Nɔ xlɛ́ ɖɔ émí nyí mɛ ɖejidéwú

 1. Nɛ̌ è ka sixú tuun mɛ ɖejidéwú ɖé gbɔn?

MƐ ÐEJIDÉWÚ ɖé nɔ tɛ́n kpɔ́n bo nɔ ɖe akpá tɔn lɛ́, lobo nɔ lɛ́ ɖɔ nǔgbó. (Ðɛh. 15:4) Mɛ lɛ́ nɔ tuun ɖɔ émí sixú gán jɛ wǔ tɔn. Lěe mǐ ba ɖɔ nǔ ní nɔ cí nú nɔví mǐtɔn lɛ́ dó mǐ wú é nɛ́. Étɛ́ mǐ ka sixú wa bɔ mɛ lɛ́ ná nɔ ɖeji dó mǐ wú?

 2. Nɛ̌ mǐ ka sixú xlɛ́ ɖɔ mǐ nyí mɛ ɖejidéwú gbɔn?

² Mǐ sixú hɛn mɛ ɖěvo lɛ́ gǎnnugǎnnu ɖɔ yě ní ɖeji dó mǐ wú ǎ. Mǐ ɖó ná xlɛ́ mɛ ɖěvo lɛ́ gbɔn nǔ e mǐ nɔ wa lɛ́ é gblamɛ ɖɔ yě sixú ɖeji dó mǐ wú. Akwɛ́ ɖɔhun wɛ ji ɖiɖe dó mɛ wú cí. É nɔ byɔ́ gǎndídó cóbɔ è nɔ mɔ. É ka ja nǎ bǔ dó mɛ gbé ɔ, é gosín fí jɛ fínɛ́ ǎ. É ɖo wɛn ɖɔ, Jexóva jɛxá bɔ mǐ ná ɖeji dó wǔ tɔn. Mǐ sixú ɖeji dó wǔ tɔn hwebǐnu, ɖó nǔ e é “nɔ bló ɔ bǐ nɔ ná jiɖiɖe.” (Ðɛh. 33:4) Gɔ́ ná ɔ, é nɔ ɖó nukún ɖɔ mǐ ní wa nǔ émí ɖɔhun. (Efɛ́. 5:1) Mi nú mǐ ní gbéjé kpɔ́ndéwú mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn ɖěɖěe xwedó kpɔ́ndéwú Tɔ́ yětɔn jǐxwé tɔn ɔ tɔn bo xlɛ́ ɖɔ è sixú ɖeji dó émí wú é ɖé lɛ́ tɔn kpɔ́n. Mǐ ná lɛ́ mɔ jijɔ ɖěɖěe ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná nyí mɛ ɖejidéwú é atɔ́ɔ́n.

 3-4. Nɛ̌ gbeyíɖɔ Daniyɛ́li ka xlɛ́ ɖɔ émí nyí mɛ ɖejidéwú gbɔn? Étɛ́ énɛ́ ka sísɛ́ mǐ bɔ mǐ ná gbéjé kpɔ́n?

