به اختلافات چگونه رسیدگی کنیم؟‏

روزانه،‏ ما با انسانهای زیادی برخورد داریم و اغلب از این بابت مسرور می‌گردیم.‏ معاشرت با شخصیتهای گوناگون به ما کمک می‌کند تا با دید دیگری به مسائل بنگریم؛‏ لذا بعضی اوقات،‏ اختلافاتی جزئی یا کلّی میان ما و دیگران پدید می‌آید که نحوهٔ برخورد ما با آن اختلافات بر ذهن،‏ احساسات و روحانیتمان تأثیر می‌گذارد.‏

البته باید گفت که با تلاش در جهت حل اختلافات،‏ از زندگیی سالمتر و رابطه‌ای صلح‌آمیزتر با دیگران برخوردار خواهیم بود.‏ مَثلی قدیمی می‌گوید:‏ «دل آرام حیات بدن است.‏»—‏امثال ۱۴:‏۳۰‏.‏

اما باید به حقیقتی آشکار اشاره کرده و گفت:‏ «کسی که بر روح خود تسلّط ندارد،‏ مثل شهر منهدم و بی‌حصار است.‏» (‏ امثال ۲۵:‏۲۸‏)‏ هیچیک از ما نمی‌خواهد افکار نادرست به ذهنش یورش آورده،‏ باعث شود رفتاری ناپسند از وی سر زند—‏رفتاری که احتمالاً به وی یا به دیگران لطمه وارد می‌آورد.‏ چنانچه شخص تسلط بر خویشتن را از دست داده،‏ از روی خشم عکس‌العمل نشان دهد احتمالاً به خود و دیگران لطمه می‌زند.‏ عیسی در موعظهٔ بالای کوه سفارش کرد که طرز فکرمان را مورد آزمایش قرار دهیم،‏ چرا که می‌تواند تأثیر فراوانی بر نحوهٔ رسیدگی به اختلافات بگذارد.‏ (‏ متّیٰ ۷:‏۳-‏۵‏)‏ از این رو،‏ نباید از کسانی که زمینهٔ خانوادگی و نظراتشان با زمینهٔ خانوادگی و نظرات ما فرق دارد عیب‌جویی کنیم بلکه باید به فکر برقراری و حفظ رابطهٔ دوستی با ایشان باشیم.‏

طرز فکرمان

به جهت حل اختلافات بزرگ و کوچک باید بپذیریم که همهٔ ما مستعد به داشتن افکار و رفتار نادرست می‌باشیم.‏ کتاب مقدس به ما یادآور می‌شود که همگی گناهکار هستیم «و از جلال خدا قاصر.‏» (‏ رومیان ۳:‏۲۳‏)‏ به علاوه،‏ فطانت یا قوهٔ تشخیص می‌تواند به ما کمک کند دریابیم که صرفاً دیگران منشأ مشکلات ما نیستند.‏ در این رابطه،‏ بگذار به مرور سرگذشت یُونُس بپردازیم.‏

یُونُس به دستور یَهُوَه به شهر نینوا رفت تا دربارهٔ داوری قریب‌الوقوع خدا موعظه کند.‏ خوشبختانه کلّ ساکنین نینوا توبه کردند و به خدای حقیقی ایمان آوردند.‏ (‏ یُونُس ۳:‏۵-‏۱۰‏)‏ یَهُوَه با مشاهدهٔ رفتار توبه‌کارانهٔ افراد شهر،‏ آنان را عفو نموده و به هلاکت نرسانید،‏ «امّا این امر یُونُس را به غایت ناپسند آمد و غیظش افروخته شد.‏» (‏ یُونُس ۴:‏۱‏)‏ یُونُس در مقابل رحمت یَهُوَه واکنش غیرمترقبه‌ای از خود نشان داد.‏ به چه علت غیظ یُونُس نسبت به یَهُوَه برافروخته گردید؟‏ از قرار معلوم،‏ یُونُس بیش از حد به خودش می‌اندیشید و فکر می‌کرد که آبروی خود را در شهر نینوا از دست داده است.‏ او به عمق رحمت یَهُوَه پی نبرده بود.‏ معهذا،‏ یَهُوَه از روی رحمت درسی به یُونُس داد تا طرزفکر خود را تغییر دهد و به ارزش والای رحمت الهی پی ببرد.‏ (‏ یُونُس ۴:‏۷-‏۱۱‏)‏ بلی این یُونُس بود که می‌بایست تغییری در طرز فکر خود ایجاد می‌کرد،‏ نه یَهُوَه.‏

