از معلمین کذبه برحذر باش!
«در میان شما هم معلّمان کَذَبَه خواهند بود.»—۲پطرس ۲:۱.
۱. یهودا قصد داشت دربارهٔ چه موضوعی به برادران خود بنویسد و چرا موضوع سخن خود را عوض کرد؟
چه موضوع تکاندهندهای! معلمین کذبه در جماعت مسیحی قرن اول! (متی ۷:۱۵؛ اعمال ۲۰:۲۹، ۳۰) یهودا، برادر ناتنی عیسی، از این تحول آگاه بود. او گفت که قصد داشت «دربارهٔ نجات عامّ» به همایمانان خود بنویسد لیکن سپس توضیح داد: ‹ناچار شدم که الآن بشما بنویسم و نصیحت دهم تا شما مجاهده کنید برای . . . ایمان.› چرا یهودا موضوع سخن خود را عوض کرد؟ او گفت: «زیرا که بعضی اشخاص در خفا [به داخل جماعات] درآمدهاند . . . که فیض خدای ما را بفجور تبدیل نموده[اند].»—یهودا ۳، ۴.
۲. چرا باب دوم از رسالهٔ دوم پطرس و رسالهٔ یهودا اینقدر به یکدیگر شباهت دارند؟
۲ ظاهراً اندکی بعد از اینکه پطرس رسالهٔ دوم خود را به تحریر درآورد، یهودا نیز رسالهای نوشت. بدون شک او از موضوع رسالهٔ پطرس بخوبی مطلع بود. یقیناً یهودا در رسالهٔ قوی و گیرایی که به منظور ترغیب و تشویق برادران خود مینویسد، موضوعات مشابه بسیاری را بیان میکند. بنابراین، در حالی که به بررسی باب دوم از رسالهٔ دوم پطرس میپردازیم، وجه تشابه آن را با رسالهٔ یهودا ملاحظه خواهیم کرد.
نتایج تعالیم کاذب
۳. چه چیزی در گذشته اتفاق افتاده بود که پطرس میگوید مجدداً اتفاق خواهد افتاد؟
۳ پطرس بعد از اینکه برادران خود را ترغیب میکند در نبوت اهتمام و تأمل نمایند، میافزاید: «لکن [در اسرائیل باستان] انبیای کَذَبَه نیز بودند چنانکه در میان شما هم معلّمان کَذَبَه خواهند بود.» (۲پطرس ۱:۱۴–۲:۱) در دوران باستان قوم خدا نبوت حقیقی دریافت میکردند، ضمناً به طور ناخواسته با تعالیم فاسد انبیای کذبه نیز مواجه بودند. (ارمیا ۶:۱۳، ۱۴؛ ۲۸:۱-۳، ۱۵) اِرْمیا مینویسد: «در انبیای اورشلیم نیز چیز هولناک دیدم، مرتکب زنا شده بدروغ سلوک مینمایند.»—ارمیا ۲۳:۱۴.
۴. چرا معلمین کذبه مستوجب هلاکت و نابودی هستند؟
۴ پطرس آنچه را که بعدها معلمین کذبه در جماعت مسیحی انجام میدادند شرح میدهد و میگوید: «بدعتهای مهلک را خُفْیة خواهند آورد و آن آقائیرا [عیسی مسیح] که ایشانرا خرید انکار خواهند نمود و هلاکت سریعرا بر خود خواهند کشید.» (۲پطرس ۲:۱؛ یهودا ۴) منتهای این گونه فرقهگرایی که در قرن اول اتفاق افتاد، همان چیزی است که ما امروزه به نام جهان مسیحیت میشناسیم. پطرس توضیح میدهد چرا معلمین کذبه واقعاً مستوجب هلاکت و نابودی هستند: «بسیاری فجور ایشانرا متابعت خواهند نمود که بسبب ایشان طریق حقّ مورد ملامت خواهد شد.»—۲پطرس ۲:۲.
