«همسایهات را همچون خویشتن محبت نما»
«دوّمین حکم . . . [این] است: ‹همسایهات را همچون خویشتن محبت نما.›»—مت ۲۲:۳۹.
۱، ۲. الف) دومین حکم بزرگی که عیسی بیان کرد چه بود؟ ب) در این مقاله چه سؤالاتی بررسی میشود؟
یکی از علمای دین یهود برای آزمایش عیسی از او چنین پرسید: «ای استاد، بزرگترین حکم شریعت کدام است؟» چنان که در مقالهٔ قبل گفته شد، عیسی پاسخ داد: «نخستین و بزرگترین حکم» این است: «خداوندْ خدای خود را با تمامی دل و با تمامی جان و با تمامی فکر خود محبت نما.» سپس گفت: «دوّمین حکم نیز همچون حکم نخستین، مهم است: ‹همسایهات را همچون خویشتن محبت نما.›»—مت ۲۲:۳۴-۳۹.
۲ عیسی گفت که باید همسایهمان را همچون خویشتن محبت کنیم. از این رو، مهم است از خود سؤال کنیم: همسایهٔ من کیست؟ چگونه به همسایهام محبت کنم؟
همسایهٔ من کیست؟
۳، ۴. الف) عیسی در پاسخ به سؤال «همسایهٔ من کیست؟» چه حکایتی را بیان کرد؟ ب) مرد سامری چگونه به مرد نیمهجان کمک کرد؟ (تصویر اول مقاله ملاحظه شود.)
۳ شاید فکر کنیم که «همسایه» فقط کسی است که در نزدیکی ما زندگی میکند و دوستی مهربان است. (امث ۲۷:۱۰) شخصی که خود را عادل میشمرد، از عیسی این سؤال را پرسید: «همسایهٔ من کیست؟» عیسی در پاسخ به او حکایت سامری نوعدوست را بیان کرد. (لوقا ۱۰:۲۹-۳۷ خوانده شود.) در این حکایت آمده است که راهزنان به مردی یهودی حمله کرده، اموالش را غارت میکنند، او را کتک میزنند و نیمهجان رهایش میکنند. کاهنی اسرائیلی و سپس لاویای که از آن جاده عبور میکردند، بیاعتنا از کنار آن مرد میگذرند؛ از آنان انتظار میرفت که همچون همسایهای نیکو به آن مرد کمک کنند ولی چنین نکردند. برعکس، مردی سامری بلافاصله به کمک آن مرد شتافت. سامریان قومی بودند که به شریعت موسی اعتقاد داشتند اما اکثر یهودیان و سامریان از یکدیگر نفرت داشتند.—یو ۴:۹.
۴ آن سامری بر زخمهای آن مرد شراب ریخت، روغن مالید و آنها را بست. سپس او را به کاروانسرایی برد و به صاحب آن دو دینار داد تا از او مراقبت کند که دستمزد دو روز کارگر بود. (مت ۲۰:۲) به وضوح میتوان دید که همسایهٔ آن مرد چه کسی بود. بلی از حکایت عیسی میآموزیم که به همسایهٔ خود ترحّم و محبت کنیم.
۵. خادمان یَهُوَه در یکی از فجایع طبیعی اخیر چگونه به همسایهٔ خود محبت کردند؟
۵ امروزه اغلبِ انسانها همچون سامری نوعدوست عمل نمیکنند. به ویژه در این «روزهای آخر» که بسیاری از انسانها بیعاطفه، بیرحم و متنفر از نیکویی میباشند. (۲تیمو ۳:۱-۳) برای مثال، توفان سندی در اواخر اکتبر ۲۰۱۲ به شهر نیویورک اصابت کرد. بسیاری از مردم در اثر خرابی قسمتی از شهر، آب و برق و نیازهایی ضروری نداشتند. متأسفانه عدهای اموال آنان را غارت کردند. در همان منطقه، شاهدان یَهُوَه ترتیبی دادند که به همایمانانشان و دیگر مردم کمک کنند چون به همسایهٔ خود محبت دارند. حال، برای محبت به همسایه چه راههای دیگری وجود دارد؟
چگونه به همسایهام محبت کنم؟
۶. خدمت موعظه چه ارتباطی با محبت به همسایه دارد؟
۶ با کتاب مقدّس به مردم کمک کنید. ما «آن دلگرمی که کتب مقدّس میبخشد» به مردم موعظه میکنیم. (روم ۱۵:۴) در واقع وقتی حقایق کتاب مقدّس را در خدمت موعظه به مردم آموزش میدهیم، به همسایهمان محبت میکنیم. (مت ۲۴:۱۴) حقیقتاً که چه افتخار بزرگی است که پیام پادشاهی ‹خدای امیدبخش› را اعلام کنیم!—روم ۱۵:۱۳.
