ΕΦΕΣΙΟΥΣ (ΕΠΙΣΤΟΛΗ)
Βιβλίο των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών που γράφτηκε περίπου το 60-61 Κ.Χ. από τον απόστολο Παύλο στη διάρκεια της φυλάκισής του στη Ρώμη. (Εφ 1:1· 3:1· 4:1· 6:20) Την επιστολή αυτή τη μετέφερε στην εκκλησία της Εφέσου ο Τυχικός (Εφ 6:21, 22), τον οποίο ο Παύλος χρησιμοποίησε επίσης για να παραδώσει μια επιστολή στους Κολοσσαείς. (Κολ 4:7-9) Αφού η επιστολή προς τους Κολοσσαείς γράφτηκε περίπου τον ίδιο καιρό που ο Παύλος έγραψε προς τους Εφέσιους Χριστιανούς, υπάρχουν πολλές ομοιότητες ανάμεσα στις δύο αυτές επιστολές. Σύμφωνα με τον Τσαρλς Σμιθ Λιούις, «από τα 155 εδάφια της προς Εφ[εσίους], τα 78 υπάρχουν και στην προς Κολ[οσσαείς] σε ποικίλους βαθμούς ομοιότητας». (Η Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου [The International Standard Bible Encyclopaedia], επιμέλεια Τζ. Ορ, 1960, Τόμ. 2, σ. 959) Αναμφίβολα οι συνθήκες στις Κολοσσές ήταν κατά κάποιον τρόπο παρόμοιες με εκείνες στην Έφεσο, και ο Παύλος έκρινε καλό να δώσει το ίδιο είδος συμβουλής.
Γιατί Ήταν Κατάλληλη για τους Εφέσιους Χριστιανούς. Ένας από τους παπύρους Τσέστερ Μπίτι (P46), το αρχικό κείμενο του Βατικανού Χειρογράφου Αρ. 1209 και το Σιναϊτικό Χειρόγραφο παραλείπουν τις λέξεις ἐν ᾿Εφέσῳ στο εδάφιο 1 του 1ου κεφαλαίου. Ωστόσο, οι λέξεις υπάρχουν σε άλλα χειρόγραφα και σε όλες τις αρχαίες μεταφράσεις. Επιπλέον, οι πρώτοι εκκλησιαστικοί συγγραφείς αποδέχονταν το βιβλίο ως επιστολή προς τους Εφεσίους. Αν και μερικοί νομίζουν ότι αυτή η επιστολή είναι εκείνη που αναφέρεται ότι στάλθηκε στη Λαοδίκεια (Κολ 4:16), πρέπει να σημειωθεί ότι κανένα αρχαίο χειρόγραφο δεν περιέχει τις λέξεις «προς τη Λαοδίκεια», η δε Έφεσος είναι η μόνη πόλη που μνημονεύουν στο εν λόγω σημείο οποιαδήποτε από τα χειρόγραφα της επιστολής αυτής.
Συμβουλή για τον υλισμό. Επιπρόσθετα, μια εξέταση των περιεχομένων της επιστολής προς τους Εφεσίους υποδεικνύει ότι ο Παύλος είχε κατά νου τους Χριστιανούς στην Έφεσο, η δε συμβουλή του ήταν ιδιαίτερα κατάλληλη δεδομένων των συνθηκών που επικρατούσαν στην Έφεσο, την πιο σημαντική πόλη στη ρωμαϊκή επαρχία της Ασίας. Για παράδειγμα, η Έφεσος ήταν γνωστή ως εξαιρετικά πλούσια πόλη, οπότε θα υπήρχε η τάση να θεωρούνται τα κοσμικά πλούτη ως το πιο σημαντικό πράγμα. Αλλά στην επιστολή του ο Παύλος τονίζει τα αληθινά πλούτη—«τον πλούτο της παρ’ αξία καλοσύνης του», “τον ένδοξο πλούτο” που ο Θεός επιφυλάσσει ως κληρονομιά για τους αγίους, “τον υπερέχοντα πλούτο της παρ’ αξία καλοσύνης του”, «τον ανεξερεύνητο πλούτο του Χριστού» και «τον πλούτο της δόξας του [Θεού]». (Εφ 1:7, 18· 2:7· 3:8, 16) Τέτοιες εκφράσεις θα βοηθούσαν τους Εφέσιους Χριστιανούς να αποκτήσουν κατάλληλη άποψη για τα πλούτη.
