Ανάπτυξη Χριστιανικών Τρόπων σ’ έναν Κόσμο που Στερείται Καλών Τρόπων

«Ιδού, τι καλόν και τι τερπνόν, να συγκατοικώσιν εν ομονοία αδελφοί»!—ΨΑΛΜΟΣ 133:1.

 1. Τι έχει συμβεί με τους καλούς τρόπους;

«ΟΙ ΚΑΛΟΙ τρόποι έχουν υποστεί πλήγμα αυτά τα τελευταία 25 χρόνια», λέει η αρθρογράφος Αν Λάντερς. «Δεν πρόκειται απλώς για το ότι οι άντρες δεν ανοίγουν την πόρτα του αυτοκινήτου στις γυναίκες ή ότι δεν τους προσφέρουν τη θέση τους στον υπόγειο ή στα λεωφορεία. Το ζήτημα προχωράει ακόμη πιο βαθιά». Πράγματι, οπουδήποτε κι αν κοιτάξουμε μπορούμε να διακρίνουμε αποδείξεις του γεγονότος ότι ζούμε σ’ έναν κόσμο στον οποίο οι καλοί τρόποι χάνονται ολοένα και περισσότερο. Οι άνθρωποι σπρώχνουν στις ουρές, καπνίζουν σε ανελκυστήρες γεμάτους κόσμο, βάζουν τη μουσική πολύ δυνατά σε δημόσιους χώρους και τα παρόμοια. Η καθημερινή εμπειρία δείχνει ότι παρά τις αυξημένες ευκαιρίες για εκπαίδευση και παρά το ανεβασμένο βιοτικό επίπεδο, η δική μας εποχή είναι αναμφίβολα μια εποχή στην οποία το Ευχαριστώ και το Παρακαλώ έχουν γίνει ξένες λέξεις, και η αβρότητα και η ευγένεια έχουν ξεχαστεί σε μεγάλο βαθμό.

 2. Γιατί δεν προκαλεί έκπληξη η σημερινή έλλειψη καλών τρόπων;

² Προκαλούν όλ’ αυτά έκπληξη; Όχι βέβαια. Απλώς μας θυμίζουν όσα εμπνεύστηκε να πει ο απόστολος Παύλος σχετικά με τη συμπεριφορά των ανθρώπων στις ‘έσχατες μέρες’, τότε που ‘θα έρχονταν καιροί κακοί’. Μεταξύ άλλων, ο Παύλος προείπε ότι οι άνθρωποι θα γίνονταν «φίλαυτοι, . . . αλαζόνες, υπερήφανοι, . . . αχάριστοι, . . . άσπλαγχνοι, . . . ακρατείς». (2 Τιμόθεον 3:1-3) Ακόμη και μια φευγαλέα ματιά αποκαλύπτει ότι αυτή η συμπεριφορά είναι σήμερα διαδεδομένη ανάμεσα σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, τάξης και εθνικότητας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ποιες είναι οι αιτίες που συντελούν στη γενική έλλειψη καλών τρόπων;

Αιτίες των Κακών Τρόπων

 3. Πώς ‘ο αέρας’ αυτού του συστήματος προάγει τους κακούς τρόπους;

³ Η λέξη «φίλαυτοι» περιγράφει κατάλληλα τη «γενιά του εγώ», φράση που αναφέρεται σ’ εκείνους οι οποίοι έχουν μεγαλώσει δίνοντας έμφαση στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, στον ατομικισμό και στο πώς να ‘εκφράζουν’ τον εαυτό τους. Αυτό το πνεύμα που διαποτίζει ‘τον αέρα’ γύρω μας βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τη συμβουλή την οποία δίνει η Αγία Γραφή ότι οι Χριστιανοί πρέπει να ‘μην φροντίζουν ο καθένας μόνον δια τα δικά του συμφέροντα αλλά και δια τα συμφέροντα των άλλων’. (Εφεσίους 2:2, 3, ΚΔΤΚ· Φιλιππησίους 2:4) Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Η γενιά που έχει ανατραφεί με την ιδέα ‘κάνε το δικό σου’ είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται να ενδιαφερθεί και πολύ για το πώς η συμπεριφορά της θα επηρεάσει τους άλλους.