³ Gbeyíɖɔ Daniyɛ́li zé kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖ’ayǐ dó xlɛ́ ɖɔ è sixú ɖeji dó émí wú. Babilɔ́nunu lɛ́ wlí i yi kannumɔgbénu có, é ná nɔ zaan é ɔ, é xlɛ́ ɖɔ è sixú ɖeji dó émí wú. Jiɖe e mɛ lɛ́ ɖó dó wǔ tɔn é lɛ́ jɛjí hwenu e Jexóva d’alɔ ɛ bɔ é tínmɛ dlɔ̌ e axɔ́sú Babilɔ́nu tɔn Nabukodonɔzɔ́ɔ kú lɛ́ é é. Ðo ninɔmɛ ɖé mɛ ɔ, Daniyɛ́li ɖó ná ɖɔ nú axɔ́sú ɔ ɖɔ nǔ tɔn kún sɔ́ nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ ó. Wɛn alɔkpa e ba wɛ axɔ́sú ɔ ka ɖe bo ná se é nɛ́ ǎ. Énɛ́ byɔ́ akɔ́nkpinkpan, ɖó xomɛsin ɖaxó jí wɛ Nabukodonɔzɔ́ɔ ɖe! (Dan. 2:12; 4:20-22, 25) Xwe mɔ̌kpán gúdo hwenu e Daniyɛ́li tínmɛ wɛn e bú do bo tɔ́n ɖo hɔnmɛ Babilɔ́nu tɔn sín dǒ lɛ́ ɖokpó wú é pɛ́pɛ́pɛ́ é ɔ, é lɛ́ xlɛ́ ɖɔ mɛ ɖejidéwú wɛ émí nyí. (Dan. 5:5, 25-29) Nukɔnmɛ ɔ, Daliwúsi e nyí Mɛdinu é kpó tokpɔngán tɔn lɛ́ kpó lɔ ɖ’ayi wú ɖɔ ‘yɛ e ɖo Daniyɛ́li jí ɔ syɛ́n ɖésú.’ Yě tuun ɖɔ Daniyɛ́li “ɖo gbejí, bɔ è nɔ mɔ vɛ̌dónúnǔ sín walɔ ɖé ɖo así tɔn ǎ; é ka wa nǔɖé nyi do ǎ.” (Dan. 6:4, 5) Ɛɛn, acɛkpatɔ́ pagáwun lɛ́ lɔ tlɛ ɖ’ayi wú ɖɔ mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn énɛ́ ɔ, è sixú ɖeji dó wǔ tɔn!

⁴ Mi nú kpɔ́ndéwú Daniyɛ́li tɔn ní ɖo ayi mɛ nú mǐ nú mǐ ní kan nǔ élɔ́ lɛ́ byɔ́ mǐɖée: ‘Mɛ alɔkpa tɛ́ un ka nyí bɔ mɛ e ma nyí Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn ǎ lɛ́ é tuun? È ka tuun ɖɔ un nyí mɛɖé bo nɔ w’azɔ̌ e nyí ce é bɔ è sixú lɛ́ ɖeji dó wǔtu ce a?’ Étɛ́wú è ka ɖó ná ba xósin nǔkanbyɔ́ énɛ́ lɛ́ tɔn? Ðó ényí mǐ nyí mɛ ɖejidéwú ɔ, mǐ nɔ kpa susu nú Jexóva.

 5. Étɛ́ ka zɔ́n bɔ è tuun ɖɔ Ananíya nyí mɛ ɖejidéwú?

⁵ Ðo 455 J.H.M. tɔn hwenu e tokpɔngán Nɛɛmíi ko vɔ́ dǒ Jeluzalɛ́mu tɔn lɛ́ mɛ gúdo é ɔ, é ba súnnu ɖejidéwú ɖěɖěe ná kpé nukún dó toxo ɔ wú ganjí lɛ́ é. Nɛɛmíi cyán mɛɖé lɛ́ ɖo yě mɛ. Ananíya ahwangán ɔ ɖo yě mɛ. Nǔ e Biblu ɖɔ dó Ananíya wú é ɖíe: “Gbɛtɔ́ ɖejidéwú ɖé wɛ nyí nya énɛ́ ɔ, bo ɖo gbejí nú Mawu hú mɛ gěgé.” (Nɛɛ. 7:2) Wǎn e Ananíya yí nú Jexóva é kpó xɛsi e é nɔ ɖi ɖɔ émí kún ná jɛ do n’i ó é kpó nɔ sísɛ́ ɛ bɔ é nɔ wlíbo nú azɔ̌ ɖěbǔ e è sɔ́ d’así n’i é ganjí. Jijɔ énɛ́ lɛ́ ná d’alɔ mǐ lɔ bɔ mǐ ná nyí mɛ ɖejidéwú ɖo sinsɛnzɔ́ e wa nú Mawu wɛ mǐ ɖe é mɛ.

