«Οι Δίκαιοι θα Λάμψουν Τόσο Φωτεινά Όσο ο Ήλιος»
«Εκείνον τον καιρό οι δίκαιοι θα λάμψουν τόσο φωτεινά όσο ο ήλιος στη βασιλεία του Πατέρα τους».—ΜΑΤΘ. 13:43.
1. Ποιες διαφορετικές πτυχές της Βασιλείας εξήγησε ο Ιησούς με παραβολές;
Ο ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ χρησιμοποίησε πολλές παραβολές για να εξηγήσει διαφορετικές πτυχές της Βασιλείας. Μιλούσε «στα πλήθη με παραβολές. Και χωρίς παραβολή δεν τους μιλούσε». (Ματθ. 13:34) Σε κάποιες παραβολές σχετικά με το σπόρο της αλήθειας της Βασιλείας, ο Ιησούς τόνισε το ρόλο που παίζει η κατάσταση της καρδιάς ενός ατόμου στην αποδοχή του αγγέλματος, καθώς και το ρόλο που παίζει ο Ιεχωβά στην πνευματική ανάπτυξη. (Μάρκ. 4:3-9, 26-29) Ο Ιησούς έδειξε επίσης παραστατικά την εκπληκτική αύξηση των συμφερόντων της Βασιλείας εδώ στη γη, έστω και αν αυτή η αύξηση δεν είναι πάντα ευδιάκριτη εξαρχής. (Ματθ. 13:31-33) Επιπρόσθετα, επισήμανε ότι δεν είναι κατ’ ανάγκην κατάλληλοι υπήκοοι της Βασιλείας όλοι όσοι ανταποκρίνονται στο άγγελμά της.—Ματθ. 13:47-50.a
2. Στην παραβολή του Ιησού για το σιτάρι και τα ζιζάνια, τι συμβολίζει ο καλός σπόρος;
2 Ωστόσο, μια από τις παραβολές του Ιησού ασχολείται με τη σύναξη εκείνων που θα κυβερνήσουν μαζί του στη Βασιλεία του. Συχνά αυτή αποκαλείται παραβολή του σιταριού και των ζιζανίων, είναι δε καταγραμμένη στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου, κεφάλαιο 13. Παρότι σε μια άλλη παραβολή ο Ιησούς μάς λέει ότι ο σπόρος που σπέρνεται είναι “ο λόγος της βασιλείας”, σε αυτή την παραβολή μάς λέει ότι ο καλός σπόρος συμβολίζει κάτι διαφορετικό—“τους γιους της βασιλείας”. (Ματθ. 13:19, 38) Αυτοί δεν είναι υπήκοοι της Βασιλείας, αλλά «γιοι», ή αλλιώς κληρονόμοι, της Βασιλείας.—Ρωμ. 8:14-17· διαβάστε Γαλάτες 4:6, 7.
Η Παραβολή του Σιταριού και των Ζιζανίων
3. Εξηγήστε ποιο πρόβλημα αντιμετωπίζει ο άνθρωπος της παραβολής και πώς αποφασίζει να το χειριστεί.
3 Η παραβολή έχει ως εξής: «Η βασιλεία των ουρανών έχει ομοιωθεί με κάποιον άνθρωπο που έσπειρε καλό σπόρο στον αγρό του. Ενώ κοιμούνταν οι άνθρωποι, ήρθε ο εχθρός του και έσπειρε από πάνω ζιζάνια ανάμεσα στο σιτάρι και έφυγε. Όταν βλάστησε το χόρτο και παρήγαγε καρπό, τότε φάνηκαν και τα ζιζάνια. Πλησίασαν, λοιπόν, οι δούλοι του οικοδεσπότη και του είπαν: “Κύριε, δεν έσπειρες καλό σπόρο στον αγρό σου; Πώς γίνεται, τότε, να έχει ζιζάνια;” Αυτός τους είπε: “Εχθρός άνθρωπος το έκανε αυτό”. Εκείνοι του είπαν: “Θέλεις, λοιπόν, να πάμε και να τα μαζέψουμε;” Αυτός είπε: “Όχι· μη τυχόν, ενώ μαζεύετε τα ζιζάνια, ξεριζώσετε μαζί με αυτά το σιτάρι. Αφήστε να μεγαλώνουν και τα δύο μαζί μέχρι το θερισμό· και την εποχή του θερισμού θα πω στους θεριστές: Πρώτα μαζέψτε τα ζιζάνια και δέστε τα σε δεμάτια για να τα κατακάψετε· κατόπιν αρχίστε να μαζεύετε το σιτάρι στην αποθήκη μου”».—Ματθ. 13:24-30.
