Σαύλος—Ένα Σκεύος Εκλεγμένο για τον Κύριο

Ο ΣΑΥΛΟΣ από την Ταρσό ήταν ένας εναντιούμενος των ακολούθων του Χριστού που είχε φονικές διαθέσεις. Αλλά ο Κύριος του επιφύλασσε ένα διαφορετικό μέλλον. Ο Σαύλος επρόκειτο να εκπροσωπήσει με εξέχοντα τρόπο εκείνον ακριβώς το σκοπό τον οποίο πολεμούσε με τόση σφοδρότητα. Ο Ιησούς είπε: «Αυτός [ο Σαύλος] είναι για εμένα σκεύος εκλεγμένο, για να φέρει το όνομά μου στα έθνη καθώς και σε βασιλιάδες και στους γιους του Ισραήλ».—Πράξεις 9:15.

Η ζωή του Σαύλου ως ενός “θρασύ” ανθρώπου άλλαξε εντελώς όταν του δείχτηκε έλεος και έγινε το “εκλεγμένο σκεύος” του Κυρίου Ιησού Χριστού. (1 Τιμόθεο 1:12, 13) Οι δυναμικές ιδιότητες που τον είχαν υποκινήσει να συμμετάσχει στο λιθοβολισμό του Στεφάνου και σε άλλες επιθέσεις εναντίον μαθητών του Ιησού διοχετεύτηκαν σε τελείως διαφορετικούς στόχους όταν ο Σαύλος έγινε ο Χριστιανός απόστολος Παύλος. Ο Ιησούς προφανώς διέκρινε επιθυμητά χαρακτηριστικά στον Σαύλο. Τι είδους χαρακτηριστικά; Ποιος ήταν ο Σαύλος; Πώς τον έκανε το παρελθόν του κατάλληλο να χρησιμοποιηθεί στην προώθηση της αληθινής λατρείας; Μπορούμε να μάθουμε κάτι από την εμπειρία του;

Το Οικογενειακό Παρελθόν του Σαύλου

Τότε που δολοφονήθηκε ο Στέφανος λίγο καιρό μετά την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., ο Σαύλος ήταν “ένας νεαρός άντρας”. Όταν έγραψε στον Φιλήμονα περίπου το 60-61 Κ.Χ., ήταν «ένας ηλικιωμένος άντρας». (Πράξεις 7:58· Φιλήμονα 9) Ορισμένοι λόγιοι υποστηρίζουν ότι, σύμφωνα με τον αρχαίο τρόπο υπολογισμού της ηλικίας, η λέξη “νεαρός” πιθανώς σήμαινε την ηλικία ανάμεσα στα 24 και στα 40, ενώ «ένας ηλικιωμένος άντρας» θα ήταν από 50 έως 56 χρονών. Επομένως, ο Σαύλος πιθανώς γεννήθηκε λίγα μόλις χρόνια μετά τη γέννηση του Ιησού.

Οι Ιουδαίοι ζούσαν τότε σε πολλά μέρη του κόσμου. Οι κατακτήσεις, η δουλεία, ο εκτοπισμός, το εμπόριο και η εκούσια μετανάστευση συγκαταλέγονταν στις αιτίες της διασποράς τους από την Ιουδαία. Αν και η οικογένειά του ήταν Ιουδαίοι της διασποράς, ο Σαύλος υπογραμμίζει την αφοσίωσή τους στο Νόμο, δηλώνοντας ότι ο ίδιος ήταν «περιτμημένος την όγδοη ημέρα, από το γένος του Ισραήλ, από τη φυλή του Βενιαμίν, Εβραίος γεννημένος από Εβραίους· όσον αφορά το νόμο, Φαρισαίος». Ο Σαύλος, ή αλλιώς Σαούλ, έφερε το ίδιο εβραϊκό όνομα που είχε ένα εξέχον μέλος της φυλής του—ο πρώτος βασιλιάς του Ισραήλ. Ως Ρωμαίος εκ γενετής, ο Σαύλος από την Ταρσό είχε επίσης ένα λατινικό όνομα, Πάουλους.—Φιλιππησίους 3:5· Πράξεις 13:21· 22:25-29.