۵. معلمین کذبه مسئول و مسبب چه بودند؟
۵ دربارهٔ آن فکر کن! به دلیل نفوذ معلمین کذبه عدهٔ بسیاری در جماعت مرتکب فجور میشدند. کلمهٔ یونانیی که در اینجا «فجور» ترجمه شده است به معنی بیبندوباری، بیقیدی، بینزاکتی، شهوترانی و رفتار بیشرمانه میباشد. پیشتر پطرس گفته بود که مسیحیان ‹از فسادیکه از شهوت در جهان است خلاصی یافته بودند.› (۲پطرس ۱:۴) اما عدهای قصد داشتند مجدداً به آن فساد باز گردند و تا حد زیادی معلمین کذبه در جماعات، مسئول و مسبب آن بودند! به این صورت طریق حقیقت بدنام میشد. چه اسفناک! این یقیناً مسئلهای است که امروز همهٔ شاهدان یَهُوَه باید کاملاً به آن توجه کنند. ما هرگز نباید فراموش کنیم که با رفتار خود یا باعث ستایش یَهُوَه خدا و قوم او شده و یا مایهٔ ننگ آنان میگردیم.—امثال ۲۷:۱۱؛ رومیان ۲:۲۴.
ارائه تعالیم کاذب
۶. انگیزهٔ معلمین کذبه چیست و چگونه در صدد دسترسی به خواستهٔ خود برمیآیند؟
۶ به طور معقولانهای میخواهیم توجه خود را به نحوهای که معلمین کذبه افکار فاسد خود را آموزش میدهند معطوف کنیم. پطرس اول از همه میگوید، آنان در خفا و به آرامی یعنی به طرز بیسر و صدا و ذیرکانهای این کار را میکنند. او میافزاید: «از راه طمع بسخنان جعلی شما را خرید و فروش خواهند کرد.» آنچه که معلمین کذبه را به انجام این کار برمیانگیزد تمایلات خودخواهانهٔ ایشان است، همانطور که کتاب مقدس اورشلیم این مسئله را نشان میدهد: «آنان با سخنان موذیانه و تلاش فراوان میخواهند شما را بخرند.» ترجمهٔ انجیل شریف نیز در اینجا میگوید: «[آنان] از روی طمع و با داستانهای جعلی خود، شما را استثمار خواهند کرد.» (۲پطرس ۲:۱، ۳) گزافگوییهای معلمین کذبه شاید در نظر شخصی که از لحاظ روحانی هوشیار نیست معقول بنماید لیکن سخنان آنان چنان بدقت طراحی شده است که میتواند انسانها را ‹بخرد› و ایشان را اغوا نموده تا اهداف خودخواهانهٔ شخص گمراهکننده را انجام دهند.
۷. چه فلسفهای در قرن اول اشاعه یافته بود؟
۷ بدون شک معلمین کذبهٔ قرن اول تحت تأثیر طرز فکر روزگار خود قرار داشتند. در زمانی که پطرس رسالههای خود را مینوشت فلسفهای به نام آیین گنوستیک یا عرفان در حال اشاعه بود. گنوستیسیها معتقد بودند که هر آنچه که مادی میباشد شریر و بد است و فقط هر آنچه که مربوط به روح است نیکوست. بنابراین، برخی از آنان میگفتند، فرقی نمیکند شخص با بدن جسمانی خود چه کار کند. آنان استدلال میکردند که زمانی انسان دیگر این بدن را نخواهد داشت. بنابراین، طبق نتیجهگیری ایشان ارتکاب گناهان جسمانی—و همینطور جنسی—مهم نبودند. ظاهراً بعضی از کسانی که ادعای مسیحیت میکردند تحت تأثیر چنین نظراتی قرار گرفته بودند.
۸، ۹. الف) برخی از مسیحیان اولیه تحت تأثیر چه استدلال منحرفی قرار گرفته بودند؟ ب) بنا بر توصیف یهودا بعضی افراد چه کار کرده بودند؟
۸ یک محقق کتاب مقدس اظهار کرد: «در کلیسا اشخاصی بودند که تعلیم فیض را تحریف کرده بودند.» (افسسیان ۱:۵-۷) طبق بیانات این شخص، عدهای چنین استدلال میکردند: «تو میگویی [فیض] خدا به قدری وسیع است که هر گناهی را میپوشاند؟ . . . پس بگذار گناه کنیم چونکه [فیض] خدا میتواند هر گناهی را محو کند. در واقع هر چه بیشتر گناه کنیم [فیض] خدا بیشتر میتواند عمل کند.» آیا تاکنون استدلالی منحرفتر از این شنیده بودی؟
۹ پولُس رسول در مقابله با طرز فکر اشتباه راجع به رحمت خدا پرسید: «آیا در گناه بمانیم تا فیض افزون گردد؟» او همچنین سؤال کرد: «آیا گناه بکنیم از آنرو که زیر شریعت نیستیم بلکه زیر فیض؟» پولس در پاسخ به هر دو سؤال قویاً و مؤکداً گفت: «حاشا!» (رومیان ۶:۱، ۲، ۱۵) آشکارا همانطور که یهودا توصیف کرد، بعضی اشخاص «فیض خدای ما را بفجور تبدیل نموده [بودند].» معهذا پطرس گفت: «هلاکت ایشان خوابیده نیست.»—یهودا ۴؛ ۲پطرس ۲:۳.