Εξάλειψη της ανηθικότητας. Η Έφεσος ήταν επίσης διαβόητη για την ακολασία και την έκλυτη διαγωγή της, τη χονδροειδή της ανηθικότητα. Συνεπώς, ο απόστολος Παύλος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση σε αυτό ως ένα από τα χαρακτηριστικά της παλιάς προσωπικότητας και είπε ότι οι Χριστιανοί χρειαζόταν να βγάλουν από πάνω τους εκείνη την παλιά προσωπικότητα και να ντυθούν «τη νέα προσωπικότητα». Η έκλυτη ηθική κατάσταση στην Έφεσο θα προκαλούσε πολλές συζητήσεις ανάμεσα στους πολίτες γύρω από τη σεξουαλική φαυλότητα, όχι για να τη στηλιτεύσουν, αλλά για να διασκεδάσουν με αυτήν. Οι Χριστιανοί, όπως συμβουλεύει ο Παύλος, δεν πρέπει να είναι σαν αυτούς τους ανθρώπους, εντρυφώντας σε συζητήσεις για την πορνεία και σε χυδαία αστεία.—Εφ 4:20-24· 5:3-5.
Αντιπαραβολή ναών. Το παράδειγμα του πνευματικού ναού που χρησιμοποιεί ο Παύλος ήταν επίσης πολύ κατάλληλο για τη Χριστιανική εκκλησία η οποία ζούσε στη σκιά του επιβλητικού ειδωλολατρικού ναού της Αρτέμιδος, που θεωρούνταν ένα από τα εφτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ενώ «ολόκληρη η περιφέρεια της Ασίας και η κατοικημένη γη» απέδιδαν λατρεία στην Αρτέμιδα και έτρεφαν μεγάλο σεβασμό για το φημισμένο ναό στην Έφεσο, οι χρισμένοι Χριστιανοί αποτελούν “άγιο ναό”, στον οποίο ο Ιεχωβά κατοικεί με το πνεύμα του.—Πρ 19:27· Εφ 2:21.
Το γεγονός ότι ο ναός της Αρτέμιδος θεωρούνταν άσυλο υποδαύλιζε την εγκληματικότητα, και ως εκ τούτου αυξήθηκαν οι εγκληματίες στην Έφεσο. Όποιος βρισκόταν εντός συγκεκριμένης απόστασης γύρω από τους τοίχους του δεν μπορούσε να συλληφθεί, οποιοδήποτε έγκλημα και αν είχε διαπράξει. Ως αποτέλεσμα, αναπτύχθηκε γύρω από το ναό μια κοινότητα ληστών, δολοφόνων και άλλων τέτοιων ανθρώπων. Επομένως, τα λόγια του Παύλου για την κλοπή, τη μοχθηρή πικρία, τις κραυγές και την κακία δεν ήταν άτοπα.—Εφ 4:25-32.
Δαιμονικές συνήθειες. Η Έφεσος ήταν το κέντρο κάθε είδους δαιμονικών συνηθειών. Στην πραγματικότητα, η πόλη ήταν γνωστή ανά τον κόσμο για τις πολλές της μορφές μαγείας. Οι δαίμονες, λοιπόν, ήταν ιδιαίτερα δραστήριοι στην Έφεσο, και, αναμφίβολα για να αντισταθμίσει την επίδραση της μαγείας και της μαγγανείας και για να βοηθήσει τους Εφεσίους που είχαν δίκαιη καρδιά να απελευθερωθούν από αυτές τις δαιμονικές συνήθειες, ο Παύλος εκτέλεσε θαύματα με το πνεύμα του Θεού, τα οποία περιλάμβαναν ακόμη και την εκβολή πονηρών πνευμάτων.—Πρ 19:11, 12.
Τα ακόλουθα σημεία δείχνουν πόσο βουτηγμένη ήταν η Έφεσος στη μαγεία και πόσο κατάλληλη ήταν η συμβουλή του Παύλου για τη μάχη ενάντια στα πονηρά πνεύματα:
«Τα εφέσια γράμματα» ήταν φημισμένα σε όλο τον κόσμο. «Φαίνεται ότι αποτελούνταν από ορισμένους συνδυασμούς γραμμάτων ή λέξεων οι οποίοι, καθώς προφέρονταν με ορισμένους τόνους φωνής, πιστευόταν ότι πετύχαιναν την απομάκρυνση ασθενειών ή πονηρών πνευμάτων, ή επίσης, όταν τους έγραφαν σε περγαμηνή και τους φορούσαν πάνω τους, υποτίθεται ότι χρησίμευαν ως φυλαχτά για να τους προστατεύουν από πονηρά πνεύματα ή από κίνδυνο. Έτσι λοιπόν, ο Πλούταρχος (Συμποσιακά, 7) λέει: “Οι μάγοι υποχρεώνουν εκείνους που κατέχονται από δαίμονα να απαγγείλουν και να προφέρουν τα εφέσια γράμματα με συγκεκριμένη σειρά”».—Σημειώσεις, Επεξηγηματικές και Χρήσιμες, στις Πράξεις των Αποστόλων (Notes, Explanatory and Practical, on the Acts of the Apostles), του Ά. Μπαρνς, 1858, σ. 264.
