ΟΝΗΣΙΜΟΣ

(Ονήσιμος) [Επικερδής].

Δραπέτης δούλος τον οποίο ο Παύλος βοήθησε να γίνει Χριστιανός. Ο Ονήσιμος ήταν υπηρέτης του Φιλήμονα, ενός Χριστιανού στις Κολοσσές, αλλά είχε δραπετεύσει από τις Κολοσσές στη Ρώμη. Ενδέχεται μάλιστα να λήστεψε πρώτα τον κύριό του για να μπορέσει να κάνει το ταξίδι. (Κολ 4:9· Φλμ 18) Είναι πολύ πιθανό να είχε συναντήσει τον Παύλο ή τουλάχιστον να είχε ακούσει για αυτόν μέσω του Φιλήμονα, διότι, αν και δεν γίνεται ιδιαίτερη μνεία κάποιας επίσκεψης του Παύλου στις Κολοσσές κατά τα ιεραποστολικά ταξίδια, εντούτοις ο Παύλος είχε περιοδεύσει την ευρύτερη περιοχή και γνώριζε τον Φιλήμονα. (Πρ 18:22, 23· Φλμ 5, 19, 22) Όπως και να έχουν τα πράγματα, με κάποιον τρόπο που δεν προσδιορίζεται, ο Ονήσιμος συνδέθηκε με τον Παύλο στη Ρώμη και σύντομα έγινε Χριστιανός. (Φλμ 10) Ενώ προηγουμένως ήταν άχρηστος στον Φιλήμονα ως δούλος, τώρα ο Ονήσιμος, όλως αντιθέτως, είχε γίνει χρησιμότατος στον Παύλο ως διάκονος, ένας “πιστός και αγαπητός αδελφός” τον οποίο εκείνος αποκαλεί «τα ίδια μου τα αισθήματα τρυφερής στοργής».—Κολ 4:9· Φλμ 11, 12.

Εντούτοις, ο Ονήσιμος εξακολουθούσε να είναι ένας δραπέτης δούλος, και το κοινωνικό καθεστώς των ημερών εκείνων υποχρέωνε τον Παύλο να τον στείλει πίσω στον ιδιοκτήτη του, μολονότι ήταν απρόθυμος να κάνει κάτι τέτοιο εφόσον εκείνος είχε γίνει ένας πολύ καλός σύντροφος. Ο απόστολος, όμως, δεν μπορούσε να επιβάλει στον Ονήσιμο να επιστρέψει—το αν θα επέστρεφε, όπως και έγινε, εξαρτόταν από την προθυμία του ίδιου του Ονήσιμου. Όταν έστειλε τον Ονήσιμο στον προορισμό του, ο Παύλος διευθέτησε να τον συνοδεύσει ο Τυχικός και να μεταφέρουν οι δυο τους μια επιστολή και μια έκθεση στις Κολοσσές. (Κολ 4:7-9) Επιπρόσθετα, ο Παύλος παρέδωσε στον Ονήσιμο την επιστολή του προς τον Φιλήμονα, αν και η φυλάκισή του πλησίαζε προς το τέλος της και ο Παύλος ανέμενε να απελευθερωθεί—μάλιστα προσδοκούσε να επισκεφτεί τον Φιλήμονα προσωπικά. (Φλμ 22) Αυτή η δεύτερη επιστολή μπορεί να χαρακτηριστεί επαναπροσδιοριστική και συστατική για τον Ονήσιμο. Σε αυτήν ο Παύλος διαβεβαίωσε τον Φιλήμονα για την καλή Χριστιανική διακονία και τη νέα προσωπικότητα του Ονήσιμου, και σε αυτήν επίσης έκανε την έκκληση να μοιάζει η επανασύνδεση των δύο αντρών περισσότερο με εκείνη δύο Χριστιανών παρά ενός δούλου με τον κύριό του. Ο Παύλος ζήτησε να κρατηθεί χρεωμένο στον ίδιο οποιοδήποτε χρέος δεν είχε ξεπληρώσει ο Ονήσιμος στον Φιλήμονα. (Φλμ 12-22) Παρεμπιπτόντως, στην επιστολή προς τους Κολοσσαείς την οποία μετέφεραν ο Ονήσιμος και ο Τυχικός, ο Παύλος ασχολήθηκε με τις Χριστιανικές αρχές που ρύθμιζαν τη σχέση δούλου και κυρίου.—Κολ 3:22–4:1.