 6. Nɛ̌ Ticíku ka xlɛ́ ɖɔ émí nyí xɔ́ntɔn ɖejidéwú nú mɛsɛ́dó Pɔ́lu gbɔn?

⁶ Ð’ayi Ticíku e nyí azɔ̌gbɛ́ ɖejidéwú mɛsɛ́dó Pɔ́lu tɔn é sín kpɔ́ndéwú wú. Ée è sú Pɔ́lu dó xwé ɖé gbé é ɔ, Ticíku wú wɛ é ɖeji dó. É ɖɔ dó wǔ tɔn ɖɔ é “ɖo gbejí ɖo . . . Aklúnɔ sín azɔ̌ lɛ́ mɛ.” (Efɛ́. 6:21, 22) Pɔ́lu ɖeji ɖɔ Ticíku ná sɔ́ wěma e émí sɛ́dó nɔví e ɖo Efɛ́zi lɛ́ é kpó nɔví e ɖo Kolósi lɛ́ é kpó é yi jó nú yě, bo ná lɛ́ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú yě lobo lɛ́ dó gbɔ nú yě. Kpɔ́ndéwú Ticíku tɔn flín mǐ súnnu gbejínɔtɔ́ e nɔ kpé nukún dó hudó gbigbɔ tɔn mǐtɔn lɛ́ wú ɖo égbé lɛ́ é.—Koló. 4:7-9.

 7. Étɛ́ mɛ ɖejidéwú e mɛxó agun tɔn kpó devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn kpó e ɖo agun towe mɛ lɛ́ é nyí é ka sixú kplɔ́n we?

⁷ Égbé ɔ, mɛxó agun tɔn kpó devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn kpó ɖejidéwú mǐtɔn lɛ́ sín nǔ nɔ su nukún mǐtɔn mɛ tawun. Daniyɛ́li, Ananíya kpó Ticíku kpó ɖɔhun ɔ, yě nɔ sɔ́ azɔ̌ yětɔn lɛ́ ylɔ́ ɖɔ nǔjɔnǔ tawun. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ɖo kplé aklúnɔzángbla tɛ́ntin tɔn mǐtɔn lɛ́ hwenu ɔ, mǐ nɔ tuun ɖɔ è ko ɖe azɔ̌ e ɖo kplé ɔ sín akpáxwé vovo lɛ́ é nú mɛ. Gɔ́ ná ɔ, é nɔ lɛ́ su mɛxó agun tɔn lɛ́ nukúnmɛ tawun ɖɔ yě sixú ɖeji dó mɛ ɖěɖěe è sɔ́ azɔ̌ dó así ná lɛ́ é wú ɖɔ yě ná sɔ́ nǔ nú azɔ̌ yětɔn lɛ́ ganjí bo lɛ́ xwlé yě mɛ! Gɔ́ ná ɔ, ényí mǐ ylɔ́ Biblu kplɔ́ntɔ́ mǐtɔn lɛ́ wá kplé aklúnɔzángbla fífó tɔn mǐtɔn lɛ́ ɔ, mǐ nɔ kú d’e jí ɖɔ mɛɖé ná xwlé xóɖiɖɔ nú mɛ bǐ mɛ jɛ́n wɛ. Mǐ nɔ lɛ́vɔ́ ɖeji ɖɔ wěma ɖěɖěe mǐ ná zán ɖo sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ lɛ́ é ná tíin. Nɔví súnnu gbejínɔtɔ́ énɛ́ lɛ́ nɔ kpé nukún dó mǐ wú ganjí bɔ mǐ nɔ dó kú nú Jexóva ɖó yě wú! Amɔ̌, ali tɛ́ lɛ́ nu mǐ ka sixú xlɛ́ ɖɔ mǐ nyí mɛ ɖejidéwú ɖe?