Το ότι ο Σαύλος είχε γεννηθεί Ρωμαίος σήμαινε ότι ένας από τους άρρενες προγόνους του είχε λάβει το προνόμιο να γίνει Ρωμαίος πολίτης. Με ποιον τρόπο; Υπάρχουν αρκετά ενδεχόμενα. Εκτός από την κληρονομική μεταβίβαση του δικαιώματος του πολίτη, αυτό θα μπορούσε να παραχωρηθεί σε άτομα ή ομάδες είτε ως επιβράβευση για συγκεκριμένα προσόντα είτε απλώς λόγω πολιτικής σκοπιμότητας είτε ως ανταμοιβή για κάποια αξιοσημείωτη υπηρεσία προς το Κράτος. Κάποιος δούλος που ήταν σε θέση να εξαγοράσει την ελευθερία του από ένα Ρωμαίο ή κάποιος τον οποίο είχε καταστήσει απελεύθερο ένας Ρωμαίος πολίτης γινόταν και ο ίδιος Ρωμαίος. Το ίδιο θα συνέβαινε και με ένα βετεράνο των βοηθητικών στρατευμάτων μετά την αποστράτευσή του από τις ρωμαϊκές λεγεώνες. Οι ντόπιοι κάτοικοι των ρωμαϊκών αποικιών μπορούσαν με τον καιρό να γίνουν πολίτες. Λέγεται επίσης ότι σε ορισμένες περιόδους η ιδιότητα του πολίτη αγοραζόταν με μεγάλα χρηματικά ποσά. Ο τρόπος με τον οποίο εισήλθε η ιδιότητα του πολίτη στην οικογένεια του Σαύλου παραμένει άγνωστος.

Γνωρίζουμε πάντως ότι ο Σαύλος προερχόταν από την Ταρσό, μια εξέχουσα πόλη και πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας της Κιλικίας (τώρα στη νότια Τουρκία). Αν και υπήρχε μια αρκετά μεγάλη Ιουδαϊκή κοινότητα στην περιοχή, η ζωή εκεί θα είχε επίσης φέρει τον Σαύλο σε επαφή με τον πολιτισμό των Εθνικών. Η Ταρσός ήταν μια μεγάλη και ευημερούσα πόλη, φημισμένο κέντρο ελληνιστικής μάθησης. Υπολογίζεται ότι ο πληθυσμός της τον πρώτο αιώνα αριθμούσε από 300.000 έως 500.000 κατοίκους. Η πόλη ήταν εμπορικό κέντρο στην κύρια οδική αρτηρία που συνέδεε τη Μικρά Ασία, τη Συρία και τη Μεσοποταμία. Η Ταρσός όφειλε την ευημερία της στο εμπόριο και στην εύφορη πεδιάδα που την περιέβαλλε, η οποία παρήγε κυρίως σιτηρά, κρασί και λινάρι. Από την ακμάζουσα υφαντουργική βιομηχανία της προερχόταν το ύφασμα από τρίχες κατσίκας που χρησίμευε στην κατασκευή σκηνών.

Η Εκπαίδευση του Σαύλου

Ο Σαύλος, ή αλλιώς Παύλος, κάλυπτε με έντιμο τρόπο τις ανάγκες του και υποστήριζε τις ιεραποστολικές του δραστηριότητες φτιάχνοντας σκηνές. (Πράξεις 18:2, 3· 20:34) Η τέχνη του σκηνοποιού ήταν πολύ συνηθισμένη στη γενέτειρά του, την Ταρσό. Είναι πιθανό ότι ο Σαύλος έμαθε την τέχνη της σκηνοποιίας από τον πατέρα του σε νεαρή ηλικία.

Οι γλωσσικές γνώσεις του Σαύλου—ιδιαίτερα η άπταιστη γνώση της ελληνικής, της κοινής γλώσσας που χρησιμοποιούνταν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία—αποδείχτηκαν επίσης ανεκτίμητες στο ιεραποστολικό του έργο. (Πράξεις 21:37–22:2) Αναλυτές των συγγραμμάτων του λένε ότι τα ελληνικά του είναι εξαίρετα. Το λεξιλόγιό του δεν είναι κλασικό ή λογοτεχνικό αλλά, μάλλον, αντικατοπτρίζει το λεξιλόγιο της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα, της ελληνικής μετάφρασης των Εβραϊκών Γραφών, περικοπές της οποίας παρέθετε ή παρέφραζε συχνά. Με βάση αυτά τα στοιχεία, διάφοροι λόγιοι υποθέτουν ότι ο Σαύλος έλαβε τουλάχιστον μια καλή στοιχειώδη εκπαίδευση στην κοινή ελληνική, ίσως σε κάποια Ιουδαϊκή σχολή. «Στην αρχαιότητα, η δυνατότητα για καλύτερη εκπαίδευση—κατά κύριο λόγο ελληνική εκπαίδευση—δεν δινόταν δωρεάν· κατά κανόνα προϋπέθετε κάποια υλική υποστήριξη», λέει ο λόγιος Μάρτιν Χένγκελ. Η εκπαίδευση του Σαύλου υποδηλώνει λοιπόν ότι προερχόταν από εξέχουσα οικογένεια.

