چگونه می‌توان به سعادت واقعی دست یافت؟‏

دالای‌لاما،‏ یکی از رهبران مذهبی بودایی گفت:‏ «من معتقدم که تنها هدف زندگی جستجوی سعادت است.‏» سپس توضیح داد که به عقیدهٔ او کسب سعادت می‌تواند به وسیلهٔ تعلیم و انضباط ذهن و دل میسر شود.‏ او افزود:‏ «تنها وسیله‌ای که برای کسب سعادت کامل به آن احتیاج داریم ذهن ماست.‏» در نظر او اعتقاد به خدا ضروری نیست.‏a

در مقابل،‏ می‌توان عیسی را در نظر گرفت.‏ او به خدا اعتقادی راسخ داشت و تعلیماتش در طی قرنهای متمادی تأثیر بسزائی بر زندگی صدها میلیون نفر داشته است.‏ عیسی خواهان خوشی و سعادت بشر بود.‏ او موعظهٔ مشهور بالای کوه خود را با ذکر نُه گفتار که هر یک با عبارت «خوشابحال .‏ .‏ .‏» آغاز می‌شوند،‏ شروع کرد.‏ (‏ متّیٰ ۵:‏⁠۱-‏۱۲‏)‏ در همان موعظه او به شنوندگان خود تعلیم داد که قلب و ذهن خود را بیازمایند و آنها را طاهر و تأدیب نمایند.‏ بدین معنی که افکار صلح‌جویانه،‏ پاک و مهرآمیز را جایگزین افکار خشونت‌آمیز،‏ غیراخلاقی و خودخواهانه کنند.‏ (‏ متّیٰ ۵:‏⁠۲۱،‏ ۲۲،‏ ۲۷،‏ ۲۸؛‏ ۶:‏⁠۱۹-‏۲۱‏)‏ همانطور که یکی از شاگردان او بعدها چنین نصیحت کرد که ما باید دربارهٔ چیزهای ‹راست،‏ مجید،‏ عادل،‏ پاک،‏ جمیل،‏ نیک‌نام و هر فضیلت و هر مدحی تفکّر کنیم.‏› —‏ فیلپّیان ۴:‏۸‏.‏

عیسی واقف بود که سعادت واقعی بستگی مستقیم به رابطهٔ فرد با دیگران دارد.‏ ما انسانها ذاتاً اجتماعی می‌باشیم.‏ بنابراین اگر از دیگران کناره بگیریم و یا دائماً با اطرافیان خود مجادله کنیم،‏ طعم سعادت واقعی را نخواهیم چشید.‏ فقط زمانی که به دیگران محبت بورزیم و یا محبت آنها را نسبت به خود حس کنیم می‌توانیم شاد باشیم.‏ بر طبق تعلیم عیسی رابطهٔ ما با خدا اساس این محبت است.‏ تعلیمات عیسی به خصوص در این نکته با تعلیمات دالای‌لاما متمایز است.‏ چون مطابق آموزش عیسی بشر بدون وابستگی به خدا نمی‌تواند واقعاً سعادتمند باشد.‏ دلیل آن چیست؟‏ —‏ متّیٰ ۴:‏۴؛‏ ۲۲:‏۳۷-‏۳۹‏.‏

تفکر دربارهٔ نیازهای روحانی

یکی از آن نُه گفتار این است:‏ «خوشا به حال کسانی که از فقر روحی خود آگاهند.‏» (‏ متّیٰ ۵:‏۳ انجیل شریف‏)‏ دلیل این گفتهٔ عیسی چه بود؟‏ ما بر خلاف حیوانات،‏ دارای نیازهای روحانی می‌باشیم و بصورت خدا آفریده شده‌ایم از اینرو قادریم تا اندازه‌ای صفات الهی همچون محبت،‏ انصاف،‏ رحمت و حکمت را در خود پرورش دهیم.‏ (‏ پیدایش ۱:‏⁠۲۷؛‏ میکاه ۶:‏۸؛‏ ۱یوحنّا ۴:‏۸‏)‏ یکی از نیازهای روحانی ما انسانها،‏ احتیاج به داشتن هدف در زندگی است.‏

