حکم داوری الٰهی بر ضدّ شریران
«خویشتن را مهیا ساز تا با خدای خود ملاقات نمایی.» — عاموس ۴:۱۲.
۱، ۲. چرا می‌توانیم مطمئن باشیم که خدا به شرارت خاتمه خواهد داد؟
آیا یَهُوَه ظلم و شرارت روی زمین را سرانجام از میان برخواهد داشت؟ با آغاز قرن بیست و یکم، این سؤال بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. امروزه، به هر نقطهٔ دنیا که می‌نگریم، جز ظلم و ستم و جنایت چیزی نمی‌بینیم. همهٔ ما در آرزوی دنیایی عاری از جنایت و فساد و تروریسم هستیم!
۲ خوشبختانه می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که یَهُوَه خدا شرارت روی زمین را محو خواهد کرد. چه دلایلی در این خصوص وجود دارد؟ دلیل اوّل خصوصیات نیکوی اوست. یَهُوَه خدایی عادل و باانصاف است و می‌گوید: «عدالت و انصاف را دوست می‌دارد.» ( مزمور ۳۳:۵) مزمورنویس در مورد یَهُوَه می‌گوید: «از شریر و ظلم‌دوست، جان او نفرت می‌دارد.» ( مزمور ۱۱:۵) آیا دلیلی وجود دارد که خدای قادر مطلق که عدالت و انصاف را دوست می‌دارد، تا ابد متحمّل این اوضاع اسفبار شود؟
۳. با بررسی نبوّت‌های عاموس به چه نکاتی پی می‌بریم؟
۳ دلیل دیگری که به ما اطمینان می‌دهد یَهُوَه به شرارت پایان خواهد داد، رفتاری است که او در گذشته با شریران داشته و در کتاب عاموس نیز نمونه‌هایی از آن برای ما عنوان شده است. از بررسی نبوّت‌های عاموس سه نکته برای ما روشن می‌شود. اوّلاً اینکه داوری‌های یَهُوَه همیشه منصفانه است. دوّماً شریران نمی‌توانند از محکومیت خود بگریزند. و سوّماً نابودی فقط دامنگیر کسانی می‌شود که سزاوار آن هستند. آری، یَهُوَه شریران را به سزای اَعمالشان می‌رساند، اما صالحان را از رحمت بی‌کران خود برخوردار می‌سازد. — رومیان ۹:۱۷-۲۶.
داوری‌های یَهُوَه همیشه بجاست
۴. یَهُوَه عاموس را به کجا فرستاد، و چه وظیفه‌ای به او محوّل کرد؟
۴ امّت اسرائیل قبل از دوران عاموس به دو حکومت تقسیم شده بود. حکومت اَسباط دوگانهٔ یهودا در جنوب و حکومت اَسباط ده‌گانهٔ اسرائیل در شمال. یَهُوَه عاموس را موظف ساخت تا از مکان خود در یهودا به اسرائیل برود و در آنجا حکم داوری الٰهی را ابلاغ نماید.
۵. عاموس نخست حکم داوری چه امّت‌هایی را اعلام کرد، و چرا آن‌ها سزاوار چنین حکمی بودند؟
۵ جالب است که عاموس پیام خود را با اعلام محکومیت اَسباط اسرائیل آغاز نکرد. وی اوّل حکم داوری شش امّت همسایه را عنوان نمود. این امّت‌ها عبارت بودند از اَرام، فلسطیا، صور، اَدوم، عَمّون و مُوْآب. آیا این امّت‌ها واقعاً سزاوار نابودی بودند؟ بله! زیرا همگی آنان سرسختانه با امّت خدا دشمنی می‌کردند.
۶. چرا یَهُوَه اَرام، فلسطیا و صور را دچار بلا کرد؟
۶ برای مثال، یَهُوَه اَرامیان را به جرم نابود کردن جِلْعاد محکوم کرد. ( عاموس ۱:۳) اَرامیان قسمتی از جِلْعاد را که جزو زمین اسرائیل و در مشرق رود اردن بود تسخیر کردند و امّت خدا را تحت آزار شدید قرار دادند. فلسطیا و صور چطور؟ گناه این دو امّت، اسیر کردن اسرائیلیان و فروختن آن‌ها به اَدومیان بود که سبب شد شماری از اسرائیلیان به دست برده‌فروشان صور بیفتند. ( عاموس ۱:۶، ۹) تصوّرش را بکنید، آن‌ها امّت یَهُوَه را به بردگی می‌فروختند. آیا تعجبی دارد که یَهُوَه حکم نابودی اَرام، فلسطیا و صور باستان را اعلام کرد.