Είναι πιθανό ότι, το αργότερο σε ηλικία 13 χρονών, ο Σαύλος συνέχισε τη σχολική του εκπαίδευση στην Ιερουσαλήμ, κάπου 840 χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα του. Σπούδασε στα πόδια του Γαμαλιήλ, ενός πασίγνωστου και ιδιαίτερα ευυπόληπτου δασκάλου της Φαρισαϊκής παράδοσης. (Πράξεις 22:3· 23:6) Εκείνες οι σπουδές, εφάμιλλες πανεπιστημιακής εκπαίδευσης σήμερα, άνοιγαν διάπλατα την πόρτα για την απόκτηση εξοχότητας στον Ιουδαϊσμό.a

Έκανε Καλή Χρήση των Ικανοτήτων Του

Έχοντας γεννηθεί από οικογένεια Ιουδαίων σε μια ελληνιστική και ρωμαϊκή πόλη, ο Σαύλος ανήκε σε τρεις κόσμους. Το κοσμοπολίτικο πολυγλωσσικό παρελθόν του αναμφίβολα τον βοήθησε να γίνει «τα πάντα σε ανθρώπους κάθε είδους». (1 Κορινθίους 9:19-23) Η ιδιότητά του ως Ρωμαίου πολίτη τού επέτρεψε αργότερα να υπερασπίσει νομικά τη διακονία του και να φέρει τα καλά νέα ενώπιον της υψηλότερης εξουσίας στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. (Πράξεις 16:37-40· 25:11, 12) Ασφαλώς, το παρελθόν, η εκπαίδευση και η προσωπικότητα του Σαύλου ήταν γνωστά στον αναστημένο Ιησού, ο οποίος είπε στον Ανανία: «Πήγαινε, επειδή αυτός είναι για εμένα σκεύος εκλεγμένο, για να φέρει το όνομά μου στα έθνη καθώς και σε βασιλιάδες και στους γιους του Ισραήλ. Διότι θα του δείξω καθαρά πόσα πρέπει να πάθει για το όνομά μου». (Πράξεις 9:13-16) Όταν ο ζήλος του Σαύλου διοχετεύτηκε στη σωστή κατεύθυνση, συνέβαλε στη διάδοση του αγγέλματος της Βασιλείας σε μακρινές περιοχές.

Το ότι ο Ιησούς επέλεξε τον Σαύλο για μια ειδική αποστολή ήταν ένα μοναδικό γεγονός στη Χριστιανική ιστορία. Ωστόσο, όλοι οι σύγχρονοι Χριστιανοί έχουν ο καθένας ικανότητες και χαρακτηριστικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά στη διάδοση των καλών νέων. Όταν ο Σαύλος κατανόησε τι ήθελε ο Ιησούς από εκείνον, δεν δίστασε. Έκανε ό,τι μπορούσε για να προωθήσει τα συμφέροντα της Βασιλείας. Αληθεύει αυτό για εσάς;

[Υποσημείωση]

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 30]

Καταχώρηση και Πιστοποίηση της Ιδιότητας του Ρωμαίου Πολίτη

Η καταχώρηση των νόμιμων παιδιών των Ρωμαίων πολιτών θεσμοθετήθηκε από τον Αύγουστο με δύο νόμους που θεσπίστηκαν τα έτη 4 και 9 Κ.Χ. Η καταχώρηση έπρεπε να γίνεται μέσα σε 30 ημέρες από τη γέννηση. Στις επαρχίες, μια οικογένεια έπρεπε να κάνει δήλωση ενώπιον ενός ανώτερου αξιωματούχου στην αντίστοιχη υπηρεσία δημόσιων αρχείων, αναφέροντας ότι το παιδί ήταν νόμιμο και ότι είχε την ιδιότητα του Ρωμαίου πολίτη. Τα ονόματα των γονέων, το φύλο και το όνομα του παιδιού, καθώς και η ημερομηνία της γέννησης, καταχωρούνταν και αυτά. Ακόμη και πριν από τη θέσπιση αυτών των νόμων, η καταχώρηση των πολιτών σε όλες τις κοινότητες, τις αποικίες και τις επαρχίες της Ρώμης ανανεωνόταν κάθε πέντε χρόνια μέσω απογραφής.

