فصل ۲۸
وفاداری بی‌نظیر یَهُوَه
۱، ۲. چرا می‌توان گفت که داود پادشاه طعم تلخ خیانت را چشیده بود؟
داود پادشاه طعم تلخ خیانت را چشیده بود. یک بار در طی دوران حکومت پرتلاطمش چند تن از اعضای قوم بر ضدّش توطئه کردند. گذشته از این، برخی از نزدیک‌ترین کسانش به او خیانت نمودند. برای مثال، نخستین همسرش که میکال نام داشت، در ابتدا او را «دوست می‌داشت،» و بی‌شک به او کمک می‌کرد تا وظایفش را به عنوان پادشاه به جا آورد. اما بعدها داود را حقیر شمرد و حتی او را «یک آدم ابله» نامید.—۱سموئیل ۱۸:۲۰؛ ۲سموئیل ۶:۱۶، ۲۰، تفسیری.
۲ مشاور خصوصی داود، اَخیتُوفَل به قدری مورد احترام بود که نصایحش را مثل کلام یَهُوَه می‌پذیرفتند. (۲سموئیل ۱۶:۲۳) اما بعدها همین شخص که محرم راز داود بود به او خیانت کرد و در توطئه‌ای که بر ضدّ او سازمان یافته بود شرکت نمود. طراح این توطئه چه کسی بود؟ اَبْشالُوم، پسر داود! این جوان فرصت‌طلب و دسیسه‌چین «دل مردان اسرائیل را فریفت،» و ادعای پادشاهی کرد. شورش اَبْشالُوم به قدری بالا گرفت که داود پادشاه برای نجات جانش مجبور به فرار شد.—۲سموئیل ۱۵:۱-۶، ۱۲-۱۷.
۳. داود از چه موضوعی اطمینان کامل داشت؟
۳ داود با وجود خیانت‌های اطرافیانش اطمینان کامل داشت که یَهُوَه در تمام مصیبت‌هایش به او وفادار باقی می‌ماند و گفت: «خدایا، تو نسبت به کسانی که به تو وفادارند، امین هستی.» (۲سموئیل ۲۲:۲۶، ترجمهٔ تفسیری) منظور از امین و وفادار چیست، و چرا می‌توان گفت که یَهُوَه والاترین نمونهٔ وفاداری است؟
وفاداری چیست؟
۴، ۵. الف) «وفاداری» چیست؟ ب) وفاداری موجودات بی‌جان چه تفاوتی با وفاداری انسان دارد؟
۴ «وفاداری» در زبان عبری کتاب مقدّس به معنای مهر فرد به چیزی یا کسی است و تا وقتی مقصودی را که برای آن چیز یا شخص در نظر دارد برآورده نشود، این مهر قطع نمی‌شود. چنین وفاداری‌ای فقط از روی حس وظیفه‌شناسی نیست بلکه از روی مهربانی و محبت است. مزمورنویسی ماه را «شاهد باوفایی در آسمان» می‌نامد زیرا هر شب در آسمان ظاهر می‌شود. (مزمور ۸۹:۳۷، تفس.) اما ماه هیچ گاه نمی‌تواند مانند انسان وفادار باشد زیرا وفاداری انسان از روی محبت است و محبت خصوصیتی است که اجرام بی‌جان فاقد آن هستند.
ماه شاهد باوفا نامیده شده است، اما فقط مخلوقات هوشمند می‌توانند حقیقتاً مانند یَهُوَه از خود وفاداری نشان دهند
۵ وفاداری به تعریف کتاب مقدّس خصوصیتی است که با مهر و صمیمیت همراه است. وفاداری یک شخص نسبت به شخص دیگر نشانگر آن است که بین آن دو پیوند و رابطهٔ عاطفی وجود دارد. چنین وفاداری‌ای مانند موج دریا که باد آن را به هر سو می‌کشاند، ناپایدار نیست بلکه با استواری و ثبات در مقابل سخت‌ترین دشواری‌ها مقاومت می‌کند.
