Μασάδα—Απέδειξε ότι Είχε Έρθει ο Μεσσίας;
Η ΑΙΜΑΤΟΧΥΣΙΑ στο όνομα της θρησκείας είναι επαναλαμβανόμενη πληγή στην ιστορία του ανθρώπου. Η Μασάδα δεν αποτέλεσε εξαίρεση, επειδή οι υπερασπιστές της είχαν ισχυρά θρησκευτικά κίνητρα. Αν επισκεφτείτε τις ανασκαφές της Μασάδας, μπορείτε να δείτε τα ερείπια της συναγωγής στην οποία συναθροίζονταν οι ξιφοφόροι για λατρεία και τα τελετουργικά λουτρά που χρησιμοποιούνταν για θρησκευτικό καθαρισμό.
Στη Μασάδα έχουν βρεθεί επίσης αποσπάσματα της Αγίας Γραφής. Ίσως αναρωτιέστε: ‘Πώς συγκρίνεται άραγε το άγγελμα της Αγίας Γραφής που ήταν διαθέσιμο στους ξιφοφόρους μ’ αυτά που διαβάζουμε στην Αγία Γραφή σήμερα;’ Ο Δρ Γιγκαέλ Γιαντίν έγραψε σχετικά με την πρώτη ανακάλυψη τέτοιου είδους στο βιβλίο του Μασάδα (Masada):
«Μια σύντομη εξέταση που κάναμε επί τόπου έδειξε αμέσως ότι κρατούσαμε ένα απόσπασμα του Βιβλίου των Ψαλμών, και μάλιστα μπορέσαμε να προσδιορίσουμε και ποια κεφάλαια ήταν: περιλαμβανόταν το τμήμα από τον Ψαλμό 81 ως τον Ψαλμό 85. . . . Καταφέραμε να το χρονολογήσουμε χωρίς να έχει μείνει η παραμικρή αμφιβολία. Δεν ήταν δυνατόν να χρονολογείται μετά το 73 μ.Χ., το έτος που έπεσε η Μασάδα. . . . Αυτό το τμήμα του Βιβλίου των Ψαλμών, όπως και οι άλλοι ρόλοι της Αγίας Γραφής που βρήκαμε αργότερα, είναι σχεδόν ολόιδιο . . . με το κείμενο των βιβλίων της Αγίας Γραφής που χρησιμοποιούμε σήμερα».
Απ’ ό,τι φαίνεται, οι ξιφοφόροι πίστευαν πως ο Θεϊκός Συγγραφέας των Εβραϊκών Γραφών θα ευλογούσε την εξέγερσή τους κατά της Ρώμης. Όπως εξηγεί Η Παγκόσμια Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια (The Universal Jewish Encyclopedia): «Ο φανατικός ζήλος των Ιουδαίων στο Μεγάλο Πόλεμο εναντίον της Ρώμης (66-73 Κ.Χ.) ενισχυόταν από την πεποίθησή τους ότι η Μεσσιανική εποχή ήταν πολύ κοντά. Η απώλεια του Ναού απλώς αύξησε τις εικασίες που γίνονταν σχετικά με τον ερχομό του Μεσσία».
Ο Ερχομός του Μεσσία
«Οι Ιουδαίοι υπέρμαχοι του μεσσιανισμού», αναφέρει Η Εγκυκλοπαίδεια της Θρησκείας (The Encyclopedia of Religion), «συχνά βάσιζαν τους υπολογισμούς τους στο Βιβλίο του Δανιήλ». Είναι αλήθεια ότι ο Εβραίος προφήτης Δανιήλ προείπε τον ερχομό του ‘Μεσσία του Ηγέτη’. (Δανιήλ 9:25, ΜΝΚ) Σε δυο άλλες περιπτώσεις, ο Δανιήλ είπε ότι ο Μεσσίας θα γινόταν Άρχοντας του κόσμου και ότι η Βασιλεία Του θα κατέστρεφε όλες τις ανθρώπινες κυβερνήσεις που εναντιώνονταν σ’ αυτόν.—Δανιήλ 2:44· 7:13, 14.