Επιγραφές που ανακαλύφτηκαν στα ερείπια της Εφέσου υποδεικνύουν το βαθύ σκοτάδι στο οποίο ζούσαν διανοητικά οι Εφέσιοι, καθώς και το γιατί έγραψε ο απόστολος Παύλος στους Χριστιανούς εκείνης της πόλης “να μην περπατούν πια όπως περπατούν και τα έθνη στη ματαιότητα του νου τους, ενώ είναι στο σκοτάδι διανοητικά”. (Εφ 4:17, 18) Οι επιγραφές σε τοίχους και κτίρια υποδηλώνουν ότι η ζωή του λαού εξουσιαζόταν από τις προλήψεις, τη μαντεία και την οιωνοσκοπία.
Το κήρυγμα του Παύλου, τα θαυματουργικά έργα που εκτέλεσε και η ήττα των εξορκιστών Ιουδαίων είχαν ως αποτέλεσμα να γίνουν Χριστιανοί αρκετοί Εφέσιοι. Χωρίς αμφιβολία, πολλοί από αυτούς είχαν εντρυφήσει σε κάποια μορφή μαγείας, διότι η Βιβλική αφήγηση λέει: «Αρκετοί δε από εκείνους που ασκούσαν μαγικές τέχνες μάζεψαν τα βιβλία τους και τα έκαψαν ενώπιον όλων. Και υπολόγισαν συνολικά τις τιμές τους και βρήκαν ότι η αξία τους ήταν πενήντα χιλιάδες ασημένια νομίσματα [αν επρόκειτο για δηνάρια, $37.200]». (Πρ 19:19) Με δεδομένη αυτή την επικράτηση της μαγείας στην Έφεσο και την πληθώρα των δαιμονικών συνηθειών, ήταν πολύ κατάλληλο που ο Παύλος έδωσε στους Εφέσιους Χριστιανούς την εξαιρετική συμβουλή να αγωνιστούν ενάντια στις πονηρές πνευματικές δυνάμεις με το να φορέσουν «ολόκληρη την πανοπλία του Θεού». Χωρίς αμφιβολία, κάποιοι από εκείνους που απελευθερώθηκαν από την άσκηση μαγείας θα παρενοχλούνταν από δαίμονες, οπότε η συμβουλή του Παύλου θα τους βοηθούσε να αντισταθούν στα πονηρά πνεύματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η καταστροφή αυτών των βιβλίων που σχετίζονταν με δαιμονικές συνήθειες ήταν ένα από τα πρώτα πράγματα που έκαναν εκείνοι οι Χριστιανοί, θέτοντας υπόδειγμα για όσους θέλουν σήμερα να απελευθερωθούν από δαιμονική επιρροή ή παρενόχληση.—Εφ 6:11, 12.
Ο ρόλος του Χριστού. Λόγω της ένδοξης ελπίδας που είχε τεθεί μπροστά τους ως συγκληρονόμων με τον Χριστό, είναι πολύ κατάλληλο που ο Παύλος έγραψε επίσης στους Εφέσιους Χριστιανούς ότι ο Χριστός έχει υψωθεί «πολύ πιο πάνω από κάθε κυβέρνηση και εξουσία και δύναμη και κυριότητα και κάθε όνομα που ονομάζεται, όχι μόνο σε αυτό το σύστημα πραγμάτων, αλλά και στο ερχόμενο». (Εφ 1:21) Σε αυτή την επιστολή ο Παύλος περιγράφει με μοναδική γλαφυρότητα την εξυψωμένη θέση του Ιησού Χριστού και το δώρο της παρ’ αξία καλοσύνης του Θεού με αγάπη, σοφία και έλεος προς εκείνους που φέρνονται σε ενότητα με αυτούς. Η περιγραφή του τρόπου με τον οποίο όλα τα πράγματα στον ουρανό και στη γη θα ενοποιηθούν υπό τον Χριστό και του τρόπου με τον οποίο φέρνονται στην εκκλησία τόσο Ιουδαίοι όσο και Εθνικοί ως “ένας νέος άνθρωπος” είναι η πληρέστερη εξήγηση που βρίσκουμε στην Αγία Γραφή για το «ιερό μυστικό» του Θεού, το οποίο αποκαλύπτεται στα καλά νέα για τον Χριστό.—Εφ 2:15.