 8. Nɛ̌ mǐ ka ɖó ná nɔ jlɛ̌ jí hwenu e nǔ mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn ɖo ayi mɛ ɖu nú mǐ wɛ é gbɔn? (Nǔnywɛ́xó 11:13)

⁸ Mǐ yí wǎn nú nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́ bɔ ganjíninɔ yětɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú mǐ. Amɔ̌, mǐ ɖó ná nɔ jlɛ̌ jí bo ɖó sísí nú kpáxó yětɔn lɛ́. Mɛɖé lɛ́ ɖo agun klisánwun xwe kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn mɛ, bo “húzú xóɖɔ́xóɖɔ́, bo nɔ hɛn xó ɖé xomɛ ǎ, bo nɔ ɖo xó e yě ma ɖó ná ɖɔ ǎ lɛ́ ɖɔ wɛ.” (1 Tim. 5:13) É ɖo wɛn ɖɔ, mǐ kún ba ná cí yě ɖɔhun ó. Amɔ̌, mǐ ní ɖɔ ɖɔ mɛɖé ɖɔ kpáxó tɔn nú mǐ bo ɖɔ ɖɔ mǐ ní ma ɖɔ nú mɛ ɖěbǔ ó. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, nɔví nyɔ̌nu ɖé sixú ɖɔ lanmɛzɔn e ɖí xwi xá wɛ é ɖe é, alǒ tagba e ɖí xwi xá wɛ é ɖe é ɖěvo lɛ́ nú mǐ bo ɖɔ ɖɔ xó ɔ ní nɔ xo mǐtɔn mɛ. Mǐ ɖó ná wa nǔ e é byɔ́ mǐ é.b (Xa Nǔnywɛ́xó 11:13.) Din ɔ, mi nú mǐ ní gbéjé ninɔmɛ e mɛ é ɖo tají tawun ɖɔ mǐ ní hɛn kpáxó ɖe é ɖěvo lɛ́ kpɔ́n.

 9. Nɛ̌ mɛ e ɖo xwédo ɖé mɛ lɛ́ é ka sixú xlɛ́ ɖɔ émí nyí mɛ ɖejidéwú gbɔn?

⁹ Nyǐ mɛ ɖejidéwú ɖo xwédo mɛ. Azɔ̌ mɛ e ɖo xwédo ɔ mɛ é ɖokpó ɖokpó tɔn wɛ é nyí ɖɔ yě ná nɔ hɛn kpáxó syɛ́nsyɛ́n xwédo ɔ tɔn lɛ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, asi klisánwun ɖé sixú ɖó zǐnzán ɖé bɔ é nɔ cí ɖě nú asú tɔn. É ná ɖɔ xó d’é wú nú mɛ ɖěvo lɛ́ bɔ é ná zɔ́n bɔ winnyá ná hu asi tɔn wɛ a? É ɖo wɛn ɖɔ é kún ná wa mɔ̌ ó! É yí wǎn nú asi tɔn, bɔ é ná jló gbeɖé ná wa nǔ ɖě bɔ é ná dó xomɛsin n’i ǎ. (Efɛ́. 5:33) Mɛ wínnyáwínnyá lɛ́ nɔ ba ɖɔ è ní ɖó sísí nú émí lɔ ɖó bǎ ɖé mɛ. É ɖo tají ɖɔ mɛjitɔ́ lɛ́ ní flín énɛ́. Yě ɖó ná nɔ ɖɔ nǔ e vǐ yětɔn lɛ́ wa nyi do é nú mɛ ɖěvo lɛ́ dó dó winnyá yě ǎ. (Koló. 3:21) Vǐ lɛ́ ɖó ná kplɔ́n bo ná nɔ hɛn kpáxó lɛ́ bo ná nɔ ɖɔ nǔ ɖěɖěe sixú ɖe mɛ ɖěvo e kpo ɖo xwédo ɔ mɛ lɛ́ é kpo é nú mɛ ɖěvo lɛ́ ǎ. (Sɛ́n. 5:16) Ényí mɛ e ɖo xwédo ɔ mɛ lɛ́ é ɖokpó ɖokpó nɔ wa azɔ̌ e nyí étɔn é dó hɛn kpáxó xwédo ɔ tɔn lɛ́ ɔ, xwédo ɔ ná vɛ́ tawun.