4. (α) Ποιος είναι ο άνθρωπος της παραβολής; (β) Πότε και πώς άρχισε ο Ιησούς να σπέρνει αυτόν το σπόρο;
4 Ποιος είναι ο άνθρωπος που έσπειρε τον καλό σπόρο στον αγρό του; Ο Ιησούς έδωσε την απάντηση αργότερα όταν εξήγησε στους μαθητές του: «Ο σπορέας του καλού σπόρου είναι ο Γιος του ανθρώπου». (Ματθ. 13:37) Ο Ιησούς, «ο Γιος του ανθρώπου», προετοίμασε τον αγρό για σπορά κατά τη διάρκεια των τριάμισι ετών της επίγειας διακονίας του. (Ματθ. 8:20· 25:31· 26:64) Κατόπιν, από την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ. και μετά, άρχισε να σπέρνει τον καλό σπόρο—“τους γιους της βασιλείας”. Αυτή η σπορά προφανώς ξεκίνησε όταν ο Ιησούς, ως ο εκπρόσωπος του Ιεχωβά, άρχισε να εκχέει άγιο πνεύμα πάνω στους μαθητές, χρίοντάς τους κατ’ αυτόν τον τρόπο ως γιους του Θεού.b (Πράξ. 2:33) Ο καλός σπόρος αναπτύχθηκε και έγινε ώριμο σιτάρι. Επομένως, η σπορά του καλού σπόρου αποσκοπούσε στη σύναξη του πλήρους αριθμού εκείνων που θα γίνονταν συγκληρονόμοι και συγκυβερνήτες του Ιησού στη Βασιλεία του.
5. Ποιος είναι ο εχθρός στην παραβολή, και ποιοι εξεικονίζονται από τα ζιζάνια;
5 Ποιος είναι ο εχθρός και ποιοι είναι τα ζιζάνια; Ο Ιησούς μάς λέει ότι ο εχθρός «είναι ο Διάβολος». Τα ζιζάνια προσδιορίζονται ως «οι γιοι του πονηρού». (Ματθ. 13:25, 38, 39) Με κυριολεκτική έννοια, το είδος των ζιζανίων για τα οποία έκανε λόγο ο Ιησούς ήταν πιθανότατα η ήρα. Αυτό το δηλητηριώδες φυτό μοιάζει πολύ με το σιτάρι στα αρχικά του στάδια προτού ωριμάσει. Τι κατάλληλη εξεικόνιση για τους κατ’ απομίμηση Χριστιανούς, εκείνους που ισχυρίζονται ότι είναι γιοι της Βασιλείας αλλά δεν παράγουν γνήσιους καρπούς! Αυτοί οι υποκριτές Χριστιανοί που ισχυρίζονται ότι είναι ακόλουθοι του Χριστού αποτελούν στην πραγματικότητα μέρος του “σπέρματος” του Σατανά του Διαβόλου.—Γέν. 3:15.
6. Πότε άρχισαν να εμφανίζονται τα ζιζάνια, και με ποια έννοια «κοιμούνταν» τότε οι άνθρωποι;
6 Πότε εμφανίστηκαν αυτοί οι όμοιοι με ζιζάνια Χριστιανοί; «Ενώ κοιμούνταν οι άνθρωποι», λέει ο Ιησούς. (Ματθ. 13:25) Πότε συνέβη αυτό; Βρίσκουμε την απάντηση στα λόγια του αποστόλου Παύλου προς τους πρεσβυτέρους της Εφέσου: «Γνωρίζω ότι μετά την αναχώρησή μου θα μπουν ανάμεσά σας καταπιεστικοί λύκοι και δεν θα μεταχειρίζονται το ποίμνιο με τρυφερότητα, και από εσάς τους ίδιους θα σηκωθούν άντρες και θα λένε διεστραμμένα πράγματα για να παρασύρουν τους μαθητές πίσω τους». (Πράξ. 20:29, 30) Στη συνέχεια ο Παύλος συμβούλεψε εκείνους τους πρεσβυτέρους να παραμένουν πνευματικά άγρυπνοι. Όταν οι απόστολοι, οι οποίοι ενεργούσαν ως «ανασταλτικός παράγοντας» κατά της αποστασίας, άρχισαν να κοιμούνται τον ύπνο του θανάτου, πολλοί Χριστιανοί αποκοιμήθηκαν πνευματικά. (Διαβάστε 2 Θεσσαλονικείς 2:3, 6-8) Τότε ήταν που ξεκίνησε η μεγάλη αποστασία.
