ΕΙΡΗΝΗ
Η λέξη σαλώμ του πρωτότυπου εβραϊκού κειμένου, που αποδίδεται «ειρήνη», αναφέρεται στην απουσία πολέμου ή αναστάτωσης. (Κρ 4:17· 1Σα 7:14· 1Βα 4:24· 2Χρ 15:5· Ιωβ 21:9· Εκ 3:8) Μεταδίδει την έννοια της υγείας, της ασφάλειας, της καλής κατάστασης (Γε 37:14, υποσ.), της ευημερίας (Γε 41:16), της φιλίας (Ψλ 41:9) και της ολότητας ή πληρότητας (Ιερ 13:19). Η λέξη εἰρήνη του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου προσέλαβε τις ίδιες ευρείες νοηματικές αποχρώσεις με την εβραϊκή λέξη σαλώμ, και εκτός από την απουσία συγκρούσεων, μπορεί να εκφράσει έννοιες όπως η ευημερία, η σωτηρία και η ομόνοια. Συναντάται στην αποχαιρετιστήρια έκφραση «πήγαινε με ειρήνη», η οποία είναι περίπου αντίστοιχη της έκφρασης “να είσαι καλά”.—Μαρ 5:34· Λου 7:50· 8:48· Ιακ 2:16· παράβαλε 1Σα 1:17· 20:42· 25:35· 29:7· 2Σα 15:9· 2Βα 5:19.
Δεδομένου ότι οι λέξεις των πρωτότυπων γλωσσών καλύπτουν τόσο μεγάλο φάσμα εννοιών, πρέπει να λαβαίνονται υπόψη τα συμφραζόμενα προκειμένου να καθορίζεται επακριβώς το νόημα. Για παράδειγμα, η έκφραση “εξαποστέλλω με ειρήνη” θα μπορούσε να εννοεί ότι κάποιος εξαποστέλλεται φιλικά, χωρίς το φόβο τυχόν παρεμπόδισης από μέρους εκείνου που του δίνει την άδεια να φύγει. (Γε 26:29· 44:17· Εξ 4:18) Η έκφραση “επιστρέφω με ειρήνη”, για παράδειγμα από μάχη, σήμαινε ότι κάποιος επέστρεφε σώος και αβλαβής ή νικητής. (Γε 28:21· Ιη 10:21· Κρ 8:9· 11:31· 2Χρ 18:26, 27· 19:1) Η έκφραση “ρωτώ σχετικά με την ειρήνη” κάποιου σήμαινε “ρωτώ αν είναι καλά”. (Γε 29:6, υποσ.· 43:27, υποσ.) Το να “εργάζεται κάποιος για την ειρήνη” ενός ατόμου υποδήλωνε ότι εργαζόταν για την ευημερία εκείνου του ατόμου. (Δευ 23:6) Το ότι κάποιος πέθανε με ειρήνη θα μπορούσε να σημαίνει ότι πέθανε ήσυχα, έχοντας απολαύσει γεμάτη ζωή ή έχοντας βιώσει την πραγματοποίηση κάποιας ενδόμυχης ελπίδας του. (Παράβαλε Γε 15:15· Λου 2:29· 1Βα 2:6.) Η προφητεία που ανέφερε ότι ο Ιωσίας επρόκειτο να “συναχθεί στο νεκροταφείο του με ειρήνη” υποδήλωνε ότι θα πέθαινε προτού επέλθει στην Ιερουσαλήμ η προειπωμένη συμφορά. (2Βα 22:20· 2Χρ 34:28· παράβαλε 2Βα 20:19.) Στα εδάφια Ησαΐας 57:1, 2 αναφέρεται ότι ο δίκαιος εισέρχεται σε ειρήνη όταν πεθαίνει, διαφεύγοντας έτσι τη συμφορά.