۶. الف) آیا وفاداری در دنیای امروز به چشم می‌خورد، و کتاب مقدّس چگونه این نکته را نشان می‌دهد؟ ب) بهترین راه درک وفاداری چیست و چرا؟
۶ چنین وفاداری‌ای در دنیای امروز بسیار کمیاب است. بسیاری از اوقات، دوستان نزدیک آماده‌اند تا یکدیگر را ‹به نابودی بکشند.› و تعداد کسانی که همسر خویش را ترک می‌کنند رو به فزونی است. (امثال ۱۸:۲۴، تفس.؛ مَلاکی ۲:۱۴-۱۶) خیانت به قدری رواج پیدا کرده است که گاهی سخنان میکاه را به یادمان می‌آورد که گفته است: «هیچ آدم خوب و پرهیزکاری روی زمین یافت نمی‌شود.» (میکاه ۷:۲، تفس.) انسان‌ها اغلب وفادار نیستند، اما یَهُوَه نمونهٔ ممتاز این خصوصیت است. در حقیقت، بهترین راه درک وفاداری بررسی وفاداری یَهُوَه است که خود یک جنبهٔ والای محبت اوست.
وفاداری بی‌همتای یَهُوَه
۷، ۸. چرا می‌توان گفت که فقط یَهُوَه وفادار است؟
۷ وفاداری یَهُوَه بی‌نظیر است. به چه علّت؟ مگر برخی انسان‌ها و فرشته‌ها به نحو چشمگیری از خود وفاداری نشان نداده‌اند؟ (ایّوب ۱:۱؛ مکاشفه ۴:۸) مگر عیسی مسیح وفادارترین و ‹امین‌ترین› مخلوق یَهُوَه نیست؟ (اَعمال ۱۳:۳۵، انجیل شریف) پس چرا می‌توان گفت که وفاداری یَهُوَه بی‌نظیر است؟
۸ باید به خاطر داشت که وفاداری یکی از جنبه‌های محبت است. از آنجایی که «خدا محبت است» یا به عبارت دیگر وجودش مملوّ از محبت است، چه کسی بهتر از او می‌تواند کاملاً وفادار باشد؟ (۱یوحنّا ۴:۸) فرشتگان و انسان‌ها شاید بتوانند خصوصیات یَهُوَه را از خود نشان دهند اما فقط اوست که به والاترین شکل ممکن وفادار است. او که «قدیم‌الایّام» یا «وجود ازلی» خوانده می‌شود، در مقایسه با مخلوقات آسمانی و زمینی‌اش مدت زمان بسیار طولانی‌تری از خود محبت نشان داده است. (دانیال ۷:۹) از این رو، مظهر والای وفاداری است و هیچ یک از مخلوقاتش نمی‌تواند مانند او وفادار باشد. در زیر به چند نمونه از وفاداری‌های او اشاره می‌کنیم.
۹. چرا می‌توان گفت که یَهُوَه به قومش وفادار بود؟
۹ یَهُوَه «در تمام کارهایش عادل و مهربان» و وفادار است. (مزمور ۱۴۵:۱۷، تفس.) به چه شکل؟ مزمور ۱۳۶ پاسخگوی این پرسش است. در این مزمور تعدادی از اَعمال نجات‌بخش یَهُوَه منجمله نجات شگفت‌انگیز اسرائیلیان از میان دریای سرخ، ذکر شده است. جالب است که در تک تک آیات این مزمور برای تأکید، عبارت ‹رحمت یا وفاداری او تا ابدالآباد است،› تکرار می‌شود. این مزمور در میان آیاتی است که در کادر «پرسش‌هایی برای تعمّق» در صفحهٔ ۲۸۹ قید شده است. خواندن این مزمور ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد زیرا می‌بینیم که یَهُوَه از راه‌های گوناگون رحمت و وفاداری خویش را به قومش نشان داده است. آری، یَهُوَه به فریادهای کمک خادمان امینش با وفاداری گوش می‌دهد و در وقت معین، ایشان را نجات می‌بخشد. (مزمور ۳۴:۶) تا وقتی که آنان وفادار بمانند یَهُوَه نیز محبت و وفاداری خویش را از ایشان دریغ نخواهد کرد.
