گفتگو در زمینهٔ امور روحانی بناکننده است
«هیچ سخن بد از دهان شما بیرون نیاید، بلکه آنچه به حسب حاجت و برای بنا نیکو باشد تا شنوندگان را فیض رساند.» — اَفَسُسیان ۴:۲۹.
۱، ۲. الف) ارزش قوّهٔ تکلّم بشر چقدر است؟ ب) خادمان یَهُوَه از زبان خود چگونه مایلند استفاده کنند؟
به نقل از فرهنگنویسی: «قوّهٔ تکلّمِ بشر سرّی است بزرگ؛ هدیهایی است الٰهی که آن را معجزه میتوان نامید.» شاید این عطای الٰهی امری بدیهی تلقّی شود. ( یعقوب ۱:۱۷) اما مردم به ارزش این هدیه زمانی پی میبردند که یکی از عزیزانشان توانایی تکلّم کردن را در اثر سکتهٔ مغزی از دست داده باشد. جووان بعد از سکتهٔ مغزی شوهرش شرح میدهد: «من از گفتگو با شوهرم خیلی لذّت میبردم. اما بعد از این واقعه، کمبود گفتوشنود با او را حس میکنم.»
۲ گفتگو میتواند دوستی را استوار سازد، سوءتفاهم را برطرف کند، دلشکستگان را قوّت بخشد، ایمان را قوی سازد و به زندگی معنا بخشد. البته هر گفتگویی چنین نیست. سلیمان، پادشاه حکیم چنین اظهار کرد: «هستند کسانی که با حرفهای نسنجیدهٔ خود زخم زبان میزنند، ولی سخنان مرد دانا تسکیندهنده و شفابخش است.» ( امثال ۱۲:۱۸، ترجمهٔ تفسیری ) ما خادمان یَهُوَه سعی میکنیم که سخنمان تسکیندهنده و بناکننده باشد، نه دردآور. همچنین مایلیم از زبان خود چه در خدمت موعظه و چه در گفتگوهایمان بدرستی استفاده کنیم. در این رابطه مزمور نویس میگوید: «برای همیشه تو را ستایش خواهیم کرد، و تا ابد از تو سپاسگزار خواهیم بود.» — مزمور ۴۴:۸، ترجمهٔ تفسیری.
۳، ۴. الف) همهٔ ما در سخن گفتن با چه مشکلی روبرو هستیم؟ ب) به چه دلیل باید به سخنانمان توجه کنیم؟
۳ یعقوب شاگرد در مورد «زبان» هشدار میدهد که آن را «کسی از مردمان نمیتواند رام کند.» و یادآوری میکند که «همگی ما بسیار میلغزیم. و اگر کسی در سخن گفتن نلغزد، او مرد کامل است و میتواند عنان تمام جسد خود را بکشد.» ( یعقوب ۳:۲، ۸) هیچ یک از ما کامل نیست. به همین دلیل، هرچقدر هم که سعی و کوشش کنیم سخنانمان همیشه بناکننده و یا درخور ستایش آفریدگار نخواهد بود. پس باید یاد بگیریم که سنجیده سخن گوییم. از این گذشته، عیسی گفت: «لیکن به شما میگویم که هر سخن باطل که مردم گویند، حساب آن را در روز داوری خواهند داد. زیرا که از سخنان خود عادل شمرده خواهی شد و از سخنهای تو بر تو حکم خواهد شد.» ( متّیٰ ۱۲:۳۶، ۳۷) آری، خدای حقیقی حساب سخنانمان را از ما خواهد خواست.
۴ یک طریق برای پرهیز از سخن باطل گفتگوی روزانه در زمینهٔ امور روحانی است. با بررسی این مقاله یاد میگیریم که چطور امور روحانی را در سخنانمان بگنجانیم، در مورد چه موضوعاتی صحبت کنیم و از سخنان بناکننده چه فوایدی را به دست خواهیم آورد.
دل خود را بیازماییم
۵. دل چگونه نقش مهمی را در گفتگوهای بناکننده ایفا میکند؟
۵ اگر این واقعیت را بپذیریم که آنچه در دلمان است در سخنانمان نمایان میشود قدمی مثبت برداشتهایم. عیسی گفت: «زبان از آنچه دل را پر ساخته است سخن میگوید.» ( متّیٰ ۱۲:۳۴، انجیل شریف ) در واقع، ما در بارهٔ موضوعاتی صحبت میکنیم که برایمان اهمیت دارند. پس باید صادقانه از خود بپرسیم: ‹سخنان من چه تصویری از باطنم نشان میدهد؟ آیا با خانواده و همایمانانم همیشه پیرامون امور روحانی صحبت میکنم، یا پیرامون ورزش، لباس، فیلم، غذا، خرید و چیزهای پیش پا افتاده؟› شاید زندگی و افکارمان ناخواسته حولوحوش امور جزئی و کمارزش میچرخد. با تغییر دادن اولویتها، هم موضوعاتی که راجع به آنها گفتگو میکنیم مفید خواهد شد هم زندگیمان. — فیلِپّیان ۱:۱۰.