 4. Πώς θεωρούνται σήμερα εκείνοι που περιφρονούν τους αποδεκτούς κανόνες, και ποια θα πρέπει να είναι η άποψη του Χριστιανού σχετικά μ’ αυτό το ζήτημα;

⁴ Ένα πράγμα που παλιότερα έπαιζε πρωτεύοντα ρόλο στη διατήρηση κάποιας ευγένειας μεταξύ των ανθρώπων ήταν η πίεση που ασκούσε το περιβάλλον τους. Από παλιά, η έγνοια για το τι μπορεί να σκεφτούν οι άλλοι αποτελούσε παράγοντα που συγκρατούσε τους ανθρώπους. Ωστόσο σήμερα, όσο πιο σκανδαλιστική και εξωφρενική είναι μια πορεία ενέργειας τόσο πιο δημοφιλής είναι πιθανό να γίνει σε πολλούς ανθρώπους. Εκείνοι που αγνοούν τους αποδεκτούς κανόνες δεν θεωρείται πια ότι έχουν κακούς τρόπους ή ότι είναι άξεστοι, αλλά θεωρούνται ‘σικ’ και ‘σοφιστικέ’, ιδιαίτερα αξιοθαύμαστοι. Να θυμάστε, όμως, ότι η λέξη ‘σοφιστικέ’ αναφέρεται ‘στην έλλειψη φυσιολογικής, αγνής και αυθεντικής κατάστασης’. Η λέξη αυτή προέρχεται από την ίδια ελληνική ρίζα από την οποία προέρχεται και ο όρος που αποδίδεται ‘επιτήδεια επινοημένος’ στο εδάφιο 2 Πέτρου 1:16, ΜΝΚ. Σίγουρα, οι αληθινοί Χριστιανοί είναι καλό να αποφεύγουν τελείως μια τέτοια στάση.

 5. Ποιος είναι ένας άλλος παράγοντας που συντελεί στην παρακμή των καλών τρόπων;

⁵ «Επειδή η κατά του πονηρού έργου απόφασις δεν εκτελείται ταχέως, δια τούτο η καρδία των υιών των ανθρώπων είναι όλη έκδοτος εις το να πράττη το κακόν», λέει το εδάφιο Εκκλησιαστής 8:11. Εδώ έγκειται ένας άλλος παράγοντας που συντελεί στην έλλειψη καλών τρόπων. Επειδή οι άνθρωποι μπορούν εύκολα να παραμένουν ατιμώρητοι, πωρώνονται σ’ ό,τι αφορά την παραβίαση των αποδεκτών κανόνων συμπεριφοράς. «Πολίτες, που θα συγκλονίζονταν πάρα πολύ αν τους ταύτιζαν δημόσια με τα κακοποιά στοιχεία, παραβιάζουν στη δημόσια ζωή τους χωρίς κανένα ενδοιασμό όλων των ειδών τους νόμους—νόμους της τροχαίας, νόμους για τα ναρκωτικά, νόμους για τη ρύπανση», λέει το άρθρο ενός συντάκτη της εφημερίδας New York Times (Νιου Γιορκ Τάιμς). Σαν αποτέλεσμα, «οι φασαρίες, οι βανδαλισμοί και τα διάφορα σχέδια και συνθήματα στους τοίχους» έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής μας εμπειρίας. Έτσι, η ευγένεια, καθώς και ο σεβασμός για τα δικαιώματα, την περιουσία και την ιδιωτική ζωή των άλλων υφίστανται περαιτέρω πλήγματα.

 6. Πώς επηρεάζονται οι τρόποι των ανθρώπων από την πολυάσχολη ζωή τους, και πώς διέφερε ο Ιησούς απ’ αυτή την άποψη;