۱۰. یَهُوَه در مورد معیارهای خویش چگونه از خود وفاداری نشان می‌دهد؟
۱۰ علاوه بر این، نشانهٔ دیگر وفاداری یَهُوَه آن است که معیارهای خویش را زیر پا نمی‌گذارد. او مانند بعضی از انسان‌های خودسر، تابع هوس‌ها و امیال خود نیست و دیدگاهش در مورد خوب و بد هیچ گاه تغییر نمی‌کند. به عنوان مثال، هزاران سال است که دیدگاه او در بارهٔ اَعمالی همچون فالگیری و رابطه با ارواح، بت‌پرستی، و قتل هیچ تغییری نیافته است. او از زبان نبی خود اِشَعْیا می‌گوید: «تا به پیری شما من همان هستم.» (اِشَعْیا ۴۶:۴) از این رو، با اطمینان می‌توان گفت که اصول اخلاقی قید شده در کلام خدا واضح و روشن بوده، و پای‌بندی به آن‌ها مفید است.—اِشَعْیا ۴۸:۱۷-۱۹.
۱۱. با ذکر مثال نشان دهید که یَهُوَه خوش‌قول است.
۱۱ جنبهٔ دیگر وفاداری یَهُوَه را می‌توان در خوش‌قولی او دید. او وقتی رویدادی را پیشگویی می‌کند بی‌شک به وقوع می‌پیوندد. از این رو می‌گوید: «کلام من نیز هنگامی که از دهانم بیرون می‌آید بی‌ثمر نمی‌ماند، بلکه مقصود مرا عملی می‌سازد و آنچه را اراده کرده‌ام انجام می‌دهد.» (اِشَعْیا ۵۵:۱۱، تفس.) خوش‌قولی یَهُوَه نشانگر وفاداری او به قومش است. او هیچ گاه آنان را چشم‌انتظار چیزی نگاه نمی‌دارد که قصد انجام آن را ندارد. سابقهٔ یَهُوَه از این نظر به قدری خوب است که خادمش یوشَع گفت: «او به تمام وعده‌های نیکویی که به قوم اسرائیل داده بود وفا کرد.» (یوشَع ۲۱:۴۵، تفس.) پس می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه هیچ گاه بدقولی نخواهد کرد.—اِشَعْیا ۴۹:۲۳؛ رومیان ۵:۵.
۱۲، ۱۳. از چه جهاتی می‌توان گفت که رحمت و وفاداری یَهُوَه ابدی است؟
۱۲ همان طور که پیش از این اشاره شد، به گفتهٔ کتاب مقدّس رحمت و وفاداری یَهُوَه ابدی است. (مزمور ۱۳۶:۱) از چه جهاتی؟ به عنوان مثال، او گناهان انسان‌ها را تا ابد می‌بخشد. همان طور که در فصل ۲۶ دیدیم، یَهُوَه اشتباهات گذشتهٔ ما را که بخشیده است دوباره مطرح نمی‌سازد. از آنجایی که ‹همه گناه کرده‌ایم و از جلال خدا قاصر می‌باشیم،› باید سپاسگزار باشیم که رحمت و وفاداری یَهُوَه ابدی است.—رومیان ۳:۲۳.
