راهنماییهایی برای برادران مسئول در برنامهٔ آموزش خدمت مسیحی
در هر جماعت، پیری مسیحی مسئولیت برنامهٔ آموزش خدمت مسیحی را بر عهده دارد. در صورتی که چنین وظیفهای به شما محوّل شده است، اشتیاق شما برای این برنامه و توجه شخصیتان به پیشرفت هر شاگرد، باعث میشود که جماعت از این برنامه بیشتر فایده ببرد.
در این برنامه بخش مهمی از وظایف برادران مسئول این است که برنامهٔ هفتگی آموزش خدمت مسیحی را در جماعت خود اداره کنند. شما برادران مسئول فراموش نکنید که شنوندگان شما تنها شاگردانی نیستند که تکلیفی دارند. این برنامه را طوری اداره کنید تا برای کل جماعت تشویقکننده باشد و همه بتوانند برای رسیدن به حداقل یکی از اهداف این برنامه که در صفحات ۵ تا ۸ کتاب حاضر آمده است، پیشرفت کنند.
به تکتک شاگردان توجه نشان دهید؛ چه تکلیف شاگرد خواندن در مقابل جماعت باشد، چه نمایش چه گفتار. به آنان یاری کنید تا آنچه را انجام میدهند، نه صرفاً یک تکلیف بدانند، بلکه فرصتی برای پیشرفت در خدمت به یَهُوَه. البته تلاشی که آنان شخصاً به خرج میدهند، عاملی مهم در پیشرفت آنان است. به هر حال اهمیت دارد که به آنان توجهی مهرآمیز نشان دهید و کمکشان کنید تا به ارزش نکات سخنوری و نحوهٔ بهکارگیری آنها پی ببرند. به این منظور، با دقت به هر گفتار گوش دهید تا بتوانید به نکاتی آموزنده اشاره کنید.
دقت کنید تا برنامه سر وقت شروع و تمام شود. هنگام عنوان کردن اظهارات خود، با رعایت کردن زمان تعیینشده، الگویی خوب به جا خواهید گذاشت. اگر تکلیف شاگرد از وقت تعیینشده تجاوز کرد، خودتان یا همکارتان با علامتی این را نشان دهید. در چنین موقعیتی شاگرد باید جملهٔ خود را تمام کند و از سکو پایین بیاید. اگر بخشهای دیگر برنامه بیشتر طول بکشد، بجاست اظهارات خود را کوتاهتر کنید و سپس بعد از جلسه موضوع را با شاگردی که از وقت تعیینشده تجاوز کرده است، در میان بگذارید.
در صورتی که برادر تعیینشده برای ادارهٔ برنامه حضور نداشته باشد، پیر مسیحی دیگری که هیئت پیران از قبل او را تعیین کرده است، برنامه را اداره کند. اگر برادری که مسئولیت این برنامهٔ آموزشی را بر عهده دارد، برای برنامهریزی، محوّل کردن تکالیف شاگردان و پخش برگههای آن یا پیدا کردن شخصی جایگزین بجای شاگرد نیاز به کمک داشت، یک خادم جماعت که از طرف هیئت پیران تعیین شده است، میتواند در این امور کمک کند.
ثبتنام شاگردان. تمام مبشّران را تشویق کنید تا در این برنامه ثبتنام کنند. اشخاص دیگر نیز که به طور مرتب به جلسات میآیند، با تعالیم کتاب مقدّس موافقند و زندگیشان با اصول کتاب مقدّس هماهنگ است، میتوانند در این برنامه ثبتنام کنند. هر گاه کسی تمایل خود را به این کار نشان میدهد، او را به گرمی تحسین کنید. اگر شخص هنوز مبشّر نیست، باید شرایط ثبتنام در این برنامه به او توضیح داده شود؛ این کار باید ترجیحاً در حضور کسی که با او کتاب مقدّس را مطالعه میکند یا در حضور والدین مسیحیاش انجام شود. این همان شرایطی است که برای مبشّر تعمیدنیافته در نظر گرفته میشود. این شرایط را میتوان در کتاب سازمانیافته برای به انجام رساندن خدمت روحانیمان صفحات ۹۸ و ۹۹ یافت. فهرست اشخاص ثبتنامشده باید همواره بهروز نگاه داشته شود.
