ΘΕΟΣ
Οτιδήποτε λατρεύεται μπορεί να οριστεί ως θεός, εφόσον ο λάτρης τού αποδίδει δύναμη μεγαλύτερη από τη δική του και το ευλαβείται. Ένα άτομο μπορεί να καταστήσει θεό ακόμη και την κοιλιά του. (Ρω 16:18· Φλπ 3:18, 19) Η Αγία Γραφή κάνει λόγο για πολλούς θεούς (Ψλ 86:8· 1Κο 8:5, 6), αλλά δείχνει ότι οι θεοί των εθνών είναι άχρηστοι.—Ψλ 96:5· βλέπε ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΘΕΕΣ.
Οι Εβραϊκές Λέξεις. Μία από τις εβραϊκές λέξεις που αποδίδονται «Θεός» είναι η λέξη ’Ελ που πιθανότατα σημαίνει «Κραταιός· Δυνατός». (Γε 14:18) Χρησιμοποιείται για τον Ιεχωβά, για άλλους θεούς, καθώς και για ανθρώπους. Επίσης, χρησιμοποιείται εκτεταμένα στη σύνθεση κύριων ονομάτων, όπως το Ελισαιέ (που σημαίνει «Ο Θεός Είναι Σωτηρία») και το Μιχαήλ («Ποιος Είναι Όμοιος με τον Θεό;»). Σε μερικά σημεία η λέξη ’Ελ χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το οριστικό άρθρο (χα’Ελ, κατά κυριολεξία «ο Θεός») για τον Ιεχωβά, διαχωρίζοντάς τον κατ’ αυτόν τον τρόπο, από άλλους θεούς.—Γε 46:3· 2Σα 22:31· βλέπε ΜΝΚ με Υποσημειώσεις, παράρτημα 1Ζ.
Στο εδάφιο Ησαΐας 9:6 ο Ιησούς Χριστός αποκαλείται προφητικά ’Ελ Γκιμπώρ, «Κραταιός Θεός» (όχι ’Ελ Σανταΐ [Θεός Παντοδύναμος], έκφραση που χρησιμοποιείται για τον Ιεχωβά στο εδάφιο Γένεση 17:1).
Ο τύπος ’ελίμ του πληθυντικού αριθμού χρησιμοποιείται για άλλους θεούς, όπως για παράδειγμα στο εδάφιο Έξοδος 15:11 («θεούς»). Χρησιμοποιείται, επίσης, ως πληθυντικός μεγαλειότητας και εξοχότητας, όπως στο εδάφιο Ψαλμός 89:6: «Ποιος από τους γιους του Θεού [μπιβενέχ ’Ελίμ] μπορεί να μοιάσει με τον Ιεχωβά;» Το γεγονός ότι, τόσο εδώ όσο και σε αρκετά άλλα σημεία, ο πληθυντικός αριθμός υποδηλώνει ένα μόνο πρόσωπο υποστηρίζεται από την απόδοση της λέξης ’Ελίμ στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα όπου η λέξη Θεός βρίσκεται στον ενικό αριθμό. Ανάλογα, η λατινική Βουλγάτα χρησιμοποιεί τη λέξη Deus.
Η εβραϊκή λέξη ’ελοχίμ (θεοί) φαίνεται να προέρχεται από μια ρίζα που σημαίνει «είμαι ισχυρός». Η λέξη ’Ελοχίμ είναι ο πληθυντικός αριθμός της λέξης ’ελοχάχ (θεός). Σε μερικές περιπτώσεις αυτός ο πληθυντικός αναφέρεται σε ένα πλήθος θεών (Γε 31:30, 32· 35:2), αλλά συχνότερα χρησιμοποιείται ως πληθυντικός μεγαλειότητας, τιμής ή εξοχότητας. Η λέξη ’Ελοχίμ χρησιμοποιείται στις Γραφές για τον ίδιο τον Ιεχωβά, για αγγέλους, για ειδωλολατρικούς θεούς (τόσο στον ενικό όσο και στον πληθυντικό) και για ανθρώπους.