۶. تفکّر کردن چه تأثیری بر سخنانمان دارد؟
۶ فکر کردن به موضوعی که میخواهیم بیان کنیم طریق دیگری برای کیفیت بخشیدن به سخنانمان میباشد. اگر به خود چنین زحمتی دهیم صحبت کردن در مورد امور روحانی آسان خواهد بود. داود پادشاه که به این موضوع واقف بود، چنین سرود: «سخنان زبانم و تفکّر دلم منظور نظر تو باشد، ای خداوند که صخرهٔ من و نجاتدهندهٔ من هستی!» ( مزمور ۱۹:۱۴) و آساف مزمورنویس گفت: «در جمیع کارهای تو تأمّل خواهم کرد و در صنعتهای تو تفکّر خواهم نمود.» ( مزمور ۷۷:۱۲) اگر دلوذهن از حقیقت کلام خدا لبریز شده باشد به حتم سخنان تحسینآمیز میگوید. برای مثال اِرْمیا نتوانست از گفتن سخنانی که یَهُوَه به او تعلیم داده بود باز ایستد. ( اِرْمیا ۲۰:۹) ما هم اگر در امور روحانی تفکّر کنیم همچون اِرْمیا عمل خواهیم کرد. — ۱تیموتاؤس ۴:۱۵.
۷، ۸. گفتگوی چه موضوعاتی بناکننده میباشد؟
۷ اگر روزانه به امور روحانی بپردازیم به طور حتم موضوعات مختلفی برای گفتگوهای بناکننده خواهیم یافت. ( فیلِپّیان ۳:۱۶) مجمعها، کنگرهها، جلسات جماعت، نشریات مبنی بر کتاب مقدّس و بررسی آیهٔ روز و متن مربوط به آن گوهرهایی هستند که میتوانیم راجع به آن با دیگران سخن گوییم. ( متّیٰ ۱۳:۵۲) و حقیقتاً گفتگو در بارهٔ تجارب خدمت مسیحی بسیار تشویقکننده است!
۸ سلیمان پادشاه شیفتهٔ درختان، حیوانات، پرندگان و ماهیهای متنوعی بود که در اسرائیل یافت میشد. ( ۱پادشاهان ۴:۳۳) گفتگو در بارهٔ آفرینش خدا او را شاد میساخت. ما نیز میتوانیم در مورد آفریدههای خدا با یکدیگر صحبت کنیم. خادمان یَهُوَه موضوعات فراوانی برای گفتگو دارند، ولی برای یک شخص روحانی همیشه موضوعات روحانی هیجانانگیزترین مبحث است. — ۱قُرِنتیان ۲:۱۳.
«در آنها تفکّر کنید»
۹. پولُس چه پندی به فیلیپیان داد؟
۹ در صورتی سخنانمان دیگران را بنا میکند که موضوعات آن هماهنگ با پند پولُس به جماعت فیلِپّی باشد. او نوشت: «هر چه راست باشد و هر چه مجید و هر چه عادل و هر چه پاک و هر چه جمیل و هر چه نیکنام است و هر فضیلت و هر مدحی که بوده باشد، در آنها تفکّر کنید.» ( فیلِپّیان ۴:۸) نکاتی را که پولُس به آن اشاره کرد به قدری حیاتی بود که در پایان سخنش گفت «در آنها تفکّر کنید.» ما باید دل و ذهنمان را با آنها پر کنیم. پس بگذار ببینیم که چگونه میتوانیم هشت نکتهای را که پولُس به آن اشاره کرد در سخنانمان به کار گیریم.