مثالهای هشداردهنده
۱۰، ۱۱. سه مثال هشداردهندهای که پطرس ذکر میکند کدامند؟
۱۰ به منظور تأکید بر این مسئله که خدا علیه کسانی که عمداً مرتکب خطا میشوند اقدام خواهد کرد، پطرس سه مثال هشداردهنده از کتاب مقدس ذکر میکند. ابتدا او مینویسد: «خدا بر فرشتگانیکه گناه کردند شفقت ننمود.» یهودا شرح میدهد که این فرشتگان «ریاست خود را حفظ نکردند بلکه مسکن حقیقئ خود را [در آسمان] ترک نمودند.» پیش از طوفان، آنان به زمین آمدند و در قالب بدن جسمانی درآمده، با دختران انسان رابطهٔ جنسی برقرار کردند. این فرشتگان برای مجازات، به دلیل رفتار نادرست و غیرطبیعیشان، به ترطاروس انداخته شدند یا همانطور که گزارش یهودا نقل میکند «در زنجیرهای ابدی در تحت ظلمت بجهة قصاص یوم عظیم نگاه داشته [شدهاند].»—۲پطرس ۲:۴؛ یهودا ۶؛ پیدایش ۶:۱-۳.
۱۱ سپس پطرس به انسانهای روزگار نوح اشاره میکند. (پیدایش ۷:۱۷-۲۴) او دربارهٔ آن زمان میگوید، خدا «بر عالم قدیم شفقت نفرمود . . . طوفانرا بر عالم بیدینان آورد.» سرانجام پطرس مینویسد که خدا «شهرهای سدوم و عموره را خاکستر نموده، . . . آنها را برای آنانیکه بعد از این بیدینی خواهند کرد عبرتی ساخت.» یهودا اطلاعات بیشتری در اختیار ما میگذارد و میگوید که آن افراد «زناکار شدند و در پی بشر دیگر افتادند.» (۲پطرس ۲:۵، ۶؛ یهودا ۷) مردان نه فقط با زنان رابطهٔ جنسی نامشروع داشتند بلکه در آتش شهوت برای مردی دیگر و شاید حتی شهوت برای بهایم، میسوختند.—پیدایش ۱۹:۴، ۵؛ لاویان ۱۸:۲۲-۲۵.
۱۲. طبق بیانات پطرس چگونه یَهُوَه به عادلان و درستکاران پاداش میدهد؟
۱۲ در عین حال پطرس اظهار میکند، یَهُوَه به کسانی که به او وفادارانه خدمت میکنند پاداش میدهد. برای مثال، او نقل میکند که چگونه خدا هنگام آوردن طوفان بر عالم بیدینان، ‹نوح واعظ عدالترا با هفت نفر دیگر محفوظ داشت.› او همچنین میگوید، در روزگاری که هنوز سَدُوم وجود داشت، یَهُوَه «لوطِ عادل» را نجات داد. پطرس سپس نتیجهگیری میکند: «پس خداوند میداند که عادلانرا از تجربه رهائی دهد و ظالمانرا تا بروز جزا در عذاب نگاه دارد.»—۲پطرس ۲:۵، ۷-۹.