10. Étɛ́ è ní nyí xɔ́ntɔn nǔgbó ka nɔ byɔ́? (Nǔnywɛ́xó 17:17, nwt)

¹⁰ Nyǐ mɛ ɖejidéwú nú xɔ́ntɔn towe lɛ́. Hweɖélɛ́nu sixú wa su ɖo gbɛzán mǐtɔn mɛ bɔ mǐ mɔ ɖɔ mǐ ɖó ná ɖɔ lěe nǔ cí nú mǐ tawun é nú xɔ́ntɔn vívɛ́ mǐtɔn ɖé. Hweɖélɛ́nu ɔ, é sixú vɛ́ wǔ. É sixú vɛ́ wǔ tawun bɔ mǐ ná ɖɔ xó vívɛ́ mǐtɔn lɛ́ nú mɛɖé; gɔ́ ná ɔ, ényí mǐ wa se ɖɔ xɔ́ntɔn mǐtɔn ɖɔ xó e mǐ ɖɔ n’i é nú mɛ ɖěvo lɛ́ ɔ, é ná vɛ́ nú mǐ tawun. Ðo alɔ ɖěvo mɛ ɔ, mɛ e sixú hɛn kpáxó ɖé é sín nǔ nɔ su nukún mǐtɔn mɛ tawun! “Xɔ́ntɔn nǔgbó” ɖé wɛ n’i.—Xa Nǔnywɛ́xó 17:17, nwt.

11. (a) Nɛ̌ mɛxó agun tɔn lɛ́ kpó asi yětɔn lɛ́ kpó ka nɔ xlɛ́ ɖɔ émí nyí mɛ ɖejidéwú gbɔn? (b) Étɛ́ kpɔ́ndéwú mɛxó agun tɔn e kpé nukún dó kpáxó agun ɔ tɔn ɖé wú, bo ma ɖɔ xó ɖě nú xwédo tɔn d’é wú ǎ é tɔn ka sixú kplɔ́n mǐ? (Kpɔ́n fɔtóo ɔ.)

¹¹ Nyǐ mɛ ɖejidéwú ɖo agun ɔ mɛ. Mɛxó agun tɔn e nɔ hɛn kpáxó lɛ́ é “cí fí e è nɔ bɛ yɛ ɖe bo nɔ gló jɔhɔn é ɖɔhun; yě [nɔ] cí fí e è nɔ bɛ sin ɖe é ɖɔhun” nú nɔví yětɔn lɛ́. (Eza. 32:2) Mǐ tuun ɖɔ mǐ sixú vo fɛɛ bo ɖɔ xó nú súnnu énɛ́ lɛ́, ɖó mǐ ɖeji ɖɔ nǔ e mǐ ɖɔ nú yě é ná cí xo yětɔn mɛ. Mǐ nɔ gbídí kɔ nú yě ɖɔ yě ní ɖɔ kpáxó e yě tuun lɛ́ é nú mǐ ǎ. Gɔ́ ná ɔ, mǐ nɔ ɖó sísí nú asi mɛxó agun tɔn lɛ́ tɔn ɖó yě nɔ gbídí kɔ nú asú yětɔn lɛ́ bo ná dó se kpáxó mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn ǎ. Nǔgbó ɔ, nyɔ̌ná ɖé wɛ é nyí ɖɔ mɛxó agun tɔn ɖé kún nɔ ɖɔ kpáxó e kúnkplá nɔví súnnu lɛ́ kpó nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpó é nú asi tɔn ó. Mɛxó agun tɔn ɖokpó sín asi ɖɔ: “É su nukún ce mɛ ɖɔ asú ce nɔ hɛn kpáxó ɖěɖěe kúnkplá mɛ ɖěɖěe bló mɛbakpɔ́n lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ tɔn ná wɛ é ɖe lɛ́ é, alǒ mɛ ɖěɖěe ɖó hudó ɖo gbigbɔ lixo lɛ́ é. É tlɛ nɔ ɖɔ nyǐkɔ yětɔn lɛ́ nú mì lɔ ǎ. É nɔ su nukún ce mɛ ɖɔ asú ce nɔ hɛn kpáxó lɛ́ sɔmɔ̌ bɔ ado sɔ́ nɔ hú mì dó xó e ma kan mì ǎ lɛ́ é wú ǎ. Énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ un nɔ kpé wú bo nɔ ɖɔ xó xá mɛ bǐ faa ɖo agun ɔ mɛ. Un sixú lɛ́ ɖeji ɖɔ nú un ɖɔ lěe nǔ cí nú mì é, alǒ tagba ce lɛ́ nú asú ce ɔ, é kún ná fúnfún yě kpé ó.” É ɖo wɛn ɖɔ, mǐ bǐ wɛ nɔ ba ná nyí mɛ ɖejidéwú. Jijɔ tɛ́ lɛ́ ka ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná kpé énɛ́ wú? Mi nú mǐ ní gbéjé atɔ́ɔ́n kpɔ́n.