Απόκτηση Ειρήνης. Ο Ιεχωβά είναι ο Θεός της ειρήνης (1Κο 14:33· 2Κο 13:11· 1Θε 5:23· Εβρ 13:20) και η Πηγή της ειρήνης (Αρ 6:26· 1Χρ 22:9· Ψλ 4:8· 29:11· 147:14· Ησ 45:7· Ρω 15:33· 16:20), δεδομένου ότι η ειρήνη είναι καρπός του πνεύματός του. (Γα 5:22) Ως εκ τούτου, αληθινή ειρήνη μπορούν να απολαύσουν μόνο όσοι έχουν ειρήνη με τον Θεό. Οι σοβαρές παραβάσεις δημιουργούν ένταση στη σχέση κάποιου με τον Θεό και του προκαλούν αναστάτωση. Ο ψαλμωδός είπε: «Δεν υπάρχει ειρήνη στα κόκαλά μου εξαιτίας της αμαρτίας μου». (Ψλ 38:3) Επομένως, εκείνοι που επιθυμούν να επιζητούν και να επιδιώκουν ειρήνη πρέπει να “απομακρύνονται από το κακό και να κάνουν το καλό”. (Ψλ 34:14) Χωρίς δικαιοσύνη, δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη. (Ψλ 72:3· 85:10· Ησ 32:17) Γι’ αυτό δεν μπορούν να έχουν ειρήνη οι πονηροί. (Ησ 48:22· 57:21· παράβαλε Ησ 59:2-8.) Από την άλλη μεριά, η ειρήνη αποτελεί κτήμα εκείνων που είναι πλήρως αφοσιωμένοι στον Ιεχωβά, που αγαπούν το νόμο του (Ψλ 119:165) και δίνουν προσοχή στις εντολές του.—Ησ 48:18.
Όταν ήταν στη γη ο Χριστός Ιησούς, δεν είχαν ειρήνη με τον Ιεχωβά Θεό ούτε οι φυσικοί Ιουδαίοι ούτε οι μη Ιουδαίοι. Οι Ιουδαίοι είχαν παραβιάσει το νόμο του Θεού, οπότε είχαν περιέλθει υπό την κατάρα του Νόμου. (Γα 3:12, 13) Όσο για τους μη Ιουδαίους που δεν περιλαμβάνονταν στη διαθήκη του Θεού, αυτοί “δεν είχαν ελπίδα και ήταν χωρίς Θεό στον κόσμο”. (Εφ 2:12) Ωστόσο, μέσω του Χριστού Ιησού δόθηκε και στους δύο λαούς η ευκαιρία να δημιουργήσουν ειρηνική σχέση με τον Θεό. Η αγγελική διακήρυξη προς τους βοσκούς κατά τη γέννηση του Ιησού προανήγγειλε αυτό το γεγονός: «Πάνω στη γη ειρήνη ανάμεσα σε ανθρώπους καλής θέλησης».—Λου 2:14.
Το ειρηνικό άγγελμα που διακήρυξε ο Ιησούς και οι ακόλουθοί του έλκυσε τους “φίλους της ειρήνης”, δηλαδή τα άτομα που επιθυμούσαν να συμφιλιωθούν με τον Θεό. (Ματ 10:13· Λου 10:5, 6· Πρ 10:36) Παράλληλα, αυτό το άγγελμα προκάλεσε διαιρέσεις σε σπιτικά, καθώς μερικοί το αποδέχονταν ενώ άλλοι το απέρριπταν. (Ματ 10:34· Λου 12:51) Η πλειονότητα των Ιουδαίων απέρριψε το άγγελμα, και έτσι απέτυχε να διακρίνει «τα πράγματα που σχετίζονται με την ειρήνη», τα οποία προφανώς περιλάμβαναν τη μετάνοια και την αποδοχή του Ιησού ως Μεσσία. (Παράβαλε Λου 1:79· 3:3-6· Ιωα 1:29-34.) Η αποτυχία τους κατέληξε στην καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τα ρωμαϊκά στρατεύματα το 70 Κ.Χ.—Λου 19:42-44.