⁶ Επειδή οι καλοί τρόποι θεωρούνται γενικά ως τα μικροπράγματα της ζωής, οι άνθρωποι τους ξεχνάνε εύκολα όταν είναι βιαστικοί—και φαίνεται ότι σήμερα οι πιο πολλοί άνθρωποι είναι βιαστικοί τον περισσότερο καιρό. Σαν αποτέλεσμα, προσπερνάνε ο ένας τον άλλο χωρίς να πουν κουβέντα, χωρίς να αλλάξουν καθόλου την έκφρασή τους. Παραμερίζουν και σπρώχνουν τους άλλους στις ουρές ή, όταν οδηγούν, πηγαίνουν με ανυπομονησία από τη μια λουρίδα στην άλλη για να γλιτώσουν απλώς λίγα λεπτά ή δευτερόλεπτα. Συχνά, οι άνθρωποι είναι τόσο απασχολημένοι με τις προσωπικές τους υποθέσεις ή τα προγράμματά τους είναι τόσο φορτωμένα με τα πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουν, ώστε όταν συμβεί κάτι ή έρθει κάποιος για επίσκεψη απροσδόκητα, τότε αυτό θεωρείται ενόχληση ή αδιακρισία. Αναλογιστείτε πόσο διαφορετικό είναι αυτό από τον τρόπο με τον οποίο φέρθηκε ο Ιησούς στους ανθρώπους που έρχονταν να τον συναντήσουν σε ακατάλληλες στιγμές.—Μάρκος 7:24-30· Λουκάς 9:10, 11· 18:15, 16· Ιωάννης 4:5-26.

 7. Από τι πρέπει να φυλάγονται οι Χριστιανοί, σχετικά με τους τρόπους τους;

⁷ Μολονότι ζούμε σ’ έναν κόσμο στον οποίο τα πάντα γίνονται γρήγορα και οι απαιτήσεις αυξάνονται διαρκώς σ’ ό,τι αφορά το χρόνο και την ενεργητικότητά μας, είναι βέβαιο ότι το να αφήσουμε αυτές τις πιέσεις να μας κάνουν να ενεργούμε με αγένεια δεν πρόκειται να βελτιώσει καθόλου τα πράγματα. Αντίθετα, μια τέτοια πορεία αποτελεί την αιτία μεγάλου μέρους της αλόγιστης βίας για την οποία ακούμε—τσακωμούς, καβγάδες, βεντέτες, ακόμη και φόνους—που είναι αποτέλεσμα του ότι οι άνθρωποι ανταποδίδουν ‘αγένεια αντί αγένειας’. Όλ’ αυτά αποτελούν μέρος του πνεύματος του κόσμου, του οποίου οι Χριστιανοί δεν πρέπει να αποτελούν μέρος.—Ιωάννης 17:14· Ιακώβου 3:14-16.

Ανώτερα Πρότυπα Καλών Τρόπων

 8. Μολονότι περιβάλλονται από ανθρώπους που στερούνται καλών τρόπων, τι ενθαρρύνονται να κάνουν οι Χριστιανοί;

⁸ Αφού περιβαλλόμαστε από ανθρώπους που ενδιαφέρονται ελάχιστα για τους άλλους, είναι εύκολο να υποκύψουμε στις πιέσεις και να χάσουμε τους καλούς τρόπους μας. Εντούτοις, καθώς θυμόμαστε τη νουθεσία της Αγίας Γραφής ‘να μη συμμορφωνόμαστε με τον αιώνα τούτον [μ’ αυτό το σύστημα πραγμάτων, ΜΝΚ]’, μπορούμε να παρατηρούμε τα πολλά εξέχοντα παραδείγματα που βρίσκονται στην Αγία Γραφή και να προσπαθούμε να διακρατούμε τους υψηλούς κανόνες των Χριστιανικών τρόπων, μέσα στο σημερινό κόσμο που στερείται καλών τρόπων. (Ρωμαίους 12:2, 21· Ματθαίος 5:16) Οι ενέργειές μας θα πρέπει να δείχνουν ότι συμφωνούμε ολόκαρδα με τον ψαλμωδό που διακήρυξε: «Ιδού, τι καλόν και τι τερπνόν, να συγκατοικώσιν εν ομονοία αδελφοί»!—Ψαλμός 133:1.

 9. Τι αποκαλύπτουν οι Γραφές για τον τρόπο με τον οποίο πολιτεύεται ο Ιεχωβά με τους ανθρώπους;