اعمالی که مجازات به همراه دارند
۱۳. چه کسانی خصوصاً برای داوری نگاه داشته شدهاند و ظاهراً چه رؤیایی میبینند؟
۱۳ پطرس به افرادی اشاره میکند که خصوصاً برای داوری و جزا از سوی خدا نگاه داشته شدهاند، یعنی «آنانیکه در شهوات نجاست در پی جسم میروند و خداوندیرا حقیر میدانند.» این مسئله تقریباً ما را نیز همانند پطرس برآشفته و خشمگین میسازد؛ او میگوید: «اینها جسور و متکبّرند و از تهمت زدن بر بزرگان نمیلرزند.» یهودا مینویسد که «این خواببینندگان نیز جسد خود را نجس میسازند . . . و بر بزرگان تهمت میزنند.» (۲پطرس ۲:۱۰؛ یهودا ۸) رؤیای معلمین کذبه احتمالاً شامل افکار ناپاک جنسی میباشد و آنان را تشویق میکند تا در پی ارضای جنسی خود به طرز غیراخلاقی بکوشند. لذا چگونه «خداوندیرا حقیر میدانند» و «بر بزرگان تهمت میزنند»؟
۱۴. چگونه معلمین کذبه «خداوندیرا حقیر میدانند» و «بر بزرگان تهمت میزنند»؟
۱۴ معلمین کذبه این کار را با ابراز تنفر و انزجار نسبت به اختیارات وضعشده از جانب خدا انجام میدهند. پیران مسیحی نمایندهٔ خدای پرجلال، یَهُوَه و پسر او میباشند و نتیجتاً بزرگی و جلالی نیز به ایشان اعطا شده است. درست است که پیران مسیحی نیز مانند پطرس اشتباه میکنند لیکن کتاب مقدس اعضای جماعت را ترغیب میکند مطیع چنین بزرگانی باشند. (عبرانیان ۱۳:۱۷) ما نباید به آنان به دلیل ضعفهایشان تهمت زده، سخنان ناروا بگوییم. پطرس میگوید فرشتگان «بر [معلمین کذبه] حکم افترا نمیزنند،» گرچه واقعاً لایق آن میباشند. پطرس ادامه میدهد: «لکن اینها چون حیوانات غیر ناطق که برای صید و هلاکت طبعاً متولّد شدهاند ملامت میکنند بر آنچه نمیدانند و در فساد خود هلاک خواهند شد.»—۲پطرس ۲:۱۰-۱۳.
«وقتیکه با شما شادی میکنند»
۱۵. معلمین کذبه به چه روشهایی متوسل میشوند و در کجا افکار فریبکارانهٔ خود را به مرحلهٔ اجرا میگذارند؟
۱۵ این مردان فاسد نه فقط «عیش و عشرت یک روزه را سرور خود میدانند» و «لکّهها و عیبها هستند» بلکه موذی و حیلهگر نیز میباشند. همانطور که قبلاً پطرس به ما خاطرنشان کرد، آنان «خُفْیة» و به آرامی عمل نموده، «بسخنان جعلی» متوسل میشوند. (۲پطرس ۲:۱، ۳، ۱۳) از این جهت شاید آنان صریحاً با کوشش پیران به منظور رعایت معیارهای اخلاقی خدا مخالفت ننمایند و آشکارا به دنبال ارضای جنسی خود نروند ولی طبق گفتهٔ پطرس در عوض، «در ضیافتهای محبّتانهٔ خود عیش و عشرت مینمایند وقتیکه با شما شادی میکنند.» همچنین یهودا مینویسد: «اینها در ضیافتهای محبّتانهٔ شما صخرهها هستند.» (یهودا ۱۲) بلی، همانند صخرهای تیز در زیر آب که میتواند شکافی در کف قایقی ایجاد کند و موجب غرق شدن ملاحان بیخبر آن شود، معلمین کذبه در ‹ضیافتهای محبّتانه› افرادی را مورد محبت تصنعی و ریاکارانهٔ خود قرار میدادند و اذهان ایشان را فاسد میکردند.