Όταν αναφέρεται στον Ιεχωβά, η λέξη ’Ελοχίμ χρησιμοποιείται ως πληθυντικός μεγαλειότητας, τιμής ή εξοχότητας. (Γε 1:1) Ο Ααρών Έμπερ έγραψε σχετικά: «Το ότι στη γλώσσα της Π[αλαιάς] Δ[ιαθήκης] η . . . [λέξη ’Ελοχίμ] (όπως αυτή χρησιμοποιείται για τον Θεό του Ισραήλ) έχει αποβάλει πλήρως την έννοια της πολυπροσωπίας φαίνεται ιδιαίτερα από το γεγονός ότι η λέξη συντάσσεται σχεδόν απαρέγκλιτα με κατηγόρημα στον ενικό αριθμό και συνοδεύεται από επιθετικό προσδιορισμό στον ενικό. . . . Η [λέξη ’Ελοχίμ] πρέπει μάλλον να εξηγηθεί ως επιτατικός πληθυντικός, ο οποίος υποδηλώνει μεγαλοπρέπεια και μεγαλειότητα και ισοδυναμεί με την έκφραση Ο Μεγαλειώδης Θεός».—Αμερικανικό Περιοδικό των Σημιτικών Γλωσσών και της Σημιτικής Λογοτεχνίας (The American Journal of Semitic Languages and Literatures), Τόμ. 21, 1905, σ. 208.
Ο τίτλος ’Ελοχίμ στρέφει την προσοχή στη δύναμη του Ιεχωβά ως Δημιουργού. Εμφανίζεται μόνος του 35 φορές στην αφήγηση της δημιουργίας, και κάθε φορά το ρήμα που περιγράφει τι είπε και τι έκανε ο Δημιουργός είναι στον ενικό αριθμό. (Γε 1:1–2:4) Σε Αυτόν έγκειται το άθροισμα και η ουσία των άπειρων δυνάμεων.
Στο εδάφιο Ψαλμός 8:5, αναφέρονται και οι άγγελοι ως ’ελοχίμ, κάτι που επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ο Παύλος παραθέτει την εν λόγω περικοπή στα εδάφια Εβραίους 2:6-8. Αυτοί αποκαλούνται μπενέχ χα’Ελοχίμ, «γιοι του Θεού» (KJ· ΒΑΜ), «γιοι του αληθινού Θεού» (ΜΝΚ) στα εδάφια Γένεση 6:2, 4· Ιώβ 1:6· 2:1. Το Λεξικό των Βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης (Lexicon in Veteris Testamenti Libros), των Κέλερ και Μπαουμγκάρτνερ (1958), σ. 134, λέει: «(μεμονωμένα) θεϊκά όντα, θεοί». Και στη σελίδα 51 λέει: «οι θεοί (καθένας τους ξεχωριστά)» και αναφέρει τα εδάφια Γένεση 6:2· Ιώβ 1:6· 2:1· 38:7. Γι’ αυτόν το λόγο, στο εδάφιο Ψαλμός 8:5, η λέξη ’ελοχίμ αποδίδεται “άγγελοι” (Ο΄ [8:6]) ή «θεοειδείς» (ΜΝΚ).
Η λέξη ’ελοχίμ χρησιμοποιείται επίσης σε σχέση με ειδωλολατρικούς θεούς. Σε μερικές περιπτώσεις αυτός ο πληθυντικός αριθμός σημαίνει απλώς “θεοί”. (Εξ 12:12· 20:23) Άλλοτε, αποτελεί πληθυντικό εξοχότητας και αναφέρεται σε έναν μόνο θεό (ή θεά). Ωστόσο, σαφέστατα δεν επρόκειτο για τριαδικούς θεούς.—1Σα 5:7β (Δαγών)· 1Βα 11:5 («θεά» Αστορέθ)· Δα 1:2β (Μαρντούκ).
Στα εδάφια Ψαλμός 82:1, 6, η λέξη ’ελοχίμ χρησιμοποιείται για ανθρώπους, ανθρώπινους κριτές στον Ισραήλ. Ο Ιησούς παρέθεσε από τον εν λόγω Ψαλμό στα εδάφια Ιωάννης 10:34, 35. Αυτοί ήταν θεοί δεδομένου ότι υπηρετούσαν ως εκπρόσωποι του Ιεχωβά. Παρόμοια στον Μωυσή λέχθηκε ότι θα ήταν «Θεός» για τον Ααρών και για τον Φαραώ.—Εξ 4:16, υποσ· 7:1.