استفاده از ریز دروس سخنوری. برای شاگرد ریز دروس سخنوری در نسخهٔ شخصی کتابش در صفحات ۷۹ تا ۸۱ آمده است. همانطور که ستونهای رنگی نشان میدهد، درسهای ۱ تا ۱۷ به تکلیف خواندن در مقابل جماعت مربوط است. برای نمایشها همهٔ درسها به جز درسهای ۷، ۵۲ و ۵۳ میتواند مورد استفاده قرار گیرد. نکات سخنوری مربوط به گفتارها شامل تمام درسها به جز درسهای ۷، ۱۸ و ۳۰ میشود.
زمانی که درسی برای شاگرد تعیین میشود، سرپرست برنامه باید در ستون «تاریخ تعیین درس» در کنار نکتهٔ سخنوری مربوطه، در ریز دروس سخنوری تاریخ را با مداد بنویسد. پس از این که شاگرد تکلیف خود را انجام داد، به طور خصوصی از او بپرسید که آیا تمرین مربوط به نکتهٔ سخنوری را که در انتهای آن درس آمده، انجام داده است یا خیر. اگر چنین است در ستون «تمرینات» در مربع مربوطه علامتی بزنید. در صورتی که نیاز باشد که شاگرد دوباره روی آن درس کار کند، لازم نیست که یادداشتی بنویسید، بلکه تنها «تاریخ اتمام درس» را خالی بگذارید. این قسمت را تنها زمانی پر کنید که شاگرد آن درس را بهخوبی انجام داده است و میتواند روی نکتهای دیگر کار کند. به علاوه، در صفحهٔ ۸۲ کتاب شاگرد، در قسمت راستِ چارچوبی که استفاده شده است، تاریخ اجرای تکلیف شاگرد درج شود. در بخش ریز دروس سخنوری و بخش چارچوبها، برای هر درس یا چارچوب میتوان دو بار تاریخ را درج کرد. شاگردان باید کتاب خود را به همراه داشته باشند.
هر بار تنها یک نکتهٔ سخنوری تعیین شود. اغلب بهتر است که نکات سخنوری به ترتیبی که در فهرست آمده است، تعیین شود. البته اگر شاگردی بسیار بااستعداد است، میتوان او را تشویق کرد تا برخی درسهای خاص را خود مطالعه کند و به کار گیرد. در این حین میتوان به او کمک کرد تا روی درسهایی کار کند که باعث میشود بیشتر پیشرفت کند و سخنران و معلّمی قابل شود.
حتی اگر شاگرد سالهاست که در این برنامهٔ آموزشی شرکت میکند، باز هم میتواند از مطالعه و بهکارگیری هر درس فایده ببرد. برای شاگردانی که در جنبههایی خاص ضعف دارند، به جای این که درسها را به ترتیب برای آنان تعیین کنید، میتوانید نکاتی خاص را انتخاب کنید.
پند دادن. زمانی که پندی میدهید، از نمونهها و اصول کتاب مقدّس به خوبی استفاده کنید. شاگرد باید احساس کند پندی که داده شده است و نحوهٔ بیان آن از اصول والای کلام خداست.
همواره به خاطر داشته باشید که با برادران و خواهران خود ‹همکارید.› (۲قر ۱:۲۴) شما نیز مانند آنان باید در سخنوری و تعلیم پیشرفت کنید. شخصاً کتاب برنامهٔ آموزش خدمت مسیحی را مطالعه کرده، پندهای آن را به کار گیرید و برای دیگران نمونهٔ خوبی باشید.
در این حین، کمک به شاگردان را هدف خود سازید تا خوانندگانی خوب، سخنرانانی قابل و معلّمانی ماهر گردند. برای این منظور تلاش کنید تا شاگردان را در درک نکات سخنوری، اهمیت آنها و کسب مهارت در آنها یاری رسانید. هر درس این کتاب به شیوهای طراحی شده است تا بتوانید به این مقصود نایل آیید. با این حال، تنها خواندن کلمات از روی کتاب کافی نیست. نکتهٔ مورد نظر را مورد بررسی قرار داده، نشان دهید چگونه میتوان آن را به کار برد.
اگر شاگرد یکی از جنبههای سخنوری را خوب انجام داد، او را تحسین کنید. مختصراً اشاره کنید که از چه نظر آن را به نحوی مؤثر انجام داد و اهمیتش در چه بود. اگر او باید روی نکتهای بیشتر کار کند، اطمینان حاصل کنید که او دلیل آن را درک کرده است. توضیح دهید که چگونه میتواند به این هدف برسد. موضوع را به طور مشخص اما با مهربانی بیان کنید.