12. Étɛ́wú mǐ ka sixú ɖɔ ɖɔ wǎnyíyí jí wɛ ji ɖiɖe dó mɛ wú nɔ jínjɔ́n? Nǎ kpɔ́ndéwú ɖé.

¹² Wǎnyíyí jí wɛ ji ɖiɖe dó mɛ wú nɔ jínjɔ́n. Jezu ɖɔ ɖɔ sɛ́n we e ɖo tají hú sɛ́n lɛ́ bǐ é wɛ nyí è ní yí wǎn nú Jexóva, bo lɛ́ yí wǎn nú nɔzo mɛtɔn lɛ́. (Mat. 22:37-39) Wǎn e mǐ yí nú Jexóva é nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ ba ná xwedó kpɔ́ndéwú maɖóblɔ̌ e é sɔ́ ɖ’ayǐ é, lobo ná nyí mɛ ɖejidéwú éɖɔhun. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, wǎn e mǐ yí nú nɔví mǐtɔn lɛ́ é nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ hɛn kpáxó yětɔn lɛ́. Mǐ ná ba gbeɖé ná ɖe nǔɖé gba bɔ é ná wa nǔ dó yě wú, dó winnyá yě alǒ dó wǔvɛ́ nú yě ǎ.—Jaan 15:12.

13. Ali tɛ́ nu mɛɖéesɔ́hwe ka nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ nyí mɛ ɖejidéwú ɖe?

¹³ Mɛɖéesɔ́hwe ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná nyí mɛ ɖejidéwú. Klisánwun e nɔ sɔ́ éɖée hwe é ɖé nɔ nyí mɛ nukɔntɔn e nɔ ɖe xó ɖé gba é dó hu ji nú mɛ ɖěvo lɛ́ ǎ. (Filí. 2:3) É nɔ ba ná bló bɔ mɛ ɖěvo lɛ́ ná lin ɖɔ é tuun kpáxó ɖé lɛ́ bo kún ba ná ɖɔ ó ǎ. Mɛɖéesɔ́hwe ná lɛ́ d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná ny’alɔ nú linlin mǐɖésúnɔ tɔn lɛ́ ɖiɖɔ nú mɛ gěgé dó xó ɖěɖěe wú Biblu, alǒ wěma mǐtɔn lɛ́ ma kɛ nu dó ǎ lɛ́ é wú.

