ریاکاری،‏ چگونه با آن برخورد کنیم؟‏

یهودای اَسخَریوطی،‏ در باغ جتسیمانی به طرف عیسی رفته «او را بوسید.‏» این رسم بیانگر گرمی و محبّت بود.‏ امّا این عمل یهودا تظاهری بیش نبود،‏ چون موجب شد عیسی در آن شب به وسیلهٔ جمعی کثیر شناسایی و دستگیر شود.‏ (‏ متّیٰ ۲۶:‏۴۸،‏ ۴۹‏)‏ یهودا مردی ریاکار بود.‏ شخص ریاکار متظاهر می‌باشد.‏ او کسی است که نیات پلید خود را در پس نقابی از صداقت و صمیمیّت مخفی می‌کند.‏ واژهٔ یونانی‌ای که «ریاکار» ترجمه شده است هم به معنی «کسی است که پاسخ می‌دهد» و هم به معنی بازیگر تئاتر می‌باشد.‏ با گذشت زمان این لغت به افرادی اطلاق شد که برای فریفتن دیگران دست به تظاهر و بازیگری می‌زدند.‏

واکنش شما در قبال ریاکاری چیست؟‏ آیا با دیدن تبلیغات به وسیلهٔ تولیدکنندگان سیگار،‏ علیٰ‌رغم مدارک پزشکی موجود دال بر مضر بودن آن،‏ خشمگین نمی‌شوید؟‏ آیا از دورویی مددکاران اجتماعی که با افراد تحت تکفل خود ظالمانه رفتار می‌کنند،‏ برآشفته نمی‌شوید؟‏ آیا از اینکه دوست شما دوستی واقعی نبود رنجور نمی‌شوید؟‏ آیا با دیدن ریاکاری‌مذهبی،‏ متأثر نمی‌شوید؟‏

‏‹وای بر شما .‏ .‏ .‏ ای ریاکاران›‏

به جو مذهبی در زمان عیسی توجه کنید.‏ کاتبان و فریسیان وانمود می‌کردند که معلّمان امین شریعت خدا می‌باشند،‏ امّا در حقیقت ذهن مردم را از تعلیمات بشری که موجب دوری از خدا می‌شد،‏ پر می‌کردند.‏ کاتبان و فریسیان با موشکافی تمام به پیروی از متن شریعت اصرار می‌ورزیدند،‏ امّا اصولی اساسی را که بازتابی از محبّت و ترحّم بودند بکلّی نادیده می‌گرفتند.‏ در انظار به انجام خواست خدا تظاهر می‌نمودند،‏ امّا در خلوت پُر از بدی بودند.‏ اَعمال آنها هیچ گاه با گفتارشان هماهنگ نبود.‏ هدف آنها این بود که «مردم،‏ ایشان را ببینند.‏» شبیه ‹قبور سفید شده بودند که از بیرون،‏ نیکو می‌نماید لیکن درون آنها از استخوان‌های مردگان و سایر نجاسات پر است.‏› عیسی با بی‌باکی ریاکاری آنها را برملا کرده،‏ بارها به آنان گفت:‏ «وای بر شما ای کاتبان و فریسیان ریاکار» —‏ متّیٰ ۲۳:‏۵،‏ ۱۳-‏۳۱‏.‏

اگر شما در آن روزگار زندگی می‌کردید،‏ مانند سایر مردم خوش‌قلب،‏ از دیدن اینگونه ریاکاری مذهبی منزجر می‌شدید.‏ (‏ رومیان ۲:‏۲۱-‏۲۴؛‏ ۲پِطْرُس ۲:‏۱-‏۳‏)‏ آیا اجازه می‌دادید که ریاکاری کاتبان و فریسیان شما را به قدری بدبین کند که از دین بیزار شوید،‏ منجمله دینی که به وسیلهٔ عیسی و شاگردانش تعلیم داده می‌شد؟‏ آیا آن بیزاری به زیان شما تمام نمی‌شد؟‏

اَعمال ریاکارانهٔ مردم مذهبی ممکن است ما را از دین رویگردان کند.‏ با این حال،‏ این واکنش نباید مانع شناسایی خلوص نیّت پرستندگان حقیقی شود.‏ آن دیواری را که برای حفاظت خود از ریاکاری بنا نموده‌ایم در حقیقت می‌تواند مانع دستیابی به دوستان واقعی شود.‏ بنابراین باید در واکنش خود عاقلانه رفتار کرده،‏ توازن را حفظ کنیم.‏