فراموش نکنید که برای بسیاری دشوار است که در مقابل یک جمع برنامه اجرا کنند. اگر شخص احساس کند که تکلیفش را خوب انجام نداده است، شاید با خود فکر کند که دیگر ارزش ندارد، تلاش کند. پس احساسات شاگرد را در نظر بگیرید. از عیسی نمونه گیرید که «نی شکسته» را خرد و «فتیلهٔ کمسو» را خاموش نمیکرد. (مَتّی ۱۲:۲۰) هنگامی که پند میدهید وضعیت شاگرد را نیز در نظر داشته باشید که آیا بهتازگی برنامه اجرا میکند یا باتجربه است. تحسین گرم و صادقانه میتواند دیگران را بر آن دارد تا به تلاش خود ادامه دهند.
حرمت هر شاگرد را نگاه دارید. در رومیان ۱۲:۱۰ آمده است: «در حرمت گذاشتن به یکدیگر پیشقدم شوید.» بهراستی چه پند بجایی برای برادرانی که مسئولیت ادارهٔ این برنامه را بر عهده دارند! اگر شاگرد از لحاظ سنی بزرگتر از شما باشد، پند اول تیموتائوس ۵:۱، ۲ را به کار گیرید. صرفنظر از سن شخص، اگر پندی که برای اصلاح تکلیف شخص داده میشود با مهربانی بیان شود، پذیرفتن آن نیز آسانتر خواهد بود.—امث ۲۵:۱۱.
در پندی که میدهید باید هدف این برنامهٔ آموزشی مشخص باشد. هدف آن نیست که شخص چنان تکلیف خود را انجام دهد که مورد تحسین قرار گیرد و درس بعدی برای او تعیین شود. همچنین هدف این نیست که او سخنران و معلّمی گردد که دیگران را تحت تأثیر قرار میدهد. (امث ۲۵:۲۷) خواست ماست که از نعمت تکلّم خود استفاده کنیم تا یَهُوَه را تمجید کنیم و به دیگران یاری رسانیم تا او را بشناسند و دوست بدارند. این آموزش ما را مجهز میسازد تا وظیفهای را که در مَتّی ۲۴:۱۴ و ۲۸:۱۹، ۲۰ آمده است، به نحوی مؤثر انجام دهیم. پس از مدتی ممکن است از برادران تعمیدیافتهای که واجد شرایط میباشند، خواسته شود تا به عنوان معلّم و سخنران، از «گلهٔ خدا» مراقبت کنند.—۱پطر ۵:۲، ۳.
به شاگردان توصیه کنید که پس از دریافت تکلیف، هر چه زودتر درس مورد نظر را بخوانند. آنان را تشویق کنید که آموختههای خود را هنگام آماده کردن تکالیف خود، در گفتگوهای روزمره، هنگام پاسخ دادن در جلسات و در خدمت موعظه به کار گیرند.
محوّل کردن تکلیف. تکالیف را معمولاً باید حداقل سه هفته قبل از تاریخ انجام آن و تا جایی که امکان دارد روی برگه به شاگردان داد.
برنامههایی که حالتی تعلیمی دارد، باید به پیران جماعت و ترجیحاً آنانی که میتوانند این بخش را به صورت مؤثر انجام دهند، محوّل شود. خادمان جماعت که معلّمانی ماهر میباشند نیز میتوانند این بخشها را اجرا کنند.
برای تشخیص این که کدام تکلیفها را میتوان به برادران و کدام را به خواهران محوّل کرد، به دستورالعملی مراجعه کنید که در دستورالعمل جلسهٔ میانهفته آمده است. اگر تعداد برادران در مقایسه با تعداد خواهران زیاد نباشد، توجه کنید که به برادران نه فقط تکلیف خواندن کتاب مقدّس، بلکه سخنرانی نیز محوّل شود.