چگونه می‌توان چنین نیازهای روحانی را برآورده کرد؟‏ چنین نیازهایی را نمی‌توان از طریق خَلسه و یا فقط درون‌نگری برآورده ساخت زیرا همانطور که عیسی گفت:‏ «انسان نه محض نان زیست می‌کند،‏ بلکه به هر کلمه‌ای که از دهان خدا صادر گردد.‏» (‏ متّیٰ ۴:‏⁠۴‏)‏ توجه کنید که به گفتهٔ عیسی،‏ خدا سرچشمه و منبع «هر کلمه‌ای» است که برای زندگی ما حیاتی می‌باشد.‏ در زندگی سؤالاتی وجود دارد که تنها با کمک خدا می‌توان به پاسخ آنها دست یافت.‏ چنین بینشی بخصوص امروزه بسیار به موقع می‌باشد چون عقاید گوناگونی در مورد هدف زندگی و راه دست یافتن به سعادت وجود دارد.‏ بخشهایی از کتابفروشی‌ها بطور کامل به کتابهایی که به خوانندگان خود وعدهٔ سلامتی،‏ ثروت و سعادت می‌دهند،‏ اختصاص دارد و بعضی از سایت‌های اینترنت به موضوع سعادت اختصاص داده شده است.‏

با این همه،‏ طرز تفکر بشر در این زمینه‌ها غالباً نادرست است،‏ زیرا به سوی خودخواهی و غرور گرایش دارد.‏ تفکر بشر بر دانش و تجربیات محدود و فرضیات غالباً غلط استوار است.‏ برای مثال،‏ امروزه در میان نویسندگانِ کتابهای راهنما می‌توان این گرایش روزافزون را مشاهده کرد که عقاید خود را بر پایهٔ نظریهٔ «روانشناسی تکاملی» بنا می‌کنند.‏ بر طبق این نظریه منشأ احساسات بشر را می‌توان در اجداد حیوانی او یافت.‏ واقعیت این است که هر گونه کوشش برای دستیابی به سعادت بر پایهٔ نظریه‌ای که نقش خالق ما در آن نادیده گرفته شده است،‏ فاقد ارزش بوده،‏ در انتها به ناامیدی می‌انجامد.‏ یکی از انبیای باستان گفت:‏ «حکیمان شرمنده .‏ .‏ .‏ شده‌اند.‏ اینک کلام خداوند را ترک نموده‌اند پس چه نوع حکمتی دارند؟‏» —‏ اِرْمیا ۸:‏۹‏.‏

یَهُوَه خدا از سرشت ما بخوبی آگاهی داشته،‏ واقف است که چه چیزی حقیقتاً موجب خوشبختی ما می‌شود.‏ او می‌داند که چرا انسان را روی این کُرهٔ خاکی قرار داده است و در آینده چه اتفاق خواهد افتاد.‏ او از طریق کتاب مقدس این اطلاعات را با ما در میان گذارده است.‏ مطالبی را که یَهُوَه در کتاب الهام شدهٔ خود فاش می‌کند در افراد مستعد واکنشی به وجود می‌آورد که الهام‌بخش شادی و سعادت است.‏ (‏ لوقا ۱۰:‏۲۱؛‏ یوحنّا ۸:‏⁠۳۲‏)‏ دو تن از شاگردان عیسی جزو چنین افرادی بودند.‏ به دنبال مرگ عیسی آن دو دلشکسته و پریشان شدند.‏ اما بعد از اینکه از دهان خود عیسی که رستاخیز یافته بود شنیدند که نقشش در راه هدف خدا برای نجات بشریت چیست،‏ گفتند:‏ «آیا دل در درون ما نمی‌سوخت،‏ وقتی که در راه با ما تکلّم می‌نمود و کتب را بجهت ما تفسیر می‌کرد؟‏» —‏ لوقا ۲۴:‏۳۲‏.‏

