Βωμός σε μια Άγνωστη Θεότητα
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ επισκέφτηκε την Αθήνα γύρω στο 50 Κ.Χ. Εκεί είδε έναν βωμό αφιερωμένο στον άγνωστο θεό και αργότερα αναφέρθηκε σε αυτόν ενόσω έδινε θαυμάσια μαρτυρία σχετικά με τον Ιεχωβά.
Στον πρόλογο της ομιλίας του στον Άρειο Πάγο, ο Παύλος είπε: «Άντρες Αθηναίοι, βλέπω πως σε όλα τα πράγματα φαίνεται ότι έχετε μεγαλύτερο φόβο για τις θεότητες από ό,τι άλλοι. Για παράδειγμα, καθώς περνούσα και παρατηρούσα προσεκτικά τα αντικείμενα της ευλάβειάς σας, βρήκα και έναν βωμό πάνω στον οποίο είχε χαραχτεί η επιγραφή “Στον Άγνωστο Θεό”. Αυτό, λοιπόν, στο οποίο εν αγνοία σας δείχνετε θεοσεβή αφοσίωση, αυτό διαγγέλλω σε εσάς».—Πράξεις 17:22-31.
Αν και εκείνος ο αθηναϊκός βωμός δεν έχει βρεθεί ποτέ, παρόμοιοι βωμοί υπήρχαν σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Λόγου χάρη, το δεύτερο αιώνα ο γεωγράφος Παυσανίας ανέφερε ότι στο Φάληρο, όχι πολύ μακριά από την Αθήνα, υπήρχαν βωμοί «θεών που λέγονται Άγνωστοι». (Ελλάδος Περιήγησις, Αττικά Α΄, 4) Σύμφωνα με το ίδιο σύγγραμμα, στην Ολυμπία υπήρχε «βωμός Αγνώστων θεών».—Ηλιακά Α΄, ΙΔ΄, 8.
Στο έργο του Τα ες τον Τυανέα Απολλώνιον (Ζ΄, ΙΙΙ), ο συγγραφέας Φιλόστρατος (περ. 170-περ. 245 Κ.Χ.) ανέφερε ότι στην Αθήνα «υπάρχουν και βωμοί αγνώστων θεών». Επίσης στο έργο του Βίοι Φιλοσόφων (Α΄, 110), ο Διογένης Λαέρτιος (περ. 200-250 Κ.Χ.) έγραψε ότι μπορούσε κάποιος να δει «ανώνυμους βωμούς» σε διάφορα μέρη της Αθήνας.
Και οι Ρωμαίοι επίσης ανήγειραν βωμούς σε άγνωστες θεότητες. Στη φωτογραφία φαίνεται ένας βωμός από τον πρώτο ή το δεύτερο αιώνα Π.Κ.Χ., ο οποίος φυλάσσεται στο μουσείο Αντικουάριουμ του Παλατίνου Λόφου στη Ρώμη. Η λατινική επιγραφή που υπάρχει σε αυτόν το βωμό υποδηλώνει ότι ήταν αφιερωμένος είτε σε «έναν θεό είτε σε μια θεά»—λόγια τα οποία «εμφανίζονται συνήθως σε προσευχές ή φράσεις καθιέρωσης τόσο σε επιγραφές όσο και σε λογοτεχνικά κείμενα».
«Ο Θεός που έκανε τον κόσμο και όλα όσα υπάρχουν σε αυτόν» εξακολουθεί να είναι άγνωστος σε πολλούς. Αλλά όπως είπε ο Παύλος στους Αθηναίους, αυτός ο Θεός—ο Ιεχωβά—«δεν είναι μακριά από τον καθένα μας».—Πράξεις 17:24, 27.
[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 32]
Βωμός: Soprintendenza Archeologica di Roma