Η Άποψη της Αγίας Γραφής
Τι Σημαίνει να Γυρίζουμε και το Άλλο Μάγουλο;
ΣΤΗΝ περίφημη Επί του Όρους Ομιλία του, ο Ιησούς Χριστός είπε: «Μην αντισταθείτε σε αυτόν που είναι πονηρός· αλλά όποιος σε χαστουκίζει στο δεξί σου μάγουλο, γύρισέ του και το άλλο».—Ματθαίος 5:39.
Τι εννοούσε; Μήπως παρότρυνε τους Χριστιανούς να μην αντιδρούν όταν πέφτουν θύματα κακομεταχείρισης; Μήπως αναμένεται από τους Χριστιανούς να υποφέρουν σιωπηλά και να αρνούνται να ζητήσουν νομική προστασία;
Τι Εννοούσε ο Ιησούς
Προκειμένου να καταλάβουμε τι εννοούσε ο Ιησούς, πρέπει να λάβουμε υπόψη τα συμφραζόμενα της δήλωσής του καθώς και το ακροατήριό του. Ο Ιησούς εισήγαγε την παραπάνω συμβουλή με μια δήλωση που οι ακροατές του ήδη γνώριζαν από τις Άγιες Γραφές: «Ακούσατε ότι ειπώθηκε: “Μάτι αντί ματιού και δόντι αντί δοντιού”».—Ματθαίος 5:38.
Τα λόγια τα οποία παρέθεσε ο Ιησούς βρίσκονται στα εδάφια Έξοδος 21:24 και Λευιτικό 24:20. Αξίζει να επισημάνουμε ότι, σε αρμονία με το Νόμο του Θεού, η ανταπόδοση «μάτι αντί ματιού» που αναφέρεται σε αυτά τα εδάφια έπρεπε να επιβάλλεται μόνο αφού ο παραβάτης είχε δικαστεί ενώπιον των ιερέων και των κριτών, οι οποίοι στάθμιζαν τις περιστάσεις και το κατά πόσον η παράβαση ήταν εκούσια.—Δευτερονόμιο 19:15-21.
Με τον καιρό οι Ιουδαίοι διαστρέβλωσαν την εφαρμογή αυτού του νόμου. Κάποιο σχολιολόγιο της Αγίας Γραφής που συνέταξε ο Άνταμ Κλαρκ το 19ο αιώνα λέει: «Φαίνεται ότι οι Ιουδαίοι είχαν μετατρέψει αυτόν το νόμο [μάτι αντί ματιού, δόντι αντί δοντιού] σε βάση για να νομιμοποιούν τις προσωπικές έχθρες και όλες τις ακρότητες που διαπράττονταν από εκδικητικό πνεύμα. Συχνά, η εκδίκηση έπαιρνε το πιο σκληρό της πρόσωπο, και το κακό που είχε προκληθεί υστερούσε σε σχέση με αυτό που ανταποδιδόταν». Ωστόσο, οι Γραφές δεν δικαιολογούσαν τις προσωπικές βεντέτες.
Η διδασκαλία του Ιησού στην Επί του Όρους Ομιλία που προτρέπει να “γυρίζουμε και το άλλο μάγουλο” αντανακλά το αληθινό πνεύμα του Νόμου που έδωσε ο Θεός στον Ισραήλ. Ο Ιησούς δεν εννοούσε ότι, αν οι ακόλουθοί του δεχτούν ένα χτύπημα στο ένα μάγουλο, πρέπει να σταθούν στα πόδια τους και να προσφέρουν και το άλλο μάγουλο. Στους Βιβλικούς χρόνους, όπως συμβαίνει συχνά και σήμερα, το χαστούκι δεν αποσκοπούσε σε τραυματισμό αλλά αποτελούσε προσβλητική χειρονομία που αποσκοπούσε στο να προκαλέσει αντίδραση, να οδηγήσει σε φιλονικία.
Προφανώς, λοιπόν, ο Ιησούς εννοούσε ότι, αν κάποιο άτομο προσπαθούσε να εξωθήσει κάποιο άλλο σε φιλονικία με ένα κυριολεκτικό χαστούκι—ή με δηκτικό σαρκασμό—το θύμα δεν θα έπρεπε να ανταποδώσει τα ίσα. Αντ’ αυτού, θα έπρεπε να προσπαθήσει να αποτρέψει το σχηματισμό ενός φαύλου κύκλου ανταπόδοσης του κακού.—Ρωμαίους 12:17.
Τα λόγια του Ιησού έμοιαζαν πολύ με εκείνα του Βασιλιά Σολομώντα: «Μην πεις: “Όπως μου έκανε, έτσι θα του κάνω και εγώ. Θα ανταποδώσω στον καθένα σύμφωνα με τις ενέργειές του”». (Παροιμίες 24:29) Ο ακόλουθος του Ιησού θα γύριζε και το άλλο μάγουλο με την έννοια ότι δεν θα επέτρεπε στους άλλους να τον εξαναγκάσουν σε «αναμέτρηση».—Γαλάτες 5:26, υποσημείωση στη ΜΝΚ.
