ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ

Η φράση «σύστημα πραγμάτων» αποδίδει την έννοια της λέξης αἰών του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου σε 30 και πλέον από τις περιπτώσεις στις οποίες εμφανίζεται αυτή στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές.

Σχετικά με τη σημασία της λέξης αἰών, ο Ρ. Σ. Τρεντς δηλώνει: «Όπως η λέξη [κόσμος] του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου, έτσι και η λέξη [αἰών] έχει μια πρωτεύουσα και φυσική έννοια, και επιπλέον, παράλληλα με αυτήν, μια δευτερεύουσα και ηθική έννοια. Με την πρωτεύουσα [έννοια] υποδηλώνει το διηνεκή χρόνο, είτε πρόκειται για μικρό είτε για μεγάλο χρονικό διάστημα· . . . αλλά ουσιαστικά το χρόνο ως το πλαίσιο μέσα στο οποίο υπάρχει καθετί το οποίο έχει δημιουργηθεί, και ως το μέτρο της ύπαρξης κάθε τέτοιου πράγματος. . . . Ενέχοντας αυτή την έννοια του χρόνου, εννοεί πλέον όλα όσα υπάρχουν στον κόσμο μέσα σε ορισμένα χρονικά πλαίσια· . . . και κατόπιν τούτου, περισσότερο από ηθική άποψη, την πορεία και το ρεύμα των υποθέσεων αυτού του κόσμου». Προς υποστήριξη αυτής της δεύτερης έννοιας, παραθέτει το σχετικό ορισμό που έδωσε ο Γερμανός λόγιος Κ. Λ. Β. Γκριμ: «Η ολότητα αυτού που γίνεται έκδηλο εξωτερικά στο πέρασμα του χρόνου».—Συνώνυμα της Καινής Διαθήκης (Synonyms of the New Testament), Λονδίνο, 1961, σ. 202, 203.

Συνεπώς, η λέξη αἰών έχει βασικά την έννοια «εποχή» ή «περίοδος ύπαρξης», στις δε Γραφές δηλώνει συχνά ένα παρατεταμένο χρονικό διάστημα (Πρ 3:21· 15:18), μεταξύ άλλων μια ατελεύτητη, παντοτινή χρονική περίοδο, δηλαδή την αιωνιότητα. (Μαρ 3:29· 11:14· Εβρ 13:8) Για τις έννοιες αυτές, βλέπε ΑΙΩΝΑΣ. Εδώ, όμως, εξετάζουμε την έννοια της λέξης που δίνει το δεύτερο μέρος του ορισμού ο οποίος παρατίθεται στην προηγούμενη παράγραφο.

Κάτι που θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε αυτή την έννοια είναι το να θυμηθούμε ορισμένες σημερινές χρήσεις των λέξεων «αιώνας» και «εποχή». Μπορεί να αναφερόμαστε σε έναν αιώνα ή σε μια εποχή εννοώντας μια χρονική περίοδο της ιστορίας που χαρακτηρίζεται από κάποια ιδιαίτερη εξέλιξη ή ροή των γεγονότων ή διακρίνεται από άλλες περιόδους λόγω κάποιας εξέχουσας προσωπικότητας ή λόγω κάποιου χαρακτηριστικού γνωρίσματος ή γνωρισμάτων. Μπορεί να μιλάμε για την «Κλασική Εποχή» ή για τον «Χρυσό Αιώνα του Περικλή», τους «Σκοτεινούς Αιώνες», τη «Βικτωριανή Εποχή» ή, πιο πρόσφατα, για τον «Αιώνα του Διαστήματος». Σε καθεμιά από αυτές τις περιπτώσεις, η έμφαση δεν δίνεται τόσο σε αυτή καθαυτή τη χρονική περίοδο όσο στο χαρακτηριστικό γνώρισμα ή γνωρίσματά της. Τα γνωρίσματα αυτά αποτελούν τους καθοριστικούς παράγοντες, ή αλλιώς τα όρια, που σηματοδοτούν την αρχή, τη διάρκεια και το τέλος της περιόδου. Χωρίς αυτά, η εν λόγω περίοδος θα ήταν απλώς ένα χρονικό διάστημα, όχι μια ιδιαίτερη εποχή ή αιώνας.