۱۰. چگونه میتوانیم راستی و حقیقت را در سخنانمان بگنجانیم؟
۱۰ واژهٔ راست در این آیه به چیزی بیشتر از اطلاعات راست یا دروغ اشاره میکند. منظور اصلی، درستی و شرافت آن موضوع است، مثل حقیقت کلام خدا. بنابراین، وقتی در مورد حقایقی از کتاب مقدّس که در ما تأثیر گذاشته، و یا سخنرانیهایی که ما را به شوق آورده و یا پندی از کلام خدا که ما را یاری کرده است صحبت میکنیم موضوعات راست را مطرح میکنیم. همزمان «معرفت دروغ» را که ظاهری از حقیقت دارد رد میکنیم. ( ۱تیموتاؤس ۶:۲۰) و از غیبت و تعریف تجربههای خدمت مسیحیای که اثباتی از آن در دست نیست و شکوتردید را بر میانگیزد اجتناب میکنیم.
۱۱. چه موضوعات شایستهای را میتوانیم در گفتگوی خود بگنجانیم؟
۱۱ آنچه مجید یا بهتر بگوییم شایسته است به موضوعات مهم و باارزش اشاره میکند، نه موضوعات جزئی و پیشپاافتاده. این موضوعات شامل خدمت مسیحی، اهدافمان در این ایّام سخت و حفظ رفتار نیکو میباشد. وقتی در این امور گفتگو میکنیم مصمم میشویم تا با عزمی راسخ از لحاظ روحانی هوشیار باشیم، وفادار بمانیم و به موعظه بشارت ادامه دهیم. بدرستی که تجربههای جالب در خدمت مسیحی اثباتی بر ایّام آخر است و مهیاکنندهٔ گفتگوهای متنوع و تشویقکننده. — اَعمال ۱۴:۲۷؛ ۲تیموتاؤس ۳:۱-۵.
۱۲. با توجه به پند پولُس در رابطه با عدل و پاکی از چه گفتگوهایی میباید اجتناب کنیم؟
۱۲ واژهٔ عادل اشارهای به عدل از دیدگاه خداست؛ مقیاسی از معیارهای خدا. واژهٔ پاکی بر افکار و رفتارمان دلالت میکند. افترا، جوکهای زننده، کنایه و شوخیهای جنسی به هیچ وجه نباید در گفتگوهایمان جا باز کنند. ( اَفَسُسیان ۵:۳؛ کُولُسیان ۳:۸) هنگامی که در محل کار یا مدرسه چنین گفتگوهایی شروع میشود یک مسیحی حکیم به جای آنکه همرنگ جماعت شود آن جمع را ترک میکند.
۱۳. گفتگوهایی را مثل بزن که جمیل و نیکنام هستند.
۱۳ وقتی پولُس توصیه کرد که در هرچه جمیل و زیباست تفکّر کنند به موضوعاتی اشاره کرد که دوستداشتنی و خوشایند است و از محبت سرچشمه میگیرند یعنی متضاد نفرت، دلخوری و بگومگو. منظور از چیزهای نیکنام اطلاعات معتبر و نیک است. زندگینامهٔ خواهران و برادران وفادار که در مجلّات برج دیدهبانی و «بیدار شوید» ( انگل.) به چاپ میرسند از این گونه گزارشات میباشند. شاید مقالهای ایمانمان را قوی ساخته باشد. پس چرا با گفتگو در مورد آن دیگران را با خود سهیم نسازیم؟ همین طور شنیدن دستاوردهای روحانی دیگران بسیار تشویقکننده است. و ما میتوانیم با چنین صحبتهایی محبت و وحدت را در جماعت استوار سازیم.
۱۴. الف) صفات پسندیده چگونه در ما نمایان میشود؟ ب) چطور میتوانیم در سخنانمان نکات تحسینآمیز را بگنجانیم؟
۱۴ پولُس در مورد «هرچه فضیلت» است یا صفات خوب و پسندیده سخن راند. منظور از فضیلت احسان و نجابت است. ما باید با دقت و اصول الٰهی از زبانمان استفاده کنیم، و اجازه ندهیم که از راستی، پاکی و خوبی منحرف شود. واژهٔ مدح یعنی قابلتحسین، درخور ستایش. اگر گفتار خوبی شنیدی و یا متوجهٔ وفاداری شخصی در جماعت شدی، در مورد آن چه با خود شخص و چه با دیگران صحبت کن. پولُس رسول هم به دفعات به صفات خوب همایمانانش اشاره میکرد. ( رومیان ۱۶:۱۲؛ فیلِپّیان ۲:۱۹-۲۲؛ فِلیمون ۴-۷) همچنین موضوعات فراوانی برای گفتگوی بناکننده در مورد خلقت آفریدگار وجود دارد که حقیقتاً درخور ستایش است. — امثال ۶:۶-۸؛ ۲۰:۱۲؛ ۲۶:۲.