Σε πολλά σημεία των Γραφών, το οριστικό άρθρο χα προηγείται της λέξης ’Ελοχίμ. (Γε 5:22) Σχετικά με τη χρήση της έκφρασης χα’Ελοχίμ, ο Φ. Θορέλ αναφέρει: «Στις Άγιες Γραφές, ειδικά ο μόνος αληθινός Θεός, ο Γιαχβέ, προσδιορίζεται από αυτή τη λέξη· . . . “Ο Γιαχβέ είναι ο [μόνος αληθινός] Θεός” Δευ 4:35· 4:39· Ιη 22:34· 2Σα 7:28· 1Βα 8:60, κτλ.».—Εβραϊκό Λεξικό της Παλαιάς Διαθήκης (Lexicon Hebraicum Veteris Testamenti), Ρώμη, 1984, σ. 54· οι αγκύλες δικές του.
Η Ελληνική Λέξη. Η λέξη που χρησιμοποιείται συνήθως στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα για την απόδοση των ’Ελ και ’Ελοχίμ είναι η λέξη θεός που χρησιμοποιείται και στο πρωτότυπο κείμενο των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών.
Ο Αληθινός Θεός Ιεχωβά. Ο αληθινός Θεός δεν είναι ένας ανώνυμος Θεός. Το όνομά του είναι Ιεχωβά. (Δευ 6:4· Ψλ 83:18) Είναι Θεός λόγω της ιδιότητάς του ως Δημιουργού. (Γε 1:1· Απ 4:11) Ο αληθινός Θεός είναι πραγματικός (Ιωα 7:28), είναι πρόσωπο (Πρ 3:19· Εβρ 9:24), και όχι ένας άψυχος φυσικός νόμος που λειτουργεί χωρίς κάποιον ζωντανό νομοθέτη, ούτε μια τυφλή δύναμη που δρα μέσα από μια σειρά συμπτώσεων διαμορφώνοντας το ένα ή το άλλο. Η Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια ([The Encyclopedia Americana], Τόμ. ΙΒ΄, σ. 743), στην έκδοση του 1956, σχολιάζει στο λήμμα «Θεός»: «Κατά τη Χριστιανική, τη Μωαμεθανική και την Ιουδαϊκή αντίληψη, το Υπέρτατο Ον, η Πρώτη Αιτία, και κατά τη γενική αντίληψη, σύμφωνα με τη θεώρηση που επικρατεί σήμερα σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο, ένα πνευματικό ον, αυθύπαρκτο, αιώνιο και απόλυτα ελεύθερο και παντοδύναμο, διάφορο της πολύμορφης ύλης που δημιούργησε, την οποία συντηρεί και διατηρεί υπό έλεγχο. Δεν φαίνεται να υπήρξε κάποια ιστορική περίοδος κατά την οποία να έλειπε από την ανθρωπότητα η πίστη σε έναν υπερφυσικό πρωτουργό και κυβερνήτη του σύμπαντος».
Αποδείξεις περί ύπαρξης του «ζωντανού Θεού». Το γεγονός της ύπαρξης του Θεού αποδεικνύεται από την τάξη, τη δύναμη και την πολυπλοκότητα της δημιουργίας, μακροσκοπικά και μικροσκοπικά, καθώς και από την πολιτεία του με το λαό του στο διάβα της ιστορίας. Ερευνώντας το λεγόμενο Βιβλίο της Θεϊκής Δημιουργίας, οι επιστήμονες μαθαίνουν πολλά. Για να μάθει δε κάποιος από ένα βιβλίο είναι απαραίτητο να υπάρχει νοήμων σκέψη και προετοιμασία από μέρους του συγγραφέα.
Σε αντίθεση με τους άψυχους θεούς των εθνών, ο Ιεχωβά είναι «ο ζωντανός Θεός». (Ιερ 10:10· 2Κο 6:16) Τα πάντα μαρτυρούν το έργο του και το μεγαλείο του. «Οι ουρανοί διακηρύττουν τη δόξα του Θεού, και για το έργο των χεριών του μιλάει το εκπέτασμα». (Ψλ 19:1) Οι άνθρωποι δεν έχουν κανέναν λόγο και καμιά δικαιολογία για να αρνούνται τον Θεό, επειδή «ό,τι μπορεί να γίνει γνωστό για τον Θεό είναι φανερό ανάμεσά τους, γιατί ο Θεός το φανέρωσε σε αυτούς. Διότι οι αόρατες ιδιότητές του, δηλαδή η αιώνια δύναμη και η Θειότητά του, βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα, επειδή γίνονται αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί, ώστε αυτοί είναι αδικαιολόγητοι».—Ρω 1:18-20.