7. Μήπως ένα μέρος του σιταριού μετατράπηκε σε ζιζάνια; Εξηγήστε.
7 Ο Ιησούς δεν είπε ότι το σιτάρι θα γινόταν ζιζάνια αλλά ότι σπάρθηκαν ζιζάνια ανάμεσα στο σιτάρι. Άρα, αυτή η παραβολή δεν απεικονίζει γνήσιους Χριστιανούς που απομακρύνονται από την αλήθεια. Απεναντίας, υπογραμμίζει την εσκεμμένη προσπάθεια που κατέβαλε ο Σατανάς για να διαφθείρει τη Χριστιανική εκκλησία εισάγοντας σε αυτήν πονηρούς ανθρώπους. Όταν ο τελευταίος απόστολος, ο Ιωάννης, ήταν ηλικιωμένος, αυτή η αποστασία ήταν ολοφάνερη.—2 Πέτρ. 2:1-3· 1 Ιωάν. 2:18.
«Αφήστε να Μεγαλώνουν και τα Δύο Μαζί Μέχρι το Θερισμό»
8, 9. (α) Γιατί πρέπει να φάνηκαν λογικές στους ακροατές του Ιησού οι οδηγίες του Κυρίου προς τους δούλους του; (β) Στην εκπλήρωση, πώς μεγάλωσαν μαζί το σιτάρι και τα ζιζάνια;
8 Οι δούλοι του Κυρίου τον ενημερώνουν για το πρόβλημα με τα ζιζάνια και τον ρωτούν: «Θέλεις, λοιπόν, να πάμε και να τα μαζέψουμε;» (Ματθ. 13:27, 28) Η απάντησή του ίσως προκαλεί έκπληξη. Τους λέει να αφήσουν το σιτάρι και τα ζιζάνια να μεγαλώνουν μαζί μέχρι την περίοδο του θερισμού. Αυτή η εντολή πρέπει να φάνηκε λογική στους μαθητές του Ιησού. Εκείνοι πρέπει να ήξεραν πόσο δύσκολο είναι να ξεχωρίσει κανείς το σιτάρι από την ήρα. Όσοι είχαν κάποιες αγροτικές γνώσεις θα ήξεραν επίσης ότι οι ρίζες της ήρας συνήθως μπλέκονται με τις ρίζες του σιταριού.c Δεν είναι, λοιπόν, άξιο απορίας το ότι ο Κύριος τους δίνει την οδηγία να περιμένουν!
9 Με παρόμοιο τρόπο, στο διάβα των αιώνων, οι διάφορες αιρέσεις του Χριστιανικού κόσμου έχουν παραγάγει τεράστια σοδειά ζιζανίων—πρώτα ανάμεσα στις Ρωμαιοκαθολικές και στις Ορθόδοξες εκκλησίες και αργότερα ανάμεσα στις πολυάριθμες Προτεσταντικές ομάδες που έκαναν την εμφάνισή τους. Παράλληλα, όμως, λίγοι σπόροι γνήσιου σιταριού εξακολουθούσαν να σπέρνονται στον αγρό του κόσμου. Ο οικοδεσπότης της παραβολής περίμενε υπομονετικά καθ’ όλη την εκτεταμένη περίοδο της ανάπτυξης ώσπου να έρθει η σχετικά συντομότερη περίοδος του θερισμού.