‏«آگاه باشید»‏

نخست،‏ باید بیاموزیم که چگونه می‌توان ریاکاری را تشخیص داد.‏ این کار غالباً آسان نیست.‏ خانواده‌ای پس از متحمّل شدن ضرری سنگین به این امر پی برد.‏ مادر خانواده در حال اغما به سر می‌برد.‏ برای طی مراحل دادخواهی علیه سهل انگاری بیمارستان،‏ آنها وکیلی گرفتند که مبلّغ مذهبی کلیسای محلّی نیز بود.‏ اگرچه افراد خانوادهٔ مذکور از آن بیمارستان مبلغ ۴/‏۳ میلیون دلار غرامت دریافت کردند ولیکن وضعشان مصیبت‌بارتر شد.‏ مادر آنها در فقر فوت کرد و پولی در میان نبود تا مخارج تشییع جنازه را بپردازند.‏ دلیلش چه بود؟‏ چون وکیل آنها بیشتر آن پول را به جیب خود ریخت.‏ یک مجلهٔ حقوقی در مورد آن وکیل چنین نوشت:‏ «اگر [این واعظ] شیوهٔ رفتار خود را موعظه کند .‏ .‏ .‏ پیام او در واقع این است:‏ ‹بیایید مردم را غارت کنیم.‏› » چگونه می‌توان در قبال این افراد از خود حراست کرد؟‏

‏«آگاه باشید.‏» این پند عیسی به افرادی بود که در زمان او با ریاکاری مذهبی مواجه بودند.‏ (‏ متّیٰ ۱۶:‏۶؛‏ لوقا ۱۲:‏۱‏)‏ بلی،‏ باید هوشیار و محتاط بود.‏ مردم ممکن است به داشتن هدفی شرافتمندانه و عاری از ریا تظاهر کنند،‏ امّا باید از خود احتیاطی معقول نشان داده،‏ هر چیز را با مشاهدهٔ ظاهر آن قبول نکنیم.‏ آیا با علم به اینکه اسکناس‌های جعلی در جریان می‌باشند،‏ پولمان را به دقّت بررسی نمی‌کنیم؟‏

ریاکاران حتّی در جماعت مسیحی حقیقی نیز رخنه کرده بودند.‏ از این رو یهودای شاگرد دربارهٔ ریاکاران اخطار کرده گفت:‏ «اینها در ضیافتهای محبّتانهٔ شما صخره‌ها هستند چون با شما شادی می‌کنند،‏ و شبانانی که خویشتن را بی‌خوف می‌پرورند و ابرهای بی‌آب از بادها رانده شده و درختان صیفی بی‌میوه،‏ دوباره مرده و از ریشه کنده شده،‏» —‏ یهودا ۱۲‏.‏

‏‹آگاه بودن› بدین معنی است که از فریب خوردن به وسیلهٔ کسی که تظاهر به محبّت می‌کند ولی در حقیقت نفع خویش را در نظر دارد و عقایدش مطابق بر کلام خدا نیست،‏ اجتناب کنیم.‏ چنین فردی مانند صخره‌ای نوک تیز که زیر سطح آب‌های آرام قرار دارد می‌تواند موجب در هم شکستن کشتی روحانی افرادی شود که از خطر غافل‌اند.‏ (‏ ۱تیموتاؤس ۱:‏۱۹‏)‏ شخص ریاکار ممکن است برای طراوت روحانی شما وعده‌های بسیار دهد امّا مانند ‹ابری است بی آب› که ثمره‌ای به همراه ندارد.‏ مانند درختی بدون میوه،‏ شخص فریب‌کار نیز عاری از ثمرات حقیقی مسیحی می‌باشد.‏ (‏ متّیٰ ۷:‏۱۵-‏۲۰؛‏ غَلاطیان ۵:‏۱۹-‏۲۱‏)‏ بلی،‏ باید در قبال چنین افرادی از خود حراست کنیم.‏ امّا نباید نسبت به نیات همه مشکوک باشیم.‏

‏«حکم مکنید»‏

برای انسان‌های ناکامل،‏ نادیده گرفتن عیوب خود و برملا کردن عیوب دیگران،‏ بسیار آسان است!‏ این تمایل ممکن است باعث ریاکاری شود.‏ عیسی گفت:‏ «ای ریاکار،‏ اوّل چوب را از چشم خود بیرون کن،‏ آنگاه نیک خواهی دید تا خس را از چشم برادرت بیرون کنی!‏» و بسیار بجاست که به این پند او گوش فرا دهیم:‏ «حکم مکنید تا بر شما حکم نشود.‏ زیرا بدان طریقی که حکم کنید بر شما نیز حکم خواهد شد .‏ .‏ .‏ و چون است که خس را در چشم برادر خود می‌بینی و چوبی را که در چشم خود داری نمی‌یابی؟‏» (‏ متّیٰ ۷:‏۱-‏۵‏)‏