Η υπόσταση κάποιου μπορούσε, λοιπόν, να καταδεικνύεται μέσω ενός κώδικα αρχείων τα οποία τηρούνταν κατάλληλα. Εκδίδονταν επικυρωμένα αντίγραφα αυτών των αρχείων με τη μορφή φορητών ξύλινων δίπτυχων (πινακιδίων που δίπλωναν). Σύμφωνα με μερικούς λογίους, όταν ο Παύλος ισχυρίστηκε ότι ήταν Ρωμαίος πολίτης, μπορεί να ήταν σε θέση να παρουσιάσει κάποιο πιστοποιητικό που το επιβεβαίωνε αυτό. (Πράξεις 16:37· 22:25-29· 25:11) Εφόσον το να είναι κάποιος Ρωμαίος πολίτης θεωρούνταν σχεδόν «ιερή ιδιότητα» και του παραχωρούσε πολλά προνόμια, η πλαστογράφηση τέτοιων εγγράφων ήταν εξαιρετικά σοβαρό αδίκημα. Η χρησιμοποίηση πλαστών εγγράφων για την πιστοποίηση της υπόστασης κάποιου τιμωρούνταν με θάνατο.

[Ευχαριστίες]

Historic Costume in Pictures/Dover Publications, Inc., New York

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 31]

Το Ρωμαϊκό Όνομα του Σαύλου

Ο κάθε άρρενας Ρωμαίος πολίτης είχε τουλάχιστον τρία ονόματα· το προσωπικό, το οικογενειακό (το οποίο συνδεόταν με το γένος του—γκενς στη λατινική) και την επωνυμία. Ένα πολύ γνωστό παράδειγμα είναι ο Γάιος Ιούλιος Καίσαρ. Η Αγία Γραφή δεν αναφέρει πλήρη ρωμαϊκά ονόματα, αλλά διάφορες κοσμικές πηγές μάς λένε ότι ο Αγρίππας ήταν ο Μάρκος Ιούλιος Αγρίππας και ο Γαλλίων ήταν ο Λούκιος Ιούνιος Γαλλίων. (Πράξεις 18:12· 25:13) Γραφικά παραδείγματα των τελευταίων δύο από τα τρία ονόματα ενός ατόμου είναι του Πόντιου Πιλάτου (βλέπε την επιγραφή κάτω), και των Σέργιου Παύλου, Κλαύδιου Λυσία και Πόρκιου Φήστου.—Πράξεις 4:27· 13:7· 23:26· 24:27.

Δεν είναι δυνατόν να αποδειχτεί με βεβαιότητα αν το όνομα Παύλος ήταν το προσωπικό όνομα ή η επωνυμία του Σαύλου. Δεν ήταν ασυνήθιστο να προστίθεται ανεπίσημα άλλο ένα όνομα με το οποίο αποκαλούσαν κάποιο άτομο η οικογένειά του και οι γνωστοί του. Εναλλακτικά, ένα μη ρωμαϊκό όνομα, όπως το Σαύλος ή Σαούλ, θα μπορούσε να χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο. «[Το όνομα Σαύλος ή Σαούλ] ποτέ δεν θα ήταν κατάλληλο για ρωμαϊκό όνομα», λέει ένας λόγιος, «αλλά θα άρμοζε πράγματι ως τοπικό όνομα που είχε δοθεί ως προσωνυμία (σίγκνουμ) σε ένα Ρωμαίο πολίτη». Σε περιοχές όπου μιλιούνταν πολλές γλώσσες, οι περιστάσεις μπορεί να καθόριζαν ποιο από τα ονόματά του θα επέλεγε να χρησιμοποιήσει κάποιος.

[Ευχαριστίες]

Φωτογραφία από Israel Museum, ©Israel Antiquities Authority