Η Από Πολλού Αναμενόμενη Περίοδος του Θερισμού
10, 11. (α) Ποια είναι η περίοδος του θερισμού; (β) Πώς “μαζεύεται” το συμβολικό σιτάρι στην αποθήκη του Ιεχωβά;
10 Ο Ιησούς μάς λέει: «Ο θερισμός είναι η τελική περίοδος ενός συστήματος πραγμάτων, και οι θεριστές είναι άγγελοι». (Ματθ. 13:39) Στη διάρκεια των τελευταίων ημερών αυτού του πονηρού συστήματος πραγμάτων, λαβαίνει χώρα ένας διαχωρισμός—οι γιοι της Βασιλείας συνάγονται και διαχωρίζονται από τα όμοια με ζιζάνια άτομα. Αναφορικά με αυτό, ο απόστολος Πέτρος μάς λέει: «Είναι ο προσδιορισμένος καιρός για να αρχίσει η κρίση από τον οίκο του Θεού. Αν, λοιπόν, αρχίζει πρώτα από εμάς, ποιο θα είναι το τέλος εκείνων που δεν είναι υπάκουοι στα καλά νέα του Θεού;»—1 Πέτρ. 4:17.
11 Λίγο μετά την έναρξη των τελευταίων ημερών, ή αλλιώς της “τελικής περιόδου ενός συστήματος πραγμάτων”, άρχισε η κρίση για όσους ισχυρίζονταν ότι είναι γνήσιοι Χριστιανοί—είτε επρόκειτο για πραγματικούς “γιους της βασιλείας” είτε για τους “γιους του πονηρού”. Με την έναρξη του θερισμού, «πρώτα» έπεσε η Βαβυλώνα η Μεγάλη και «κατόπιν» συνάχθηκαν οι γιοι της Βασιλείας. (Ματθ. 13:30) Αλλά πώς “μαζεύεται” το συμβολικό σιτάρι στην αποθήκη του Ιεχωβά; Τα άτομα που έχουν θεριστεί είτε φέρθηκαν στην αποκαταστημένη Χριστιανική εκκλησία, όπου απολαμβάνουν την εύνοια και την προστασία του Θεού, είτε έλαβαν την ουράνια ανταμοιβή τους.
12. Για πόσο καιρό θα συνεχίζεται ο θερισμός;
12 Πόσο καιρό διαρκεί η κρίση; Ο Ιησούς έκανε λόγο για την «εποχή» του θερισμού, άρα ο θερισμός συνεχίζεται για κάποια περίοδο χρόνου. (Αποκ. 14:15, 16) Η κρίση των χρισμένων ως ατόμων συνεχίζεται σε όλη τη διάρκεια του καιρού του τέλους. Θα ολοκληρωθεί όταν αυτοί σφραγιστούν οριστικά.—Αποκ. 7:1-4.
13. Με ποια έννοια προξενούν σκάνδαλο τα ζιζάνια, και πώς πράττουν την ανομία;
13 Ποιοι είναι εκείνοι τους οποίους οι θεριστές “θα μάζευαν” και θα απομάκρυναν από τη Βασιλεία, και πώς προξενούν αυτοί σκάνδαλο και πράττουν την ανομία; (Ματθ. 13:41) Ο όμοιος με ζιζάνια κλήρος του Χριστιανικού κόσμου έχει παροδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους εδώ και αιώνες. Το έχει κάνει αυτό μέσω διδασκαλιών που ατιμάζουν τον Θεό—που «προξενούν σκάνδαλο»—όπως είναι η δοξασία της αιώνιας τιμωρίας στην κόλαση και η συγκεχυμένη και μυστηριώδης δοξασία της Τριάδας. Πολλοί θρησκευτικοί ηγέτες έχουν θέσει κακό παράδειγμα για τα ποίμνιά τους διατηρώντας μοιχική φιλία με αυτόν τον κόσμο και, σε μερικές περιπτώσεις, διάγοντας χονδροειδώς ανήθικη ζωή. (Ιακ. 4:4) Επιπρόσθετα, ο Χριστιανικός κόσμος ανέχεται όλο και περισσότερο την ανηθικότητα μεταξύ των μελών του. (Διαβάστε Ιούδα 4) Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθεί να έχει μια επίφαση ευλάβειας και θεοσέβειας. Πόσο ευτυχισμένοι είναι οι γιοι της Βασιλείας για το ότι έχουν διαχωριστεί από τέτοιες επιρροές που μοιάζουν με ζιζάνια, καθώς και από διεφθαρμένες διδασκαλίες που προξενούν σκάνδαλο!
