Μπορείτε να Είσαστε Ένας Καλός Γείτονας
ΟΤΑΝ οι ηλικιωμένοι μιλάνε για τις «καλές παλιές μέρες», τι νομίζετε ότι έχουν υπόψη; Όσο για τον υλικό πλούτο, τις ανέσεις και ευκολίες ή τις ιατρικές υπηρεσίες, οι παλιές μέρες δεν ήταν τόσο «καλές» για πολλούς. Δεν υπήρχαν τηλεοράσεις, λίγα ήταν τ’ αυτοκίνητα, τα τηλέφωνα ή άλλα πράγματα που πολλοί σήμερα θα εύρισκαν δύσκολο να ζήσουν χωρίς αυτά. Τι λοιπόν ήταν τόσο καλό; Ασφαλώς, εκείνο που έχουν υπόψη είναι η καλή γειτονική σχέση που υπήρχε τότε.
Μολονότι υπήρχε μικρή οικονομική ασφάλεια, οι άνθρωποι βοηθούσαν ο ένας τον άλλον. Όπως το διατυπώνουν πολλοί ηλικιωμένοι άνθρωποι, οσοδήποτε φτωχός κι’ αν ήταν κανείς, πάντοτε είχε κάτι να δώσει στον γείτονά του. Αν κανείς ήταν σοβαρά άρρωστος, οι γείτονες του έδιναν πρακτική βοήθεια, όπως λόγου χάρη του μαγείρευαν ή φρόντιζαν για τα παιδιά. Αν κάποιος είχε να κάνει μια μεγάλη δουλειά γύρω από το σπίτι, οι γείτονες συχνά πήγαιναν και βοηθούσαν.
Εντούτοις, καθώς το δημόσιο κάνει ολοένα και περισσότερα για τους ανθρώπους, αυτοί χρειάζονται ο ένας τον άλλον ολοένα και λιγότερο. Ωστόσο, πρέπει να ζήσουμε με τους γείτονές μας. Η Αγία Γραφή προειδοποίησε από πολύν καιρό ότι «ο ιδιογνώμων [εκείνος που απομονώνεται, ΜΝΚ] ζητεί κατά την επιθυμίαν αυτού.» (Παροιμίαι 18:1) Εκείνος που αρνιέται να συναναστραφεί με τους άλλους, τελικά γίνεται ανισόρροπος, και εκκεντρικός ακόμη.
Είναι αλήθεια ότι εμείς συνήθως δεν διαλέγουμε τους γείτονές μας, ούτε αυτοί διαλέγουν εμάς. Και «αι κακαί συναναστροφαί» πράγματι «φθείρουσι τα καλά ήθη » (1 Κορινθίους 15:33) Αλλ’ αν μάθουμε να ζούμε μαζί τους με σύνεση, αυτό θα ωφελήσει και εμάς και εκείνους. Τι σημαίνει αυτό;
Το «Ναι» της Καλής Γειτονίας
Το να είναι κανείς καλός γείτονας απαιτεί κατανόηση. Κάθε γειτονιά έχει τις δικές της συνήθειες. Αν καταγόμαστε από αγροτική περιοχή, όπου οι άνθρωποι επισκέπτονται συνεχώς ο ένας τον άλλον, μπορεί να πρέπει να κάνουμε προσαρμογές αν μετακομίσουμε στην πόλη και δεν υπάρχουν αυτές οι συνήθειες. Σε μερικές πόλεις οι γειτονιές είναι ανάμικτες, με ανθρώπους που έχουν διαφορετική προέλευση. Μερικοί μπορεί να φέρονται με τρόπους που εμείς δεν είμαστε συνηθισμένοι, αλλά στο βαθμό που δεν ενοχλούν τους άλλους ή δεν απειλούν την οικογένειά μας, γιατί να τους επικρίνουμε;
Ένας καλός γείτονας πρέπει επίσης να είναι φιλικός. Πόση ώρα χρειάζεται για να πείτε χαμογελώντας «Καλημέρα» σ’ εκείνους που συναντάτε στο πεζοδρόμιο ή στο ασανσέρ; Ακόμη κι’ ένα χαρούμενο πρόσωπο μπορεί να κάνει μια ολόκληρη ομάδα ανθρώπων να αισθάνεται καλύτερα.
