ΣΑΜΟΣ

(Σάμος) [Ύψος].

Νησί στο Αιγαίο Πέλαγος κοντά στη δυτική ακτή της Μικράς Ασίας. Ο Παύλος προφανώς σταμάτησε για λίγο στη Σάμο επιστρέφοντας από την τρίτη ιεραποστολική περιοδεία του.—Πρ 20:15.

Ένας πορθμός μήκους 1,5 χλμ. περίπου χωρίζει το ορεινό αυτό νησί από το ασιατικό ακρωτήριο Σαμσούν Νταγί. Η Σάμος βρισκόταν ΝΔ της Εφέσου και ΒΔ της Μιλήτου. Έχει μήκος περίπου 43 χλμ. και πλάτος 23 χλμ. Την εποχή των ιεραποστολικών ταξιδιών του Παύλου ήταν ελεύθερη πολιτεία. Η μεγαλύτερη πόλη-λιμάνι της ονομαζόταν επίσης Σάμος. Το νησί ήταν φημισμένο για τη λατρεία της Ήρας (της θεάς του γάμου και της τεκνοποίησης) και είχε έναν ναό αφιερωμένο σε εκείνη ο οποίος συναγωνιζόταν σε λαμπρότητα και φήμη το ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο.

Σύμφωνα με τη Γραφική αφήγηση, το πλοίο στο οποίο είχε επιβιβαστεί ο Παύλος επιστρέφοντας στην Ιερουσαλήμ σταμάτησε απέναντι από τη Χίο, κάλυψε γύρω στα 105 χλμ. προς νότο παράλληλα προς τις ακτές της Μικράς Ασίας, “προσέγγισε στη Σάμο και την ακόλουθη ημέρα έφτασε στη Μίλητο”. (Πρ 20:15) Μερικά χειρόγραφα προσθέτουν μια φράση που καταλήγει στην εξής απόδοση: «Προσεγγίσαμε στη Σάμο και, αφού σταματήσαμε στο Τρωγύλλιο, φτάσαμε στη Μίλητο την επομένη». (JB, ΕΜΖ) Η ερμηνεία που έχει δοθεί σε αυτό είναι ότι το πλοίο δεν ελλιμενίστηκε στη Σάμο αλλά, αντί για αυτό, πέρασε τον πορθμό και αγκυροβόλησε υπό την κάλυψη του ψηλού ακρωτηρίου. Ωστόσο, τα αρχαιότερα και πιο αξιόπιστα χειρόγραφα παραλείπουν τη φράση που αναφέρεται στο «Τρωγύλλιο», την οποία απέρριψαν επίσης οι Γουέστκοτ και Χορτ καθώς και οι Νέστλε και Άλαντ κατά τη σύνταξη των δικών τους κριτικών εκδόσεων του κειμένου. Το πλοίο στο οποίο είχε επιβιβαστεί ο Παύλος προφανώς σταμάτησε για λίγο στη Σάμο και μετά συνέχισε το ταξίδι προς τη Μίλητο.