فقرا چه مدت باید انتظار بکشند؟
«اگر یک جامعهٔ آزاد نتواند به فقیران که اکثریت را تشکیل میدهند، کمک کند، همچنین نمیتواند ثروتمندان را که در اقلیت هستند، نجات دهد.» — جان اف. کندی.
«من دلم میخواهد آیندهٔ روشنی در انتظار همه باشد — فقر دیگر نباشد، کسی مجبور نباشد در خیابان بخوابد، خلاصه یک بهشت!» این چیزی بود که یک پسربچهٔ ۱۲ ساله در سائوپولو، برزیل، گفت. ولی آیا ممکن است، فقر ریشهکن بشود؟ فقرا چه مدت باید انتظار بکشند؟
بعضی به دلیل اینکه قادر به خریدن چیزهایی که میخواهند، نیستند، خود را فقیر به شمار میآورند. حال، به وضع اسفناک آنانی که واقعاً فقرزدهاند، فکر کنید. آیا میتوانید سختی و غم مفرط چنین مردمی را تصور کنید؟ برخی مجبورند برای یافتن غذا، در زیر و رو کردن زبالهها با مرغان دریایی و موشهای فاضلآب رقابت کنند! تا چه مدت بشر گرفتار چنین فقری خواهد بود؟ درخواست فِدِریکو مایُور، مدیرکل یُونِسکو (سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد) درخور این مطلب است: «بگذارید خودمان را از شر این اغماض سؤال برانگیز که باعث میشود چیزهای غیر قابل تحملی همچون فقر، گرسنگی و رنج میلیونها انسان را متحمل بشویم، خلاص کنیم.»
آیا این رؤیای رفاه جهانی به وقوع خواهد پیوست؟ فقرا چه امیدی دارند؟
چه فرصتهایی برای فقیران وجود دارد؟
رهبران خیرخواه، مشاغل بیشتر، دستمزد بهتر، تأمین اجتماعی بهبودیافته و اصلاحات ارضی را پیشنهاد میکنند. آنان ممکن است با جان اف. کندی، رئیس جمهور سابق ایالات متحده، موافق باشند که گفت: «اگر یک جامعهٔ آزاد نتواند به فقیران که اکثریت را تشکیل میدهند، کمک کند، همچنین نمیتواند ثروتمندان را که در اقلیت هستند، نجات دهد.» با این وجود، حسن نیت برای از میان بردن فقر کافی نیست. برای مثال، آیا رشد اقتصادی، اصولاً به فقرا کمک میکند؟ لزوماً این طور نیست. جواهرلعل نِهرو، رهبر پیشین هند، اظهار داشت: «قوای یک جامعهٔ سرمایهداری، اگر تحت نظر قرار نگیرند، گرایش بر این دارند که ثروتمندان را ثروتمندتر کرده و فقرا را فقیرتر.» با این حال، علاوه بر سختی و محرومیت، احساس بیارزش بودن نیز، بار توانفرسای فقیران را سنگینتر میکند. آیا رهبران بشری میتوانند به فقیران کمک کنند تا بر احساس عجز و ناامیدی چیره گردند؟
در واقع، بسیاری از افرادی که از شدت فقر، دیگر امیدی برای آنان نبود، آموختند که با فقر بسازند و بر احساسات خفت و خواریی که از مواجهه با مشکلات عظیم، همچون بیکاری و تورمی که سر به فلک میزند، به آنان دست میداد، غالب گردند. همچنین باید افزود، زمانی میآید که قحطی، بیخانمانی و سیهروزی، به طور کامل ریشهکن خواهد شد. آیا این باعث شگفتی شما میشود؟ ما شما را دعوت به خواندن مقالهٔ بعدی میکنیم؛ با عنوان: «بزودی دیگر فقیری نخواهد بود!»