Ως εκ τούτου, ένας από τους ορισμούς της λέξης αἰών στο Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, των Λίντελ και Σκοτ (Εκδόσεις «Ι. Σιδέρης», 1921, Τόμ. 1, σ. 79) είναι ο εξής: «χρονικόν διάστημα σαφώς οριζόμενον και χαρακτηριζόμενον, εποχή». Και Το Ερμηνευτικό Λεξικό των Λέξεων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, του Βάιν ([Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words] 1981, Τόμ. 1, σ. 41), λέει: «εποχή . . . [η λέξη αυτή] υποδηλώνει μια περίοδο απροσδιόριστης διάρκειας ή κάποιο χρονικό διάστημα από την άποψη των όσων συμβαίνουν στη διάρκειά του».

Γι’ αυτόν το λόγο, όταν μια συγκεκριμένη περικοπή δίνει έμφαση στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας περιόδου και όχι σε αυτή καθαυτή τη χρονική περίοδο, η λέξη αἰών μπορεί να αποδοθεί κατάλληλα «σύστημα πραγμάτων» ή «κατάσταση». Η ορθότητα αυτής της απόδοσης φαίνεται παραστατικά στο εδάφιο Γαλάτες 1:4 όπου ο απόστολος Παύλος γράφει τα εξής: «Αυτός έδωσε τον εαυτό του για τις αμαρτίες μας ώστε να μας ελευθερώσει από το παρόν πονηρό σύστημα πραγμάτων [αἰῶνος, Κείμενο] σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και Πατέρα μας». Πολλές μεταφράσεις αποδίδουν εδώ τη λέξη αἰών «εποχή», αλλά είναι προφανές ότι η λυτρωτική θυσία του Χριστού δεν ελευθέρωσε τους Χριστιανούς από μια εποχή ή από ένα χρονικό διάστημα, διότι εξακολούθησαν να ζουν στην ίδια εποχή στην οποία ζούσε και η υπόλοιπη ανθρωπότητα. Τους ελευθέρωσε, όμως, από την κατάσταση ή το σύστημα πραγμάτων που υπήρχε στη διάρκεια εκείνης της χρονικής περιόδου και τη χαρακτήριζε.—Παράβαλε Τιτ 2:11-14.

Ο απόστολος Παύλος έγραψε στους Χριστιανούς της Ρώμης: «Μη διαπλάθεστε σύμφωνα με αυτό το σύστημα πραγμάτων, αλλά να μεταμορφώνεστε ανακαινίζοντας το νου σας». (Ρω 12:2) Δεν ήταν το χρονικό στοιχείο αυτό που έθετε το υπόδειγμα, ή το πρότυπο διάπλασης, για τους ανθρώπους εκείνης της περιόδου, αλλά ήταν οι κανόνες, οι συνήθειες, η συμπεριφορά, τα έθιμα, οι τρόποι ενέργειας, οι απόψεις, οι μόδες και άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα εκείνης της χρονικής περιόδου. Στα εδάφια Εφεσίους 2:1, 2 ο Παύλος, μιλώντας για αυτούς στους οποίους γράφει, λέει ότι στο παρελθόν ήταν “νεκροί στα παραπτώματα και στις αμαρτίες τους, στις οποίες περπάτησαν κάποτε σύμφωνα με το σύστημα πραγμάτων [«σύμφωνα με τον τρόπο ζωής», ΕΜΖ· «σύμφωνα με την πορείαν», RS, ΚΔΤΚ] αυτού του κόσμου”. Σχολιάζοντας αυτή την περικοπή, Η Ελληνική Διαθήκη του Ερμηνευτή ([The Expositor’s Greek Testament] Τόμ. 3, σ. 283) δείχνει ότι ο χρόνος δεν είναι ο μοναδικός ή ο πρωταρχικός παράγοντας που εκφράζει εδώ η λέξη αἰών. Υποστηρίζοντας τη γενικότερη ιδέα που μεταδίδουν οι παραπάνω αποδόσεις, λέει ότι μέσα από αυτές εκφράζονται οι «τρεις έννοιες του γενικού πλαισίου, της εξέλιξης και της περιορισμένης διάρκειας. Η πορεία ενός κακού κόσμου είναι και αυτή κακή, και το να ζει κάποιος σύμφωνα με αυτήν ισοδυναμεί με το να ζει μέσα στα παραπτώματα και στις αμαρτίες».—Επιμέλεια Γ. Νίκολ, 1967.

