منزلت موسای بزرگ‌تر را درک کنیم

‏‹یَهُوَه خدای شما نبی مثل من،‏ از میان برادران شما برای شما بر خواهد انگیخت.‏ کلام او را در هر چه به شما تکلّم کند بشنوید.‏› —‏ اعما ۳:‏۲۲‏.‏

۱.‏ عیسی مسیح چه تأثیری بر تاریخ بشر داشت؟‏

دو هزار سال پیش،‏ زمانی که عیسی متولّد شد گروهی از فرشتگان در آسمان خدا را حمد و ستایش نمودند و برخی از چوپانان نیز ندای آنان را شنیدند.‏ (‏لو ۲:‏۸-‏۱۴‏)‏ سی سال بعد عیسی خدمتش را بر زمین آغاز کرد که سه سال و نیم به طول انجامید.‏ خدمت او تاریخ بشر را دگرگون ساخت.‏ فیلیپ شَف تاریخ‌نگار قرن ۱۹ در مورد عیسی چنین گفت:‏ «عیسی خود دست به قلم نبرد،‏ اما قلم‌های بی‌شماری را به نگارش برانگیخت.‏ او الهام‌بخش موعظه‌ها،‏ خطابه‌ها،‏ بحث‌ها،‏ آثار ادبی،‏ آثار هنری و آواهای دلپذیر حمد و ستایش بوده است.‏ حتی مجموع تمام انسان‌های نام‌آور و بزرگ جهان چه در گذشته،‏ چه در عصر حاضر چنین تأثیری بر تاریخ بشر نداشته‌اند.‏»‏

۲.‏ یوحنّای رسول در مورد عیسی و خدمتش چه می‌گوید؟‏

^۲ یوحنّای رسول در پایان گزارشی که در مورد خدمت عیسی نوشت چنین گفت:‏ «البته عیسی کارهای بسیار دیگری هم انجام داد که اگر جزئیات آن‌ها به تفصیل نوشته شود تصوّر می‌کنم تمام دنیا هم گنجایش کتاب‌هایی را که نوشته می‌شد نمی‌داشت.‏» (‏یو ۲۱:‏۲۵‏،‏ انجیل شریف‏)‏ سه سال و نیم خدمت عیسی بر روی زمین پر از وقایع و اتفاقات بود.‏ یوحنّا واقف بود که تنها می‌تواند بخش کوچکی از گفته‌ها و اَعمال عیسی را به قلم آورد.‏ با این حال آنچه یوحنّا در انجیلش گزارش کرده بسیار باارزش است.‏

۳.‏ چگونه می‌توانیم درک خود را از نقش عیسی در مقصود خدا عمیق‌تر سازیم؟‏

^۳ در کنار چهار گزارشی که در اناجیل نوشته شده است گزارشات دیگری نیز در کتاب مقدّس به جزئیات زندگی عیسی اشاره دارند که ایمان ما را تقویت می‌کنند.‏ برای نمونه،‏ در کتاب مقدّس شرح‌حال زندگی خادمان وفادار یَهُوَه که پیش از عیسی می‌زیستند آمده است.‏ این گزارشات شامل اطلاعاتی است که درک ما را از نقش عیسی در مقصود خدا عمیق‌تر می‌سازد.‏ حال می‌خواهیم به بررسی برخی از این گزارشات بپردازیم.‏

خادمان وفادار خدا پیش‌نمایی از مسیح

۴،‏ ۵.‏ چه کسانی پیش‌نمای عیسی بودند،‏ و از چه جهت؟‏

^۴ یوحنّا و نویسندگان سه انجیل دیگر به موسی،‏ داود و سلیمان اشاره می‌کنند؛‏ کسانی که پیش‌نمایی از عیسی در مقام مسیح و پادشاه منصوب خدا بودند.‏ چرا می‌توان این مردان خدا را پیش‌نمایی از عیسی خواند؟‏ و ما از گزارشات کتاب مقدّس در این مورد چه می‌آموزیم؟‏