ایجاد گفتگوهای بناکننده
۱۵. بر طبق چه فرمانی والدین موظف هستند با فرزندانشان در مورد امور روحانی گفتگو کنند؟
۱۵ در تثنیه ۶:۶، ۷ نوشته شده: «این سخنانی که من امروز تو را امر میفرمایم، بر دل تو باشد. و آنها را به پسرانت به دقت تعلیم نما، و حین نشستنت در خانه، و رفتنت به راه، و وقت خوابیدن و برخاستنت از آنها گفتگو نما.» بر طبق این فرمان میبینیم که از والدین انتظار میرود تا با فرزندانشان در زمینهٔ امور روحانی گفتگو کنند.
۱۶، ۱۷. والدین مسیحی از یَهُوَه و ابراهیم چه درسی میآموزند؟
۱۶ یَهُوَه قبل از آنکه پسر خود عیسی را به زمین بفرستد به طور حتم با او در مورد مأموریتش کاملاً گفتگو کرده بود. عیسی به رسولان خود گفت: «پدری که مرا فرستاد، به من فرمان داد که چه بگویم و به چه چیز تکلّم کنم.» ( یوحنّا ۱۲:۴۹؛ تثنیه ۱۸:۱۸) ابراهیم پَطرِیارْخ میبایست ساعات بسیاری را با اسحاق در مورد اینکه یَهُوَه چگونه او و اجدادش را برکت داده است، به گفتگو پرداخته باشد. مسلّماً چنین گفتگوهایی به عیسی و اسحاق کمک کرد تا مطیع ارادهٔ خدا باشند. — پیدایش ۲۲:۷-۹؛ متّیٰ ۲۶:۳۹.
۱۷ فرزندانمان به گفتگوهای بناکننده نیازمندند. والدین میباید در برنامههای پرمشغلهٔ خود زمانی برای صحبت کردن با فرزندانش قرار دهند. شما ای والدین چرا ترتیبی نمیدهید تا حداقل یک بار در روز با هم غذا بخورید؟ وقت غذا و بعد از آن موقعیتی خواهد بود تا در امور روحانی و بناکنندهٔ خانواده به گفتگو بپردازید.
۱۸. تجربهایی نقل کن که ثمرهٔ گفتگوی والدین با فرزندانشان را نشان میدهد.
۱۸ آلِخاندرو، پیشگامی است ۲۳ ساله که در ۱۴ سالگی در شکوتردید قرار گرفت. او نقل میکند: «به دلیل تأثیر هممدرسهایها و آموزگارانم، در وجود خدا و معتبر بودن کتاب مقدّس به شک افتادم. والدینم صبورانه ساعات زیادی را با من به استدلال پرداختند. آن گفتگوها نه تنها کمکی بود تا در آن موقعیتِ مشکل بر شکوتردید خود فائق آیم بلکه مرا یاری کرد تا تصمیمات مهمی نیز در زندگی بگیرم.» آلِخاندرو اضافه میکند: «من هنوز با والدینم زندگی میکنم. برنامهٔ پرمشغلهٔ زندگی ما سدّی است میان گفتگوی من و پدرم. پس قرار گذاشتیم تا هفتهای یک بار با هم در محل کارش غذا بخوریم. من گفتگو با پدرم را حقیقتاً چیزی پرارزش میدانم.»
۱۹. چرا گفتگو در مورد امور روحانی برای همهٔ ما ضروری است؟
۱۹ آیا ما نیز برای موقعیتهایی که میتوانیم با همایمانمان به گفتگو بپردازیم ارزش قائلیم؟ چنین موقعیتهایی را میتوانیم در جلسات، خدمت موعظه، سفر و یا هنگامی که دور هم جمع میشویم به دست آوریم. پولُس مشتاق بود تا با مسیحیان در روم گفتگو کند. او نوشت: «زیرا بسیار اشتیاق دارم که شما را ببینم تا نعمتی روحانی به شما برسانم که شما استوار بگردید، یعنی تا در میان شما تسلّی یابیم از ایمان یکدیگر، ایمان من و ایمان شما.» ( رومیان ۱:۱۱، ۱۲) سرپرستی مسیحی به نام یوهانس اظهار کرد: «گفتگو با همایمانان در زمینهٔ امور روحانی نیاز حیاتی را برطرف میکند. دل را شاد و فشار زندگی را سبکتر میسازد. بارها از سالمندان تقاضا کردم تا گذشتهشان را برایم تعریف کنند و اینکه چه چیز به ایشان کمک کرده است تا وفادار بمانند. طی سالها با بسیاری گفتگو کردم و تجربههای یکایک آنان زندگی مرا غنی ساخته است.»