حال،‏ در مورد ما چطور؟‏ آیا گاهی اوقات نیاز به ایجاد تغییر در طرز فکر خود داریم؟‏ پولس رسول ما را ترغیب می‌کند و می‌گوید:‏ «هر یک دیگری را بیشتر از خود اکرام بنماید.‏» (‏ رومیان ۱۲:‏۱۰‏)‏ منظور پولس از این سخن چه بود؟‏ او ما را تشویق می‌کند که عاقلانه رفتار نماییم و برای دیگر مسیحیان عزّت و احترام فراوان قائل شویم.‏ این بدان معنی است که تشخیص دهیم خدا به هر انسانی حق انتخاب عطا فرموده است.‏ پولس همچنین به ما یادآور می‌شود که «هر کس حامل بار خود خواهد شد.‏» (‏ غَلاطیان ۶:‏۵‏)‏ بنابراین،‏ پیش از آنکه اختلاف‌نظرمان با شخصی دیگر به نفاق بینجامد،‏ چقدر عاقلانه خواهد بود که طرز فکر خود را مورد بررسی قرار داده،‏ در صورت نیاز،‏ تغییری در آن ایجاد کنیم!‏ بلی،‏ ما باید سخت بکوشیم تا طرز فکر یَهُوَه را منعکس نماییم و با کسانی که حقیقتاً به خدا محبت می‌ورزند در صلح به سر ببریم.‏—‏اِشَعْیا ۵۵:‏۸،‏ ۹‏.‏

طرز برخوردمان

دو بچه را تجسم کن که سر یک اسباب‌بازی با هم دعوا می‌کنند.‏ هر یک از آنها سعی دارد بزور اسباب‌بازی را از دست دیگری درآورد.‏ احتمالاً در این مابین،‏ کلمات ناشایست نثار یکدیگر می‌کنند تا آنکه سرانجام یکی اسباب‌بازی را از چنگ دیگری درمی‌آورد یا اینکه شخصی مداخله می‌کند.‏

گزارش کتاب پیدایش شرح می‌دهد که روزی خبری را برای ابراهیم آوردند که مشاجره‌ای بین شبانان ابراهیم و شبانان برادرزادهٔ وی،‏ لُوط،‏ درگرفته است.‏ سپس،‏ ابراهیم پیشقدم شد و نزد لُوط آمد و گفت:‏ «زنهار در میان من و تو،‏ و در میان شبانان من و شبانان تو نزاعی نباشد،‏ زیرا که ما برادریم.‏» ابراهیم مصمم بود که از بروز هر گونه خصومت یا تعارضی ممانعت به عمل آورد تا به رابطهٔ ایشان لطمه‌ای وارد نیاید.‏ ابراهیم برای این منظور،‏ حاضر به انجام چه کاری بود؟‏ او با وجود سن بیشتری که داشت،‏ حاضر بود از حق انتخاب خود بگذرد.‏ به لُوط اجازه داد تا خانواده و گلهٔ خود را به هر جایی که می‌خواهد ببرد.‏ نتیجتاً،‏ لُوط منطقهٔ سرسبز سَدُوم و غَمُورَه را برای خود برگزید.‏ ابراهیم و لُوط در صلح و صفا از یکدیگر جدا شدند.‏—‏پیدایش ۱۳:‏۵-‏۱۲‏.‏