۱۳ وفاداری یَهُوَه را از یک جهت دیگر نیز می‌توان ابدی نامید. در کلام او آمده است که شخص عادل «همچون درختی است که در کنار نهرهای آب کاشته شده و به موقع میوه می‌دهد و برگ‌هایش هرگز پژمرده نمی‌شود؛ کارهای او همیشه ثمربخش است.» (مزمور ۱:۳، تفس.) درخت سرسبز و بزرگی را تصوّر کنید که برگ‌هایش هیچ گاه پژمرده نمی‌گردد! ما نیز اگر حقیقتاً به کلام خدا دلبستگی داشته باشیم، عمری طولانی، و زندگی‌ای پرثمر و همراه با آرامش خواهیم داشت. برکاتی که یَهُوَه با وفاداری به خادمان امینش می‌دهد همیشگی و ابدی است. آری، در دنیای پرعدلی که یَهُوَه برپا خواهد ساخت، انسان‌های مطیع تا ابد از رحمت و وفاداری او برخوردار خواهند شد.—مکاشفه ۲۱:۳، ۴.
یَهُوَه خادمانش را ترک نمی‌کند
۱۴. یَهُوَه وفاداری خادمانش را چگونه پاسخ می‌دهد؟
۱۴ یَهُوَه بارها وفاداری خویش را ثابت کرده است. از آنجایی که او کاملاً تغییرناپذیر است، وفاداری‌اش نسبت به خادمانش نیز هرگز متزلزل نمی‌گردد. مزمورنویسی در این باره می‌گوید: «از دوران جوانی تا امروز که پیر هستم ندیده‌ام که انسان نیکوکار را خداوند ترک گفته باشد و فرزندانش گرسنه و محتاج نان باشند! زیرا خداوند انصاف را دوست دارد و عزیزان خود را ترک نمی‌کند.» (مزمور ۳۷:۲۵، ۲۸، تفس.) درست است که او آفریدگار ما و به همین دلیل شایستهٔ پرستش است. (مکاشفه ۴:۱۱) اما چون وفادار است همهٔ اَعمالی را که ما از روی وفاداری برای او انجام می‌دهیم گرامی می‌دارد.—مَلاکی ۳:۱۶، ۱۷.
۱۵. توضیح دهید که رفتار یَهُوَه با اسرائیل باستان چگونه نشانهٔ وفاداری اوست.
۱۵ یَهُوَه بارها از روی محبت به یاری قوم درمانده‌اش شتافته است. مزمورنویسی در این باره می‌گوید: «او عزیزان خود را حفظ می‌کند،» و ایشان را از دست شریران می‌رهاند. (مزمور ۹۷:۱۰، تفس.) به عنوان مثال، طرز رفتارش با قوم اسرائیل را در نظر بگیریم. اسرائیلیان پس از آن که با معجزه از طریق دریای سرخ نجات یافتند، در سرودی به یَهُوَه گفتند «قوم خود را که بازخرید نموده‌ای با رحمت» یا وفاداری رهبری خواهی فرمود. (خروج ۱۵:۱۳، تفس.) رهایی اسرائیلیان از طریق دریای سرخ بی‌شک نشانهٔ محبت وفادارانهٔ یَهُوَه بود. به همین خاطر، موسی به اسرائیلیان گفت: «شما کوچک‌ترین قوم روی زمین بودید، پس او شما را به سبب اینکه قومی بزرگ‌تر از سایر قوم‌ها بودید برنگزید و محبت نکرد، بلکه به این دلیل است که او شما را دوست داشت و می‌خواست عهد خود را که با پدرانتان بسته بود به جا آورد. به همین دلیل است که او شما را با چنین قدرت و معجزات عجیب و بزرگی از بردگی در مصر رهانید.»—تثنیه ۷:۷، ۸، تفسیری.