Η Αγία Γραφή λέει για τον Ιεχωβά Θεό ότι ζει από τους αιώνες και μέχρι τους αιώνες, παντοτινά (Ψλ 90:2, 4· Απ 10:6), και ότι είναι ο Βασιλιάς της αιωνιότητας, ο άφθαρτος, ο αόρατος, ο μόνος αληθινός Θεός. (1Τι 1:17) Δεν υπήρξε κανένας θεός πριν από αυτόν.—Ησ 43:10, 11.
Άπειρος, αλλά προσιτός. Ο αληθινός Θεός είναι άπειρος, και ο ανθρώπινος νους αδυνατεί να τον εννοήσει ολοκληρωτικά. Το πλάσμα δεν θα μπορούσε ποτέ να ελπίζει ότι θα γίνει ίσο με τον Πλάστη του ή ότι θα κατανοήσει πλήρως τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται Εκείνος. (Ρω 11:33-36) Ωστόσο, είναι δυνατόν να Τον βρει και να Τον πλησιάσει, και μάλιστα Αυτός χορηγεί στους λάτρεις του ό,τι είναι αναγκαίο για την ευημερία τους και την ευτυχία τους. (Πρ 17:26, 27· Ψλ 145:16) Είναι πάντοτε απόλυτα ικανός αλλά και απόλυτα πρόθυμος να δίνει καλά δώρα και δωρήματα στα πλάσματά του, όπως είναι γραμμένο: «Κάθε καλό δώρο και κάθε τέλειο δώρημα έρχεται από πάνω, γιατί κατεβαίνει από τον Πατέρα των ουράνιων φώτων, και σε αυτόν δεν υπάρχει μεταβολή στην κλίση της σκιάς». (Ιακ 1:17) Ο Ιεχωβά ενεργεί πάντοτε μέσα στα πλαίσια των δικών του δίκαιων διευθετήσεων, κάνοντας τα πάντα με νομική βάση. (Ρω 3:4, 23-26) Γι’ αυτόν το λόγο όλα τα πλάσματά του μπορούν να έχουν πλήρη πεποίθηση σε αυτόν, γνωρίζοντας ότι μένει πάντοτε πιστός στις αρχές που ο ίδιος θέτει. Αυτός δεν αλλάζει (Μαλ 3:6), και δεν υπάρχει «μεταβολή» σε αυτόν ως προς την εφαρμογή των αρχών του. Δεν υπάρχει προσωποληψία σε αυτόν (Δευ 10:17, 18· Ρω 2:11), και του είναι αδύνατον να πει ψέματα.—Αρ 23:16, 19· Τιτ 1:1, 2· Εβρ 6:17, 18.
Οι ιδιότητές του. Ο αληθινός Θεός δεν είναι πανταχού παρών, γιατί μας λέγεται ότι έχει έναν τόπο κατοίκησης. (1Βα 8:49· Ιωα 16:28· Εβρ 9:24) Ο θρόνος του είναι στον ουρανό. (Ησ 66:1) Είναι πανίσχυρος επειδή είναι ο Παντοδύναμος Θεός. (Γε 17:1· Απ 16:14) «Τα πάντα είναι γυμνά και τελείως εκτεθειμένα στα μάτια εκείνου», και αυτός είναι «Εκείνος που από την αρχή λέει το τέλος». (Εβρ 4:13· Ησ 46:10, 11· 1Σα 2:3) Κανένα σημείο του σύμπαντος δεν βρίσκεται έξω από τη σφαίρα της δύναμής του και της γνώσης του.—2Χρ 16:9· Ψλ 139:7-12· Αμ 9:2-4.
Ο αληθινός Θεός είναι πνεύμα, και όχι σάρκα (Ιωα 4:24· 2Κο 3:17), παρότι μερικές φορές παραβάλλει κάποιες ιδιότητές του, όπως την όραση, τη δύναμή του και άλλες, με ανθρώπινες λειτουργίες. Συμβολικά, λοιπόν, αναφέρει ότι έχει «βραχίονα» (Εξ 6:6), «μάτια» και «αφτιά» (Ψλ 34:15), και επισημαίνει ότι, αφού αυτός δημιούργησε το ανθρώπινο μάτι και το αφτί, μπορεί βεβαίως να δει και να ακούσει.—Ψλ 94:9.