چنین شادی و سروری هنگامی عمیق‌تر می‌شود که حقایق کتاب مقدس را سرمشق زندگی خود قرار دهیم.‏ از این نظر،‏ سعادت را می‌توان به یک رنگین‌کمان تشبیه کرد.‏ رنگین‌کمان هنگامی ظاهر می‌شود که شرایط مناسب باشد.‏ اما اگر شرایطی کامل و بی‌نقص ایجاد شود می‌توان آن را به وضوح و درخشانتر و یا حتی به شکل مضاعف دید.‏ حال با نظر به چند مثال درخواهیم یافت که به کار بردن تعلیمات کتاب مقدس می‌تواند بر سعادت ما بیفزاید.‏

زندگی خود را ساده نگاهدارید

نخست به پند عیسی در مورد ثروت دقت کنید.‏ او توصیه کرد که مهمترین هدف در زندگی نباید جمع‌آوری ثروت باشد.‏ سپس این عبارت جالب را به زبان آورد:‏ «پس هر گاه چشمت بسیط [یا ساده] باشد تمام بدنت روشن بُوَد.‏» (‏ متّیٰ ۶:‏⁠۱۹-‏۲۲‏)‏ در اصل عیسی گفت که اگر ما حریصانه به دنبال ثروت،‏ قدرت و یا اهداف دیگری که مردم برای خود تعیین می‌کنند باشیم،‏ از جوانب والاتر زندگی غافل می‌شویم.‏ زیرا عیسی در موقعیت دیگری گفت:‏ «اگر چه اموال کسی زیاد شود،‏ حیات او از اموالش نیست.‏» (‏ لوقا ۱۲:‏۱۵‏)‏ زمانی چشم ما «بسیط» یعنی ساده و بی‌آلایش خواهد بود که به مسائلی که حقیقتاً حائز اهمیت هستند،‏ از قبیل رابطه‌مان با خدا و وظایف خانوادگی اولویت دهیم.‏

توجه داشته باشید که عیسی مروج ریاضت و انکار نفس نبود و خود نیز ریاضت‌کش نبود.‏ (‏ متّیٰ ۱۱:‏۱۹؛‏ یوحنّا ۲:‏⁠۱-‏۱۱‏)‏ بلکه آموزش می‌داد که کسانی که به زندگی فقط به عنوان موقعیتی برای جمع‌آوری ثروت می‌نگرند،‏ اصولاً از زندگی لذت نمی‌برند.‏

یک روان‌پزشک در سانفرانسیسکو واقع در ایالات متحده،‏ دربارهٔ افرادی که در مراحل جوانی به ثروت هنگفتی دست می‌یابند گفت که برای این اشخاص پول «منشأ فشار روحی و سَردرگُمی می‌باشد.‏» او اضافه کرد که چنین افرادی «بعد از خریدن دو یا سه خانه،‏ ماشین و اجناس دیگر هنوز احساس سعادت نمی‌کنند از اینرو در زندگی احساس خلاء کرده،‏ افسرده می‌شوند و نمی‌دانند با زندگی خود چه کنند.‏» برخلاف آنها،‏ کسانی که توصیهٔ عیسی را به کار بسته و زندگی ساده‌تری در پیش می‌گیرند و بخشی از زندگی خود را به امور روحانی اختصاص می‌دهند،‏ به احتمال زیاد می‌توانند در زندگی به سعادت واقعی دست یابند.‏

تام یک کارگر ساختمان است و در هاوایی زندگی می‌کند.‏ او داوطلبانه برای کمک به بنا کردن ساختمانهایی به منظور پرستش خدا به جزایر اقیانوس آرام رفت.‏ مردم این جزایر از امکانات مالی کمی برخوردارند.‏ در این مردم فروتن چیزی وجود داشت که نظر تام را به خود جلب کرد.‏ او گفت:‏ «در این جزایر برادران و خواهران مسیحی من حقیقتاً شاد و خوشحال بودند.‏ آنها به من کمک کردند تا به وضوح درک کنم که پول و دارایی رمز به دست آوردن سعادت نیست.‏» او همچنین به رفتار داوطلبانی که در آن جزایر با او همکار بودند دقت کرد و متوجه شد که آنها نیز راضی و قانع هستند.‏ او گفت:‏ «آنها می‌توانستند درآمد خوبی داشته باشند،‏ اما خواسته‌شان آن بود که به مسائل روحانی در زندگی اولویت داده،‏ به زندگی سادهٔ خود ادامه دهند.‏» تام با دیدن این نمونه‌ها زندگی خود را ساده‌تر ساخت تا بتواند وقت بیشتری را به خانواده و هدفهای روحانی اختصاص دهد.‏ او از این تصمیم خود به هیچ وجه پشیمان نیست.‏