ممکن است بعضی اوقات عده‌ای مرتکب عملی شوند که در نظر ما ریاکارانه جلوه کند.‏ نباید فوراً برچسب ریاکار به آنها بزنیم.‏ به طور مثال،‏ پِطْرُس رسول برای خشنود کردن بازدیدکنندگانی از اورشلیم و از اعقاب یهود،‏ از همنشینی با برادران اَنطاکیّه که از امّت‌ها بودند «باز ایستاده و خود را جدا ساخت.‏» بَرنابا نیز در این نفاق بین پِطْرُس و دیگران،‏ گرفتار شد.‏ پِطْرُس افتخار این را داشت که راه را برای ورود امّت‌ها به جماعت مسیحی باز کند،‏ با وجود این مرتکب چنین عملی شد.‏ (‏ غَلاطیان ۲:‏۱۱-‏۱۴؛‏ اَعمال ۱۰:‏۲۴-‏۲۸،‏ ۳۴،‏ ۳۵‏)‏ امّا این کوتاهی از طرف بَرنابا و پِطْرُس یقیناً آنان را در ردهٔ کاتبان و فریسیان و یا یهودای اَسخَریوطی قرار نمی‌دهد.‏

‏‹محبّتت بی‌ریا باشد›‏

عیسی چنین پند داد:‏ «چون صدقه دهی،‏ پیش خود کَرِنّا منواز چنانکه ریاکاران در کنایس و بازارها می‌کنند،‏ تا نزد مردم اکرام یابند.‏» (‏ متّیٰ ۶:‏۲‏)‏ پولُس رسول نوشت:‏ ‹محبّتت بی‌ریا باشد.‏› (‏ رومیان ۱۲:‏۹‏)‏ او،‏ تیموتاؤس جوان را تشویق کرد تا محبّتش «از دل پاک و ضمیر صالح و ایمان بی‌ریا» باشد.‏ (‏ ۱تیموتاؤس ۱:‏۵‏)‏ زمانی مورد اعتماد دیگران قرار خواهیم گرفت که محبّت و ایمانی حقیقی،‏ عاری از خودخواهی و ریا،‏ در ما مشاهده کنند.‏ در این صورت منبعی برای توان بخشیدن و تشویق کردن کسانی خواهیم بود که در گرداگرد ما هستند.‏ (‏ فیلپّیان ۲:‏۴؛‏ ۱یوحنّا ۳:‏۱۷،‏ ۱۸؛‏ ۴:‏۲۰،‏ ۲۱‏)‏ و از همه مهم‌تر اینکه،‏ مورد رضای یَهُوَه قرار خواهیم گرفت.‏

از طرف دیگر،‏ ریاکاری،‏ برای کسانی که به آن متوسّل می‌شوند سرانجامی مرگبار به همراه خواهد آورد.‏ عاقبت،‏ ریاکاری برملا می‌شود.‏ عیسی مسیح گفت:‏ «چیزی مستور نیست که مکشوف نگردد و نه مجهولی که معلوم نشود.‏» (‏ متّیٰ ۱۰:‏۲۶؛‏ لوقا ۱۲:‏۲‏)‏ سلیمان،‏ پادشاه حکیم،‏ چنین اظهار کرد:‏ «خدا هر عمل را با هر کار مخفی خواه نیکو و خواه بد باشد،‏ به محاکمه خواهد آورد.‏» —‏ جامعه ۱۲:‏۱۴‏.‏

در این اثنا،‏ چرا باید اجازه دهیم که ریاکاری دیگران چنان متأثرمان کند که خود را از محبّت خالصانهٔ دوستان حقیقی محروم کنیم؟‏ باید هوشیار بود،‏ بدون اینکه بیش از حد شکاک باشیم.‏ بیایید بکوشیم تا محبّت و ایمانمان عاری از ریاکاری باشد.‏ —‏ یعقوب ۳:‏۱۷؛‏ ۱پِطْرُس ۱:‏۲۲‏.‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۲۸،‏ ۲۹]‏

آیا اجازه می‌دادید که ریاکاری کاتبان و فریسیان باعث شود از عیسی مسیح و شاگردانش رویگردان شوید؟‏