^۵ نقش عیسی مسیح شباهاتی به نقش موسی،‏ داود و سلیمان دارد.‏ کتاب مقدّس توضیح می‌دهد که عیسی همچون موسی پیامبر،‏ واسط و نجات‌دهنده بود.‏ داود شبان بود و در سِمَت پادشاه،‏ دشمنان قوم اسرائیل را مغلوب ساخت.‏ عیسی نیز همچون داود شبان و پادشاه فاتح است.‏ (‏حز ۳۷:‏۲۴،‏ ۲۵‏)‏ سلیمان تا زمانی که به خدا وفادار بود پادشاهی حکیم بود و تابعانش از صلح و آرامش برخوردار بودند.‏ (‏۱پاد ۴:‏۲۵،‏ ۲۹‏)‏ عیسی نیز بسیار حکیم است.‏ او «سَرور سلامتی» یا صلح خوانده شده است.‏ (‏اشع ۹:‏۶‏)‏ اما نقش عیسی در مقصود خدا بسیار والاتر از این مردان است.‏ در ابتدا می‌خواهیم نقش عیسی را در مقصود خدا با موسی مقایسه کنیم تا به نقش والای او بهتر پی ببریم.‏

موسی به آمدن عیسی اشاره کرد

۶.‏ پِطْرُس رسول چگونه اهمیت گوش فرا دادن به سخنان عیسی را توضیح داد؟‏

^۶ مدت کوتاهی بعد از پَنْطیکاست ۳۳ م.‏ پِطْرُس رسول پیشگویی موسی را که در مورد عیسی به وقوع پیوست نقل کرد.‏ پِطْرُس در مقابل جمعی از پرستندگان خدا در معبد بود.‏ او و یوحنّا،‏ گدایی بی‌نوا را که از طفولیت فلج بود شفا دادند.‏ جمعیتی انبوه از این واقعه «حیرت‌زده» شدند و می‌خواستند بدانند که چگونه چنین معجزه‌ای صورت گرفته است.‏ پِطْرُس برای آنان توضیح داد که این امرِ حیرت‌آور نتیجهٔ عملکرد روح مقدّس یَهُوَه از طریق عیسی مسیح است.‏ سپس او از نوشته‌های عبرانی کتاب مقدّس نقل کرد و گفت:‏ ‹موسی به اجداد ما گفت:‏ «یَهُوَه خدای شما نبی مثل من،‏ از میان برادران شما برای شما بر خواهد انگیخت.‏ کلام او را در هر چه به شما تکلّم کند بشنوید.‏»› —‏ اعما ۳:‏۱۱،‏ ۲۲،‏ ۲۳؛‏ تثنیه ۱۸:‏۱۵،‏ ۱۸،‏ ۱۹ خوانده شود.‏

۷.‏ چرا مخاطبان پِطْرُس گفتهٔ او را در خصوص آمدن نبی‌ای بزرگ‌تر از موسی درک کردند؟‏

^۷ یهودیانِ مخاطبِ پِطْرُس با آنچه او از موسی نقل کرد آشنا بودند و موسی را ارج می‌نهادند.‏ (‏تث ۳۴:‏۱۰‏)‏ آنان چشم‌انتظار و مشتاق آمدن نبی‌ای بودند که بزرگ‌تر از موسی بود.‏ این نبی نه فقط یکی از برگزیدگان خدا،‏ بلکه آن «مسیح و برگزیدهٔ خدا» بود که وعده‌اش داده شده بود.‏ —‏ لو ۲۳:‏۳۵؛‏ عبر ۱۱:‏۲۶‏.‏