۷. قانون طلایی چیست و پیروی از آن چه ثمرهای دارد؟
۷ از قانون طلایی پیروی کنید. عیسی در سخنرانی بالای کوه چنین بیان کرد: «با مردم همانگونه رفتار کنید که میخواهید با شما رفتار کنند. این است خلاصهٔ تورات و نوشتههای انبیا.» (مت ۷:۱۲) «تورات،» اشاره به کتابهای پیدایش تا تثنیه و «نوشتههای انبیا،» اشاره به کتب نبوی متون عبرانی دارد. وقتی با دیگران طبق قانون طلایی رفتار کنیم، در واقع مطابق با اصلی که در «تورات» و «نوشتههای انبیا» آمده است، عمل میکنیم. در این کتابها میخوانیم که خدا از ما میخواهد به دیگران محبت کنیم. یَهُوَه از طریق اِشَعْیا گفت: «انصاف را نگاه داشته، عدالت را جاری نمایید، . . . خوشا به حال انسانی که این را به جا آورد.» (اشع ۵۶:۱، ۲) در واقع با رفتار نیکو و منصفانه برکت فراوان مییابیم.
۸. چرا باید دشمنان خود را محبت کنیم و نتیجهٔ آن چیست؟
۸ دشمنان خود را محبت کنید. عیسی گفت: «شنیدهاید که گفته شده، ‹همسایهات را محبت نما و با دشمنت دشمنی کن.› امّا من به شما میگویم دشمنان خود را محبت نمایید و برای آنان که به شما آزار میرسانند، دعای خیر کنید، تا پدر خود را که در آسمان است، فرزندان باشید.» (مت ۵:۴۳-۴۵) پولُس رسول نیز به نکتهای مشابه اشاره کرد. او نوشت: «اگر دشمنت گرسنه باشد، به او خوراک بده، و اگر تشنه باشد، به او آب بنوشان.» (روم ۱۲:۲۰؛ امث ۲۵:۲۱) طبق شریعت موسی، وقتی اسرائیلیای میدید که الاغِ دشمنش زیر بار خوابیده است، موظف بود به کمک دشمنش بشتابد و الاغ را از زیر بار رهایی دهد. (خرو ۲۳:۵) با کمک به دشمنش، احتمالاً کدورتها از بین میرفت و جای آن را محبت و دوستی میگرفت. محبت ما شاهدان یَهُوَه به دشمنانمان باعث میشود که دل بسیاری از آنان نرم شود؛ حتی ممکن است برخی از آنانی که ما را شدیداً آزار میدهند، به پرستش حقیقی بپیوندند!
۹. عیسی در رابطه با ایجاد صلح با همایمانمان چه پندی داد؟
۹ «در پی صلح با همگان باشید.» (عبر ۱۲:۱۴، عهد جدید بر اساس کتاب مقدّس اورشلیم) البته واژهٔ «همگان،» همایمانانمان را نیز در بر میگیرد زیرا عیسی گفت: «اگر هنگام تقدیم هدیهات بر مذبح، بهیاد آوردی که برادرت از تو چیزی به دل دارد، هدیهات را بر مذبح واگذار و نخست برو و با برادر خود آشتی کن و سپس بیا و هدیهات را تقدیم نما.» (مت ۵:۲۳، ۲۴) وقتی به همایمانانمان محبت و برای ایجاد رابطهٔ صلحآمیز سریع اقدام کنیم، خدا ما را برکت میدهد.
۱۰. چرا نباید عیبجویی کنیم؟
۱۰ عیبجویی نکنید. عیسی گفت: «داوری نکنید تا بر شما داوری نشود. زیرا به همانگونه که بر دیگران داوری کنید، بر شما نیز داوری خواهد شد و با همان پیمانه که وزن کنید، برای شما وزن خواهد شد. چرا پَرِ کاهی را در چشم برادرت میبینی، امّا از چوبی که در چشم خود داری غافلی؟ چگونه میتوانی به برادرت بگویی، ”بگذار پَرِ کاه را از چشمت بهدر آورم،“ حال آنکه چوبی در چشم خود داری؟ ای ریاکار، نخست چوب را از چشم خود بهدرآر، آنگاه بهتر خواهی دید تا پَرِ کاه را از چشم برادرت بیرون کنی.» (مت ۷:۱-۵) این تشبیه پرقدرت نشان میدهد که نباید در پی عیبهای کوچک دیگران باشیم، زیرا ممکن است خودمان عیبهایی بزرگ داشته باشیم!