۱۶، ۱۷. الف) اسرائیلیان چگونه از خود بی‌شرمانه ناسپاسی نشان دادند، اما یَهُوَه چگونه به آنان رحمت کرد؟ ب) چگونه اغلب اسرائیلیان نشان دادند که دیگر «چاره‌ای» برایشان نماند، و این امر چه درس عبرتی است برای ما؟
۱۶ قوم اسرائیل به طور کلّی قدر محبت یَهُوَه را ندانست، زیرا پس از رهایی‌شان از مصر «بار دیگر نسبت به خدای متعال گناه ورزیدند و در صحرا از فرمان او سر پیچیدند.» (مزمور ۷۸:۱۷، تفس.) آنان در طی صدها سال بارها سر به شورش برداشتند، و به یَهُوَه پشت کرده به خدایان کاذب و بت‌پرستی روی آوردند که جز ابتذال و فساد حاصلی برایشان نداشت. با این همه، یَهُوَه نه تنها پیمان خویش را با ایشان نشکست بلکه از طریق اِرْمیای نبی از آنان درخواست نمود: «ای قوم گناهکار من، نزد من برگرد، چون من با گذشت و دلسوزم و تا ابد از تو خشمگین نمی‌مانم.» (اِرْمیا ۳:۱۲، تفس.) اما همان طور که در فصل ۲۵ بدان اشاره کردیم اغلب اسرائیلیان به درخواست او پاسخ مثبت ندادند. و حتی «انبیای خدا را مسخره کرده، به پیام آن‌ها گوش ندادند و به ایشان اهانت نمودند تا اینکه خشم خداوند بر آن‌ها افروخته شد به حدّی که دیگر برای قوم چاره‌ای نماند.»—۲تواریخ ۳۶:۱۵، ۱۶، تفسیری.
۱۷ ما از این موضوع چه می‌آموزیم؟ اینکه وفاداری یَهُوَه کورکورانه و از روی ساده‌لوحی نیست. او پراحسان است و تا جای ممکن رحمت خود را از کسی دریغ نمی‌کند، اما وقتی که شخص خطاکار به هیچ وجه نخواهد دست از شرارت بردارد، مطابق معیارهای عادلانه‌اش او را مجازات می‌نماید، زیرا همان طور که به موسی گفت: «گناه را هرگز بی‌سزا نخواهد گذاشت.»—خروج ۳۴:۶، ۷.
۱۸، ۱۹. الف) چرا می‌توان گفت که یَهُوَه با مجازات شریران وفاداری خویش را ثابت می‌کند؟ ب) یَهُوَه از چه طریقی وفاداری خویش را به خادمانش که در راه خدمت به او به قتل رسیده‌اند نشان خواهد داد؟
۱۸ مجازات شریران خود نشانهٔ وفاداری یَهُوَه است. به چه دلیل؟ یک دلیل آن را می‌توان در فرمان‌هایی که یَهُوَه در کتاب مکاشفه به هفت فرشته می‌دهد یافت: «بروید و هفت جام غضبِ خدا را بر زمین خالی کنید.» هنگامی که فرشتهٔ سوّم پیالهٔ خود را «بر رودخانه‌ها و چشمه‌ها» می‌ریزد آن‌ها به خون تبدیل می‌شوند. سپس فرشته به یَهُوَه می‌گوید: «ای خدای پاک که هستی و بودی، این مردم سزاوار چنین مجازاتی هستند، زیرا خلق تو و انبیا را کشتند و زمین را با خونشان رنگین ساختند. حال، زمان آن است که خون ایشان را بریزی، چون حقشان است.»—مکاشفه ۱۶:۱-۶، تفسیری.
یَهُوَه کسانی را که به دلیل وفاداری به او کشته شده‌اند به خاطر می‌سپارد و رستاخیز می‌بخشد
۱۹ توجه کنید که فرشتهٔ یَهُوَه در اینجا محکومیت شریران را اعلام می‌کند. یَهُوَه با نابود ساختن شریران وفاداری خود را به خادمانش نشان می‌دهد. بسیاری از ایشان در راه خدمت به او به دست شریران به قتل رسیده‌اند. یَهُوَه با وفاداری تمام چنین خادمان امینی را در خاطر زنده نگاه می‌دارد و مشتاق است که آنان را دوباره ببیند. از این رو، در کتاب مقدّس آمده است که قصد دارد ایشان را رستاخیز دهد. (ایّوب ۱۴:۱۴، ۱۵) یَهُوَه خادمان وفادار خویش را پس از مرگ ایشان فراموش نمی‌کند بلکه «همه نزد او زنده هستند.» (لوقا ۲۰:۳۷، ۳۸) او با رستاخیز دادن کسانی که در خاطر دارد، به نحو بارزی وفاداری خویش را به اثبات می‌رساند.