۷. اَدومیان، عَمّونیان و مُوْآبیان چه وجه مشترکی با یکدیگر و با اسرائیلیان داشتند، و رفتارشان با اسرائیلیان چگونه بود؟
۷ قابل ذکر است که اَدومیان، عَمّونیان، و مُوْآبیان با یکدیگر و همچنین با اسرائیلیان خویشاوند بودند. اَدومیان از نسل ابراهیم و از برادر دوقلوی یعقوب یعنی عیسو بودند. در واقع آنان برادران اسرائیلیان محسوب می‌شدند. عَمّونیان و مُوْآبیان نیز از نسل لوط، برادرزادهٔ ابراهیم بودند. آیا این قوم‌ها با اسرائیلیان رفتاری برادرانه داشتند؟ به هیچ وجه. اَدومیان بی‌رحمانه ‹برادران› اسرائیلی خود را با شمشیر قلع و قمع می‌کردند. عَمّونیان با اسرای اسرائیلی رفتاری بسیار ظالمانه داشتند. ( عاموس ۱:۱۱، ۱۳) و مُوْآبیان نیز دست کمی از بقیه نداشتند. درست است که در کتاب عاموس صریحاً در مورد رفتار بد مُوْآبیان با امّت خدا صحبت نشده است لیکن تاریخ از آن به کرّات سخن گفته است. مجازات سنگینی در انتظار این سه امّت بود. یَهُوَه در نظر داشت با آتشی سهمگین آن‌ها را نابود کند.
از حکم داوری یَهُوَه نمی‌توان گریخت
۸. چرا شش امّت همجوار اسرائیل از حکم داوری یَهُوَه راه گریزی نداشتند؟
۸ شکی نیست که شش امّت همسایهٔ اسرائیل مستحق نابودی بودند. آیا راه فراری از این حکم الٰهی داشتند؟ در کتاب عاموس از باب ۱ آیهٔ ۳ تا باب ۲ آیهٔ ۱، یَهُوَه شش مرتبه می‌گوید: «عقوبتش را نخواهم برگردانید.» یَهُوَه سر حرف خود ایستاد و حکم داوری‌اش را بر ضدّ آنان به اجرا گذاشت. تاریخ گواهی می‌دهد که این امّت‌ها یکی پس از دیگری نابود شدند. اقلاً چهارتای آن‌ها یعنی فلسطیا، مُوْآب، عَمّون و اَدوم دیگر حتی وجود ندارند.
۹. ساکنان یهودا مستحق چه حکمی بودند، و چرا؟
۹ عاموس پس از اعلام حکم داوری یَهُوَه بر ضدّ شش امّت همسایهٔ اسرائیل، حکم الٰهی را در مورد قوم خودش یعنی یهودا اعلام کرد. کسانی که سخنان او را می‌شنیدند احتمالاً متعجب بودند که چرا این نبی یهودی حکم داوری قوم خود را اعلام می‌کند! براستی، چرا ساکنان یهودا سزاوار محکومیتی شدید بودند؟ زیرا آنان «شریعت خداوند را ترک نموده» بودند. ( عاموس ۲: ۴) یَهُوَه نمی‌توانست بی‌توجهی یهودیان به شریعتش را نادیده بگیرد. لذا پیشگویی کرد: «آتش بر یهودا خواهم فرستاد تا قصرهای اورشلیم را بسوزاند.» — عاموس ۲:۵.
۱۰. چرا یهودا نتوانست از حکم داوری الٰهی بگریزد؟
۱۰ آیا امّت عهدشکن یهودا می‌توانست از مصیبتی که در انتظارش بود بگریزد؟ خیر، زیرا یَهُوَه برای هفتمین بار تکرار کرد: «عقوبتش را نخواهم برگردانید.» ( عاموس ۲:۴) آری، یهودا در سال ۶۰۷ ق.د.م. به دست بابلیان ویران شد و به عقوبت خود رسید. به این ترتیب بار دیگر ثابت شد که شریران نمی‌توانند از حکم داوری الٰهی بگریزند.