۲۰. با شخصی خجالتی چگونه باید گفتگو کرد؟
۲۰ حال اگر شخص مقابل نسبت به موضوع صحبت ما توجهی نشان ندهد چه باید کرد؟ نباید تسلیم شد. شاید بتوان در موقعیت دیگر با او صحبت کرد. سلیمان متوجه شد: «سخنی که بجا گفته شود مانند نگینهای طلاست که در ظرف نقرهای نشانده باشند.» ( امثال ۲۵:۱۱، تفس.) از طرفی، شاید آن شخص خجالتی باشد. کتاب امثال توضیح میدهد که فکرهای شخص در دلش مثل آب چاه عمیق است، اما شخص بادرایت آن را بیرون میکشد.a ( امثال ۲۰:۵) از همه مهمتر نباید اجازه داد که رفتار دیگران مانعی برای ابراز آنچه دلمان را به شوق آورده است شود.
فواید گفتگو در زمینهٔ امور روحانی
۲۱، ۲۲. چه فوایدی از گفتگو در مورد امور روحانی به دست میآوریم؟
۲۱ پولُس پند داد: «هیچ سخن بد از دهان شما بیرون نیاید، بلکه آنچه به حسب حاجت و برای بنا نیکو باشد تا شنوندگان را فیض رساند.» ( اَفَسُسیان ۴:۲۹؛ رومیان ۱۰:۱۰) شاید پیش کشیدن امور روحانی در گفتگو کار آسانی نباشد، اما ثمرات بسیاری را با خود به همراه میآورد. چنین گفتگوهایی ما را قادر خواهد ساخت تا در ایمانمان دیگران را با خود سهیم سازیم و برادری جهانیمان را بنا کنیم.
۲۲ پس بیاییم از هدیهٔ قوّهٔ تکلّم در راه بنای دیگران و ستایش خدا استفاده کنیم. گفتگوهای روحانی سبب خوشنودی ما و تشویق دیگران میشود. از همه مهمتر، دل یَهُوَه را شاد میسازد زیرا که او به سخنانمان توجه میکند و هنگامی که به درستی از زبانمان استفاده کنیم بسیار شاد میگردد. ( مزمور ۱۳۹:۴؛ امثال ۲۷:۱۱) وقتی که موضوع گفتگویمان امور روحانی باشد به حتم یَهُوَه ما را فراموش نخواهد کرد. کتاب مقدّس در اشاره به کسانی که در این زمان یَهُوَه را خدمت میکنند میگوید: «آنگاه کسانی که ترس خداوند را در دل داشتند، با یکدیگر به گفتگو نشستند و خداوند به گفتگوی آنان گوش داد و سخنان ایشان را شنید. سپس در کتابی که در حضور خداوند بود اسامی کسانی که ترس خداوند را در دل داشتند و نام او را گرامی میداشتند، نوشته شد.» ( مَلاکی ۳:۱۶، تفس.؛ ۴:۵) حقیقتاً چقدر حیاتی است که گفتگویمان بناکننده باشد!
[پاورقی]
a در اسرائیل بعضی از چاهها بسیار عمیق هستند. باستانشناسان در شهر جِبْعُون چاهی یافتند به عمق ۲۵ متر. آن چاه دارای راهپلّهای مارپیچی بود که این امکان را به وجود میآورد تا مردم برای کشیدن آب به عمق چاه بروند.
چگونه جواب میدهی؟
• سخنان ما چه تصویری از باطنمان نشان میدهد؟
• در مورد چه موضوعاتی میتوانیم صحبت کنیم که بناکنندهاند؟
• گفتگو در محیط خانواده و جماعت مسیحی چه اهمیتی دارد؟
• گفتگوهای بناکننده چه ثمراتی با خود به همراه میآورد؟
[تصاویر در صفحهٔ ۱۰]
سخنانی بناکننده است که در پیرامون این نکات باشد. . .
«هرچه راست»
«هرچه مجید»
‹هرچه درخور ستایش›
«هرچه نیکنام»
[سطرهای اعتبار]
Video cover, Stalin: U.S. Army photo;
Creator book cover, Eagle Nebula:
J. Hester and P. Scowen
(AZ State Univ.), NASA
[تصویر در صفحهٔ ۱۱]
وقت غذا موقعیتی است مناسب برای گفتگو در مورد امور روحانی