تشابهاتی بین عیسی و موسی

۸.‏ چه شباهت‌هایی بین زندگی موسی و عیسی وجود دارد؟‏

^۸ زندگی عیسی بر زمین از برخی جهات با زندگی موسی شباهت داشت.‏ برای مثال،‏ در دوران کودکی موسی و عیسی حکمرانانِ مستبدِ وقت قصد جان آنان را کرده بودند.‏ (‏خرو ۱:‏۲۲–‏۲:‏۱۰؛‏ مت ۲:‏۷-‏۱۴‏)‏ همچنین هر دو «از مصر» خوانده شدند.‏ هوشَع نبی از قول یَهُوَه چنین گفت:‏ «هنگامی که اسرائیل طفل بود،‏ او را دوست داشتم و پسر خود را از مصر خواندم.‏» (‏هو ۱۱:‏۱‏)‏ گفته‌های هوشَع به زمانی اشاره دارد که قوم اسرائیل تحت رهبری موسی که خدا او را برگزیده بود از مصر خارج شدند.‏ (‏خرو ۴:‏۲۲،‏ ۲۳؛‏ ۱۲:‏۲۹-‏۳۷‏)‏ اما گفته‌های هوشَع تنها گذشته را بیان نمی‌کرد بلکه از آینده نیز خبر می‌داد.‏ پیشگویی هوشَع پس از مرگ هیرودیس پادشاه زمانی که یوسف و مریم به همراه عیسی از مصر بازگشتند به تحقق رسید.‏ —‏ مت ۲:‏۱۵،‏ ۱۹-‏۲۳‏.‏

۹.‏ الف)‏ موسی و عیسی چه معجزاتی کردند؟‏ ب)‏ به تشابهات دیگری که بین عیسی و موسی وجود دارد اشاره کنید.‏ (‏به کادر «تشابهات دیگر نقش عیسی و موسی» در صفحه ۲۶ رجوع کنید.‏)‏

^۹ موسی و عیسی هر دو معجزاتی صورت دادند که نشان‌دهندهٔ حمایت یَهُوَه از آنان بود.‏ اوّلین معجزهٔ ثبت‌شده که توسط انسان صورت گرفت به موسی برمی‌گردد.‏ (‏خرو ۴:‏۱-‏۹‏)‏ موسی معجزاتی انجام داد که آب در آن دخیل بود.‏ برای نمونه به فرمان او آب رودخانهٔ نیل و حوضچه‌های اطراف آن به خون مبدّل شد،‏ دریای سرخ شکافته شد و در صحرا از میان صخره آب فوران کرد.‏ (‏خرو ۷:‏۱۹-‏۲۱؛‏ ۱۴:‏۲۱؛‏ ۱۷:‏۵-‏۷‏)‏ عیسی نیز معجزاتی داشت که به آب مربوط بود.‏ اوّلین معجزهٔ او در یک جشن عروسی بود که آب را به شراب مبدّل کرد.‏ (‏یو ۲:‏۱-‏۱۱‏)‏ بعدها دریاچهٔ متلاطم جلیل به فرمان او آرامی گرفت و در موقعیتی دیگر حتی روی آب راه رفت.‏ (‏مت ۸:‏۲۳-‏۲۷؛‏ ۱۴:‏۲۳-‏۲۵‏)‏ برای مطالعهٔ تشابهات دیگر موسی و عیسی کادر صفحهٔ ۲۶ را ملاحظه نمایید.‏

ارج نهادن به نقش پیامبری مسیح

۱۰.‏ پیامبر واقعی چه خصوصیاتی دارد،‏ و چرا می‌توان موسی را یکی از آنان شمرد؟‏

^۱۰ بسیاری تصوّر می‌کنند تنها وظیفه‌ای که نبی دارد این است که از آینده خبر دهد.‏ اما این تنها یکی از وظایف پیامبر است.‏ پیامبر واقعی سخنگوی یَهُوَه خداست؛‏ کسی است که از «کبریایی خدا» سخن می‌گوید.‏ (‏اعما ۲:‏۱۱،‏ ۱۶،‏ ۱۷‏)‏ پیام‌های او شامل پیشگویی در خصوص آینده،‏ آشکار ساختن جنبه‌هایی از مقصود خدا و اعلام داوری خداست.‏ موسی چنین پیامبری بود.‏ او هر یک از ده بلایی را که مصریان به آن دچار شدند از پیش خبر داده بود.‏ او عهد شریعت را در صحرای سینا اعلام کرد و قوم را هماهنگ با خواست خدا راهنمایی نمود.‏ اما،‏ پیامبری بزرگ‌تر از موسی ظهور می‌کرد.‏