Εποχές, Καταστάσεις, Συστήματα Πραγμάτων. Έχουν υπάρξει ή πρόκειται να υπάρξουν διάφορα συστήματα πραγμάτων, δηλαδή επικρατούσες καταστάσεις πραγμάτων. Όσα έφερε σε ύπαρξη ο Θεός μέσω του Γιου του είναι, προφανώς, δίκαια συστήματα πραγμάτων.

Για παράδειγμα, μέσω της διαθήκης του Νόμου ο Θεός εισήγαγε την Ισραηλιτική ή Ιουδαϊκή Εποχή, όπως θα την ονόμαζαν κάποιοι. Εντούτοις, και στη συγκεκριμένη περίπτωση, εκείνο που ξεχώρισε αυτή την περίοδο της ιστορίας (όσον αφορά τις σχέσεις του Θεού με την ανθρωπότητα) ήταν η κατάσταση πραγμάτων που προέκυψε και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που συνεπαγόταν η διαθήκη του Νόμου. Σε αυτά τα γνωρίσματα συγκαταλεγόταν το ιερατείο, το σύστημα θυσιών και διατροφικών διατάξεων, το σύστημα της λατρείας στη σκηνή της μαρτυρίας και στο ναό με τις γιορτές και τα σάββατα—γνωρίσματα που αποτελούσαν όλα προφητικούς τύπους και σκιές—και το εθνικό σύστημα το οποίο με την πάροδο του χρόνου περιέλαβε και το θεσμό του ανθρώπινου βασιλιά. Ωστόσο, όταν ο Θεός προείπε μια νέα διαθήκη (Ιερ 31:31-34), η παλιά έγινε κατά μία έννοια απαρχαιωμένη, παρότι ο Θεός επέτρεψε να παραμείνει σε ισχύ για κάποιους αιώνες. (Εβρ 8:13) Κατόπιν, το 33 Κ.Χ., ο Θεός έθεσε τέλος στη διαθήκη του Νόμου, ουσιαστικά καρφώνοντάς την στο ξύλο βασανισμού του Γιου του.—Κολ 2:13-17.

Προφανώς γι’ αυτόν το λόγο, το εδάφιο Εβραίους 9:26 λέει ότι ο Χριστός «έχει φανερωθεί μία φορά για πάντα στην τελική περίοδο των συστημάτων πραγμάτων για να καταργήσει την αμαρτία μέσω της θυσίας του εαυτού του». Εντούτοις, τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα εκείνου του αιώνα ή εκείνης της εποχής δεν έφτασαν στο οριστικό τέλος τους παρά μόνο το 70 Κ.Χ., όταν η Ιερουσαλήμ και ο ναός της καταστράφηκαν και ο Ιουδαϊκός λαός διασκορπίστηκε. Αυτή η συμφορά—μολονότι το τελευταίο Ιουδαϊκό οχυρό (στη Μασάδα) έπεσε στα χέρια των Ρωμαίων τρία χρόνια αργότερα, το 73 Κ.Χ.—έθεσε αμετάκλητα τέλος στο Ιουδαϊκό ιερατείο, στις θυσίες και στη λατρεία στο ναό, όπως αυτά ορίζονταν στο Νόμο. Επίσης, έβαλε τέλος στη διευθέτηση του Ιουδαϊκού έθνους όπως την είχε θέσει σε ισχύ ο Θεός. Γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος, πολλά χρόνια μετά το θάνατο του Χριστού αλλά προτού ερημωθεί η Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους, αφηγούμενος ορισμένα περιστατικά της ιστορίας των Ισραηλιτών είπε: «Αυτά συνέβαιναν σε εκείνους ως παραδείγματα και γράφτηκαν για προειδοποίηση δική μας, στους οποίους έχουν φτάσει τα τέλη των συστημάτων πραγμάτων».—1Κο 10:11· παράβαλε Ματ 24:3· 1Πε 4:7.