۱۶. الف) ‹ضیافتهای محبّتانه› چه بودند و امروز افراد فاسد ممکن است در چه زمینه و موقعیت مشابهی دست به کار شوند؟ ب) معلمین کذبه توجه خود را بر روی چه کسانی متمرکز میکنند، به این دلیل اینگونه اشخاص چه باید بکنند؟
۱۶ ظاهراً این گونه ‹ضیافتهای محبّتانه› مناسبتهایی بودند که در آن مسیحیان قرن اول گرد هم جمع میشدند، بر سر سفرهٔ غذا مینشستند و از معاشرت یکدیگر لذت میبردند. امروز نیز گاهی اوقات شاهدان یَهُوَه در مراسمی همچون جشن عروسی، پیکنیک و میهمانیها دور هم جمع میشوند. افراد فاسد چگونه از این موقعیتها استفاده مینمایند و دیگران را گمراه میکنند؟ پطرس مینویسد: «[آنان] چشمهای پر از زنا دارند . . . و کسان ناپایدار را بدام میکشند.» این افراد «قلب خود را [که] برای طمع ریاضت دادهاند» بر روی کسانی که از لحاظ روحانی ناپایدار هستند و حقیقت را کاملاً از آن خود نکردهاند متمرکز میکنند. پس آنچه را که در روزگار پطرس اتفاق میافتاد به عنوان هشداری به خاطر داشته و مواظب باش! با هرگونه زیاده روی و تعدی ناپاک مبارزه کن و اجازه نده زیبایی یا جذابیت شخصی که سعی در سوء استفاده و تعدی غیراخلاقی دارد تو را فریب دهد!—۲پطرس ۲:۱۴.
«طریق بَلْعَام»
۱۷. «طریق بَلْعَام» چه بود و چه عاقبتی برای ۰۰۰,۲۴ اسرائیلی به دنبال داشت؟
۱۷ این اشخاص که تحت «لعنت» قرار دارند مدتهاست که حقیقت را میشناسند. شاید چنین به نظر آید که آنان هنوز در جماعت فعال هستند. اما پطرس میگوید: «راه مستقیم را ترک کرده گمراه شدند و طریق بَلْعَام بن بَعُور را که مزد ناراستیرا دوست میداشت متابعت کردند.» (۲پطرس ۲:۱۴، ۱۵) طریق بَلعام نبی این بود که پندی داد و گفت چگونه میتوان اسرائیلیان را توسط عملی غیراخلاقی اغوا کرد و در ازای این پند منفعتی عایدش شد. او به پادشاه مُوآبی، بالاق، گفت که اگر بتواند اسرائیلیان را وسوسه کند و بر آن دارد که مرتکب زنا شوند، خدا آنان را لعنت خواهد کرد. در نتیجه، زنان مُوآبی افرادی بسیار از قوم خدا را اغوا کردند و ۰۰۰,۲۴ نفر به علت رفتار غیراخلاقیشان به هلاکت رسیدند.—اعداد ۲۵:۱-۹؛ ۳۱:۱۵، ۱۶؛ مکاشفه ۲:۱۴.
۱۸. بلعام در طریق خود چقدر مصر بود و عاقبت وی، چه اخطاری به معلمین کذبه میدهد؟
۱۸ پطرس شرح میدهد و میگوید، حماری که بَلعام بر آن سوار بود با بلعام سخن گفت و سعی کرد مانع او شود لیکن بلعام «مزد ناراستیرا دوست میداشت» بقدری که حتی بعد از چنین واقعهای از انجام «دیوانگئ» خود منصرف نشد. (۲پطرس ۲:۱۵، ۱۶) چه شرارتی! وای به حال شخصی که مانند بَلعام قوم خدا را به ارتکاب اعمال غیراخلاقی وسوسه کند و سعی نماید اخلاق آنان را فاسد کند! بلعام به علت شرارت خود هلاک شد و این واقعه آنچه را که بر سر پیروان طریق بلعام میآید نشان میدهد.—اعداد ۳۱:۸.
فریبهای شیطانی آنان
۱۹، ۲۰. الف) افرادی که همانند بلعام هستند به چه تشبیه شدهاند و چرا؟ ب) آنان چه کسانی را وسوسه مینمایند و چگونه این کار را میکنند؟ پ) چرا میتوانیم بگوییم فریبهای چنین اشخاصی شیطانی است و چگونه میتوانیم از خود و دیگران در مقابل آنان محافظت کنیم؟
۱۹ پطرس اشخاصی را که همچون بلعام میمانند توصیف میکند و مینویسد: «اینها چشمههای [یا چاههای] بیآب و مِههای [یا ابرهای] رانده شدهٔ ببادِ شدید هستند.» چاهی بیآب برای مسافری تشنه در بیابان میتواند به معنای مرگ باشد. پس جای تعجبی نیست که برای کسانی که همانند چنین چیزهایی میباشند «ظلمت تاریکئ جاودانی مقرّر است»! پطرس ادامه میدهد و میگوید: «زیرا که سخنان تکبّرآمیز و باطل میگویند و آنانیرا که از اهل ضلالت تازه رستگار شدهاند در دام شهوات بفجور جِسمی میکَشَنْد.» پطرس میگوید آنان افراد بیتجربه را فریب داده، «ایشانرا بآزادی وعده میدهند و حال آنکه خود غلام فساد هستند.»—۲پطرس ۲:۱۷-۱۹؛ غلاطیان ۵:۱۳.