۱۱.‏ چرا عیسی را می‌توان نبی‌ای بزرگ‌تر از موسی خواند؟‏

^۱۱ زَکَرِیّای نبی اندکی پس از تولّد پسرش یحیی مقصود خدا را در مورد او بیان کرد.‏ (‏لو ۱:‏۷۶‏)‏ یحیی آمدن نبی‌ای،‏ بزرگ‌تر از موسی یعنی عیسی مسیح را که یهودیان مدت‌ها چشم‌انتظار آمدنش بودند اعلام می‌کرد.‏ (‏یو ۱:‏۲۳-‏۳۶‏)‏ عیسی در نقش یک نبی پیشگویی‌های بسیاری کرده است.‏ برای نمونه،‏ او در مورد مرگ خود و چگونگی و محل آن و این که به دست چه کسانی کشته می‌شود پیشگویی کرده بود.‏ (‏مت ۲۰:‏۱۷-‏۱۹‏)‏ عیسی نابودی اورشلیم و معبد را نیز که بسیار دور از ذهن و خلاف انتظار شنوندگانش بود از پیش خبر داد.‏ (‏مرق ۱۳:‏۱،‏ ۲‏)‏ پیشگویی‌های او مربوط به دوران ما نیز می‌شود.‏ —‏ مت ۲۴:‏۳-‏۴۱‏.‏

۱۲.‏ الف)‏ عیسی چگونه شالودهٔ موعظهٔ جهانی را بنا کرد؟‏ ب)‏ چرا ما امروزه از نمونهٔ عیسی پیروی می‌کنیم؟‏

^۱۲ عیسی علاوه بر پیامبری نقش واعظ و معلّم را نیز ایفا کرد.‏ او پیام خوش پادشاهی خدا را موعظه می‌کرد.‏ هیچ کس شهامتی به مانند او از خود نشان نداد.‏ (‏لو ۴:‏۱۶-‏۲۱،‏ ۴۳‏)‏ عیسی معلّمی بی‌نظیر بود.‏ برخی از آنانی که تعالیم او را شنیدند چنین اذعان کردند:‏ «هرگز کسی مثل این شخص سخن نگفته است!‏» (‏یو ۷:‏۴۶‏)‏ عیسی با شوق و جدّیت پیام ملکوت خدا را انتشار می‌داد.‏ او همین روحیه را به پیروانش نیز منتقل کرد.‏ به این ترتیب او شالودهٔ موعظه و تعلیم را که تا به امروز ادامه دارد بنا نهاد.‏ (‏مت ۲۸:‏۱۸-‏۲۰؛‏ اعما ۵:‏۴۲‏)‏ سال گذشته هفت میلیون پیرو او حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ساعت را در انتشار پیام ملکوت و تعلیم کتاب مقدّس به علاقه‌مندان گذراندند.‏ آیا شما نیز سعی می‌کنید خدمت موعظه‌تان را به بهترین شکل به انجام رسانید؟‏

۱۳.‏ چه امری ما را بر آن می‌دارد که «بیدار و هوشیار» بمانیم؟‏

^۱۳ برای ما محرز است که یَهُوَه آنچه را که در مورد آمدن نبی‌ای همچون موسی پیشگویی کرده بود به تحقق رسانده است.‏ دانستن این مطلب از چه جهت برای ما اهمیت دارد؟‏ دانستن این مطلب به ما اطمینان می‌دهد که یَهُوَه نبوّت‌هایی را که به آیندهٔ ما مربوط می‌شود نیز به تحقق خواهد رساند.‏ آری،‏ تعمّق در نقشی که موسای بزرگ‌تر ایفا کرد ما را بر آن می‌دارد که «بیدار و هوشیار» بوده نشانه‌های تحقق خواسته‌های یَهُوَه را که به زودی جامهٔ عمل می‌پوشد ببینیم.‏ —‏ ۱تسا ۵:‏۲،‏ ۶‏.‏