به منظور حفظ رابطهٔ صلح‌آمیز با دیگران،‏ آیا حاضریم روحیهٔ ابراهیم را از خود نشان دهیم؟‏ رویداد مذکور در کتاب مقدس سرمشقی عالی برای ما می‌باشد تا در مواقع حل اختلافات از آن پیروی کنیم.‏ ابراهیم گفت:‏ «زنهار در میان من و تو .‏ .‏ .‏ نزاعی نباشد.‏» میل باطنی ابراهیم آن بود که با لُوط به راه‌حلی صلح‌آمیز برسد.‏ یقیناً چنین دعوتی برای حفظ رابطه‌ای صلح‌آمیز،‏ مانع بروز هر گونه سوءتفاهم می‌شد.‏ در آخر،‏ ابراهیم گفت:‏ «زیرا که ما برادریم.‏» ابراهیم حاضر نبود چنین رابطهٔ پرارزشی را به دلیل نفع شخصی یا غرور از دست بدهد.‏ تنها موضوع حائز اهمیت برای وی،‏ حفظ رابطه‌ای صلح‌آمیز با لُوط بود.‏ او عزّت نفس خود را از دست نداد؛‏ در عین حال،‏ به برادرزادهٔ خود نیز احترام گذاشت.‏

گاهی اوقات وضعیتهایی پیش می‌آید که مداخلهٔ اشخاص دیگر به منظور حل اختلاف،‏ ضروری می‌گردد.‏ با وجود این،‏ چقدر بهتر می‌باشد اگر طرفین بتوانند بدون مداخلهٔ دیگران،‏ اختلافات را میان خود حل کنند!‏ عیسی ما را تشویق می‌کند که همیشه در برقراری صلح با برادرانمان پیشقدم شویم و در صورت لزوم،‏ عذرخواهی کنیم.‏a (‏ متّیٰ ۵:‏۲۳،‏ ۲۴‏)‏ به منظور اجرای این فرمانِ عیسی باید تواضع یا فروتنی را در خویشتن پرورش دهیم.‏ پِطْرُس می‌نویسد:‏ «فروتنی را بر خود ببندید زیرا خدا با متکبّران مقاومت می‌کند و فروتنان را فیض می‌بخشد.‏» (‏ ۱پِطْرُس ۵:‏۵‏)‏ نحوهٔ رفتار ما با برادران مسیحی‌مان مستقیماً بر رابطه‌مان با خدا تأثیر می‌گذارد.‏—‏۱یوحنّا ۴:‏۲۰‏.‏

در جماعت مسیحی شرایط ممکن است ایجاب کند که به منظور حفظ صلح،‏ از حق خودمان بگذریم.‏ تعداد زیادی از کسانی که با شاهدان یَهُوَه معاشرت دارند،‏ طی پنج سال اخیر به جمع خانوادهٔ پرستندگان حقیقی خدا پیوسته‌اند.‏ چه مسرّت عظیمی!‏ نحوهٔ رفتار ما تأثیر فراوانی بر ایشان و دیگران در جماعت می‌گذارد.‏ به این دلیل،‏ باید با دقت تمام در مورد انتخاب سرگرمی،‏ معاشرت و یا شغل بیندیشیم و از خود بپرسیم که دیگران احتمالاً در مورد ما چه فکر می‌کنند.‏ آیا این احتمال می‌رود که اعمال و سخنانمان برای برادران جماعت ایجاد سوءتفاهم نموده،‏ موجب لغزش ایشان گردد؟‏

پولس رسول به ما خاطرنشان می‌سازد و می‌گوید:‏ «همه چیز جایز است،‏ لیکن همه مفید نیست؛‏ همه رواست،‏ لیکن همه بنا نمی‌کند.‏ هر کس نفع خود را نجوید،‏ بلکه نفع دیگری را.‏» (‏ ۱قُرِنتیان ۱۰:‏۲۳،‏ ۲۴‏)‏ ما مسیحیان علاقه‌ای واقعی به بنا نمودن محبت و وحدت در میان برادران مسیحی‌مان داریم.‏—‏مزمور ۱۳۳:‏۱؛‏ یوحنّا ۱۳:‏۳۴،‏ ۳۵‏.‏

سخنان شفابخش

سخنان ما می‌تواند تأثیر بسیار مطلوبی بر دیگران بگذارد.‏ «سخنان پسندیده مثل شان عسل است،‏ برای جانْ شیرین است و برای استخوانها شفادهنده.‏» (‏ امثال ۱۶:‏۲۴‏)‏ گزارش اجتناب کردن جِدعُون از منازعه با افرایمی‌ها،‏ نشانگر صحت این مثل می‌باشد.‏