14. Πώς κλαίνε και τρίζουν τα δόντια τους τα όμοια με ζιζάνια άτομα;
14 Πώς κλαίνε και τρίζουν τα δόντια τους τα όμοια με ζιζάνια άτομα; (Ματθ. 13:42) «Οι γιοι του πονηρού» βασανίζονται επειδή «οι γιοι της βασιλείας» έχουν ξεσκεπάσει την πνευματικά δηλητηριώδη κατάσταση αυτών των όμοιων με ζιζάνια ατόμων. Θρηνούν επίσης για τη συνεχή μείωση της υποστήριξης που λαβαίνουν από τα μέλη των εκκλησιών τους, καθώς και για την απώλεια της επιρροής που ασκούν σε αυτά.—Διαβάστε Ησαΐας 65:13, 14.
15. Με ποια έννοια καίγονται με φωτιά τα όμοια με ζιζάνια άτομα;
15 Με ποια έννοια μαζεύονται τα ζιζάνια και καίγονται με φωτιά; (Ματθ. 13:40) Αυτό αναφέρεται στην οριστική κατάληξη των ζιζανίων. Το ότι ρίχνονται συμβολικά στο πύρινο καμίνι υποδηλώνει ότι οδεύουν προς την αιώνια καταστροφή. (Αποκ. 20:14· 21:8) Οι κατ’ απομίμηση, όμοιοι με ζιζάνια Χριστιανοί, οι απατεώνες, θα εξολοθρευτούν στη διάρκεια της “μεγάλης θλίψης”.—Ματθ. 24:21.
«Θα Λάμψουν Τόσο Φωτεινά Όσο ο Ήλιος»
16, 17. Τι προφήτευσε ο Μαλαχίας αναφορικά με το ναό του Θεού, και πώς άρχισε να εκπληρώνεται αυτή η προφητεία;
16 Πότε “λάμπουν τόσο φωτεινά όσο ο ήλιος” τα όμοια με σιτάρι άτομα; (Ματθ. 13:43) Αναφορικά με τον καθαρισμό του ναού του Θεού, ο Μαλαχίας προφήτευσε: «“Ξαφνικά θα έρθει στο ναό Του ο αληθινός Κύριος, τον οποίο εσείς εκζητείτε, και ο αγγελιοφόρος της διαθήκης στον οποίο βρίσκετε ευχαρίστηση. Δείτε! Θα έρθει οπωσδήποτε”, είπε ο Ιεχωβά των στρατευμάτων. “Αλλά ποιος θα την αντέξει την ημέρα της έλευσής του και ποιος είναι εκείνος που θα στέκεται όταν αυτός εμφανιστεί; Διότι αυτός θα είναι σαν τη φωτιά του χωνευτή και σαν την αλισίβα που χρησιμοποιούν οι καθαριστές ρούχων. Και θα καθήσει ως χωνευτής και καθαριστής ασημιού και θα καθαρίσει τους γιους του Λευί· και θα τους διυλίσει σαν χρυσάφι και σαν ασήμι, και θα γίνουν για τον Ιεχωβά άτομα που προσφέρουν δώρο με δικαιοσύνη”».—Μαλ. 3:1-3.
17 Στους σύγχρονους καιρούς, αυτή η προφητεία άρχισε προφανώς να εκπληρώνεται το 1918 όταν ο Ιεχωβά, μαζί με “τον αγγελιοφόρο της διαθήκης”, τον Ιησού Χριστό, επιθεώρησε τον πνευματικό ναό. Ο Μαλαχίας μάς λέει τι συμβαίνει όταν ολοκληρώνεται αυτός ο καθαρισμός: «Θα δείτε ξανά τη διαφορά ανάμεσα στον δίκαιο και στον πονηρό, ανάμεσα σε αυτόν που υπηρετεί τον Θεό και σε αυτόν που δεν τον έχει υπηρετήσει». (Μαλ. 3:18) Η έξαρση που παρατηρήθηκε στις δραστηριότητες των αναζωογονημένων αληθινών Χριστιανών σηματοδοτεί αυτή την περίοδο ως την αρχή του θερισμού.