⁹ Το ύψιστο παράδειγμα στην εκδήλωση καλών τρόπων είναι ο Δημιουργός και Πατέρας όλων, ο ίδιος ο Ιεχωβά Θεός. Είναι συνηθισμένο για εκείνους που βρίσκονται σε υψηλές θέσεις ή έχουν εξουσία πάνω στους άλλους να παριστάνουν ότι κάποιοι είναι και να απαιτούν να εκπληρώνονται οι επιθυμίες τους. Ωστόσο, η ύψιστη Προσωπικότητα του σύμπαντος, ο Ιεχωβά Θεός, εκδηλώνει πάντοτε καλούς τρόπους σ’ εκείνους που είναι κατώτεροί του. Όταν έδωσε μια ευλογία στο φίλο του, τον Αβραάμ, είπε: «Ύψωσον τώρα [παρακαλώ, ΜΝΚ] τους οφθαλμούς σου, και ιδέ από του τόπου όπου είσαι». Και πάλι είπε: «Ανάβλεψον τώρα [παρακαλώ, ΜΝΚ] εις τον ουρανόν και αρίθμησον τα άστρα». (Γένεσις 13:14· 15:5) Όταν έδωσε στον Μωυσή ένα σημείο της δύναμής Του, ο Θεός είπε: «Βάλε τώρα την χείρα σου [παρακαλώ, ΜΝΚ] εις τον κόλπον σου». (Έξοδος 4:6) Πολλά χρόνια αργότερα, μέσω του προφήτη του, του Μιχαία, ο Ιεχωβά είπε ακόμη και στον πεισματικό λαό του: «Ακούσατε τώρα [παρακαλώ, ΜΝΚ], αρχηγοί του Ιακώβ και άρχοντες του οίκου Ισραήλ· . . . Ακούσατε λοιπόν [παρακαλώ, ΜΝΚ] τούτο, αρχηγοί του οίκου Ιακώβ». (Μιχαίας 3:1, 9) Απ’ αυτή την άποψη, έχουμε γίνει «μιμηταί του Θεού» με το να λέμε ‘Παρακαλώ’ στις σχέσεις μας με τους άλλους;—Εφεσίους 5:1.

10, 11. (α) Τι μπορεί να ειπωθεί σχετικά με τους τρόπους του Ιησού; (β) Πώς μπορούμε να μιμηθούμε τον Ιησού στην εκδήλωση καλών τρόπων προς όλους τους ανθρώπους;

¹⁰ Ο Ιησούς Χριστός, ο «ων εις τον κόλπον του Πατρός», αποτελεί άλλο ένα εξέχον παράδειγμα που είναι άξιο για μίμηση. (Ιωάννης 1:18) Στις σχέσεις του με τους ανθρώπους ήταν αφενός μεν τρυφερός και συμπονετικός, αφετέρου δε, δυναμικός και σταθερός· αλλά δεν φερόταν ποτέ με αγένεια ή έλλειψη καλοσύνης σε οποιονδήποτε. Σχολιάζοντας «το εξαιρετικό χάρισμα που είχε να νιώθει άνετα με όλων των ειδών τα άτομα», το βιβλίο The Man From Nazareth (Ο Άντρας Από τη Ναζαρέτ) λέει: «Τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά, συναναστρεφόταν με ίσους όρους τόσο με άντρες όσο και με γυναίκες. Αισθανόταν άνετα με τα μικρά παιδιά που διακρίνονταν για την αθωότητά τους, κι επίσης πολύ άνετα με τους απατεώνες που είχαν τύψεις συνείδησης, σαν τον Ζακχαίο. Αξιοσέβαστες νοικοκυρές, σαν τη Μαρία και τη Μάρθα, μπορούσαν να μιλάνε μαζί του με ανεπιτήδευτη ειλικρίνεια, αλλά και οι πόρνες έψαχναν να τον βρουν επειδή ήταν σίγουρες ότι θα τις καταλάβαινε και θα τους φερόταν φιλικά . . . Το γεγονός ότι δεν είχε κανέναν απολύτως περιορισμό, από εκείνους που χαρακτηρίζουν τους κοινούς ανθρώπους, αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές του ιδιότητες».