14. Nɛ̌ ayiɖote ka nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ nyí mɛ ɖejidéwú gbɔn?

¹⁴ Ayiɖote ná d’alɔ klisánwun ɖé bɔ é ná tuun ɖɔ “hwenu e è na nɔ abwɛ̌ dó ɔ ɖe, bɔ hwenu e è ná ɖɔ xó dó é ɖe.” (Nǔt. 3:7) Mɛ gěgé nɔ ɖɔ ɖɔ “xóɖiɖɔ xɔ akwɛ́ hú kpatágan, bɔ xwíí cící ka xɔ akwɛ́ hú siká.” Ðo xógbe ɖěvo mɛ ɔ, xwíí cící hweɖélɛ́nu nɔ nyɔ́ hú xóɖiɖɔ. Énɛ́ wú wɛ Nǔnywɛ́xó 11:12 gb’akpá nú mǐ ɖɔ: “Mɛ e . . . bí ɔ nɔ kɛ nu ǎ.” Kpɔ́ndéwú ɖé ɖíe. È nɔ byɔ́ mɛxó agun tɔn e ko mɔ nǔ kpɔ́n é ɖé hwɛhwɛ ɖɔ é ní wá d’alɔ agun ɖěvo lɛ́ ɖo tagba e ɖí xwi xá wɛ yě ɖe lɛ́ é kɔn. Ð’ayi nǔ e mɛxó agun tɔn ɖěvo ɖɔ dó wǔ tɔn é wú: “É nɔ ɖ’ayi te tɛgbɛ, bo nɔ ɖɔ kpáxó e kúnkplá agun ɖěvo lɛ́ é gbeɖé ǎ.” Ðó mɛxó agun tɔn énɛ́ ɖó nǔnywɛ́ tawun wútu ɔ, mɛxó agun tɔn ɖěvo e ɖo agun tɔn mɛ lɛ́ é nɔ ɖó sísí n’i. Yě kú d’é jí ɖɔ é kún ná ɖɔ kpáxó yětɔn lɛ́ nú mɛ ɖěvo lɛ́ ó.

15. Nǎ kpɔ́ndéwú e xlɛ́ ɖɔ nǔgbóɖiɖɔ sixú zɔ́n bɔ mɛ ɖěvo lɛ́ ɖeji dó mǐ wú é ɖokpó.

¹⁵ Nǔ ɖěvo e nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ nyí mɛ ɖejidéwú é wɛ nyí nǔgbóɖiɖɔ. Mǐ nɔ ɖeji dó mɛ e nɔ ɖɔ nǔgbó é wú, ɖó mǐ tuun ɖɔ é ná nɔ ɖɔ nǔgbó hwebǐnu. (Efɛ́. 4:25; Ebl. 13:18) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mǐ ní ɖɔ ɖɔ a ba ná bló bɔ nǔwúkpíkpé mɛkplɔ́nkplɔ́n tɔn towe ná kpɔ́n te d’é jí. Énɛ́ wú ɔ, a byɔ́ mɛɖé ɖɔ é ní ɖótó émí hwenu e émí ná ɖo xóɖiɖɔ ɖé xwlé mɛ wɛ ɖo kplé jí é, bo ná wá ɖe wě e ná d’alɔ we bɔ nǔwúkpíkpé mɛkplɔ́nkplɔ́n tɔn towe ná kpɔ́n te d’é jí lɛ́ é xá we. Mɛ̌ wú a ka ná ɖeji dó ɖɔ é ná ɖɔ nǔgbó nú we? Mɛ e ná ɖɔ nǔ e ba ná se wɛ a ɖe é nú we é wɛ a, alǒ mɛ e ná ɖɔ xójɔxó nú we kpó yɛ̌yi kpó é? Xósin ɔ ɖo wɛn. Biblu ɖɔ: “È gbɛ́ nǔ nú mɛ ɖo togun mɛ ɔ, é nyɔ́ hú è tin dó mɛ ɖó xɔ́ntɔn e è nyí ɔ wútu. Xɔ́ntɔn mɛtɔn gbɛ́ nǔ nú mɛ ɔ, wǎn e é yí nú mɛ ɔ wú wɛ.” (Nǔx. 27:5, 6) Wě e xɔ́ntɔn mɛtɔn ma gbá nǔ nú nǔ ǎ, bo ɖe xá mɛ é nɔ nyɔ́ se ɖo bǐbɛ́mɛ ǎ có, é ka nɔ hɛn le wá nú hwenu línlín.