Αν είμαστε φιλικοί, θα θέλουμε επίσης να μάθουμε και τα ονόματα των ανθρώπων που κατοικούν γύρω μας. Αν απευθυνόμαστε στους γείτονές μας με τ’ όνομά τους, δείχνουμε ότι τους δίνουμε προσωπική σημασία, και αυτοί πιθανόν να νιώσουν φιλικότερα απέναντί μας.
Ένας καλός γείτονας πρέπει να δείχνει και ενδιαφέρον. Αν κάποιος κοντά σας είναι άρρωστος, είναι εκδήλωση ενδιαφέροντος να θυμηθούμε να ρωτήσουμε πώς είναι και να του πούμε μερικά λόγια παρηγοριάς. Μπορεί να υπάρχει και καμιά μικροδουλειά που μπορούμε να του κάνουμε για να τον ξεκουράσουμε. Επίσης, αν υπάρχει ένα ηλικιωμένο άτομο που κατοικεί εκεί κοντά σας, γιατί να μη προσπαθήσετε να δείξετε ενδιαφέρον γι’ αυτόν; Παραδείγματος χάρη, αν εμείς πάμε να ψωνίσουμε, ίσως να υπάρχει κάτι που θα μπορούσαμε ν’ αγοράσουμε γι’ αυτό το ηλικιωμένο άτομο. Αν ένα φως έμεινε αναμμένο στο σπίτι του για ασυνήθιστα μεγάλο χρονικό διάστημα, ή μια πόρτα έμεινε ανοιχτή, γιατί να μην ελέγξετε ώστε να διαπιστώσετε αν είναι όλα εντάξει;
Και τι γίνεται αν δούμε να διαπράττεται ένα έγκλημα ή να συμβαίνει κάτι που φαίνεται κακό; Συνήθως, δεν είναι συνετό πράγμα να κάνουμε τους ήρωες και να προσπαθήσουμε να χειριστούμε την κατάσταση. Οι εξασκημένοι άνθρωποι συνήθως κάνουν κάτι τέτοια, καλύτερα απ’ όσο θα μπορούσαμε εμείς. Αλλά το ενδιαφέρον της καλής γειτονίας τουλάχιστον θα μας υποκινήσει να ειδοποιήσουμε γρήγορα την αστυνομία, και ίσως να σημειώσουμε στοιχεία που θα ήταν κατόπιν εξυπηρετικά.
Ένας χρήσιμος οδηγός για τη συμπεριφορά στους γείτονες είναι αυτό που λέγεται «χρυσός κανόνας»: «Πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς.» (Ματθαίος 7:12) Αν λοιπόν βλέπουμε ένα πρόβλημα που αφορά ένα γείτονα, και απορούμε τι πρέπει να κάνουμε, ας ρωτήσουμε : «Τι θα ήθελα εγώ να κάνει κάποιος για μένα, αν ήμουν σ’ αυτή την κατάσταση;» Η απάντηση θα μας βοηθήσει να πάρουμε μια συνετή απόφαση.
Κάποτε κάποιος ρώτησε τον Ιησού: «Τις είναι ο πλησίον μου;» Ο Ιησούς απάντησε με την παραβολή του «καλού Σαμαρείτη.» Έδειξε ότι ο πραγματικός «πλησίον» είναι εκείνος που θα βοηθήσει όταν δει κάποιον να έχει ανάγκη. Αν δείχνουμε φιλικότητα, κατανόηση κι’ ενδιαφέρον για τους γείτονές μας, θ’ ακολουθούμε αυτό το καλό παράδειγμα.—Λουκάς 10:29-37.