ارزش والای عیسی در نقش واسط

۱۴.‏ چرا می‌توان موسی را واسطی میان قوم اسرائیل و خدا خواند؟‏

^۱۴ عیسی نیز همچون موسی نقش واسط را ایفا کرد.‏ واسط کسی است که میان دو شخص واسطه می‌شود.‏ یَهُوَه برای دادن عهد شریعت به اسرائیلیان،‏ موسی را واسط قرار داد.‏ اگر خاندان یعقوب به این عهد پای‌بند می‌بودند،‏ «خزانهٔ خاص» یَهُوَه یعنی جماعت او باقی می‌ماندند.‏ (‏خرو ۱۹:‏۳-‏۸‏)‏ این عهد از سال ۱۵۱۳ ق.‏م.‏ تا قرن اوّل معتبر بود.‏

۱۵.‏ چرا عیسی را می‌توان واسطی بهتر خواند؟‏

^۱۵ در سال ۳۳ م.‏ یَهُوَه عهدی مهم‌تر با اسرائیل جدید،‏ یعنی «اسرائیل خدا» منعقد کرد.‏ اسرائیل خدا جماعت مسح‌شدگان در سراسر دنیاست.‏ (‏غلا ۶:‏۱۶‏)‏ عهدی که موسی واسط آن بود شامل قوانینی می‌شد که بخشی از آن را یَهُوَه بر لوحی سنگی حک نمود.‏ اما عهدی که عیسی واسط آن است بر لوح دل‌ها حک شده است.‏ (‏۱تیموتاؤس ۲:‏۵؛‏ عبرانیان ۸:‏۱۰ خوانده شود.‏‏)‏ اکنون «اسرائیل خدا» است که ‹میوهٔ› ملکوت را می‌آورد و به همین دلیل قوم خاص خدا محسوب می‌شود.‏ (‏مت ۲۱:‏۴۳‏)‏ اعضای این قوم روحانی در عهد جدید شریکند.‏ اما کسان دیگری نیز از این عهد فایده می‌برند.‏ برکات ابدی این عهد بی‌نظیر شامل حال شمار عظیم انسان‌هایی نیز خواهد شد که اکنون در خواب مرگند.‏

ارزش والای عیسی در نقش نجات‌دهنده

۱۶.‏ الف)‏ یَهُوَه به چه طرقی از موسی برای نجات قوم اسرائیل استفاده کرد؟‏ ب)‏ بر طبق خروج ۱۴:‏۱۳ نجات‌دهندهٔ اصلی ما کیست؟‏

^۱۶ شب پیش از آن که اسرائیلیان از مصر خارج شوند شماری از فرزندان آنان با خطری مهلک روبرو شدند.‏ در آن شب قرار بود که فرشتهٔ خدا از فراز سرزمین مصر بگذرد و تمام نخست‌زادگان را به هلاکت رساند.‏ یَهُوَه به موسی فرمود که اگر اسرائیلیان خون برّهٔ فِصَح را بر سردر و دو ستون درگاه خانه‌های خود بپاشند نخست‌زادگانشان از مرگ حتمی نجات می‌یابند.‏ (‏خرو ۱۲:‏۱-‏۱۳،‏ ۲۱-‏۲۳‏)‏ همهٔ وقایع درست چنان که یَهُوَه گفته بود اتفاق افتاد.‏ مدتی بعد قوم با خطری دیگر روبرو شد.‏ آن‌ها میان دریای سرخ و ارابه‌های جنگی سپاه مصر محاصره شدند.‏ یَهُوَه بار دیگر از طریق موسی قوم را نجات بخشید.‏ او به نحوی معجزه‌آسا راهی در میان دریای سرخ در مقابل آنان گشود.‏ —‏ خرو ۱۴:‏۱۳،‏ ۲۱‏.‏