[Πλαίσιο στη σελίδα 1032]
ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΦΕΣΙΟΥΣ
Επιστολή που επικεντρώνει την προσοχή σε μια διαχείριση η οποία οδηγεί σε ειρήνη και ενότητα με τον Θεό μέσω του Ιησού Χριστού
Ενώ ήταν φυλακισμένος στη Ρώμη, ο Παύλος έγραψε αυτή την επιστολή στην εκκλησία της Εφέσου, μιας πόλης με λιμάνι στη δυτική ακτή της Μικράς Ασίας
Ο σκοπός του Θεού για ειρήνη και ενότητα μέσω του Ιησού Χριστού
Εκδηλώνοντας μεγάλη παρ’ αξία καλοσύνη, ο Θεός προόρισε να υιοθετηθούν μερικοί άνθρωποι από Αυτόν μέσω του Ιησού Χριστού (1:1-7)
Ο Θεός έβαλε ως σκοπό του μια διαχείριση (έναν τρόπο για να χειρίζεται τα του οίκου του) με την οποία θα ένωνε με τον εαυτό του μέσω του Χριστού εκείνους που είχαν εκλεγεί να είναι στους ουρανούς και εκείνους που θα ζούσαν στη γη (1:8-14)
Ο Παύλος προσεύχεται να καταλάβουν και να εκτιμήσουν αληθινά οι Εφέσιοι την υπέροχη προμήθεια που έκανε ο Θεός για αυτούς μέσω του Χριστού (1:15-23· 3:14-21)
Εκείνοι στους οποίους δόθηκαν υψηλοί διορισμοί σε σχέση με τον Χριστό ήταν προηγουμένως νεκροί στις αμαρτίες τους· η σωτηρία τους αποτελεί δώρο του Θεού, όχι αμοιβή για τα έργα τους (2:1-10)
Μέσω του Χριστού, ο Νόμος καταργήθηκε και τέθηκε η βάση ώστε Ιουδαίοι και Εθνικοί να γίνουν ένα σώμα, μέλη του σπιτικού του Θεού, ναός για να κατοικεί ο Θεός μέσω πνεύματος (2:11–3:7)
Η πολιτεία του Θεού με την εκκλησία αποκαλύπτει, ακόμη και σε όσους βρίσκονται στους ουράνιους τόπους, την πολυποίκιλη σοφία του (3:8-13)
Ενοποιητικοί παράγοντες τους οποίους προμήθευσε ο Θεός: ένα πνευματικό σώμα απαρτίζει την εκκλησία, ένα άγιο πνεύμα, μία ελπίδα, ένας Κύριος ο Ιησούς Χριστός, μία πίστη, ένα βάφτισμα, ένας Θεός και Πατέρας (4:1-6)
Τα δώρα σε μορφή ανθρώπων που προμηθεύει ο Χριστός βοηθούν όλους με σκοπό την ενότητα στην πίστη· ολόκληρο το σώμα, υπό την ηγεσία του, λειτουργεί αρμονικά επειδή λέει την αλήθεια και εκδηλώνει αγάπη (4:7-16)
Ντυθείτε τη νέα προσωπικότητα, σε αρμονία με τη διδασκαλία και το παράδειγμα του Χριστού
Το παράδειγμα που πρέπει να ακολουθούμε είναι ο Χριστός, όχι τα έθνη· μια τέτοια πορεία απαιτεί νέα προσωπικότητα (4:17-32)
Να μιμείστε τον Θεό, να εκδηλώνετε το είδος της αγάπης που εκδήλωνε ο Χριστός (5:1, 2)
Να αποφεύγετε την ανήθικη ομιλία και διαγωγή, να περπατάτε ως παιδιά φωτός (5:3-14)
Να εξαγοράζετε το χρόνο, να τον χρησιμοποιείτε για να αινείτε τον Ιεχωβά (5:15-20)
Με βαθύ σεβασμό για τον Χριστό, να εκδηλώνετε κατάλληλη υποταγή στους συζύγους, στους γονείς, στους κυρίους· να δείχνετε στοργικό ενδιαφέρον για όσους βρίσκονται υπό την ευθύνη σας (5:21–6:9)
Ζωστείτε ολόκληρη την πνευματική πανοπλία για να μείνετε σταθεροί ενάντια στις πανούργες πράξεις του Διαβόλου
Διεξάγουμε πάλη ενάντια σε πονηρές πνευματικές δυνάμεις· η θεϊκή βοήθεια μπορεί να μας ικανώσει να αντισταθούμε σε αυτούς τους καταστροφείς της ειρήνης και της ενότητας (6:10-13)
Η πνευματική πανοπλία του Θεού παρέχει πλήρη προστασία· να τη χρησιμοποιείτε καλά και να προσεύχεστε ένθερμα, περιλαμβάνοντας όλους τους αγίους στις δεήσεις σας (6:14-24)