16. Nɛ̌ Nǔnywɛ́xó 10:19 ka xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖó ná nɔ ɖu ɖo mǐɖée jí gbɔn?

¹⁶ Cóbónú mɛ ɖěvo lɛ́ ná nɔ ɖeji dó mǐ wú ɔ, mɛɖéejíɖuɖe ɖo tají tawun. Jijɔ énɛ́ nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ hɛn nu mǐtɔn hwenu e è tɛ́n mǐ kpɔ́n bónú mǐ ná ɖe kpáxó e è ɖɔ nú mǐ é ɖé gba é. (Xa Nǔnywɛ́xó 10:19.) Ényí mǐ ɖo tɛn Ɛntɛnɛ́ti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖe lɛ́ é jí ɔ, é sixú vɛ́ wǔ nú mǐ tawun bɔ mǐ ná nɔ ɖu ɖo mǐɖée jí. Ényí mǐ ma ɖó ayi te ǎ ɔ, mǐ sixú nɔ manywɛ́ mɛ bo sɔ́ kpáxó lɛ́ nyi to jí. Gɔ́ ná ɔ, ényí mǐ sɔ́ nǔɖé nyi Ɛntɛnɛ́ti jí ɔ, mǐ sɔ́ sixú ɖó acɛ ɖěbǔ dó lěe mɛ ɖěvo lɛ́ ná zán gbɔn é kpó tagba vovo e é ná dɔn nyi ayǐ lɛ́ é kpó jí ǎ. Mɛɖéejíɖuɖe nɔ lɛ́ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ nɔ xwíí hwenu e gbeklánxámɛtɔ́ lɛ́ tɛ́n kpɔ́n, bo ná sísɛ́ mǐ bónú mǐ ná ɖɔ nǔ ɖěɖěe sixú wa nǔ dó nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́ wú lɛ́ é. Nǔ mɔ̌hun sixú jɛ hwenu e kponɔ lɛ́ kan nǔ byɔ́ mǐ ɖo fí e è gbɛ́ azɔ̌ mǐtɔn alǒ ɖó dogbó ná ɖe lɛ́ é. Mǐ sixú zán nǔgbódodó e ɖɔ ‘mǐ ní hɛn nu mǐtɔn é’ ɖo ninɔmɛ énɛ́ lɛ́ kpó ɖěvo lɛ́ kpó mɛ. (Ðɛh. 39:2) Ényí mɛ e ɖo xwédo mǐtɔn mɛ lɛ́ é, xɔ́ntɔn mǐtɔn lɛ́, nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́, alǒ mɛ ɖěvo ɖěbǔ wa nǔ ɖó kpɔ́ xá wɛ mǐ ɖe ɔ, mǐ ɖó ná bló bɔ è ná nɔ ɖeji dó mǐ wú. Gɔ́ ná ɔ, bo ná dó nyí mɛ ɖejidéwú ɔ, é byɔ́ ɖɔ mǐ ní nɔ ɖu ɖo mǐɖée jí.

17. Nɛ̌ mǐ ka sixú gɔ́ so nú ji ɖiɖe dó mɛ wú ɖo agun mǐtɔn mɛ gbɔn?

¹⁷ É su nukún mǐtɔn mɛ tawun ɖɔ Jexóva dɔn mǐ wá kplékplé nɔví lɛ́ tɔn mɛ, bɔ mɛ lɛ́ yí wǎn nú mɛ, bo lɛ́ nyí mɛ ɖejidéwú! Mǐ bǐ wɛ ɖó ná bló bɔ nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́ ná nɔ ɖeji dó mǐ wú. Ée mǐ mɛ ɖokpó ɖokpó ná ɖo gǎn dó wɛ bo ná ɖe jijɔ élɔ́ lɛ́ xlɛ́ é ɔ, mǐ ná gɔ́ so nú jiɖiɖe dó mɛ wú ɖo agun mǐtɔn mɛ. Jijɔ lɛ́ wɛ nyí: wǎnyíyí, mɛɖéesɔ́hwe, ayiɖote, nǔgbóɖiɖɔ, kpó mɛɖéejíɖuɖe kpó. Mǐ ɖó ná kpo ɖo gǎn dó wɛ bo ná xlɛ́ mɛ ɖěvo lɛ́ ɖɔ mɛ ɖejidéwú wɛ mǐ nyí. Mi nú mǐ ní nɔ xwedó kpɔ́ndéwú Mawu mǐtɔn Jexóva tɔn, bo kpo ɖo xlɛ́xlɛ́ wɛ ɖɔ mɛ ɖejidéwú wɛ mǐ nyí.