۱۱-۱۳. وظیفهٔ عاموس در اصل نبوّت کردن بر ضدّ چه قومی بود، و این قوم چه ظلم و ستمی روا می‌داشتند؟
۱۱ بعد از اعلام حکم داوری هفت امّت همجوار اسرائیل شاید برخی تصوّر می‌کردند که سخنان عاموس به پایان رسیده است. در این صورت، آنان کاملاً در اشتباه بودند. عاموس در اصل برای اعلام محکومیت اَسباط ده‌گانهٔ اسرائیل به آنجا رفته بود. اسرائیل براستی سزاوار این حکم بود چرا که از لحاظ اخلاقی در وضعیتی اسفبار به سر می‌برد و به ارتداد کشیده شده بود.
۱۲ آنچه عاموس نبوّت کرد پرده از جور و ستم‌های قوم اسرائیل برداشت. وی چنین نبوّت کرد: «خداوند چنین می‌گوید: ‹به سبب سه و چهار تقصیر اسرائیل، عقوبتش را نخواهم برگردانید زیرا که مرد عادل را به نقره و مسکین را به زوج نعلین فروختند. و به غبار زمین که بر سر مسکینان است، حرص دارند و راه حلیمان را منحرف می‌سازند.› » — عاموس ۲:۶، ۷.
۱۳ ‹مرد عادل به نقره فروخته می‌شد› شاید به این مفهوم بود که به داوران رشوه می‌دادند تا فردی بی‌گناه را محکوم کنند. طلبکاران فقرا را احتمالاً برای قرض‌های ناچیزشان به بهای یک جفت نعلین به بردگی می‌فروختند. مردان بی‌رحم و طمّاع «مسکینان» را به قدری خوار می‌کردند که آن‌ها به نشانهٔ دردمند بودن و حقارت خود خاک بر سر خویش می‌ریختند. فساد آنچنان گسترش یافته بود که «حلیمان» امیدی به اجرای عدالت نداشتند.
۱۴. چه کسانی در اسرائیل مورد ظلم قرار داشتند؟
۱۴ به سه واژه‌ای که مظلومان را توصیف می‌کند توجه کنید: «عادل،» «مسکین» و «حلیم.» یَهُوَه در شریعت به اسرائیلیان فرمان داده بود که کمک خود را از ضعفا و محتاجان دریغ نکنند. اما وضعیت این مظلومان در اسرائیل بسیار اسفبار بود.
«خویشتن را مهیا ساز تا با خدای خود ملاقات نمایی»
۱۵، ۱۶. الف) چرا به اسرائیل هشدار داده شد که ‹خویشتن را مهیا ساز تا با خدای خود ملاقات نمایی›؟ ب) چگونه عاموس ۹:۱، ۲ نشان می‌دهد که شریران نمی‌توانند از عقوبت اَعمال خود بگریزند؟ پ) در سال ۷۴۰ ق.د.م. چه اتفاقی برای اسرائیل افتاد؟
۱۵ در اسرائیل فحشا و گناهان دیگر همچنان رو به افزایش بود. از این رو، عاموس به قوم اسرائیل چنین هشدار داد: «خویشتن را مهیا ساز تا با خدای خود ملاقات نمایی.» ( عاموس ۴:۱۲) قوم عهدشکن اسرائیل از حکم داوری الٰهی راه گریزی نداشت چرا که یَهُوَه برای هشتمین بار به آن‌ها اعلام کرد: «عقوبتش را نخواهم برگردانید.» ( عاموس ۲:۶) یَهُوَه در مورد شریرانی که تلاش می‌کنند از غضب الٰهی بگریزند می‌گوید: «فراری‌ای از ایشان نخواهد گریخت و باقی‌مانده‌ای از ایشان نخواهد رَست. اگر به هاویه فرو روند، دست من ایشان را از آنجا خواهد گرفت و اگر به آسمان صعود نمایند، ایشان را از آنجا فرود خواهم آورد.» — عاموس ۹:۱، ۲.
۱۶ شریران حتی در «هاویه» یعنی اعماق زمین نمی‌توانند خود را از یَهُوَه پنهان کنند. یا اگر به «آسمان صعود» کنند یعنی به بلندترین کوه‌ها پناه ببرند نمی‌توانند از عقوبت خود بگریزند. هشدار یَهُوَه به آنان روشن است؛ هیچ پناهگاهی از دسترس یَهُوَه دور نیست. اسرائیل می‌بایست به دلیل اَعمال شرورانه‌اش مجازات می‌شد. سرانجام، حکومت اَسباط ده‌گانهٔ اسرائیل در سال ۷۴۰ ق.د.م. یعنی حدود ۶۰ سال پس از نبوّت عاموس مغلوب آشوریان شد.