Μέσω της λυτρωτικής του θυσίας και της νέας διαθήκης την οποία αυτή επικύρωσε, ο Ιησούς Χριστός χρησιμοποιήθηκε από τον Θεό για να εισαγάγει ένα διαφορετικό σύστημα πραγμάτων, ένα σύστημα που περιλαμβάνει πρωταρχικά την εκκλησία των χρισμένων Χριστιανών. (Εβρ 8:7-13) Αυτό σηματοδότησε την αρχή μιας νέας εποχής, η οποία χαρακτηριζόταν από τις πραγματικότητες που προσκίαζε η διαθήκη του Νόμου. Η εποχή αυτή εισήγαγε μια διακονία συμφιλίωσης, εντατικότερη επενέργεια του αγίου πνεύματος του Θεού, καθώς και λατρεία μέσω ενός πνευματικού ναού με πνευματικές θυσίες (1Πε 2:5), αντί του κατά γράμμα ναού και των θυσιών ζώων. Εισήγαγε επίσης αποκαλύψεις του σκοπού του Θεού και μια σχέση με τον Θεό που συνεπαγόταν καινούριο τρόπο ζωής για όσους περιλαμβάνονταν στη νέα διαθήκη. Όλα αυτά ήταν χαρακτηριστικά γνωρίσματα του συστήματος πραγμάτων που καθιέρωσε ο Χριστός.

Άδικη Εποχή ή Σύστημα Πραγμάτων. Όταν ο Παύλος έγραψε στον Τιμόθεο για εκείνους που ήταν «πλούσιοι στο παρόν σύστημα πραγμάτων», αναμφίβολα δεν αναφερόταν στο Ιουδαϊκό σύστημα πραγμάτων, ή εποχή, δεδομένου ότι ο Τιμόθεος στη διακονία του δεν ερχόταν σε επαφή μόνο με Ιουδαίους Χριστιανούς αλλά και με πολλούς Εθνικούς Χριστιανούς, και τα πλούτη αυτών των Εθνικών Χριστιανών πιθανότατα δεν είχαν σχέση με το Ιουδαϊκό σύστημα πραγμάτων. (1Τι 6:17) Παρόμοια, όταν ο Παύλος είπε για τον Δημά ότι τον είχε εγκαταλείψει «επειδή αγάπησε το παρόν σύστημα πραγμάτων», προφανώς δεν εννοούσε ότι ο Δημάς είχε αγαπήσει το Ιουδαϊκό σύστημα πραγμάτων, αλλά μάλλον ότι αγάπησε την επικρατούσα κατάσταση πραγμάτων στον κόσμο γενικά και τον κοσμικό τρόπο ζωής.—2Τι 4:10· παράβαλε Ματ 13:22.

Ο κοσμικός αἰών, ή αλλιώς σύστημα πραγμάτων, υπήρχε ακόμη και πριν από τη διαθήκη του Νόμου. Συνεχίστηκε παράλληλα με τον αἰῶνα εκείνης της διαθήκης και εξακολούθησε να υπάρχει και μετά το τέλος του αἰῶνος, δηλαδή της κατάστασης πραγμάτων, που είχε εισαγάγει η διαθήκη του Νόμου. Ο κοσμικός αἰών προφανώς ξεκίνησε κάποια στιγμή μετά τον Κατακλυσμό, όταν αναπτύχθηκε ένας άδικος τρόπος ζωής που χαρακτηριζόταν από την αμαρτία και το στασιασμό κατά του Θεού και του θελήματός του. Εύλογα, λοιπόν, ο Παύλος μίλησε για “το θεό αυτού του συστήματος πραγμάτων”, λέγοντας ότι έχει τυφλώσει τις διάνοιες των απίστων, αναφερόμενος καταφανώς στον Σατανά τον Διάβολο. (2Κο 4:4· παράβαλε Ιωα 12:31.) Πρωτίστως, η εξουσία του Σατανά και η επιρροή του είναι αυτά που έχουν διαμορφώσει τον κοσμικό αἰῶνα και του έχουν προσδώσει τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα και το πνεύμα του. (Παράβαλε Εφ 2:1, 2.) Σχολιάζοντας το εδάφιο Ρωμαίους 12:2, Η Ελληνική Διαθήκη του Ερμηνευτή (Τόμ. 2, σ. 688) λέει: «Ακόμη και η φαινομενική ή επιφανειακή συνταύτιση με ένα σύστημα που ελέγχεται από ένα τέτοιο πνεύμα θα ήταν μοιραία για τη Χριστιανική ζωή—πόσο μάλλον η ουσιαστική συμμόρφωση με τις οδούς του». Αυτός ο κοσμικός αἰών επρόκειτο να συνεχιστεί για πολύ ακόμη μετά τον απόστολο Παύλο.

