερά σχέδια, πόδια που βιάζονται να τρέξουν στο κακό, ψευδομάρτυρα που ξεστομίζει ψέματα και οποιονδήποτε σπέρνει φιλονικίες ανάμεσα σε αδελφούς».—ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ 6:16-19
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 24]
«Αν αμαρτάνουμε εκούσια, αφού πρώτα έχουμε λάβει την ακριβή γνώση της αλήθειας, δεν απομένει πια θυσία για αμαρτίες, αλλά απομένει κάποια φοβερή προσδοκία κρίσης».—ΕΒΡΑΙΟΥΣ 10:26, 27
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 25]
«Ας εγκαταλείψει ο πονηρός την οδό του και ο επιζήμιος άνθρωπος τις σκέψεις του· και ας επιστρέψει στον Ιεχωβά, ο οποίος θα τον ελεήσει . . . Αυτός θα συγχωρήσει άφθονα».—ΗΣΑΪΑΣ 55:7
[Εικόνα στη σελίδα 24]
Ο γονέας που δείχνει αγάπη διαπαιδαγωγεί το παιδί του για να το βοηθήσει
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Πολλοί φυλακισμένοι έχουν ωφεληθεί από την αγάπη και το έλεος του Θεού