Οι Ιουδαίοι επαναστάτες του πρώτου αιώνα πίστευαν ότι είχε φτάσει ο καιρός για να εκπληρωθούν αυτά τα προφητικά οράματα. «Αυτό που τους υποκίνησε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο να φτάσουν στον πόλεμο», αναφέρει ο Ιώσηπος, «ήταν [η πεποίθηση] ότι, εκείνη την εποχή, κάποιο άτομο από τη χώρα τους θα γινόταν άρχοντας του κόσμου». Ωστόσο, ο Δανιήλ προείπε ότι ο Μεσσιανικός Ηγέτης έπρεπε πρώτα να «εκκοπή» και, μετά το θάνατό του, η Ιερουσαλήμ και ο ναός της θα αφανίζονταν από ‘το λαό ενός άλλου ηγουμένου [ηγέτη, ΜΝΚ] που θα ερχόταν’.—Δανιήλ 9:25, 26.
Ιουδαϊκές Απόψεις για την Κυριαρχία των Εθνικών
Η Ιουδαία του πρώτου αιώνα είχε χωριστεί ανάμεσα σε λίγους πλούσιους και σε πολλούς φτωχούς. Μερικοί πλούσιοι Ιουδαίοι, ειδικά μεταξύ των Σαδδουκαίων και των Φαρισαίων, θεωρούσαν πολύτιμη την εξουσία που η Ρώμη τούς επέτρεπε να ασκούν στη χώρα και καταφρονούσαν τους απλούς ανθρώπους. Γι’ αυτό, εναντιώνονταν σε κάθε σκέψη για επανάσταση και, απεναντίας, προσπαθούσαν να διατηρήσουν ειρηνικές σχέσεις με τη Ρώμη.—Λουκάς 16:14· 19:45, 46· Ιωάννης 2:14· 7:47-49· 11:47, 48.
Από την άλλη πλευρά, οι κοινοί Ιουδαίοι υπέφεραν κάτω από το βάρος της ρωμαϊκής φορολογίας και των καταπιεστικών συμπατριωτών τους. Δεν τους παρηγορούσε καθόλου η λεγόμενη Παξ Ρομάνα (Ρωμαϊκή Ειρήνη), κάτω από την οποία ζούσαν, αλλά ήθελαν αλλαγή. Αυτά τα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα προξένησαν φοβερές κοινωνικές διαμάχες. «Η μια ομάδα ήθελε την κυριαρχία», έγραψε ο Ιώσηπος, «η άλλη ήθελε τη βία, καθώς και το να κλέβει τους πλουσίους».
Για παράδειγμα, οι ξιφοφόροι λήστευαν και σκότωναν ομοπίστους Ιουδαίους και δικαιολογούσαν τις τρομοκρατικές τους ενέργειες λέγοντας ότι τιμωρούσαν τους Ιουδαίους που υποτίθεται ότι συνεργάζονταν με τη Ρώμη. Ένας ραβίνος του δεύτερου αιώνα, ο Γιοχάναν μπεν Τόρτα, απέδωσε τη συμφορά που έπληξε τους Ιουδαίους του πρώτου αιώνα στην εξής αιτία: «Αυτοί κυνηγούσαν με πάθος το χρήμα και μισούσαν ο ένας τον άλλον».
Δεν είναι άξιο απορίας το ότι οι Ιουδαίοι εκείνοι που ήταν πράγματι θεοφοβούμενοι απέβλεπαν στην εμφάνιση του Μεσσία, ο οποίος, όπως πίστευαν, θα ανέτρεπε τη ρωμαϊκή κυριαρχία και θα ίδρυε μια δίκαιη Βασιλεία του Θεού. Όμως, ορισμένοι αδίστακτοι άνθρωποι εκμεταλλεύτηκαν αυτές τις ελπίδες.
Ψεύτικοι Μεσσίες
Γύρω στο 33 Κ.Χ., ένας Ιουδαίος ηγέτης που ονομαζόταν Γαμαλιήλ έδωσε την ακόλουθη υπενθύμιση σε μερικούς άλλους αξιωματούχους της Ιερουσαλήμ: «Προ τούτων των ημερών . . . εσηκώθη Ιούδας ο Γαλιλαίος εν ταις ημέραις της απογραφής και έσυρεν οπίσω αυτού αρκετόν λαόν· και εκείνος απωλέσθη, και πάντες όσοι επείθοντο εις αυτόν διεσκορπίσθησαν».—Πράξεις 5:36, 37.