برنارد لُمِس (بالا) و وُلفگانگ کوسِرُ (وسط) توسط نازی‌ها اعدام شدند
موزِز نیاموسوآ توسط افراد یک گروه سیاسی با نیزه به قتل رسید
محبت وفادارانهٔ یَهُوَه راه نجات را می‌گشاید
۲۰. منظور از ‹ظروف مورد رحمت› چه کسانی است، و یَهُوَه چگونه وفاداری خویش را به ایشان نشان می‌دهد؟
۲۰ یَهُوَه در سراسر تاریخ بشر، وفاداری شگرف خویش را به انسان‌های باایمان نشان داده است. هزاران سال است که او ‹ظروف مورد غضب را که برای هلاکت آماده شده‌اند با بردباری بسیار تحمّل می‌کند.› به چه دلیل؟ «تا بتواند جلال خود را بر ظروف مورد رحمت معلوم گرداند، ظروفی که آنان را پیشاپیش برای جلال آماده کرده است.» (رومیان ۹:۲۲، ۲۳، ترجمهٔ هزارهٔ نو) منظور از ‹ظروف مورد رحمت› کسانی است که پذیرای راستی هستند و توسط روح‌القدس مسح شده‌اند تا در کنار مسیح ملکوتش را به میراث برند. (متّیٰ ۱۹:۲۸) یَهُوَه با گشودن راه نجات برای این افراد، به ابراهیم وفادار ماند زیرا در عهدی که با او بسته بود وعده داده بود: ‹نسل تو موجب برکت همهٔ قوم‌های جهان خواهند گشت، زیرا تو مرا اطاعت کرده‌ای.»—پیدایش ۲۲:۱۸، تفسیری.
وفاداری یَهُوَه امکان برخورداری از آینده‌ای مطمئن را برای خادمانش فراهم ساخته است
۲۱. الف) یَهُوَه چگونه وفاداری خویش را به «گروه عظیم» که امید دارند از «مصیبت عظیم» نجات یابند، نشان می‌دهد؟ ب) وفاداری یَهُوَه شما را به چه کاری برمی‌انگیزد؟
۲۱ یَهُوَه وفاداری خویش را به «گروه عظیم» نیز نشان داده است. اینان کسانی هستند که از «مصیبت عظیم» نجات خواهند یافت و تا ابد در بهشت روی زمین زندگی خواهند کرد. (مکاشفه ۷:۹، ۱۰، ۱۴) یَهُوَه با وجود ناکاملی خادمانش با وفاداری به ایشان فرصت می‌دهد تا در بهشت روی زمین تا ابد زندگی کنند. از چه طریقی؟ از طریق والاترین مظهر وفاداری یَهُوَه یعنی فرستادن عیسی مسیح و نجات ما از چنگال گناه و مرگ. (یوحنّا ۳:۱۶؛ رومیان ۵:۸) وفاداری یَهُوَه تشنگان عدالت را به سوی او می‌کشد. (اِرْمیا ۳۱:۳) آیا وفاداری عمیقی که یَهُوَه به ما نشان داده و می‌دهد ما را به او نزدیک‌تر نمی‌سازد؟ آرزوی همهٔ ماست که به او نزدیک‌تر شویم. پس بیایید قدر محبت او را بدانیم و با وفاداری و عزمی راسخ به او خدمت کنیم.