¹¹ Με το να φέρεται κανείς σ’ όλους με τον απαιτούμενο σεβασμό και ενδιαφέρον δείχνει ότι έχει αληθινά καλούς τρόπους, και καλά θα κάνουμε να μιμηθούμε τον Ιησού Χριστό σ’ αυτό. Ναι, οι περισσότεροι άνθρωποι καταφέρνουν να δείχνουν σεβασμό σε ορισμένα άτομα, κυρίως σ’ εκείνα που βρίσκονται σε ανώτερη θέση από τους ίδιους. Αλλά εκείνα τα άτομα τα οποία θεωρούν κατώτερα ή ακόμη και στο ίδιο επίπεδο μ’ αυτούς, συχνά τα βλέπουν αφ’ υψηλού, τα κρατούν σε απόσταση και τους φέρονται με αγένεια. Κατά κάποιον τρόπο, φαίνεται ότι αυτό τους δίνει ένα αίσθημα ανωτερότητας και δύναμης. Αλλά έχει ειπωθεί σωστά ότι «η αγένεια αποτελεί κακή απομίμηση της ισχύος από μέρους του αδύναμου ανθρώπου». Γι’ αυτό, η Αγία Γραφή προτρέπει: ‘Να αναλαμβάνετε την ηγεσία στο να δίνετε τιμή ο ένας στον άλλον’. (Ρωμαίους 12:10, ΜΝΚ) Αν κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για να ακολουθούμε αυτή τη συμβουλή, θα καταφέρουμε σε μεγάλο βαθμό να εκδηλώνουμε καλούς τρόπους προς όλους τους ανθρώπους, όπως έκανε κι ο Ιησούς.

12. Ποια είναι η ουσία της διδασκαλίας του Ιησού σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις;

¹² Γι’ αυτή τη θετική ιδιότητα που υποκινεί κάποιον να πλησιάζει τους άλλους, δόθηκε επίσης το παράδειγμα στις διδασκαλίες του Ιησού, και κυρίως σ’ αυτή που ονομάζεται ο Χρυσός Κανόνας: «Λοιπόν πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς». (Ματθαίος 7:12) Είναι ενδιαφέρον ότι στις Συνομιλίες, ένα από τα Τέσσερα Βιβλία του Κομφούκιου—που από παλιά θεωρούνται τα καλύτερα συγγράμματα της Ανατολής σ’ ό,τι αφορά την ηθική συμπεριφορά—ο δάσκαλος ρωτήθηκε από ένα μαθητή του αν υπήρχε μια μοναδική λέξη που θα μπορούσε να αποτελεί τη βάση για τον τρόπο ζωής. «Ίσως να ταιριάζει η λέξη ‘αμοιβαιότητα’», απάντησε ο δάσκαλος, κι έπειτα πρόσθεσε: «Να μην κάνετε στους άλλους ό,τι δεν θέλετε να κάνουν οι άλλοι σ’ εσάς». Όταν τα αντιπαραβάλουμε αυτά, μπορούμε να διακρίνουμε εύκολα την ανωτερότητα της διδασκαλίας του Ιησού. Γιατί θερμές, ευχάριστες και φιλικές σχέσεις μπορούν να υπάρξουν μόνο όταν παίρνει κανείς την πρωτοβουλία να ‘κάνει στους άλλους’ ό,τι είναι καλό.

Χριστιανικοί Τρόποι Βασισμένοι στη Χριστιανική Αγάπη

13, 14. (α) Τι έχει παρατηρηθεί πρόσφατα σχετικά με τους καλούς τρόπους; (β) Τι υποκινεί το σύγχρονο ενδιαφέρον για τους καλούς τρόπους και για την ετικέτα;

¹³ Λόγω της επικράτησης των κακών τρόπων, σήμερα συζητιέται αρκετά η επιστροφή στην κατάλληλη συμπεριφορά. «Στη δεκαετία του 1960, είχαμε μια εξέγερση κατά των καλών τρόπων», λέει η Μάρτζαμπελ Στιούαρτ, δημοφιλής συγγραφέας και δασκάλα που ασχολείται μ’ αυτό το ζήτημα, «αλλά μια καινούρια επανάσταση τους επαναφέρει. Οι άνθρωποι αναγνωρίζουν τώρα τη σημασία τους και θέλουν να μάθουν ποιοι είναι οι κοινωνικοί κανόνες». Αυτό το ανανεωμένο ενδιαφέρον για τους καλούς τρόπους αντανακλάται στο γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλά βιβλία, εγχειρίδια, στήλες συμβουλών και τηλεοπτικές συζητήσεις που ασχολούνται με το καθετί, από το ποιο πηρούνι πρέπει να χρησιμοποιεί κανείς σ’ ένα επίσημο δείπνο μέχρι το πώς να μιλάει σε κάποιον άλλο, σήμερα που οι κοινωνικές και οικογενειακές σχέσεις είναι πολύπλοκες και αλλάζουν ταχύτατα.