۱۷،‏ ۱۸.‏ چرا عیسی را می‌توان نجات‌دهنده‌ای بزرگ‌تر از موسی خواند؟‏

^۱۷ گرچه اَعمال نجات‌بخشی که یَهُوَه از طریق موسی به تحقق رساند بسیار عظیم بود،‏ اَعمال نجات‌بخشی که او از طریق عیسی به انجام رسانده بسیار عظیم‌تر است.‏ یَهُوَه از طریق عیسی نجات انسان‌های مطیع را از قید گناه میسر ساخت.‏ (‏روم ۵:‏۱۲،‏ ۱۸‏)‏ این نجات،‏ نجاتی «ابدی» است.‏ (‏عبر ۹:‏۱۱،‏ ۱۲‏)‏ مفهوم نام منجی ما عیسی،‏ «یَهُوَه نجات‌دهنده است» می‌باشد.‏ عیسی در مقام نجات‌دهندهٔ بشر نه تنها ما را از قید گناهان گذشته‌مان آزاد نمود،‏ بلکه راه سعادت ابدی را نیز پیش روی ما گشود.‏ عیسی با آزاد کردن پیروانش از بردگی گناه،‏ غضب یَهُوَه را از ایشان برگردانده و این امکان را به وجود آورده است که رابطه‌ای صمیمی با خدای خود برقرار کنند.‏ —‏ مت ۱:‏۲۱‏.‏

^۱۸ آزادی از بردگی گناه سرانجام ما را از اثرات شوم آن یعنی بیماری و مرگ نیز آزاد خواهد کرد.‏ برای این که بتوانیم شادی و سُرور چنین آزادی‌ای را مجسم کنیم به گذشته،‏ یعنی زمانی می‌رویم که عیسی به خانهٔ یایِرُس رفت؛‏ کسی که دختر ۱۲ ساله‌اش را از دست داده بود.‏ عیسی به یایِرُس چنین تسلّی خاطر داد:‏ «ترسان مباش،‏ ایمان آور و بس که شفا خواهد یافت.‏» (‏لو ۸:‏۴۱،‏ ۴۲،‏ ۴۹،‏ ۵۰‏)‏ عیسی همان طور که گفته بود دخترک را از چنگال مرگ رهایی داد!‏ به خوبی می‌توان شادی والدین آن دخترک را حس کرد.‏ حال تصوّرش را بکنید زمانی خواهد آمد که «جمیع کسانی که در قبور می‌باشند،‏ آواز او [یعنی عیسی] را خواهند شنید.‏» ما می‌توانیم شادی عظیمی که رستاخیز انسان‌ها در دل عزیزانشان به وجود می‌آورد تصوّر کنیم.‏ (‏یو ۵:‏۲۸،‏ ۲۹‏)‏ به راستی که یَهُوَه منجی و رهایی‌بخش ماست!‏ —‏ اَعمال ۵:‏۳۱ خوانده شود؛‏ تیط ۱:‏۴؛‏ مکا ۷:‏۱۰‏.‏

۱۹،‏ ۲۰.‏ الف)‏ تعمّق در نقش عیسی در مقام موسای بزرگ‌تر چه تأثیری بر ما خواهد داشت؟‏ ب)‏ در مقالهٔ بعدی چه مطلبی را بررسی خواهیم کرد؟‏

^۱۹ دانستن این که اعلام نقش نجات‌بخش عیسی به مردم موهبتی بزرگ از طرف یَهُوَه است،‏ ما را بر آن می‌دارد که کلام خدا را به آنان موعظه کنیم و تعلیم دهیم.‏ (‏اشع ۶۱:‏۱-‏۳‏)‏ تعمّق در نقش عیسی در مقام موسای بزرگ‌تر ایمان ما را به نجات قوی می‌سازد.‏ ما اطمینان داریم که هنگام اجرای حکم داوری بر شریران،‏ او قادر خواهد بود پیروان خود را رهایی بخشد.‏ —‏ مت ۲۵:‏۳۱-‏۳۴،‏ ۴۱،‏ ۴۶؛‏ مکا ۷:‏۹،‏ ۱۴‏.‏