Για παράδειγμα, στα εδάφια Ματθαίος 13:37-43, ο Ιησούς εξηγώντας μια παραβολή είπε: «Ο αγρός είναι ο κόσμος· . . . Ο θερισμός είναι η τελική περίοδος ενός συστήματος πραγμάτων [αἰῶνος, Κείμενο] . . . Όπως, λοιπόν, μαζεύονται τα ζιζάνια και καίγονται με φωτιά, έτσι θα είναι στην τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων». Μερικές μεταφράσεις, όπως η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου και η Καινή Διαθήκη των Τεσσάρων Καθηγητών, αποδίδουν τόσο τη λέξη κόσμος όσο και τη λέξη αἰών αυτών των εδαφίων με τον όρο «κόσμος». Είναι σαφές, όμως, ότι ο γεωργός της παραβολής δεν καίει τον “αγρό”, που συμβολίζει τον “κόσμο”, αλλά μόνο τα «ζιζάνια». Επομένως, αυτό που τερματίζεται, ή που “διέρχεται την τελική του περίοδο”, δεν είναι ο κόσμος αλλά το «σύστημα πραγμάτων» (αἰών). Η μετάφραση του Τζορτζ Κάμπελ αποδίδει αυτές τις περικοπές ως εξής: «Ο αγρός είναι ο κόσμος . . . ο θερισμός είναι η τελική περίοδος αυτής της κατάστασης . . . έτσι ακριβώς θα είναι στην τελική περίοδο αυτής της κατάστασης».—Τα Τέσσερα Ευαγγέλια (The Four Gospels), Λονδίνο, 1834.

Ο Ιησούς έδειξε ότι το σιτάρι αντιπροσώπευε τους αληθινούς χρισμένους Χριστιανούς, τους γνήσιους μαθητές, ενώ τα ζιζάνια αντιπροσώπευαν τους κατ’ απομίμηση Χριστιανούς. Συνεπώς, σε αυτή την περίπτωση, η τελική περίοδος του συστήματος πραγμάτων που εδώ περιγράφεται ως ο καιρός του θερισμού δεν αναφερόταν στην τελική περίοδο του Ιουδαϊκού συστήματος πραγμάτων ούτε στην τελική περίοδο της «κατάστασης» κατά την οποία το «σιτάρι» και τα «ζιζάνια» μεγάλωναν μαζί ανενόχλητα, αλλά πρέπει να αναφέρεται στο τέλος του συστήματος πραγμάτων για το οποίο μίλησε αργότερα ο Παύλος, δηλαδή στο τέλος του “παρόντος συστήματος πραγμάτων” που χαρακτηρίζεται από τη σατανική κυριαρχία. (1Τι 6:17) Το ίδιο ισχύει και για την άλλη παραβολή του Ιησού, αυτή για το συρόμενο δίχτυ και το ξεχώρισμα των ψαριών, η οποία έδειξε πώς «θα είναι στην τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων: Οι άγγελοι θα βγουν και θα ξεχωρίσουν τους πονηρούς ανάμεσα από τους δικαίους». (Ματ 13:47-50) Οι μαθητές του Ιησού είχαν αναμφίβολα αυτές τις εκφράσεις κατά νου όταν λίγο καιρό αργότερα τον ρώτησαν για “το σημείο της παρουσίας του και της τελικής περιόδου του συστήματος πραγμάτων”. (Ματ 24:3) Η υπόσχεση του Ιησού ότι θα ήταν μαζί με τους μαθητές του στο έργο μαθήτευσης που θα έκαναν εκείνοι μέχρι την τελική περίοδο του συστήματος πραγμάτων πρέπει επίσης να αναφέρεται στην τελική περίοδο της κατάστασης πραγμάτων που είναι απόρροια της κυριαρχίας του Σατανά.—Ματ 28:19, 20.

Άλλα παραδείγματα εδαφίων όπου η λέξη αἰών αναφέρεται σε αυτό το πονηρό σύστημα πραγμάτων είναι οι περικοπές Λουκάς 16:8· 1 Κορινθίους 1:20· 2:6, 8· 3:18· Εφεσίους 1:21.