بهترین طریق محبت کردن
۱۱، ۱۲. بهترین طریق محبت به همسایه چیست؟
۱۱ ما به طرق مختلف میتوانیم به همسایهمان محبت کنیم. با این حال، عیسی به ما تعلیم داد که بهترین طریق محبت کردن به انسانها موعظهٔ خبر خوش پادشاهی خداست. (لو ۸:۱) عیسی به پیروانش چنین فرمان داد: «همهٔ قومها را شاگرد سازید.» (مت ۲۸:۱۹، ۲۰) با انجام دادن این مأموریت به همسایهمان کمک میکنیم که راه عریض هلاکت را ترک کرده، در راه تنگ که به زندگی ابدی میانجامد، قدم بردارد. (مت ۷:۱۳، ۱۴) بدون شک، چنین تلاشهایی به برکت میانجامد.
۱۲ ما نیز همچون عیسی به مردم کمک میکنیم تا به نیاز خود به خدا پی ببرند. (مت ۵:۳) ما نیاز روحانیشان را با رساندن «انجیل خدا» برآورده میکنیم. (روم ۱:۱) کسانی که خبر خوش را بپذیرند، از طریق فدیهٔ قربانی عیسی با خدا آشتی میکنند. (۲قر ۵:۱۸، ۱۹) بلی، خدمت موعظه بهترین طریقِ محبت به همسایه است.
۱۳. از اعلام خبر خوش پادشاهی خدا چه احساسی دارید؟
۱۳ با بازدیدهای ثمربخش و آموزش کتاب مقدّس به مردم کمک میکنیم که مطابق با معیارهای عادل خدا زندگی کنند. این کار به آنان کمک میکند تا در زندگی خود تغییراتی چشمگیر به وجود آورند. (۱قر ۶:۹-۱۱) وقتی میبینیم خدا چگونه «پاکدلان» را کمک میکند تا در خود تغییراتی ضروری به وجود آورند و با او دوستیای صمیمی برقرار کنند، بسیار شاد میشویم. (مت ۵:۸) تعلیم کتاب مقدّس، به مردم کمک میکند تا به جای یأس و ناامیدی شادی یابند و به جای نگرانیهای غیرضروری، به یَهُوَه اعتماد کنند. مشاهدهٔ پیشرفت روحانی این عزیزان بسیار شادیبخش است! آیا بهترین طریق محبت به همسایه اعلام پادشاهی خدا نیست؟
توصیف الهامی دربارهٔ محبت
۱۴. پولُس محبت را در ۱قُرِنتیان ۱۳:۴-۸ چگونه بیان کرد؟
۱۴ محبت کردن به همسایه مطابق با سخنان پولُس رسول، مانع بروز بسیاری از مشکلات میشود و به خشنودی یَهُوَه، شادی و برکات میانجامد. (۱قُرِنتیان ۱۳:۴-۸ خوانده شود.) بیایید به طور کوتاه، سخنان پولُس رسول را در رابطه با محبت بررسی کنیم و ببینیم چگونه میتوانیم سخنانش را در رابطه با همسایهٔ خود به کار گیریم.
۱۵. الف) چرا باید صبور و مهربان باشیم؟ ب) چرا باید از حسادت و فخرفروشی بپرهیزیم؟
۱۵ «محبت بردبار و مهربان است.» درست همان طور که خدا با انسانهای ناکامل صبور و مهربان است، ما نیز باید نسبت به کسانی که به ما خطا میکنند، صبور و مهربان باشیم، حتی اگر با بیفکری یا گستاخی رفتار کنند. «محبت حسد نمیبرد،» پس محبت حقیقی مانع طمع ورزیدن به اموال و امتیازات دیگران در جماعت میشود. علاوه بر آن، اگر محبت داشته باشیم، فخرفروشی نخواهیم کرد و کبر و غرور نخواهیم داشت، چون که «چشم مغرور و دل متکبّر، چراغ شرارت است و گناه محسوب میگردد.»—امث ۲۱:۴، مژده برای عصر جدید.
۱۶، ۱۷. طبق ۱قُرِنتیان ۱۳:۵، ۶، چگونه باید به همسایهٔ خود محبت کنیم؟
۱۶ محبت، ما را برمیانگیزاند که با همسایهٔ خود رفتاری شایسته داشته باشیم. نباید به همسایهٔ خود دروغ گوییم و از اموال او بدزدیم بلکه باید از هر عملی که به شکستن قوانین و اصول یَهُوَه میانجامد، دوری ورزیم. محبت همچنین باعث میشود که فقط به فکر خود نباشیم بلکه به فکر دیگران نیز باشیم.—فیلیپ ۲:۴.