18. Τι προφήτευσε ο Δανιήλ ότι θα συνέβαινε στην εποχή μας;
18 Ο προφήτης Δανιήλ, αναφερόμενος στην εποχή μας, προείπε: «Αυτοί που έχουν ενόραση θα λάμπουν σαν τη λαμπρότητα του εκπετάσματος· και εκείνοι που φέρνουν τους πολλούς στη δικαιοσύνη θα λάμπουν σαν τα άστρα στον αιώνα, και μάλιστα για πάντα». (Δαν. 12:3) Ποιοι είναι αυτοί που λάμπουν τόσο φωτεινά; Αναμφίβολα, είναι οι χρισμένοι Χριστιανοί, το γνήσιο σιτάρι για το οποίο μίλησε ο Ιησούς στην παραβολή του σιταριού και των ζιζανίων. Η απομάκρυνση των κατ’ απομίμηση Χριστιανών, που είναι όμοιοι με ζιζάνια, έχει γίνει ξεκάθαρα αντιληπτή από ένα διαρκώς αυξανόμενο μεγάλο πλήθος προβατοειδών ατόμων. Καθώς αυτοί οι μελλοντικοί υπήκοοι της Βασιλείας προσκολλώνται στο υπόλοιπο του πνευματικού Ισραήλ, αφήνουν και εκείνοι το φως τους να λάμπει σε αυτόν το σκοτεινό κόσμο.—Ζαχ. 8:23· Ματθ. 5:14-16· Φιλιπ. 2:15.
19, 20. Τι προσμένουν με λαχτάρα «οι γιοι της βασιλείας», και τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;
19 Σήμερα, «οι γιοι της βασιλείας» προσμένουν με λαχτάρα την ένδοξη, ουράνια ανταμοιβή τους. (Ρωμ. 8:18, 19· 1 Κορ. 15:53· Φιλιπ. 1:21-24) Μέχρι τότε, όμως, πρέπει να παραμείνουν πιστοί, εξακολουθώντας να λάμπουν φωτεινά και αποδεικνύοντας ότι διαφέρουν από “τους γιους του πονηρού”. (Ματθ. 13:38· Αποκ. 2:10) Πόσο ευτυχισμένοι μπορούμε να είμαστε όλοι μας για το προνόμιο που έχουμε να διακρίνουμε τα αποτελέσματα της συμβολικής απομάκρυνσης των ζιζανίων στην εποχή μας!
20 Ποια σχέση, όμως, υπάρχει ανάμεσα σε αυτούς τους γιους της Βασιλείας και στο διαρκώς αυξανόμενο μεγάλο πλήθος εκείνων που έχουν την ελπίδα να ζήσουν για πάντα στη γη ως υπήκοοι της Βασιλείας; Το επόμενο άρθρο θα απαντήσει σε αυτή την ερώτηση.
[Υποσημειώσεις]
a Για μια λεπτομερή εξέταση αυτών των παραβολών, βλέπε Σκοπιά 15 Ιουλίου 2008, σελίδες 12-21.
b Σε αυτή την παραβολή, η σπορά δεν συμβολίζει το έργο κηρύγματος και μαθήτευσης, μέσω του οποίου θα συγκεντρώνονταν καινούρια άτομα που θα γίνονταν χρισμένοι Χριστιανοί. Σχετικά με τον καλό σπόρο που σπέρνεται στον αγρό, ο Ιησούς είπε: «Αυτοί είναι [όχι «θα γίνουν»] οι γιοι της βασιλείας». Η σπορά αναφέρεται στο χρίσμα που λαβαίνουν αυτοί οι γιοι της Βασιλείας μέσα στον αγρό του κόσμου.
c Οι ρίζες της ήρας μπλέκονται τόσο πολύ με τις ρίζες του σιταριού ώστε το να ξεριζώσει κανείς τα ζιζάνια πριν από το θερισμό θα οδηγούσε σε απώλεια σιταριού.—Βλέπε Ενόραση στις Γραφές, Τόμος 2, σελίδα 586.
Θυμάστε;
Στην παραβολή του σιταριού και των ζιζανίων που ανέφερε ο Ιησούς, τι σημαίνουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά;
• Ο καλός σπόρος
• Ο άνθρωπος που έσπειρε το σπόρο
• Η σπορά του σπόρου
• Ο εχθρός
• Τα ζιζάνια
• Η εποχή του θερισμού
• Η αποθήκη
• Το κλάμα και το τρίξιμο των δοντιών
• Το πύρινο καμίνι
[Εικόνες στη σελίδα 20]
Την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ. άρχισε η σπορά του καλού σπόρου
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Το συμβολικό σιτάρι “μαζεύεται” τώρα στην αποθήκη του Ιεχωβά
[Ευχαριστίες]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.