Τα «Όχι» της Καλής Γειτονίας
Υπάρχουν και ορισμένα πράγματα που δεν θα κάνει ένας καλός γείτονας. Αυτό οφείλεται στο ότι είναι διακριτικός. Δεν θα ανοίξει, λόγου χάρη, το στερεοφωνικό του συγκρότημα ή την τηλεόρασή του τόσο δυνατά ώστε να διασκεδάσει όλη τη γειτονιά. Θα διατηρεί το σπίτι του και τον γύρω χώρο τακτικά και καθαρά, χωρίς να υποβιβάζει την εμφάνιση της γειτονιάς.
Ένας σοφός άντρας έγραψε πριν από πολύν καιρό: «Σπανίως βάλε τον πόδα σου εις τον οίκον του πλησίον σου, μήποτε σε βαρυνθή και σε μισήση.» (Παροιμίαι 25:17) Μολονότι από καιρό σε καιρό μια επίσκεψη μπορεί να είναι ευπρόσδεκτη, οι γείτονες μπορούν γρήγορα να κουραστούν από έναν τακτικό επισκέπτη.
Και πάλι ο απόστολος Παύλος προειδοποίησε για κείνους που ‘περιέρχονται τας οικίας’ και είναι «φλύαροι και περίεργοι». (1 Τιμόθεον 5:13) Αποφεύγουμε τη φλυαρία και τη σκανδαλοθηρία αν περιορίσουμε το χρόνο που χάνουμε επισκεπτόμενοι τους γείτονες. Εκτός απ’ αυτό, πολλοί άνθρωποι σήμερα παραπονούνται ότι δεν έχουν αρκετό χρόνο να κάνουν όλα όσα θέλουν. Τον χρόνο που χάνεται στις υπερβολικές κοινωνικές συναναστροφές μπορεί να τον παίρνουμε από κάτι σπουδαιότερο.
Ένας καλός γείτονας σέβεται αυτούς που είναι γύρω του και τους φέρεται με ηπιότητα. Έτσι, δεν θα κάνει μεγάλα τα μικρά προβλήματα. Ένα καλοκαιρινό βράδυ στο Άμστερνταμ ένας πατέρας θύμωσε επειδή ένα ραδιόφωνο απέναντι στο δρόμο κρατούσε άυπνα τα παιδιά του. Η γυναίκα του ευγενικά του πρότεινε να πάει στον γείτονα και να του εξηγήσει το πρόβλημα. Ο γείτονάς του ακούγοντας το πρόβλημα να διατυπώνεται λογικά, θέλησε να συμμορφωθεί. Έκλεισε το ραδιόφωνο, λέγοντας : «Σίγουρα δεν προσέχω όλες αυτές τις πολιτικές φλυαρίες!» Εκείνο που θα μπορούσε να γίνει μια κακή κατάσταση αποφεύχθηκε με τον ήπιο χειρισμό, και οι δυο γείτονες έγιναν καλοί φίλοι.
Τελικά, χρειαζόμαστε διάκριση και ισορροπία. Μερικοί από τους γείτονές μας μπορεί να έχουν κακές συνήθειες. Μπορεί να καπνίζουν, να χρησιμοποιούν άσχημη γλώσσα ή να κάνουν ανήθικη ζωή. Σε μερικές περιοχές οι νεαροί χρησιμοποιούν ναρκωτικά και είναι οργανωμένοι σε γκανγκστερικές ομάδες. Ώστε πρέπει να ισορροπήσουμε τις σχέσεις μας με τους γείτονες και να εξασφαλίσουμε ότι οι κακές συνήθειές τους δεν φθείρουν εμάς ή τα παιδιά μας. Ναι, το να είμαστε καλοί γείτονες, σημαίνει πολλά πράγματα.