Μερικές από τις κύριες ιδιότητες του Θεού είναι η αγάπη (1Ιω 4:8), η σοφία (Παρ 2:6· Ρω 11:33), η δικαιοσύνη (Δευ 32:4· Λου 18:7, 8) και η δύναμη (Ιωβ 37:23· Λου 1:35). Αυτός είναι Θεός τάξης και ειρήνης. (1Κο 14:33) Είναι απόλυτα άγιος, καθαρός και αγνός (Ησ 6:3· Αββ 1:13· Απ 4:8), ευτυχισμένος (1Τι 1:11) και ελεήμων (Εξ 34:6· Λου 6:36). Πολλές άλλες ιδιότητες της προσωπικότητάς του περιγράφονται στις Γραφές.
Η θέση του. Ο Ιεχωβά είναι ο Υπέρτατος Κυρίαρχος του σύμπαντος, ο αιώνιος Βασιλιάς. (Ψλ 68:20· Δα 4:25, 35· Πρ 4:24· 1Τι 1:17) Η θέση του θρόνου του είναι η απόλυτη θέση υπεροχής. (Ιεζ 1:4-28· Δα 7:9-14· Απ 4:1-8) Αυτός χαρακτηρίζεται ως η Μεγαλειότητα (Εβρ 1:3· 8:1), ο Μεγαλοπρεπής Θεός, ο Μεγαλοπρεπής. (1Σα 4:8· Ησ 33:21) Είναι η Πηγή κάθε ζωής.—Ιωβ 33:4· Ψλ 36:9· Πρ 17:24, 25.
Η δικαιοσύνη του και η δόξα του. Ο αληθινός Θεός είναι δίκαιος Θεός. (Ψλ 7:9) Είναι ο ένδοξος Θεός. (Ψλ 29:3· Πρ 7:2) Είναι ο εξοχότερος όλων (Δευ 33:26), είναι ντυμένος με εξοχότητα και ισχύ (Ψλ 93:1· 68:34), αξιοπρέπεια και λαμπρότητα. (Ψλ 104:1· 1Χρ 16:27· Ιωβ 37:22· Ψλ 8:1) «Οι ενέργειές του είναι αξιοπρεπείς και λαμπρές». (Ψλ 111:3) Δόξα λαμπρότητας περιβάλλει τη Βασιλεία του.—Ψλ 145:11, 12.
Ο σκοπός του. Ο Θεός έχει έναν σκοπό τον οποίο θα επιτελέσει και ο οποίος δεν είναι δυνατόν να ματαιωθεί. (Ησ 46:10· 55:8-11) Ο σκοπός του, όπως εκφράζεται στα εδάφια Εφεσίους 1:9, 10, είναι «να ξανασυγκεντρώσει όλα τα πράγματα στον Χριστό, τα πράγματα που είναι στους ουρανούς και τα πράγματα που είναι στη γη». Μέσω του Χριστού, όλη η νοήμων δημιουργία θα εναρμονιστεί πλήρως με τον Θεό. (Παράβαλε Ματ 6:9, 10.) Κανείς δεν υπήρξε πριν από τον Ιεχωβά. Επομένως, αυτός είναι ο αρχαιότερος όλων. (Ησ 44:6) Εφόσον είναι ο Δημιουργός, υπήρχε πριν από οποιουσδήποτε άλλους θεούς, και “δεν θα υπάρξει κανείς έπειτα από αυτόν”, επειδή τα έθνη δεν θα παρουσιάσουν ποτέ έναν πραγματικό, ζωντανό θεό, ικανό να προφητεύει. (Ησ 43:10· 46:9, 10) Αυτός είναι το Άλφα και το Ωμέγα (Απ 22:13), άρα είναι ο ένας και μοναδικός Παντοδύναμος Θεός. Θα φέρει αίσια έκβαση στο ζήτημα της Θειότητας, με το να δικαιωθεί μια για πάντα ως ο μόνος Παντοδύναμος Θεός. (Απ 1:8· 21:5, 6) Αυτός δεν ξεχνάει ποτέ ούτε εγκαταλείπει τους σκοπούς του ή τις διαθήκες του, πράγμα που τον καθιστά Θεό αξιοπιστίας και οσιότητας.—Ψλ 105:8.