¹⁴ Γιατί, όμως, αρχίζουν μερικοί άνθρωποι να αποκτούν μεγαλύτερη συναίσθηση των καλών τρόπων; «Στη σημερινή ανταγωνιστική κοινωνία», εξηγεί η Στιούαρτ, «οι καλοί τρόποι είναι ζήτημα επιβίωσης». Με άλλα λόγια, οι καλοί τρόποι θεωρούνται ως μέσο για να βοηθηθεί κάποιος να τα βγάλει πέρα και να πάει μπροστά. Έτσι, οι άνθρωποι διαβάζουν βιβλία και παρακολουθούν μαθήματα σχετικά με την ετικέτα [τους τρόπους κοινωνικής συμπεριφοράς], προκειμένου να μάθουν πώς να ντύνονται για να επιτύχουν, πώς να κάνουν καλή εντύπωση, πώς να γίνονται αποδεκτοί στις αίθουσες των διοικητικών συμβουλίων και τα λοιπά.a Ένα πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με όλ’ αυτά είναι ότι οι καλοί τρόποι έχουν αποκτήσει σκοπιμότητα, σαν μια μάσκα που τη φοράει κάποιος όταν δίνει παράσταση και τη βγάζει όταν τελειώσει η παράσταση. Δεν προξενεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι ξανά και ξανά ακούμε να γίνονται τα πιο συγκλονιστικά εγκλήματα από ανθρώπους που έχουν υπεύθυνες θέσεις, και οι οποίοι έχουν πάρει την καλύτερη ‘ανατροφή’ και ανήκουν στην καλύτερη ‘τάξη’.

15, 16. (α) Τι λέει ένα άτομο, που είναι αυθεντία στους καλούς τρόπους, σχετικά με τους ‘εξοχότερους κανόνες συμπεριφοράς’; (β) Πώς τα εδάφια 1 Κορινθίους 13:4-7 σχετίζονται με τους αληθινούς Χριστιανικούς τρόπους;

¹⁵ Αυτό απέχει πάρα πολύ από τους καλούς τρόπους. Η Έιμι Βάντερμπιλτ, που χαίρει σεβασμού ως αυθεντία σ’ αυτό το θέμα, γράφει στο σύγγραμμά της New Complete Book of Etiquette (Νέο Πλήρες Βιβλίο Ετικέτας): «Οι εξοχότεροι κανόνες συμπεριφοράς βρίσκονται στο 13ο Κεφάλαιο της Πρώτης προς Κορινθίους, στη θαυμάσια διατριβή που κάνει ο Άγιος Παύλος για την αγαθοεργία. Αυτοί οι κανόνες δεν έχουν καμιά σχέση με το καλό ντύσιμο και με τους επιφανειακούς τρόπους. Έχουν σχέση με τα αισθήματα και τη στάση κάποιου, με την καλοσύνη και το ενδιαφέρον για τους άλλους».

¹⁶ Φυσικά, αυτό στο οποίο αναφερόταν η Έιμι Βάντερμπιλτ είναι το κείμενο των εδαφίων 1 Κορινθίους 13:4-7, όπου ο Παύλος περιγράφει λεπτομερειακά τις διάφορες πλευρές της Χριστιανικής αγάπης. Αναλογιστείτε τα αποτελέσματα που έχουν μερικά από τα σημεία που τόνισε. Για παράδειγμα, εκείνος που είναι ‘μακρόθυμος και αγαθοποιός [καλός, ΜΝΚ]’ θα δείχνει σίγουρα υπομονή και σεβασμό στις σχέσεις του με τους άλλους. Η φράση «δεν ασχημονεί [δεν συμπεριφέρεται με απρέπεια, ΜΝΚ]» είναι ένας άλλος τρόπος για να πούμε ‘συμπεριφέρεται με ευπρέπεια’, και η «ευπρέπεια» ορίζεται ως «συμμόρφωση με τους κανόνες της διακριτικότητας, της καταλληλότητας ή της ποιότητας». Έτσι, όπως αποδίδει αυτή τη φράση η New Testament in Modern English (Καινή Διαθήκη στη Σύγχρονη Αγγλική) του Τζ. Μπ. Φίλιπς, «Η αγάπη έχει καλούς τρόπους». Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι κάποιος που εκδηλώνει τέτοια αγάπη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άτομο με κακούς τρόπους.