Μπορεί ο Χριστιανός να Υπερασπίζεται τον Εαυτό Του;
Το ότι ο Χριστιανός θα γύριζε και το άλλο μάγουλο δεν σήμαινε ότι δεν θα υπερασπιζόταν τον εαυτό του σε περίπτωση βίαιης επίθεσης. Ο Ιησούς δεν εννοούσε ότι δεν πρέπει ποτέ να αμυνόμαστε, αλλά εννοούσε ότι δεν πρέπει ποτέ να ενεργούμε επιθετικά, ότι δεν πρέπει να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να εξωθείται σε εκδικητικές πράξεις. Ενώ είναι σοφό να υποχωρούμε οποτεδήποτε είναι εφικτό προκειμένου να αποφύγουμε κάποια συμπλοκή, είναι κατάλληλο να αναλαμβάνουμε δράση για να προστατευτούμε και να ζητούμε τη βοήθεια της αστυνομίας αν πέσουμε θύματα εγκληματικής ενέργειας.
Οι πρώτοι ακόλουθοι του Ιησού εφάρμοζαν ορθά την ίδια αρχή όταν υπερασπίζονταν τα νόμιμα δικαιώματά τους. Παραδείγματος χάρη, ο απόστολος Παύλος επωφελήθηκε από το νομικό σύστημα της εποχής του για να προστατέψει το δικαίωμα που είχε να συμμετέχει στο έργο κηρύγματος το οποίο ανέθεσε ο Ιησούς στους ακολούθους του. (Ματθαίος 28:19, 20) Σε μια περιοδεία κηρύγματος στην πόλη των Φιλίππων, ο Παύλος και ο συνεργάτης του στο ιεραποστολικό έργο, ο Σίλας, συνελήφθησαν από τις αρχές της πόλης και κατηγορήθηκαν για παράβαση του νόμου.
Κατόπιν, οι δύο ιεραπόστολοι υπέστησαν δημόσιο ξυλοδαρμό και φυλακίστηκαν χωρίς καν να δικαστούν. Όταν δόθηκε η ευκαιρία, ο Παύλος επικαλέστηκε τα δικαιώματά του ως Ρωμαίου πολίτη. Μόλις έμαθαν οι αρχές για αυτή του την ιδιότητα, φοβήθηκαν τις συνέπειες και τους ικέτευσαν να φύγουν χωρίς να δημιουργήσουν θέμα. Έτσι λοιπόν, ο Παύλος έθεσε προηγούμενο «στην υπεράσπιση και νομική εδραίωση των καλών νέων».—Πράξεις 16:19-24, 35-40· Φιλιππησίους 1:7.
Όπως ο Παύλος, έτσι και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν αναγκαστεί επανειλημμένα να εμπλακούν σε νομικές μάχες στα δικαστήρια για να προστατέψουν τη Χριστιανική τους δράση. Αυτό έχει συμβεί ακόμη και σε χώρες που συνήθως καυχιούνται ότι οι πολίτες τους απολαμβάνουν θρησκευτική ελευθερία. Επίσης, σε ζητήματα που αφορούν εγκληματικές ενέργειες και την προσωπική ασφάλεια, δεν αναμένεται από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά να γυρίζουν και το άλλο μάγουλο, δηλαδή να δέχονται την κακομεταχείριση δίχως να υπερασπίζουν τον εαυτό τους. Προβαίνουν σε νομικές ενέργειες για την υπεράσπισή τους.
Συνεπώς, ως Χριστιανοί, οι Μάρτυρες ενεργούν ορθά όταν αναλαμβάνουν δράση για να εδραιώσουν ορισμένα νομικά δικαιώματα, αν και γνωρίζουν ότι αυτά τα μέτρα συχνά φέρνουν περιορισμένα αποτελέσματα. Γι’ αυτό λοιπόν, όπως ο Ιησούς, αφήνουν εν τέλει τέτοια ζητήματα στα χέρια του Θεού, πεπεισμένοι ότι Εκείνος θα ενεργήσει έχοντας πλήρη επίγνωση των γεγονότων και ότι η όποια ανταπόδοση από μέρους Του θα αντανακλά τέλεια δικαιοσύνη. (Ματθαίος 26:51-53· Ιούδα 9) Οι αληθινοί Χριστιανοί θυμούνται ότι η εκδίκηση ανήκει στον Ιεχωβά.—Ρωμαίους 12:17-19.
ΕΧΕΤΕ ΑΝΑΡΩΤΗΘΕΙ;
● Ποιες πράξεις πρέπει να αποφεύγουν οι Χριστιανοί;—Ρωμαίους 12:17.
● Απαγορεύει η Αγία Γραφή την προσφυγή σε νομικά μέσα για να υπερασπίσει κάποιος τον εαυτό του;—Φιλιππησίους 1:7.
● Ποια βεβαιότητα είχε ο Ιησούς όσον αφορά τον Πατέρα του;—Ματθαίος 26:51-53.