Η Δύναμη της Καλής Γειτονίας
Στις αρχές του 1980, ο Γιάννης, ένας πρεσβύτερος τοπικής εκκλησίας των Μαρτύρων του Ιεχωβά, βρέθηκε σε μια κατάσταση όπου οι σχέσεις καλής γειτονίας είχαν διαλυθεί τελείως. Αυτό έγινε σε μια πόλη της Οκλαχόμα των Η.Π.Α. Ένας ανήλικος μαύρος είχε σκοτωθεί, και ο τοπικός μαύρος πληθυσμός είχε την εντύπωση ότι η αστυνομία δεν έκανε τίποτε γι’ αυτό το φόνο. Δημιουργήθηκε μια οχλαγωγία των μαύρων όπου ρίχτηκαν και πολλοί πυροβολισμοί.
Ωστόσο η κατοικία του Γιάννη ήταν σαν μια όαση μέσα στην οχλαγωγία. Μολονότι αυτός, με τη γυναίκα του και τη νεαρή κόρη του, έπρεπε να ξαπλώνουν στο πάτωμα για ώρες ώστε ν’ αποφεύγουν τις αδέσποτες σφαίρες, δεν υπήρχε εκεί φυλετική ένταση ή μίσος. Πραγματικά, η λευκή αυτή οικογένεια μοιράστηκε το καταφύγιό της μ’ ένα μαύρο κορίτσι και μια Μεξικανική οικογένεια. Η γυναίκα του Γιάννη είπε: «Ξέρω ότι υπάρχει αναταραχή· δεν είμαι τυφλή. Αλλά ανάλογα με το πώς φερόμαστε στους ανθρώπους—άσπρους και μαύρους—θα έχουμε ανάλογα καλές σχέσεις.»
Ναι, αυτή η οικογένεια ήταν καλοί γείτονες. Είχαν δείξει σεβασμό και ενδιαφέρον και σαν αποτέλεσμα τους σέβονταν οι άλλοι. Τα φυλετικά μίση δεν κατευθύνονταν ενάντια σ’ αυτούς.
Λίγες μέρες μετά την οχλαγωγία, στη διάρκεια κηρύγματος από σπίτι σε σπίτι (μια υπηρεσία καλής γειτονίας, στην οποία μετέχουν όλοι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά), συνέπεσε να επισκεφθούν τους συγγενείς του παιδιού, του οποίου ο θάνατος ξεσήκωσε τις βιαιότητες. Με φιλικό τρόπο έκφρασαν τα συλλυπητήριά τους κι’ έδωσαν την πιο καλή βοήθεια που μπορούσαν. Μίλησαν για τη βέβαιη ελπίδα μιας αναστάσεως από τους νεκρούς και την προοπτική της μελλοντικής ζωής σ’ έναν κόσμο όπου όλοι θα είναι καλοί γείτονες. Εκείνος ο κόσμος περιγράφεται σ’ ένα εδάφιο του Γραφικού βιβλίου του Ησαΐα: «Δεν θέλουσι κακοποιεί ουδέ φθείρει εν όλω τω αγίω μου όρει· διότι η γη θέλει είσθαι πλήρης της γνώσεως του Κυρίου, καθώς τα ύδατα σκεπάζουσι την θάλασσαν.»—Ησαΐας 11:9.
Όλοι μας ασφαλώς θα θέλαμε να ζούμε σ’ έναν κόσμο σαν αυτόν. Αλλά, ενώ τον αναμένουμε, πρέπει να ζήσουμε με τα πράγματα όπως είναι. Εντούτοις, αν, όπως ο Γιάννης και η οικογένειά του, ενεργούμε μ’ έναν ισορροπημένο, καλό τρόπο στους ανθρώπους που κατοικούν γύρω μας, έχοντας υπόληψη και σεβασμό σ’ αυτούς, θα κάνουμε τη ζωή μας πιο ευχάριστη. Και—ποιος ξέρει;—ίσως και οι γείτονές μας να γίνουν πιο ευγενικοί απέναντί μας.