17. Ποιου πράγματος αποτελούν ένδειξη οι καλοί μας τρόποι;

¹⁷ Είναι λοιπόν σαφές ότι οι Χριστιανικοί τρόποι σχετίζονται άμεσα με τη Χριστιανική αγάπη. Δεν αποτελούν απλώς ένα μέσο για την επίτευξη κάποιου σκοπού ή κάτι που το φοράει κανείς όταν τον συμφέρει. Αντίθετα, οι τρόποι μας—το πώς μεταχειριζόμαστε τους άλλους, το φέρσιμό μας, η συμπεριφορά μας και η συνήθης διαγωγή μας—αποτελούν ένδειξη του πόσο ενδιαφερόμαστε για τους άλλους ανθρώπους του πόσο βαθιά είναι η αγάπη που τρέφουμε γι’ αυτούς. Είτε είμαστε νέοι είτε ηλικιωμένοι, θα πρέπει να προσπαθούμε να ακολουθούμε τη συμβουλή της Αγίας Γραφής: «Κανείς να μη ζητή το δικό του συμφέρον, αλλά . . . το συμφέρον του άλλου». (1 Κορινθίους 10:24, ΚΔΤΚ) Έτσι, ως μια πλευρά της Χριστιανικής αγάπης, οι Χριστιανικοί τρόποι αποτελούν αναγνωριστικό σημάδι των αληθινών μαθητών του Ιησού Χριστού.—Ιωάννης 13:35.

Να Έχουμε Καλούς Τρόπους Πάντοτε

18. Τι θα πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε, παρά τα όσα βλέπουμε γύρω μας;

¹⁸ Σχετικά με τη γενιά μας, ο Ιησούς προείπε ότι «επειδή θέλει πληθυνθή η ανομία, η αγάπη των πολλών θέλει ψυχρανθή». (Ματθαίος 24:12) Αυτή η ψύχρανση της αγάπης αντανακλάται ξεκάθαρα στη χωρίς ενδιαφέρον και γεμάτη εγωκεντρισμό στάση που δείχνουν πάρα πολλοί άνθρωποι σήμερα. Ωστόσο, αντί να παρασυρθούμε και να αντιδράσουμε δείχνοντας την ίδια έλλειψη ενδιαφέροντος, χρειάζεται να θυμόμαστε τη συμβουλή του Παύλου: «Εις μηδένα μη ανταποδίδετε κακόν αντί κακού· προνοείτε τα καλά ενώπιον πάντων ανθρώπων· ει δυνατόν, όσον το αφ’ υμών [όσο εξαρτάται από εσάς, ΜΝΚ] ειρηνεύετε μετά πάντων ανθρώπων». (Ρωμαίους 12:17, 18) Θα πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να έχουμε καλούς τρόπους πάντοτε, είτε εκτιμούνται οι προσπάθειές μας είτε όχι.—Ματθαίος 5:43-47.

19. Πώς οι τρόποι μας επηρεάζουν όλες τις πτυχές της ζωής μας;

¹⁹ Ναι, οι Χριστιανικοί τρόποι αποτελούν τη φυσική εξωτερική εκδήλωση της αγάπης και του ενδιαφέροντος που τρέφουμε στην καρδιά μας για τους άλλους. Ακριβώς όπως τα όσα λέμε αποκαλύπτουν τι είμαστε εσωτερικά, έτσι και οι τρόποι μας δείχνουν πόσο ενδιαφερόμαστε για τους άλλους ή αν δεν ενδιαφερόμαστε. (Ματθαίος 12:34, 35) Αφού έτσι έχουν τα πράγματα, οι καλοί τρόποι θα πρέπει να παίζουν σπουδαίο ρόλο σ’ όλες τις πτυχές της ζωής μας. Θα πρέπει να αποτελούν τρόπο ζωής. Πώς θα πρέπει να τους εφαρμόζουμε πληρέστερα; Πώς μπορούμε να αναπτύξουμε πληρέστερα ωφέλιμους Χριστιανικούς τρόπους; Αυτό θα το εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο.

[Υποσημειώσεις]

Μπορείτε να Εξηγήσετε;

◻ Γιατί δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι καλοί τρόποι σβήνουν;

◻ Ποιες είναι μερικές από τις αιτίες των κακών τρόπων;

◻ Πώς οι Χριστιανικοί τρόποι διαφέρουν από τους τρόπους και την ετικέτα του κόσμου;

◻ Γιατί θα πρέπει να προσπαθούμε να έχουμε καλούς τρόπους πάντοτε;