Θεός επικοινωνίας. Λόγω της μεγάλης αγάπης που τρέφει για τα πλάσματά του, ο Θεός τούς δίνει άφθονες ευκαιρίες να γνωρίσουν τόσο αυτόν όσο και τους σκοπούς του. Άνθρωποι στη γη άκουσαν την ίδια του τη φωνή σε τρεις περιπτώσεις. (Ματ 3:17· 17:5· Ιωα 12:28) Έχει επικοινωνήσει μέσω αγγέλων (Λου 2:9-12· Πρ 7:52, 53) και μέσω ανθρώπων, στους οποίους έδωσε οδηγίες και αποκαλύψεις—όπως στον Μωυσή—και κυρίως μέσω του Γιου του, του Ιησού Χριστού. (Εβρ 1:1, 2· Απ 1:1) Ο γραπτός του Λόγος είναι το μέσο επικοινωνίας του με το λαό του, καθώς τους δίνει τα εφόδια για να είναι απόλυτα εξοπλισμένοι ως υπηρέτες του και διάκονοί του, και τους κατευθύνει στην οδό που οδηγεί στη ζωή.—2Πε 1:19-21· 2Τι 3:16, 17· Ιωα 17:3.
Αντιπαραβολή με τους θεούς των εθνών. Ο αληθινός Θεός, ο Δημιουργός των ένδοξων ουράνιων σωμάτων, διαθέτει δόξα και λαμπρότητα που υπερβαίνει τα όρια αντοχής της ανθρώπινης όρασης, διότι «κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να δει [τον Θεό] και να ζήσει». (Εξ 33:20) Μόνο οι άγγελοι, που είναι πνευματικά πλάσματα, διαθέτουν τέτοια όραση ώστε να μπορούν να βλέπουν το πρόσωπό του με κυριολεκτική έννοια. (Ματ 18:10· Λου 1:19) Ωστόσο, αυτός δεν εκθέτει τους ανθρώπους σε μια τέτοια εμπειρία. Με στοργική καλοσύνη τους δίνει τη δυνατότητα να δουν τις έξοχες ιδιότητές του μέσω του Λόγου του, πράγμα που περιλαμβάνει την αποκάλυψη του εαυτού του μέσω του Γιου του, του Χριστού Ιησού.—Ματ 11:27· Ιωα 1:18· 14:9.
Στο βιβλίο της Αποκάλυψης, ο Θεός μάς δίνει μια ιδέα της επίδρασης που δημιουργεί η παρουσία του. Ο απόστολος Ιωάννης είχε ένα όραμα στο οποίο ήταν σαν να είδε τον Θεό, με την έννοια ότι το όραμα αποκάλυπτε την επίδραση που ασκείται σε κάποιον όταν Τον δει πάνω στο θρόνο Του. Ο Θεός δεν είχε εμφάνιση ανθρώπου, δεδομένου ότι δεν έχει αποκαλύψει τη μορφή του στους ανθρώπους, όπως είπε αργότερα ο ίδιος ο Ιωάννης: «Κανένας άνθρωπος δεν έχει δει ποτέ τον Θεό». (Ιωα 1:18) Αντ’ αυτού, ο Θεός παρουσιάζεται όμοιος με εξαιρετικά στιλβωμένα πετράδια, πολύτιμα, αστραφτερά και πανέμορφα, που μαγνητίζουν το βλέμμα και γεννούν αισθήματα ευχαρίστησης και θαυμασμού. Ήταν «στην εμφάνιση όμοιος με πέτρα ίασπη και με πολύτιμη κοκκινόχρωμη πέτρα, και ολόγυρα από το θρόνο [υπήρχε] ένα ουράνιο τόξο όμοιο με σμαράγδι στην εμφάνιση». (Απ 4:3) Έτσι λοιπόν, έχει ελκυστική εμφάνιση και ευχάριστη όψη που αφήνει κάποιον έκθαμβο. Δόξα περιβάλλει και το θρόνο του, γύρω από τον οποίο επικρατεί ήρεμη, γαλήνια ατμόσφαιρα. Αυτή υποδηλώνεται από την ύπαρξη ενός τέλειου σμαραγδένιου ουράνιου τόξου, το οποίο θυμίζει την απολαυστική καθησυχαστική ηρεμία που ακολουθεί μια θύελλα.—Παράβαλε Γε 9:12-16.