Ωστόσο, ακόμη και οι Ιουδαίοι που αποδέχτηκαν «τα καλά νέα της ειρήνης» ήταν αμαρτωλοί και είχαν ανάγκη από εξιλέωση των παραβάσεών τους προκειμένου να απολαύσουν ειρήνη με τον Ιεχωβά Θεό. Ο θάνατος του Ιησού, που αποτέλεσε λυτρωτική θυσία, κάλυψε αυτή την ανάγκη. Όπως είχε προειπωθεί: «Η τιμωρία που αποσκοπούσε στην ειρήνη μας ήταν πάνω του, και λόγω των πληγών του γιατρευτήκαμε». (Ησ 53:5) Ο θυσιαστικός θάνατος του Ιησού στο ξύλο του βασανισμού έθεσε επίσης τη βάση για την κατάργηση του Μωσαϊκού Νόμου, ο οποίος χώριζε τους Ιουδαίους από τους μη Ιουδαίους. Συνεπώς, άνθρωποι και από τους δύο αυτούς λαούς μπορούσαν, εφόσον γίνονταν Χριστιανοί, να έχουν ειρήνη με τον Θεό και μεταξύ τους. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «[Ο Ιησούς] είναι η ειρήνη μας, εκείνος που έκανε τα δύο μέρη ένα και κατέστρεψε το μεσότοιχο που τα χώριζε. Μέσω της σάρκας του κατάργησε την έχθρα, το Νόμο των εντολών που αποτελούνταν από διατάγματα, για να δημιουργήσει από τους δύο λαούς, σε ενότητα με τον εαυτό του, έναν νέο άνθρωπο και να κάνει ειρήνη· και για να συμφιλιώσει πλήρως και τους δύο λαούς σε ένα σώμα προς τον Θεό διαμέσου του ξύλου του βασανισμού, επειδή είχε θανατώσει την έχθρα μέσω του εαυτού του. Και ήρθε και διακήρυξε τα καλά νέα της ειρήνης σε εσάς, που ήσασταν μακριά, και ειρήνη σε εκείνους που ήταν κοντά, επειδή διαμέσου αυτού εμείς, και οι δύο λαοί, έχουμε την πρόσβαση στον Πατέρα μέσω ενός πνεύματος».—Εφ 2:14-18· παράβαλε Ρω 2:10, 11· Κολ 1:20-23.
«Η ειρήνη του Θεού», δηλαδή η ηρεμία και η γαλήνη που απορρέουν από την πολύτιμη σχέση ενός Χριστιανού με τον Ιεχωβά Θεό, περιφρουρεί την καρδιά του και τις διανοητικές του δυνάμεις ώστε αυτός να μην ανησυχεί για τις ανάγκες του. Ο Χριστιανός έχει τη διαβεβαίωση ότι ο Ιεχωβά Θεός προμηθεύει για τους υπηρέτες του και απαντάει στις προσευχές τους. Αυτό καθησυχάζει την καρδιά και τη διάνοιά του. (Φλπ 4:6, 7) Παρόμοια, η ειρήνη την οποία έδωσε ο Ιησούς Χριστός στους μαθητές του, η οποία βασιζόταν στην πίστη τους σε αυτόν ως Γιο του Θεού, έφερε ηρεμία στις καρδιές και στις διάνοιές τους. Αν και ο Ιησούς τούς είπε ότι πλησίαζε η στιγμή που ο ίδιος δεν θα ήταν πια προσωπικά μαζί τους, δεν είχαν κανέναν λόγο να ανησυχούν ή να ενδώσουν στο φόβο. Δεν επρόκειτο να τους αφήσει αβοήθητους, αλλά υποσχέθηκε να τους στείλει το άγιο πνεύμα.—Ιωα 14:26, 27· 16:33· παράβαλε Κολ 3:15.
Η ειρήνη που απολάμβαναν οι Χριστιανοί δεν έπρεπε να θεωρείται δεδομένη. Οι Χριστιανοί έπρεπε να είναι «ειρηνικοί», δηλαδή ειρηνοποιοί, επιδιώκοντας με κάθε τρόπο να εδραιώσουν και να διατηρήσουν την ειρήνη. (1Θε 5:13) Για να διαφυλάξουν την ειρήνη μεταξύ τους, έπρεπε να φροντίζουν να μην κάνουν τους ομοπίστους τους να προσκόπτουν. (Ρω 14:13-23) Στην Επί του Όρους Ομιλία, ο Ιησούς δήλωσε: «Ευτυχισμένοι είναι οι ειρηνοποιοί, επειδή αυτοί θα αποκληθούν “γιοι του Θεού”». (Ματ 5:9· παράβαλε Ιακ 3:18.) Στους Χριστιανούς δόθηκε η συμβουλή να επιδιώκουν την ειρήνη και να κάνουν το καλύτερο που μπορούν για να βρεθούν σε ειρήνη με τον Θεό. (2Τι 2:22· Εβρ 12:14· 1Πε 3:11· 2Πε 3:14) Άρα, έπρεπε να πολεμούν ενάντια στις επιθυμίες της σάρκας, επειδή αυτές θα τους οδηγούσαν σε έχθρα με τον Θεό. (Ρω 8:6-8) Το γεγονός ότι η διατήρηση ειρηνικής σχέσης με τον Θεό ήταν απαραίτητη για τη θεϊκή επιδοκιμασία προσδίδει μεγάλη βαρύτητα στη συχνά επαναλαμβανόμενη ευλαβική έκφραση “είθε να έχετε ειρήνη”.—Ρω 1:7· 1Κο 1:3· 2Κο 1:2· Γα 1:3· 6:16· Εφ 1:2· 6:23· Φλπ 1:2.