هنگام محوّل کردن تکلیف باید موقعیت شاگرد را نیز در نظر گرفت. برای مثال آیا واقعاً لازم است به پیر جماعت یا خادم جماعتی که همان روز برنامهای در جلسهٔ میانهفته دارد یا در همان هفته باید سخنرانی عمومی ایراد کند، تکلیفی داده شود؟ آیا واقعاً نیازی هست به خواهری تکلیف واگذار شود که در همان روز به یکی از فرزندان خردسالش نیز تکلیفی داده شده است و به کمک مادرش نیاز دارد؟ به خصوص زمانی که به یک فرد خردسال یا شاگردی که هنوز تعمید نگرفته است، تکلیفی داده میشود باید موضوع آن مناسب باشد. اطمینان حاصل کنید که هر تکلیف برای درسی که شاگرد باید روی آن کار کند، مناسب باشد.
برای تکالیفی که به خواهران محوّل میشود، شاگرد اغلب خود هماهنگ با دستورالعملهایی که در صفحات ۷۸ و ۸۲ آمده است، چارچوب خود را انتخاب میکند. برای ارائهٔ تکلیف، یک همکار باید تعیین شود، اما شخص سومی نیز میتواند در نمایش شرکت کند. اگر شاگردی درخواست میکند که در نمایش خود فردی خاص را که برای آن مناسب است استفاده کند، درخواست او را در نظر گیرید.
کلاسهای بیشتر. اگر بیش از ۵۰ شاگرد ثبتنام کرده باشند، شاید بخواهید یک یا دو کلاس دیگر در اتاقهای دیگر تشکیل دهید. بنا بر نیاز جماعت، میتوان در کلاسهای دیگر تمام تکالیف یا تنها دو تکلیف آخر را اجرا کرد.
هر یک از کلاسهای دیگر را نیز باید برادری با صلاحیت، ترجیحاً یک پیر جماعت اداره کند. اگر لازم باشد یک خادم جماعتِ باصلاحیت نیز میتواند این وظیفه را انجام دهد. این برادران باید مورد تأیید هیئت پیران جماعت باشند. سرپرست این برنامهٔ آموزشی باید از نزدیک با این برادران همکاری کند تا صرفنظر از مکانی که شاگرد تکلیف بعدی خود را انجام میدهد، برادر مسئول از درسی که برای شاگرد تعیین شده است، آگاه باشد.
دورهٔ سوادآموزی. اگر هیئت پیران تشخیص دهد که تعدادی از برادران و خواهران در جماعت نیاز دارند خواندن بیاموزند، میتوان همراه با برنامهٔ آموزش خدمت مسیحی دورهای نیز برای این منظور ترتیب داد. هدف از این دوره میتواند سوادآموزی یا بهبود کیفیت خواندن باشد.
لزومی ندارد که این دوره همزمان با تکالیف شاگردان در برنامهٔ آموزش خدمت مسیحی برگزار شود. برای این که نتیجهٔ مطلوب حاصل شود، شاید زمان بیشتری نیاز باشد. پیران جماعت میتوانند تشخیص دهند که چه کمکی نیاز است و مناسبترین زمان برای آن چه وقت است. هماهنگ با نیاز جماعت، میتوان این دوره را به شکل گروهی یا به طور خصوصی انجام داد.
برای برگزاری این دوره به معلّمی باصلاحیت نیاز است. بهتر است این مسئولیت به برادری داده شود که خود در خواندن مهارت دارد و به زبان مورد نظر تسلّط دارد. اگر چنین برادری نباشد، پیران جماعت میتوانند از خواهری نمونه که در خواندن مهارت دارد، بخواهند این وظیفه را انجام دهد. او هنگام تعلیم به کلاس باید سر خود را بپوشاند.—۱قر ۱۱:۳-۱۰؛ ۱تیمو ۲:۱۱، ۱۲.
کتابچهٔ «در خواندن و نوشتن بکوشید»a به زبانهای بسیاری موجود است. این کتابچه به منظور آموزش زبان طراحی شده است. مطابق با توانایی خواندن آنانی که برای این دوره ثبتنام کردهاند، میتوان از منابع آموزشی دیگری نیز استفاده کرد. هنگامی که شاگردان به اندازهٔ کافی پیشرفت کردند باید تشویق شوند تا به طور مرتب در برنامهٔ آموزش خدمت مسیحی شرکت کنند.
شما برادران مسئول از طریق این برنامهٔ آموزشی میتوانید برای جماعت بسیار مفید واقع شوید. خود را بهخوبی آماده کنید و مطابق با رومیان ۱۲:۶-۸ وظیفهٔ خود را امانتی باارزش بدانید که خدا به شما سپرده است.
a مأخذ انگلیسی: (E-ay) ”Apply Yourself to Reading and Writing“