‘Η απογραφή’, που οδήγησε στην εξέγερση του Ιούδα, οργανώθηκε το 6 Κ.Χ. με σκοπό τη συλλογή φόρων για τη Ρώμη. Ο Ιώσηπος μας λέει ότι ο Ιούδας διακήρυττε πως οι Ιουδαίοι «θα ήταν δειλοί αν υποτάσσονταν και πλήρωναν φόρους στους Ρωμαίους». Το όνομα Ιούδας υποδηλώνει ότι το άτομο αυτό μάλλον ανήκε στη φυλή Ιούδα από την οποία αναμενόταν να έρθει ο Μεσσίας. (Γένεσις 49:10) «Η μεγάλη ευφράδεια που είχε και η δημοτικότητα των διδασκαλιών του έλκυαν πάρα πολλούς οπαδούς στην ομάδα του, και πολλοί απ’ αυτούς πίστευαν ότι αυτός ήταν ο Μεσσίας», αναφέρει η Εγκυκλοπαίδεια (Cyclopædia) των Μακ Κλίντοκ και Στρονγκ.
Προσέξτε ότι το εδάφιο Πράξεις 5:37 αναφέρει πως οι οπαδοί του Ιούδα δεν αφανίστηκαν μαζί του. Το κίνημά του, σύμφωνα με την Ιουδαία λόγια Γκααλγία Κόρνφελντ, «άγγιξε κρυφούς πόθους και μεσσιανικές ελπίδες». Μάλιστα, δυο αρχηγοί των ξιφοφόρων, ο Μεναχήμ και ο Ελεάζαρ, ήταν απόγονοι του Ιούδα του Γαλιλαίου. Στην αρχή της ιουδαϊκής εξέγερσης το 66 Κ.Χ., ο Μεναχήμ εφοδίασε τους οπαδούς του με όπλα από τις αποθήκες της Μασάδας. Κατόπιν, «επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ σαν βασιλιάς» και «έγινε ο αρχηγός της επανάστασης». «Είναι σχεδόν σίγουρο», προσθέτει η Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια (Encyclopaedia Judaica), «ότι πίστευαν πως ο Μεναχήμ [ο γιος] του Ιούδα ήταν Μεσσίας».
Ωστόσο, τον ίδιο εκείνο χρόνο, ο Μεναχήμ δολοφονήθηκε από τα μέλη ενός αντίπαλου ιουδαϊκού επαναστατικού κινήματος. Οι οπαδοί του διέφυγαν στη Μασάδα, όπου ο Ελεάζαρ ανέλαβε την ηγεσία των ξιφοφόρων ως το 73 Κ.Χ. Η ομιλία αυτοκτονίας που έκανε ο Ελεάζαρ είναι η ηχώ των εσφαλμένων διδασκαλιών του προπάτορά του, του Ιούδα: «Εδώ και πολύ καιρό, γενναίοι σύντροφοί μου, έχουμε πάρει την απόφαση να μην υπηρετήσουμε τους Ρωμαίους, ούτε κανέναν άλλον, αλλά μόνο τον Θεό».
Η Ουδετερότητα των Ιουδαίων Χριστιανών
Πριν από την ιουδαϊκή εξέγερση το 66 Κ.Χ., είχαν ιδρυθεί Χριστιανικές εκκλησίες στην Ιουδαία, περιλαμβανομένης, βέβαια, και της εκκλησίας της Ιερουσαλήμ. (Πράξεις 9:31) Αυτές αποτελούνταν από Ιουδαίους οι οποίοι πίστευαν ότι ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ ήταν ο Μεσσίας, του οποίου ο θάνατος και η ανάσταση είχαν προειπωθεί. (Πράξεις 2:22-36) Οι Ιουδαίοι Χριστιανοί διέδιδαν το πιστεύω τους με ζήλο, ενώ περίμεναν ειρηνικά το δεύτερο ερχομό του Μεσσία, ως άρχοντα του κόσμου. Ο Ιησούς είχε πει ότι θα επέστρεφε «μετά . . . καιρόν πολύν».—Ματθαίος 25:19, 31· 28:19, 20· Πράξεις 1:8-11.