۲۰ فریبهای اینگونه معلمین فاسد، شیطانی هستند. برای مثال، آنان ممکن است بگویند: ‹خدا میداند که ما ضعیف و تابع شهوت هستیم. پس اگر بیاییم و خواستههای جنسی خودمان را ارضا کنیم خدا به ما رحم خواهد کرد. اگر به گناهانمان اعتراف کنیم خدا ما را خواهد بخشید، درست همانطور که وقتی وارد حقیقت شدیم ما را بخشید.› به خاطر بیاور که شیطان نیز تقریباً به طرز مشابهی به حَوّا نزدیک شد و به او وعده داد که میتواند گناه کند و در عین حال از مصونیت کامل برخوردار باشد. شیطان به حوا گفت که با گناه ورزیدن نسبت به خدا بصیرت پیدا نموده، آزاد میشود. (پیدایش ۳:۴، ۵) چنانچه بر حسب اتفاق، با چنین شخص فاسدی مواجه شدیم که در معاشرت با جماعت میباشد، به منظور محافظت از خود و دیگران موظفیم در مورد وی به مسئولین جماعت مسیحی گزارش دهیم.—لاویان ۵:۱.
معرفت دقیق از ما محافظت میکند
۲۱-۲۳. الف) عواقب عدم استفاده از معرفت دقیق چیست؟ ب) در مقالهٔ بعدی پطرس به بحث در مورد چه مشکل دیگری میپردازد؟
۲۱ پیشتر پطرس از معرفتی نام برد که به جهت «حیات و دینداری» مهم و ضروریست و در خاتمهٔ این بخش از رسالهٔ خود عواقب عدم استفاده از آن معرفت را بیان میکند. (۲پطرس ۱:۲، ۳، ۸) او مینویسد: «زیرا هرگاه بمعرفت خداوند و نجاتدهندهٔ ما عیسی مسیح از آلایش دنیوی رستند و بعد از آن بار دیگر گرفتار و مغلوب آن گشتند، اواخر ایشان از اوایل بدتر میشود.» (۲پطرس ۲:۲۰) چه اسفبار! این گونه افراد در روزگار پطرس به خاطر لحظاتی شهوترانی امید زندگی فناناپذیر در آسمان را دور انداختند.
۲۲ بنابراین پطرس میگوید: «برای ایشان بهتر میبود که راه عدالت را ندانسته باشند از اینکه بعد از دانستن بار دیگر از آن حکم مقدّس که بدیشان سپرده شده بود برگردند. لکن معنئ مَثَل حقیقی بر ایشان راست آمد که سگ به قئ خود رجوع کرده است و خنزیرِ [ماده خوک] شسته شده بغلطیدن در گِل.»—۲پطرس ۲:۲۱، ۲۲؛ امثال ۲۶:۱۱.
۲۳ ظاهراً مسیحیان اولیه با مشکل دیگری روبرو بودند، همانطور که امروزه نیز بعضی چنین مشکلی دارند. در آن زمان ظاهراً عدهای شکایت میکردند و میگفتند، اینطور پیداست که حضور موعود مسیح هرگز به وقوع نخواهد پیوست. بگذار ببینیم پطرس چگونه این مسئله را عنوان میکند.
آیا به یاد میآوری؟
◻ سه مثال هشداردهندهای که پطرس نقل میکند کدامند؟
◻ چگونه معلمین کذبه «خداوندیرا حقیر میدانند»؟
◻ طریق بلعام چیست و چگونه ممکن است پیروان آن سعی در فریب دادن و اغوای دیگران داشته باشند؟
◻ عواقب عدم استفاده از معرفت دقیق چیست؟