Οι Χριστιανοί επιθυμούσαν να απολαμβάνουν και οι άλλοι άνθρωποι ειρήνη. Γι’ αυτό, «φορώντας . . . τον εξοπλισμό των καλών νέων της ειρήνης», συνέχιζαν τον πνευματικό τους πόλεμο. (Εφ 6:15) Ακόμη και εντός της εκκλησίας διεξήγαν πόλεμο ανατρέποντας διαλογισμούς που δεν συμβάδιζαν με τη γνώση του Θεού, προκειμένου να μη βλάψουν αυτοί οι διαλογισμοί τη σχέση τους με τον Θεό. (2Κο 10:4, 5) Ωστόσο, δεν εμπλέκονταν σε λογομαχίες ή φιλονικίες, ούτε ακόμη και όταν διόρθωναν άτομα που είχαν παρεκκλίνει από την αλήθεια. Αναφορικά με το χειρισμό υποθέσεων ατόμων που είχαν εκτραπεί από την ορθή πορεία, ο απόστολος Παύλος συμβούλεψε τον Τιμόθεο: «Ο δούλος . . . του Κυρίου δεν χρειάζεται να μάχεται, αλλά χρειάζεται να είναι ήπιος προς όλους, να έχει τα προσόντα να διδάσκει, να συγκρατεί τον εαυτό του όταν συμβαίνει κάτι κακό, να διδάσκει με πραότητα εκείνους που δεν έχουν ευνοϊκή διάθεση· μήπως ο Θεός τούς δώσει μετάνοια που οδηγεί σε ακριβή γνώση της αλήθειας, και συνέλθουν από την παγίδα του Διαβόλου, εφόσον έχουν πιαστεί ζωντανοί από αυτόν για το δικό του θέλημα».—2Τι 2:24-26.
Ειρηνική Διακυβέρνηση. Ο Γιος του Θεού, ως εκείνος που έχει “την αρχοντική διακυβέρνηση στον ώμο του”, αποκαλείται «Άρχοντας Ειρήνης». (Ησ 9:6, 7) Γι’ αυτό, είναι αξιοσημείωτο ότι ο Χριστός Ιησούς, ενόσω βρισκόταν στη γη, έδειξε ότι οι υπηρέτες του δεν έπρεπε να εξοπλίζονται για κατά γράμμα πόλεμο, λέγοντας στον Πέτρο: «Επίστρεψε το σπαθί σου στη θέση του, γιατί όλοι εκείνοι που παίρνουν σπαθί θα αφανιστούν από σπαθί». (Ματ 26:52) Με μεταφορική έννοια, εκείνοι που γίνονταν Χριστιανοί “σφυρηλατούσαν τα σπαθιά τους σε υνιά και τα δόρατά τους σε δρεπάνια”. Δεν μάθαιναν πια τον πόλεμο. (Ησ 2:4) Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τα όσα έκανε ο Θεός στο παρελθόν, ιδιαίτερα για τον Ισραήλ κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σολομώντα, μαρτυρεί ότι θα επικρατεί ειρήνη όταν θα κυβερνάει ο Ιησούς ως Βασιλιάς. Σε σχέση με τη βασιλεία του Σολομώντα, η Αγία Γραφή αναφέρει: «Είχε ειρήνη σε κάθε περιοχή του, ολόγυρα. Και ο Ιούδας και ο Ισραήλ κατοικούσαν με ασφάλεια, ο καθένας κάτω από το κλήμα του και κάτω από τη συκιά του, από τη Δαν μέχρι τη Βηρ-σαβεέ, όλες τις ημέρες του Σολομώντα». (1Βα 4:24, 25· 1Χρ 22:9) Όπως δείχνουν άλλα Γραφικά εδάφια (παράβαλε Ψλ 72:7, 8· Μιχ 4:4· Ζαχ 9:9, 10· Ματ 21:4, 5), αυτό ήταν ενδεικτικό τού τι θα λάβαινε χώρα υπό τη διακυβέρνηση του Χριστού Ιησού, Εκείνου που θα ήταν μεγαλύτερος από τον Σολομώντα, το όνομα του οποίου προέρχεται από μια ρίζα που σημαίνει «ειρήνη».—Ματ 12:42.