Πόσο διαφορετικός είναι, λοιπόν, ο αληθινός Θεός από τους θεούς των εθνών, οι οποίοι συχνά απεικονίζονται αλλόκοτοι, οργισμένοι, άγριοι, αδυσώπητοι, ανήλεοι, απρόβλεπτοι ως προς τις συμπάθειες ή τις αντιπάθειές τους, τρομακτικοί, κτηνώδεις και διατεθειμένοι να βασανίζουν τα επίγεια πλάσματα σε κάποια πύρινη κόλαση.
«Θεός που απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση». «Ακόμη και αν υπάρχουν εκείνοι που αποκαλούνται “θεοί”, είτε στον ουρανό είτε στη γη, όπως υπάρχουν πολλοί “θεοί” και πολλοί “κύριοι”, για εμάς, όμως, υπάρχει ένας Θεός, ο Πατέρας». (1Κο 8:5, 6) Ο Ιεχωβά είναι ο Παντοδύναμος Θεός, ο μόνος αληθινός Θεός, και δίκαια απαιτεί αποκλειστική αφοσίωση. (Εξ 20:5) Οι υπηρέτες του οφείλουν να κρατούν τους άλλους έξω, ή αποκλεισμένους, από τη θέση που πρέπει να έχει ο Θεός στις καρδιές τους και στις ενέργειές τους. Αυτός απαιτεί από τους λάτρεις του να τον λατρεύουν με πνεύμα και αλήθεια. (Ιωα 4:24) Πρέπει να νιώθουν ευλαβικό δέος αποκλειστικά και μόνο για αυτόν.—Ησ 8:13· Εβρ 12:28, 29.
Ένας από τους κραταιούς που αποκαλούνται «θεοί» στην Αγία Γραφή είναι ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος είναι «ο μονογενής θεός». Ο ίδιος, όμως, είπε καθαρά: «Τον Ιεχωβά τον Θεό σου πρέπει να λατρεύεις και σε αυτόν μόνο πρέπει να αποδίδεις ιερή υπηρεσία». (Ιωα 1:18· Λου 4:8· Δευ 10:20) Οι άγγελοι είναι «θεοειδείς», αλλά ένας από αυτούς δεν άφησε τον Ιωάννη να τον λατρέψει, λέγοντας: «Πρόσεχε! Μην το κάνεις αυτό! . . . Τον Θεό λάτρεψε». (Ψλ 8:5· Εβρ 2:7· Απ 19:10) Κάποιοι κραταιοί άντρες μεταξύ των Εβραίων αποκαλούνταν «θεοί» (Ψλ 82:1-7), αλλά σύμφωνα με το σκοπό του Θεού κανένας άνθρωπος δεν θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο λατρείας. Όταν ο Κορνήλιος άρχισε να προσκυνάει τον Πέτρο, εκείνος τον σταμάτησε, λέγοντάς του: «Σήκω· και εγώ άνθρωπος είμαι». (Πρ 10:25, 26) Ασφαλώς, οι ψεύτικοι θεοί, που έχουν επινοηθεί και πλαστεί από τους ανθρώπους στο διάβα των αιώνων, από το στασιασμό στην Εδέμ και έπειτα, δεν πρέπει να λατρεύονται. Ο Μωσαϊκός Νόμος δίνει αυστηρή προειδοποίηση κατά της απομάκρυνσης από τον Ιεχωβά και της λατρείας τέτοιων θεών. (Εξ 20:3-5) Ο Ιεχωβά, ο αληθινός Θεός, δεν θα ανέχεται για πάντα τον ανταγωνισμό ψεύτικων, άχρηστων θεών.—Ιερ 10:10, 11.
Μετά τη Χιλιετή Βασιλεία του Χριστού, στη διάρκεια της οποίας ο Χριστός θα εκμηδενίσει κάθε εξουσία και δύναμη που εναντιώνεται στον Θεό, εκείνος θα παραδώσει τη Βασιλεία στον Θεό και Πατέρα του, ο οποίος τότε θα γίνει «τα πάντα για όλους». (Ρω 8:33· 1Κο 15:23-28) Τελικά, όλοι όσοι θα ζουν τότε θα αναγνωρίζουν την κυριαρχία του Θεού και θα αινούν το όνομά του συνεχώς.—Ψλ 150· Φλπ 2:9-11· Απ 21:22-27· βλέπε ΙΕΧΩΒΑ.