یَهُوَه فقط شریران را نابود می‌کند
۱۷، ۱۸. باب ۹ کتاب عاموس چه موضوعی را در مورد رحمت یَهُوَه نشان می‌دهد؟
۱۷ تا اینجا دیدیم که داوری الٰهی همیشه بجاست و برای شریران راه گریزی از آن وجود ندارد. ولی کتاب عاموس درس دیگری نیز به ما می‌آموزد؛ اینکه داوری یَهُوَه فقط شامل کسانی می‌شود که سزاوار آن هستند. زیرا اگر یَهُوَه می‌تواند شریران را در هر پناهگاهی بیابد، مطمئناً می‌تواند کسانی را که لایق رحمت هستند نیز پیدا کند. این نکته به نحو زیبایی در آخرین باب کتاب عاموس بیان شده است.
۱۸ در عاموس باب ۹ آیهٔ ۸ یَهُوَه در خصوص محکومیت اسرائیل می‌گوید: «خاندان یعقوب را بالکل هلاک نخواهم ساخت.» در آیات ۱۳ تا ۱۵ یَهُوَه وعده می‌دهد که ‹اسیران قوم خود را بازمی‌گرداند› به ایشان رحمت نشان می‌دهد و آنان را از امنیت و رفاه برخوردار می‌سازد. یَهُوَه پیشگویی می‌کند که «ایّامی می‌آید که شیارکننده به دروکننده خواهد رسید.» تصوّرش را بکنید، محصول آنچنان زیاد خواهد بود که قبل از اینکه کار درو به پایان برسد، زمین باید برای بذرپاشی شیار شود!
۱۹. یَهُوَه با کسانی که از اَسباط اسرائیل و یهودا توبه کردند چگونه رفتار کرد؟
۱۹ یَهُوَه در یهودا و اسرائیل فقط کسانی را محکوم کرد که سزاوار آن بودند چرا که به توبه‌کاران و پاکدلان رحمت نشان داد. در تحقق وعده‌ای که در باب ۹ آمده است اسرائیلیان و یهودیان نادم در سال ۵۳۷ ق.د.م. از اسارت بابل آزاد شده به سرزمین خود بازگشتند. آن‌ها در وطن عزیزشان پرستش پاک را دوباره برقرار کردند و بار دیگر خانه‌ها و تاکستان‌ها و باغ‌ها ساخته در امنیت ساکن شدند.
یَهُوَه حکم نابودی شریران را صادر کرده است
۲۰. از نبوّت‌های عاموس چه اطمینانی حاصل می‌کنیم؟
۲۰ بررسی نبوّت‌های عاموس به ما اطمینان می‌دهد که یَهُوَه به شرارت‌های روزگار ما نیز پایان خواهد داد. چرا می‌توانیم از این موضوع مطمئن باشیم؟ به دو دلیل. دلیل اوّل رفتار او با شریران می‌باشد. ما از شیوهٔ عملِ یَهُوَه با شریران دوران باستان متوجه می‌شویم که چه رفتاری با شریران دوران حاضر خواهد داشت. دوّم اینکه همان طور که یَهُوَه حکومت اَسباط ده‌گانهٔ اسرائیل را که به ارتداد کشیده شده بود محکوم کرد، مسیحیت کاذب را نیز که بخش اعظم «بابلِ عظیم» یعنی امپراتوری جهانی مذهب کاذب است محکوم به نابودی کرده است. — مکاشفه ۱۸:۲.
۲۱. چرا مسیحیت کاذب مستحق نابودی است؟
۲۱ آیا شکی وجود دارد که مسیحیت کاذب مستحق نابودی الٰهی است؟ مسلّماً خیر، چرا که وضعیت اسفبار مذهبی و اخلاقی آن جای شکی باقی نگذاشته است. یَهُوَه مسیحیت کاذب و بخش‌های دیگر نظام شیطان را مستحق نابودی می‌داند و هیچ راه فراری برای شریران باقی نمی‌گذارد. هنگام اجرای حکم داوری الٰهی، این سخنان یَهُوَه تحقق می‌یابد: «فراری‌ای از ایشان نخواهد گریخت و باقی‌مانده‌ای از ایشان نخواهد رَست.» ( عاموس ۹:۱) آری، شریران در هیچ پناهگاهی نمی‌توانند خود را از دید یَهُوَه مخفی کنند.
