ΑΜΩΣ

(Αμώς) [Είμαι Φορτίο· Βαστάζω Φορτίο].

1. Προφήτης του Ιεχωβά και συγγραφέας του ομώνυμου βιβλίου, ο οποίος έζησε τον ένατο αιώνα Π.Κ.Χ. (Βλέπε ΑΜΩΣ [ΒΙΒΛΙΟ].) Ωστόσο, δεν ήταν γιος προφήτη ούτε συγκαταλεγόταν στους «γιους των προφητών».—1Βα 20:35· 2Βα 2:3· 4:1· Αμ 7:14.

Ο Αμώς έμενε στην πόλη Θεκωέ, κάπου 16 χλμ. Ν της Ιερουσαλήμ, σε υψόμετρο περίπου 820 μ. Στα Α, και προς τα κάτω μέχρι τη Νεκρά Θάλασσα, η οποία βρισκόταν περίπου 1.200 μ. χαμηλότερα, απλωνόταν η αφιλόξενη έρημος του Ιούδα, όπου ο προφήτης είχε εργαστεί προγενέστερα ως ταπεινός βοσκός προβάτων. (Αμ 1:1) Η εβραϊκή λέξη νοκεδίμ που μεταφράζεται εδώ “βοσκοί προβάτων” εμφανίζεται μόνο μία φορά ακόμη στη Γραφή (2Βα 3:4) και συγγενεύει με τη λέξη νακκάδ, μια αραβική λέξη που χρησιμοποιείται για κάποια ειδική ποικιλία προβάτων, τα οποία δεν είναι τόσο ωραία σε εμφάνιση αλλά θεωρούνται εξαιρετικά πολύτιμα λόγω του μαλλιού τους. Σε αυτό το άγονο μέρος ο Αμώς έκανε επίσης κάποια ταπεινή εποχική εργασία χαράζοντας καρπούς από συκομουριές—ένα είδος που θεωρούνταν τροφή μόνο για τους φτωχούς. Τους καρπούς αυτούς τους χάραζαν ή τους τρυπούσαν για να επιταχυνθεί η ωρίμανσή τους και για να γίνουν μεγαλύτεροι και γλυκύτεροι.—Αμ 7:14· βλέπε ΣΥΚΟΜΟΥΡΙΑ.

Όπως συνέβη με τον ποιμένα Δαβίδ, τον οποίο κάλεσε ο Θεός για να προσφέρει δημόσια υπηρεσία, έτσι και με τον Αμώς, “ενώ ακολουθούσε το ποίμνιο, ο Ιεχωβά τον πήρε” και τον κατέστησε προφήτη.—Αμ 7:15.

Από τη μοναξιά της ερήμου στα νότια, ο Αμώς στάλθηκε στο ειδωλολατρικό δεκάφυλο βασίλειο του βορρά το οποίο είχε πρωτεύουσα τη Σαμάρεια.

Ο Αμώς ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στο προφητικό έργο δύο χρόνια πριν από το μεγάλο σεισμό που συνέβη κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Οζία, βασιλιά του Ιούδα. Εκείνη την εποχή, βασιλιάς του Ισραήλ ήταν ο Ιεροβοάμ Β΄, ο γιος του Ιωάς. (Αμ 1:1) Επομένως, η προφητεία του Αμώς τοποθετείται κάπου μέσα στην 26ετή περίοδο από το 829 ως το 804 Π.Κ.Χ. περίπου, κατά την οποία συνέπιπταν χρονικά οι βασιλείες αυτών των δύο βασιλιάδων του Ιούδα και του Ισραήλ. Ο μεγάλος σεισμός που συνέβη δύο χρόνια αφότου διορίστηκε προφήτης ο Αμώς ήταν τόσο ισχυρός ώστε σχεδόν 300 χρόνια αργότερα ο Ζαχαρίας έκανε ειδική μνεία για αυτόν.—Ζαχ 14:5.

Δεν είναι βέβαιο πόσο καιρό υπηρέτησε ο Αμώς ως προφήτης στο βόρειο βασίλειο. Ο Αμαζίας, ο πονηρός ιερέας της μοσχολατρίας, της επίσημης θρησκείας του κράτους, κέντρο της οποίας ήταν η Βαιθήλ, προσπάθησε να τον εκδιώξει από τη χώρα με την αιτιολογία ότι αποτελούσε απειλή για την ασφάλεια του κράτους. (Αμ 7:10-13) Δεν αναφέρεται αν ο Αμαζίας τα κατάφερε. Ούτως ή άλλως, όταν ολοκληρώθηκε η προφητική αποστολή του στον Ισραήλ, ο Αμώς επέστρεψε πιθανότατα στην περιοχή της φυλής από την οποία καταγόταν, στον Ιούδα. Ο Ιερώνυμος και ο Ευσέβιος αναφέρουν ότι, στην εποχή τους, ο τάφος του προφήτη βρισκόταν στη Θεκωέ. Φαίνεται επίσης ότι, μετά την επιστροφή του στον Ιούδα, ο Αμώς κατέγραψε την προφητεία την οποία αρχικά είχε μεταδώσει προφορικά. Συχνά χαρακτηρίζεται ως ένας από τους 12 «μικρούς» προφήτες (το βιβλίο του καταχωρίζεται 3ο ανάμεσα στα 12 βιβλία), εντούτοις το άγγελμα που μετέδωσε δεν είναι διόλου μικρής σημασίας.

2. Ένας από τους προγόνους του Ιησού, οχτώ γενιές πριν από τη Μαρία.—Λου 3:25.