جِدعُون که شدیداً درگیر جنگ با مِدیان بود از سبط افرایم تقاضای کمک کرد.‏ در خاتمهٔ جنگ،‏ مردان افرایم با خشم فراوان جِدعُون را محکوم کرده،‏ گفتند که چرا از همان آغاز جنگ ایشان را خبر نکرد.‏ گزارش کتاب مقدس نقل می‌کند که «[آنان] به سختی با وی منازعت کردند.‏» اما جِدعُون در پاسخ ایشان گفت:‏ «الآن من بالنسبه به کار شما چه کردم؟‏ مگر خوشه‌چینی افرایم از میوه‌چینی اَبیعَزَر بهتر نیست؟‏ به دست شما خدا دو سردار مدیان،‏ یعنی غُراب و ذِئب را تسلیم نمود و من مثل شما قادر بر چه کار بودم؟‏» (‏ داوران ۸:‏۱-‏۳‏)‏ جِدعُون با سخنان سنجیدهٔ خود به مردان افرایم آرامش‌خاطر داد و از بروز جنگی فاجعه‌آمیز میان اسباط اسرائیل جلوگیری کرد.‏ مردان افرایم احتمالاً انسانهایی خود بزرگ بین و مغرور بودند.‏ با وجود این،‏ جِدعُون سعی کرد که قضیه را به صلح و سلامتی خاتمه دهد.‏ در موارد مشابه،‏ آیا ما نیز می‌توانیم از سرمشق جِدعُون پیروی کنیم؟‏

ممکن است دیگران بکرّات از ما عصبانی شده،‏ نهایتاً از شخص ما منزجر گردند و یا حتی شروع به خصومت‌ورزی کنند.‏ در چنین مواقعی،‏ باید احساسات آنان را در نظر بگیریم و سعی کنیم افکارشان را درک کنیم.‏ آیا خود ما تا حدی باعث به وجود آمدن چنین احساساتی در ایشان نبوده‌ایم؟‏ در آن صورت،‏ باید اذعان کنیم که ما نیز سبب پدید آمدن اختلاف بوده‌ایم و همچنین باید از بابت تقصیر خود ابراز تأسف کنیم.‏ سخنان سنجیده در این مواقع می‌تواند به رابطهٔ میان دو شخص بهبود بخشد.‏ (‏ یعقوب ۳:‏۴‏)‏ احساسات بعضی اشخاص ممکن است جریحه‌دار شده باشد.‏ ما باید اینگونه اشخاص را صرفاً تسلی داده،‏ از محبت خود مطمئن گردانیم.‏ کتاب مقدس می‌گوید:‏ «از نبودن هیزم آتش خاموش می‌شود،‏ و از نبودن نمّام منازعه ساکت می‌گردد.‏» (‏ امثال ۲۶:‏۲۰‏)‏ بلی،‏ سخنان سنجیده توأم با محبت و داشتن انگیزهٔ صحیح می‌تواند ‹خشم دیگران را برگرداند› و ایشان را از لحاظ عاطفی شفا دهد.‏—‏امثال ۱۵:‏۱‏.‏

پولس رسول ما را ترغیب می‌کند و می‌گوید:‏ «اگر ممکن است بقدر قوّهٔ خود با جمیع خلق به صلح بکوشید.‏» (‏ رومیان ۱۲:‏۱۸‏)‏ حقیقت امر،‏ آن است که ما نمی‌توانیم بر احساسات دیگران تسلط داشته باشیم؛‏ اما می‌توانیم هر آنچه از دستمان برمی‌آید به جهت برقراری و حفظ صلح انجام دهیم.‏ در مواقع بروز اختلافات،‏ نباید تحت تأثیر احساسات ناکامل خود و یا واکنش ناکامل دیگران قرار بگیریم بلکه باید پیشقدم شده،‏ اصول صحیح کتاب مقدس را به اجرا بگذاریم.‏ پس بگذار تحت هدایت و آموزش یَهُوَه به اختلافات رسیدگی کنیم تا به صلح و سعادت جاودانی دست یابیم.‏—‏اِشَعْیا ۴۸:‏۱۷‏.‏

‏[پاورقی]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۳۰]‏

آیا اصرار داریم که همهٔ امور طبق میل ما انجام پذیرد؟‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۳۱]‏

به منظور حل اختلافات،‏ بگذار به تقلید از سرمشق ابراهیم از حق خود بگذریم