۲۲. در دوّم تَسّالونیکیان ۱:۶-۸ چه موضوعاتی در مورد شیوهٔ داوری الٰهی روشن می‌شود؟
۲۲ حکم داوری یَهُوَه همواره عادلانه است و فقط دامنگیر شریران می‌شود و هیچ کس نمی‌تواند از آن بگریزد. این موضوع را از سخنان پولُس رسول به خوبی می‌توان دریافت: «این انصاف است نزد خدا که عذاب‌کنندگانِ شما را عذاب دهد و شما را که عذاب می‌کشید، با ما راحت بخشد در هنگامی که عیسی خداوند از آسمان با فرشتگان قوّت خود ظهور خواهد نمود در آتش مشتعل و انتقام خواهد کشید از آنانی که خدا را نمی‌شناسند و انجیل خداوند ما عیسی مسیح را اطاعت نمی‌کنند.» ( ۲تَسّالونیکیان ۱:۶-۸) آری، عدل و ‹انصاف خدا› حکم می‌کند که شریران نابود شده، دیگر مسح‌شدگان او را آزار نرسانند. شریران از آن نابودی راه گریزی نخواهند داشت زیرا نمی‌توانند از دست قدرتمند ‹عیسی که همراه با فرشتگان نیرومند خویش با آتشی فروزان ظهور می‌کند› بگریزند. حکم داوری الٰهی فقط دامنگیر شریران خواهد شد زیرا فقط از کسانی انتقام گرفته می‌شود که ‹خدا را نمی‌شناسند و انجیل را اطاعت نمی‌کنند.› وقتی این احکام به مرحلهٔ اجرا درآیند خادمان خدا از اینکه دیگر مورد آزار و شکنجه قرار نمی‌گیرند تسلّی بسیار خواهند یافت.
امید برای صالحان
۲۳. از کتاب عاموس چه امید و دلگرمی‌ای می‌یابیم؟
۲۳ نبوّت‌های عاموس برای صالحان حاوی پیامی بسیار دلگرم‌کننده است. همان طور که در کتاب عاموس گفته شد، یَهُوَه امّت خود را تنبیه کرد، اما آن را کلاً نابود نساخت. او سرانجام اسیران اسرائیل و یهودا را به موطنشان بازگردانید و آنان را برکت داده در امنیت و رفاه مسکن داد. از این موضوع چه می‌آموزیم؟ درمی‌یابیم که هنگام اجرای حکم داوری الٰهی هیچ شریری از نابودی نخواهد گریخت و همچنین یَهُوَه افراد شایسته و مستحق را نیز در هر جای دنیا که باشند خواهد یافت و آنان را مورد رحمت خود قرار خواهد داد.
۲۴. یَهُوَه امروزه خادمان خود را به چه صورت برکت داده است؟
۲۴ آیا یَهُوَه پیش از نابود کردن شریران نیز امّت خود را برکت می‌دهد؟ بله. یَهُوَه به امّت خود رفاه روحانی داده است! او به ما پرستش صحیح را آموخته است؛ پرستشی عاری از ریاکاری و دروغ‌های مسیحیت کاذب. یَهُوَه همچنین ما را از وفور خوراک روحانی برخوردار ساخته است. البته، باید به خاطر داشته باشیم این برکات مسئولیتی نیز بر دوش ما می‌گذارد. یَهُوَه از ما انتظار دارد که دیگران را از حکمی که او برای شریران صادر کرده است باخبر سازیم. آرزوی ما این است که همهٔ انسان‌های مستعدِ حیات جاودانی را بیابیم. ( اَعمال ۱۳:۴۸) آری، ما می‌خواهیم شمار هر چه بیشتری در این رفاه روحانی با ما شریک شوند. همچنین می‌خواهیم آنان را از نابودی‌ای که دامنگیر شریران خواهد شد نجات دهیم. واضح است که یَهُوَه فقط پاکدلان را از چنین برکاتی برخوردار می‌سازد. در مقالهٔ بعدی خواهیم دید که این موضوع نیز در نبوّت‌های عاموس به خوبی به چشم می‌خورد.
مرور
• چگونه از نبوّت‌های عاموس درمی‌یابیم یَهُوَه تنها کسانی را محکوم به نابودی می‌کند که مستحق آن هستند؟
• عاموس چگونه نشان داده است که شریران به هیچ وجه نمی‌توانند از محکومیت خود بگریزند؟
• چگونه کتاب عاموس نشان می‌دهد که هنگام اجرای حکم داوری یَهُوَه، نابودی فقط دامنگیر شریران می‌شود نه صالحان؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۲]
در سال ۵۳۷ ق.د.م. شماری از اسرائیلیان و یهودیان از اسارت بابلیان آزاد شده به موطن خود بازگشتند