Το Ερχόμενο Σύστημα Πραγμάτων. Στο εδάφιο Ματθαίος 12:32 βρίσκουμε τα λόγια του Ιησού ότι όποιος μιλήσει εναντίον του αγίου πνεύματος δεν θα συγχωρηθεί σε αυτό «το σύστημα πραγμάτων ούτε σε εκείνο που πρόκειται να έρθει». Αυτό θα μπορούσε να εκληφθεί ως αναφορά στο Ιουδαϊκό σύστημα πραγμάτων και στο μελλοντικό τότε σύστημα πραγμάτων που θα εισήγε ο Χριστός μέσω της νέας διαθήκης. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι αντ’ αυτού ο Ιησούς αναφερόταν στο παρόν πονηρό σύστημα πραγμάτων και σε ένα σύστημα πραγμάτων που θα ερχόταν σε ύπαρξη στην τελική περίοδο εκείνου του πονηρού συστήματος πραγμάτων. Αναφέρθηκε στην ίδια εκείνη μελλοντική κατάσταση όταν υποσχέθηκε ότι όσοι άφηναν το σπίτι τους και την οικογένειά τους για χάρη της Βασιλείας του Θεού θα λάβαιναν «πολλές φορές περισσότερα σε αυτή τη χρονική περίοδο [καιρῷ, Κείμενο], και στο ερχόμενο σύστημα πραγμάτων [αἰῶνι, Κείμενο] αιώνια ζωή». (Λου 18:29, 30) Εκείνο το ερχόμενο σύστημα πραγμάτων θα σηματοδοτούσε επίσης τη χρονική περίοδο κατά την οποία κάποιοι θα ανασταίνονταν με την προοπτική να συγκαταλεχθούν στα παιδιά του Θεού. (Λου 20:34, 35) Ο πληθυντικός αριθμός αἰῶνες χρησιμοποιείται στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο, στο εδάφιο Εφεσίους 2:7, σε σχέση με τα «ερχόμενα συστήματα πραγμάτων» στα οποία οι χρισμένοι Χριστιανοί θα γευτούν μια, κατ’ υπερέχοντα τρόπο, πλούσια εκδήλωση της παρ’ αξία καλοσύνης του Θεού προς αυτούς σε «ενότητα με τον Χριστό Ιησού». (Παράβαλε Εφ 1:18-23· Εβρ 6:4, 5.) Αυτό υποδηλώνει ότι θα υπάρξουν συστήματα πραγμάτων, δηλαδή καταστάσεις, μέσα στο γενικό «ερχόμενο σύστημα πραγμάτων», ακριβώς όπως και το σύστημα πραγμάτων υπό τη διαθήκη του Νόμου περιλάμβανε, σύμφωνα με ό,τι ήδη καταδείχτηκε, συσχετιζόμενα, ταυτόχρονα συστήματα.

Ο Θεός “Βάζει σε Τάξη” τα «Συστήματα Πραγμάτων». Το εδάφιο Εβραίους 11:3 δηλώνει: «Μέσω πίστης αντιλαμβανόμαστε ότι τα συστήματα πραγμάτων [αἰῶνας, Κείμενο] μπήκαν σε τάξη με το λόγο του Θεού, ώστε αυτό που βλέπεται έχει προέλθει από πράγματα που δεν φαίνονται». Πολλοί θεωρούν ότι το εδάφιο Εβραίους 1:2 χρησιμοποιεί με αντίστοιχο τρόπο τη λέξη αἰῶνες. Εκεί αναφέρεται ότι ο Ιεχωβά μίλησε μέσω του Γιου του, του Ιησού Χριστού, «τον οποίο διόρισε κληρονόμο όλων των πραγμάτων, και διαμέσου του οποίου έκανε τα συστήματα πραγμάτων». Σχετικά με την ιδιαίτερη έννοια της λέξης αἰών σε αυτά τα δύο εδάφια υπάρχουν διάφορες εκδοχές.