سعادت و اعتماد به نفس

سعادت مستلزم داشتن عزت نفس یا اعتماد به نفس می‌باشد.‏ برخی انسانها بر اثر ناکاملی و ضعفهای ناشی از آن به خود به چشم حقارت می‌نگرند.‏ سرمنشأ چنین احساساتی را می‌توان در زمان کودکی بسیاری از این افراد یافت.‏ غلبه بر چنین احساسات ریشه‌داری ممکن است دشوار جلوه کند،‏ اما غیر ممکن نیست.‏ راه حل این مشکل در به کار بردن کلام خدا خلاصه می‌شود.‏

کتاب مقدس بازگوکنندهٔ احساسات خالق نسبت به ما می‌باشد.‏ آیا نظر او به مراتب مهمتر از نظر انسانهای دیگر و یا حتی نظر شخصی خودمان نیست؟‏ خدا که یگانه مظهر محبت می‌باشد بدون بدخواهی و یا پیشداوری،‏ به آنچه هستیم و آنچه می‌توانیم باشیم می‌نگرد.‏ (‏ ۱سموئیل ۱۶:‏۷؛‏ ۱یوحنّا ۴:‏۸‏)‏ در نظر خدا کسانی که طالب رضایت وی هستند با وجود ناکاملی‌شان عزیز و محبوب می‌باشند.‏ دانیال ۹:‏⁠۲۳‏؛‏ حَجِّی ۲:‏۷.‏

البته خدا ضعفها و گناهان ما را نادیده نمی‌گیرد.‏ او از ما انتظار دارد که در انجام دادن اعمال درست حداکثر سعی خود را بکنیم و در این راه از ما پشتیبانی می‌نماید.‏ (‏ لوقا ۱۳:‏۲۴‏)‏ کتاب مقدس می‌گوید:‏ «چنانکه پدر بر فرزندان خود رئوف است همچنان خداوند بر ترسندگان خود رأفت می‌نماید.‏» کلام خدا همچنین می‌گوید:‏ «ای یاه،‏ اگر گناهان را به نظر آوری،‏ کیست ای خداوند که به حضور تو بایستد؟‏ لیکن مغفرت نزد توست تا از تو بترسند.‏» —‏ مزمور ۱۰۳:‏۱۳؛‏ ۱۳۰:‏⁠۳،‏ ۴‏.‏

بیاموزید به خود آن چنان نظر کنید که خدا به شما می‌نگرد.‏ آگاهی از این امر که خدا کسانی را که دوستش دارند محبوب و عزیز می‌شمارد و به آنها اطمینان دارد،‏ حتی اگر خود ارزشی برای خویشتن قائل نباشند،‏ می‌تواند تا حد زیادی سعادت آنان را عمیق‌تر سازد.‏ —‏ ۱یوحنّا ۳:‏⁠۱۹،‏ ۲۰‏.‏

امید اساس سعادت است

یکی از عقایدی که اخیراً رواج یافته است،‏ روانشناسی مثبت خوانده می‌شود.‏ بر طبق این عقیده،‏ خوشبینی که سرچشمهٔ آن طرزتفکر مثبت و توجه به توانایی‌های شخصی است،‏ می‌تواند انسان را به سعادت برساند.‏ اکثریت قریب به اتفاق مردم این مطلب را تأیید می‌کنند که خوشبین بودن نسبت به زندگی و آینده موجب افزایش سعادت می‌شود.‏ اما یک چنین خوشبینیی باید بر واقعیت استوار باشد،‏ نه بر خوش‌خیالی.‏ گذشته از این،‏ ما هر چقدر هم که خوشبین بوده،‏ طرزتفکری مثبت داشته باشیم باز هم نمی‌توانیم جنگ،‏ گرسنگی،‏ امراض مزمن،‏ آلودگی محیط زیست،‏ پیری،‏ بیماری،‏ و یا مرگ را ریشه‌کن سازیم.‏ اینها مشکلاتی هستند که سعادت بسیاری را مختل می‌سازند.‏ با این همه،‏ خوشبینی به موقع خود بسیار بجا می‌باشد.‏