Όταν, όμως, ξέσπασε η ιουδαϊκή εξέγερση το 66 Κ.Χ., τι προστάτεψε εκείνους τους Ιουδαίους Χριστιανούς ώστε να μην παρασυρθούν από την αρχική της επιτυχία; Χωρίς αμφιβολία, θυμήθηκαν την προειδοποίηση του Κυρίου τους: «Πάντες όσοι πιάσωσι μάχαιραν δια μαχαίρας θέλουσιν απολεσθή». (Ματθαίος 26:52) Ο Ιησούς τούς είχε μεταδώσει επίσης μια ισορροπημένη άποψη σχετικά με την κυβερνητική εξουσία που είχαν οι Εθνικοί. «Απόδοτε τα του Καίσαρος εις τον Καίσαρα», είπε, «και τα του Θεού εις τον Θεόν». (Μάρκος 12:17) Επιπλέον, ο Ιησούς προείπε ότι επρόκειτο να εμφανιστούν άτομα που θα ισχυρίζονταν ότι είναι ο Μεσσίας, λέγοντας: «Εγώ είμαι και ο καιρός επλησίασε», αλλά ο ίδιος προειδοποίησε: «Μη υπάγητε . . . οπίσω αυτών».—Λουκάς 21:8.
Ο Ιησούς είχε προβλέψει ακόμη και την έκβαση της ιουδαϊκής εξέγερσης με τα λόγια: «Όταν δε ίδητε την Ιερουσαλήμ περικυκλουμένην υπό στρατοπέδων, τότε γνωρίσατε ότι επλησίασεν η ερήμωσις αυτής. Τότε οι όντες εν τη Ιουδαία ας φεύγωσιν εις τα όρη, και οι εν μέσω αυτής ας αναχωρώσιν έξω, και οι εν τοις αγροίς ας μη εμβαίνωσιν εις αυτήν, . . . διότι θέλει είσθαι μεγάλη στενοχωρία επί της γης και οργή κατά του λαού τούτου, και θέλουσι πέσει εν στόματι μαχαίρας και θέλουσι φερθή αιχμάλωτοι εις πάντα τα έθνη».—Λουκάς 21:20-24.
Το φοβερό κύμα της καταστροφής που ακολούθησε την ιουδαϊκή εξέγερση αποτέλεσε δραματική εκπλήρωση της προφητείας του Ιησού! Όμως, οι Ιουδαίοι Χριστιανοί διέφυγαν την καταστροφή επειδή έδειξαν υπακοή ‘φεύγοντας στα όρη’. «Πριν από την πολιορκία της Ιερουσαλήμ από τον Τίτο [το 70 Κ.Χ.]», λέει η Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια, «η Χριστιανική κοινότητα που ζούσε εκεί μετακόμισε στην Πέλλα». Είναι ενδιαφέρον ότι η Πέλλα βρισκόταν προς το βορρά, στους πρόποδες μιας οροσειράς στην απέναντι πλευρά του Ιορδάνη Ποταμού και, επομένως, η Κοιλάδα του Ιορδάνη την ξεχώριζε εντελώς από την Ιουδαία. «Είναι δύσκολο να εξηγήσει κανείς αυτή τη φυγή αν η προφητεία [του Ιησού] γράφτηκε μετά το γεγονός», δηλώνει ο Τζ. Α. Γουίλιαμσον στον πρόλογο του βιβλίου του Ιώσηπος—Ο Ιουδαϊκός Πόλεμος (Josephus—The Jewish War).
Πράγματι, το ότι οι Ιουδαίοι Χριστιανοί κατάφεραν να διαφύγουν είναι ισχυρή απόδειξη του γεγονότος ότι αυτοί ήταν ακόλουθοι του αληθινού Μεσσία. Αυτό εγείρει μερικά σπουδαία ερωτήματα. Ποιος ήταν ο σκοπός της πρώτης έλευσης του Μεσσία; Και ποια προειδοποίηση δίνει η ολέθρια ιουδαϊκή εξέγερση σ’ εμάς σήμερα, ιδιαίτερα στο τμήμα της ανθρωπότητας που φέρει την ετικέτα «Χριστιανοί»; Αυτά τα ερωτήματα θα εξεταστούν περαιτέρω σ’ αυτό το περιοδικό.