۱۷ محبت حقیقی به آسانی خشمگین نمیشود و «کینه به دل نمیگیرد.» پس هر گاه دیگران عملی نامهربانانه انجام دهند، باید آن را به فراموشی سپرد. (۱تسا ۵:۱۵) اگر کینه به دل گیریم به آتش زیر خاکستری تبدیل میشود که به ضرر خود و دیگران میانجامد و موجب ناخرسندی یَهُوَه میشود. (لاو ۱۹:۱۸) محبت باعث میشود با حقیقت شادی کنیم و ‹از بدی مسرور نشویم؛› حتی اگر دشمن ما مورد بدرفتاری و ظلم قرار گیرد، از آن شاد نمیشویم.—امثال ۲۴:۱۷، ۱۸ خوانده شود.
۱۸. از ۱قُرِنتیان ۱۳:۷، ۸ چه میآموزیم؟
۱۸ حال، سخنان بعدی پولُس رسول را در توصیف محبت در نظر گیرید. او گفت که محبت «با همه چیز مدارا میکند.» اگر کسی ما را رنجانده باشد و از ما طلب بخشش کند، محبت، ما را برمیانگیزاند که او را ببخشیم. محبت، به همهٔ کلام خدا «ایمان دارد» و برای خوراک روحانی سپاسگزار است. محبت، به همهٔ وعدههای کتاب مقدّس «امیدوار است» و ما را برمیانگیزاند که دلیل امیدمان را به دیگران بیان کنیم. (۱پطر ۳:۱۵، ۱۶) همچنین محبت، ما را برمیانگیزاند که در موقعیتهای سخت دعا کنیم و امید داشته باشیم که نتیجهای خوب حاصل میشود. حتی اگر کسی به ما گناه کند یا ما را تحت زجر و آزار یا دیگر آزمایشها قرار دهد، محبت باعث میشود که در همه چیز «پایداری» کنیم. علاوه بر آن، «محبت هرگز پایان نمیپذیرد.» کسانی که مطیع یَهُوَه میباشند به همسایهشان تا به ابد محبت خواهند کرد.
همواره همسایهات را همچون خویشتن محبت نما
۱۹، ۲۰. چه آیاتی ما را ترغیب میکند تا همواره به همسایهٔ خود محبت کنیم؟
۱۹ برای آن که از محبت کردن به همسایهٔ خود باز نایستیم، باید همواره به پند عیسی عمل کنیم که گفت: «همسایهات را همچون خویشتن محبت نما.» (مت ۲۲:۳۹) این محبت، شامل حال همهٔ انسانها میشود، نه فقط شامل حال قوم و نژاد خود. هم خدا و هم مسیح از ما انتظار دارند که به همسایهٔ خود محبت کنیم. اگر در موقعیتی خاص ندانیم که چه رفتاری با همسایهٔ خود داشته باشیم، میتوانیم روحالقدس را از خدا برای دریافت هدایتش تقاضا کنیم. این کار موجب خشنودی یَهُوَه میشود و به ما کمک میکند تا با همسایهمان رفتاری مهربانانه داشته باشیم.—روم ۸:۲۶، ۲۷.
۲۰ فرمان ‹محبت به همسایه همچون خویشتن،› «شریعت شاهانه» نامیده شده است. (یعقو ۲:۸) پولُس رسول پس از اشاره به برخی از فرامین شریعت موسوی چنین گفت: «هر حکم دیگری که باشد، همه در این کلام خلاصه میشود که ‹همسایهات را همچون خویشتن محبت نما.› محبت، به همسایهٔ خود بدی نمیکند؛ پس محبت تحقق شریعت است.» (روم ۱۳:۸-۱۰) پس نباید از محبت کردن به همسایه دست کشید.
۲۱، ۲۲. چرا باید خدا و همسایهٔ خود را محبت کنیم؟
۲۱ عیسی با گفتن این که پدرش «آفتاب خود را بر بدان و نیکان میتاباند و باران خود را بر پارسایان و بدکاران میباراند،» به ما کمک کرد تا درک کنیم همسایهٔ ما کیست. (مت ۵:۴۳-۴۵) همسایهٔ ما چه درستکار باشد چه بدکار، موظفیم به وی محبت کنیم. همان طور که در قبل ذکر شد، یک راه اصلی در محبت کردن به همسایه اعلام بشارت پادشاهی خداست. وقتی همسایهٔ ما به پیام کتاب مقدّس واکنش مثبت نشان دهد، به برکاتی بینظیر دست مییابد!
۲۲ دلایلی بسیار وجود دارد که یَهُوَه را بدون حدومرز محبت کنیم. همچنین میتوانیم به طرق بسیار به همسایهمان محبت کنیم. با محبت کردن به یَهُوَه و همسایهٔ خود از دو حکم بزرگ پیروی میکنیم. از همه مهمتر، باعث خشنودی یَهُوَه، پدر آسمانی خود میشویم.