جالب آن که در کتاب مقدس به جای واژهٔ خوشبینی،‏ واژه‌ای بس گویاتر یعنی امید به کار رفته است.‏ «فرهنگ تفسیری لغات کتاب مقدس واین» (‏انگل‍.‏)‏ طرز استعمال واژهٔ «امید» را در کتاب مقدس بدین شکل تعریف می‌کند:‏ «توقعی مطلوب و مطمئن،‏ .‏ .‏ .‏ انتظار شادی‌بخش برای چیزی دلپذیر.‏» در کتاب مقدس،‏ واژهٔ امید مفهومی بیش از خوشبینی نسبت به یک موضوع دارد زیرا در این کتاب به پایه و اساس امید نیز اشاره می‌شود.‏ (‏ اَفَسُسیان ۴:‏۴؛‏ ۱پِطْرُس ۱:‏۳‏)‏ به عنوان مثال،‏ امید مسیحی بر آن است که بزودی تمام عوامل نامطلوبی که در بندهای گذشته از آنها یاد شد از میان برداشته می‌شود.‏ (‏ مزمور ۳۷:‏⁠۹-‏۱۱،‏ ۲۹‏)‏ اما این امید چیزهای بسیار دیگری را نیز در بر می‌گیرد.‏

مسیحیان مشتاقانه در انتظار زمانی هستند که انسانهای وفادار به زندگی کامل بر روی بهشت زمینی دست یابند.‏ (‏ لوقا ۲۳:‏۴۲،‏ ۴۳‏)‏ مکاشفه ۲۱:‏⁠۳،‏ ۴ این امید را بسط داده چنین می‌گوید:‏ «اینک خیمهٔ خدا با آدمیان است و با ایشان ساکن خواهد بود و ایشان قوم‌های او خواهند بود .‏ .‏ .‏ و خدا هر اشکی از چشمان ایشان پاک خواهد کرد.‏ و بعد از آن موت نخواهد بود و ماتم و ناله و درد دیگر رو نخواهد نمود زیرا که چیزهای اول درگذشت.‏»‏

هر کس که به چنین آینده‌ای معتقد است حتی اگر در شرایط ناخوشایندی بسر برد،‏ می‌تواند با اطمینان خود را شاد و سعادتمند حس کند.‏ (‏ یعقوب ۱:‏⁠۱۲‏)‏ بنابراین بگذارید در مورد کتاب مقدس تحقیق به عمل آورده تا مطلع شویم چرا می‌توانیم به آن ایمان داشته باشیم.‏ با خواندن روزانهٔ کتاب مقدس می‌توانیم به این امید قوت ببخشیم.‏ با انجام دادن این کار روحانیت‌مان تقویت می‌شود و می‌توانیم از عواملی که سعادت دیگران را مختل می‌کند دوری کنیم،‏ و بر حس رضایت و خشنودی خود بیفزاییم.‏ آری،‏ راز دست یافتن به سعادت واقعی در به جا آوردن اوامر خدا نهفته است.‏ (‏ جامعه ۱۲:‏⁠۱۳‏)‏ کسی که زندگی خود را بر پایهٔ پیروی از اصول کتاب مقدس بنا کند،‏ شاد و سعادتمند خواهد بود.‏ همانطور که عیسی گفته است:‏ «خوشا بحال آن کسانیکه کلام خدا را بشنوند و آن را بجا بیاورند.‏» —‏ لوقا ۱۱:‏۲۸‏،‏ ا ش‏.‏

‏[پاورقی]‏

‏[تصاویر در صفحهٔ ۵]‏

سعادت را نمی‌توان در جمع‌آوری ثروت،‏ گوشه‌گیری و یا دانش محدود بشری یافت

‏[تصویر در صفحهٔ ۶]‏

زندگیی شاد و سعادتمند می‌باشد که بر پایهٔ پیروی از کلام خدا استوار است

‏[تصویر در صفحهٔ ۷]‏

امید مسیحی انسان را شاد و سعادتمند می‌سازد