^۲۰ آری،‏ عیسی نقش موسی را در ابعاد بزرگ‌تر ایفا کرد.‏ کارهایی که عیسی به انجام رساند،‏ موسی قادر به انجام آن نبود.‏ کلام عیسی در مقام پیامبر و اَعمال او در حکم واسط برای جامعهٔ بشری برکت به همراه آورده است.‏ عیسی در مقام نجات‌دهنده کسانی را که یَهُوَه شایستهٔ نجات می‌داند،‏ نه به طور موقت،‏ بلکه تا ابد نجات خواهد داد.‏ آری،‏ ما می‌توانیم از طریق مطالعهٔ شرح‌حال شماری از مردان وفادار با بسیاری از جنبه‌های نقش عیسی در مقصود خدا آشنا شویم.‏ در مقالهٔ بعدی خواهیم دید که چرا عیسی را می‌توان داود بزرگ‌تر و سلیمان بزرگ‌تر خواند.‏

مرور مقاله

چرا می‌توان عیسی را در جنبه‌های زیر از موسی بزرگ‌تر خواند؟‏

‏• در نقش نبی.‏

‏• در نقش واسط.‏

‏• در نقش نجات‌دهنده.‏

‏[کادر/​تصویر در صفحهٔ ٢۶]‏

تشابهات دیگر نقش عیسی و موسی

◻ هر دوی آنان برای خدمت به یَهُوَه و قوم او از مقام والایشان صرف‌نظر کردند.‏ ‏—‏ ۲قر ۸:‏۹؛‏ فیل ۲:‏۵-‏۸؛‏ عبر ۱۱:‏۲۴-‏۲۶‏.‏

◻ هر دوی آنان به عنوان مسح‌شده یا ‹مسیح› خدمت کردند.‏ ‏—‏ مرق ۱۴:‏۶۱،‏ ۶۲؛‏ یو ۴:‏۲۵،‏ ۲۶؛‏ عبر ۱۱:‏۲۶‏.‏

◻ هر دو به اسم یَهُوَه آمدند.‏ ‏—‏ خرو ۳:‏۱۳-‏۱۶؛‏ یو ۵:‏۴۳؛‏ ۱۷:‏۴،‏ ۶،‏ ۲۶‏.‏

◻ هر دو حلیم و نرمخو بودند.‏ ‏—‏ اعد ۱۲:‏۳؛‏ مت ۱۱:‏۲۸-‏۳۰‏.‏

◻ هر دو در غذا رساندن به جمعیتی کثیر نقشی داشتند.‏ ‏—‏ خرو ۱۶:‏۱۲؛‏ یو ۶:‏۴۸-‏۵۱‏.‏

◻ هر دو در مقام داور و قانون‌گذار خدمت کردند.‏ ‏—‏ خرو ۱۸:‏۱۳؛‏ ملا ۴:‏۴؛‏ یو ۵:‏۲۲،‏ ۲۳؛‏ ۱۵:‏۱۰‏.‏

◻ هر دوی آنان رهبری قوم خدا را به عهده داشتند.‏ ‏—‏ اعد ۱۲:‏۷؛‏ عبر ۳:‏۲-‏۶‏.‏

◻ هر دوی آنان شاهدان وفادار یَهُوَه بودند.‏ ‏—‏ عبر ۱۱:‏۲۴-‏۲۹؛‏ ۱۲:‏۱؛‏ مکا ۱:‏۵‏.‏

◻ پس از مرگ هر دوی آنان خدا جسدی از ایشان باقی نگذاشت.‏ ‏—‏ تث ۳۴:‏۵،‏ ۶؛‏ لو ۲۴:‏۱-‏۳؛‏ اعما ۲:‏۳۱؛‏ ۱قر ۱۵:‏۵۰؛‏ یهو ۹‏.‏