Ειρήνη Ανάμεσα στον Άνθρωπο και στα Ζώα. Ο Ιεχωβά Θεός έδωσε στους Ισραηλίτες την εξής υπόσχεση, με την προϋπόθεση ότι θα ήταν υπάκουοι: «Θα βάλω ειρήνη σε αυτή τη γη, και θα πλαγιάζετε χωρίς κανείς να σας κάνει να τρέμετε· και θα εξαλείψω τα βλαβερά θηρία από τη γη». (Λευ 26:6) Αυτό σήμαινε ότι τα άγρια ζώα θα έμεναν μέσα στα όρια του φυσικού τους περιβάλλοντος και δεν θα έκαναν κακό στους Ισραηλίτες και στα κατοικίδια ζώα τους. Από την άλλη μεριά, αν οι Ισραηλίτες αποδεικνύονταν ανυπάκουοι, ο Ιεχωβά θα επέτρεπε σε ξένα στρατεύματα να εισβάλουν στη γη τους και να την ερημώσουν. Καθώς αυτό θα κατέληγε σε ελάττωση του πληθυσμού, τα άγρια ζώα θα πληθύνονταν, θα εισέδυαν σε άλλοτε κατοικημένες περιοχές και θα έβλαπταν τους επιζώντες και τα κατοικίδια ζώα τους.—Παράβαλε Εξ 23:29· Λευ 26:22· 2Βα 17:5, 6, 24-26.
Η ειρήνη με τα άγρια ζώα την οποία υποσχέθηκε ο Θεός στους Ισραηλίτες διέφερε από την ειρήνη που απολάμβαναν ο πρώτος άντρας και η πρώτη γυναίκα στον κήπο της Εδέμ, διότι ο Αδάμ και η Εύα είχαν απόλυτη εξουσία στη ζωική κτίση. (Γε 1:28) Αντίθετα, τέτοια εξουσία αποδίδεται προφητικά μόνο στον Χριστό Ιησού. (Ψλ 8:4-8· Εβρ 2:5-9) Επομένως, μόνο υπό τη διακυβέρνηση του Ιησού Χριστού, ο οποίος είναι «κλαδάκι από το υπόλειμμα του κορμού του Ιεσσαί», δηλαδή από τον «υπηρέτη [του Θεού] τον Δαβίδ», θα επικρατήσει ξανά ειρήνη ανάμεσα στους ανθρώπους και στα ζώα. (Ησ 11:1, 6-9· 65:25· Ιεζ 34:23-25) Αυτά τα τελευταία εδάφια έχουν μεταφορική εφαρμογή, διότι είναι φανερό ότι η ειρήνη ανάμεσα στα ζώα, όπως ανάμεσα στο λύκο και στο αρνί, που περιγράφεται εκεί δεν εκπληρώθηκε κατά γράμμα στον αρχαίο Ισραήλ. Αυτό που προειπώθηκε, λοιπόν, ήταν ότι άτομα με επιβλαβή, ζωώδη διάθεση θα εγκατέλειπαν την άγρια συμπεριφορά τους και θα ζούσαν ειρηνικά με τους πλησίον τους που ήταν πιο πειθήνιοι. Ωστόσο, η προφητική χρήση των ζώων προς εξεικόνιση των ειρηνικών συνθηκών που θα επικρατούσαν ανάμεσα στο λαό του Θεού υποδηλώνει ότι θα υπάρχει ειρήνη και ανάμεσα στα κατά γράμμα ζώα υπό τη διακυβέρνηση του Χριστού Ιησού, όπως συνέβαινε προφανώς και στην Εδέμ.