Μία από αυτές είναι να θεωρήσουμε ότι η λέξη του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου αναφέρεται στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας χρονικής περιόδου. Στο 11ο κεφάλαιο της προς Εβραίους επιστολής, ο θεόπνευστος συγγραφέας πραγματεύεται το πώς, μέσω πίστης, «δόθηκε μαρτυρία σχετικά με τους ανθρώπους της αρχαιότητας». (Εδ. 2) Στη συνέχεια, στα επόμενα λόγια του, παρουσιάζει παραδείγματα πιστών ανθρώπων από την προκατακλυσμιαία εποχή, την πατριαρχική εποχή και την περίοδο κατά την οποία ο Ισραήλ είχε σχέση διαθήκης με τον Θεό. Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ξεχωριστών περιόδων, και μέσω των εξελίξεων που προξενήθηκαν, αλλά και διαμορφώθηκαν και ολοκληρώθηκαν σε αυτές, ο Θεός επεξεργαζόταν το σκοπό του—να απαλείψει το στασιασμό και να παράσχει την οδό για να συμφιλιωθούν μαζί του οι άξιοι άνθρωποι—μέσω διαδοχικών “συστημάτων πραγμάτων”. Άρα, αυτοί οι άνθρωποι της αρχαιότητας έπρεπε να έχουν, και είχαν, πίστη ότι ο αόρατος Θεός κατηύθυνε πράγματι τα ζητήματα με εύτακτο τρόπο. Πίστευαν ότι Εκείνος ήταν ο αόρατος Δημιουργός των διαφόρων συστημάτων πραγμάτων, και ότι ο στόχος που επιδίωκαν, η «εκπλήρωση της υπόσχεσης», θα επιτελούνταν οπωσδήποτε στον ορισμένο καιρό του Θεού. Με πίστη απέβλεπαν στην περαιτέρω επεξεργασία του σκοπού του Θεού, που περιλάμβανε το σύστημα πραγμάτων το οποίο φέρθηκε σε ύπαρξη μέσω της νέας διαθήκης με βάση τη θυσία του Ιησού.—Εβρ 11:39, 40· 12:1, 18-28.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να κατανοήσουμε τη λέξη αἰών που χρησιμοποιείται στο πρωτότυπο κείμενο των εδαφίων Εβραίους 1:2 και 11:3 είναι ότι πρόκειται για ισοδύναμο της λέξης κόσμος με την έννοια του σύμπαντος, δηλαδή του συνόλου των δημιουργημάτων που περιλαμβάνουν τον ήλιο, τη σελήνη, τα άστρα και την ίδια τη γη. Αυτή η άποψη υποστηρίζεται προφανώς από τη δήλωση που υπάρχει στο εδάφιο Εβραίους 11:3 ότι «αυτό που βλέπεται έχει προέλθει από πράγματα που δεν φαίνονται». Το εν λόγω εδάφιο μπορεί επίσης να εκληφθεί ως αναφορά στην αφήγηση της δημιουργίας στη Γένεση, αναφορά η οποία θα μπορούσε λογικά να προηγείται της μνείας που κάνει ο Παύλος στον Άβελ (εδ. 4), στον Ενώχ (εδ. 5, 6) και στον Νώε (εδ. 7). Άρα, ο Παύλος πιθανώς ήθελε να επεκτείνει τον ορισμό που έδωσε για την πίστη επικαλούμενος την ύπαρξη του σύμπαντος, το οποίο αποτελείται από τον ήλιο, τη σελήνη και τα άστρα, ως σαφή απόδειξη της ύπαρξης ενός Δημιουργού.—Παράβαλε Ρω 1:20.

Στις Εβραϊκές Γραφές. Η εβραϊκή λέξη χέλεδ έχει παρόμοια σημασία με τη λέξη αἰών, καθώς σε ορισμένα εδάφια αναφέρεται στη «διάρκεια της ζωής» (Ιωβ 11:17· Ψλ 39:5· 89:47), ενώ σε άλλες περιπτώσεις φαίνεται να αναφέρεται κυρίως στα γνωρίσματα κάποιας χρονικής περιόδου, γεγονός που επιτρέπει την απόδοση «σύστημα πραγμάτων». (Ψλ 17:13, 14· 49:1) Μερικές μεταφράσεις αποδίδουν την εν λόγω λέξη σε αυτά τα τελευταία εδάφια ως «κόσμος», αλλά μια τέτοια απόδοση αποκλίνει λίγο πολύ από την υποδηλούμενη έννοια, δηλαδή την έννοια του συνεχιζόμενου χρόνου.