Mbaʼérepa Noé oĩ porã vaʼekue Ñandejára renondépe? Mbaʼérepa iporã jaikuaa upéva?
OPAVAVE ningo ñanemanduʼa ñahendúrõ guare peteĩ notísia iñimportantetereíva. Ñanemanduʼa moõpa ñaime upérõ ha mbaʼépa jajapókuri. Ñanemanduʼa avei mbaʼéichapa ñañeñanduvaʼekue. Oimevaʼerã katuete Noé ndahesarairirakaʼe Jehová, pe Mburuvicha guasu, omeʼẽrõ guare chupe peteĩ notísia iñimportantetereíva. Heʼi chupe ohunditaha ‘yvypórape’. Noé ojapovaʼerã peteĩ árka ikatu hag̃uáicha haʼe, ifamília ha opaichagua mymba ojesalva (Génesis 6:9-21).
Mbaʼéichapa oñeñandu Noé? Ovyʼápa Ñandejára heʼi haguére chupe upéva térãpa ojeplagea? Mbaʼéichapa omombeʼurakaʼe hembireko ha ifamiliakuérape? La Biblia ndeʼíri. Péro heʼi ‘Noé ojapo hague Ñandejára heʼi hagueichaite chupe’ (Génesis 6:22, ÑÑB).
Péva ohechauka mbaʼérepa Noé oĩ porã vaʼekue Ñandejára renondépe: Noé iñeʼẽrendu Ñandejárape opa mbaʼépe (Génesis 6:8). Péro mbaʼérepa avei Jehová oguerohoryeterakaʼe Noépe? Iporã jaikuaa upéva. Ñande ningo jajapovaʼerã Noé ojapo haguéicha. Upéicharõmante nañamanomoʼãi Ñandejára oipeʼa vove ko Yvýgui opa mbaʼe vai. Upévare jahechamína mbaʼéichapa rakaʼe Noé tiémpope, mbaʼéichapa ojeikovaʼekue ou mboyve pe Diluvio.
Umi demónio ou ko Yvy ape ári
Mil áño rupi ojejapo rire Adánpe, onasevaʼekue Noé. Ha umi yvypóra itiémpope guare ningo ndahaʼéi haguepáva ha oikóva itakuáre. Ndahaʼéi iñembotavy guasúva térã ikarapãmbáva ha oikóva garróte ipópe. Umi oikovaʼekue Noé tiémpope ningo iérro ha kóvregui ojapo iñerramientarã. Oiméne Noé oiporurakaʼe umi erramiénta ojapo hag̃ua pe árka. Haʼekuéra ojapokuaa avei umi instruménto ombopu hag̃ua músika. Omenda avei hikuái, ifamília, oñemitỹ ha heta hymba. Oĩ umi ombaʼejogua ha ombaʼevendéva. Ha peichaiténte aveíko ojeiko koʼág̃a rupi (Génesis 4:20-22; Lucas 17:26-28).
Péro heta mbaʼépe ndojojoguái avei ko ñane tiémpondi. Upe tiémpope areterei ojeikovevaʼekue. Ndojehecharamói umi ohupytývape 800 áño. Pór ehémplo, Noé oikovaʼekue 950 áño. Adán 930 ha Noé avuélo Matusalén katu ohupytyvaʼekue 969 áño (Génesis 5:5, 27; 9:29).a
Upe tiémpope avei oikovaʼekue ko mbaʼe oñemombeʼúva Génesis 6:1-2-pe (ÑÑB): ‘Ha umi yvypóra oñemboheta hetavévo ko Yvy ape ári, heta itajýra, ha Ñandejára raʼykuéra ohechávo iporãitereiha hikuái, oiporavo ijapytégui hembirekorã umi oipotavévape’. ‘Umi Ñandejára raʼykuéra’ ningo hína umi ánhel. Haʼekuéra oñembohetevaʼekue ñandéicha ha ou ko Yvy ape ári oiko hag̃ua yvypóraicha. Chupekuéra nomboúi Ñandejára. ‘Oheja uvei hóga yvagapegua’ oiko hag̃ua umi kuña porãita ndive ko Yvy ape ári. Upéicha oiko chuguikuéra demónio (Judas 6).
Irrevélde, itieʼỹ, imbarete ha iñaranduetereive hikuái ñandehegui. Koʼã demónio hetaiterei mbaʼe ivaíva ojapoukavaʼekue yvyporakuérape. Haʼekuéra ningo katuete orekonerakaʼe ipoguýpe yvyporakuérape. Ha ndoguerokañýi voi hikuái umi mbaʼe vaieta ojapóva. Opuʼã uvei Ñandejára ha iléi rehe.
Upéi koʼã ánhel ifamíliama avei. Ha koʼãva imbareteterei ha evréo ñeʼẽme oñehenói chupekuéra nefilim. La Biblia heʼi: ‘Kuñanguéra Yvy arigua imemby Ñandejára raʼykuéragui umi nefilim. Haʼekuéra oikovaʼekue Yvy ári upéramo ha upe rireve avei. Kuimbaʼe opárupi ojekuaáva ha ñorairõhára mbarete vaʼekue hikuái’ (Génesis 6:4). Ojekyhyjepa ningo umi nefilímgui. Ha nefilim heʼise “umi oporojukáva”. Umi mbaʼe vai haʼekuéra ojapovaʼekue oiméne omoñepyrũrakaʼe umi ñemombeʼuguaʼu yma guare.
Umi ipyʼaporãva ohasa asy
La Bíbliape jahechakuaa mbaʼeichaitépa hembiapo vai umi oikovaʼekue upe tiémpope. La Biblia heʼi ‘upe tiémpope yvypóra heko añaha ko Yvy ape ári, ha opaite mbaʼe ipyʼapýpe heñóiva guive mbaʼe vai memeteha. Ha yvyporakuéra oñemboheko vaipaite ha ko Yvy henyhẽte mbaʼe ñañágui ha yvypóra rape ivaipaite’ (Génesis 6:5, 11, 12, ÑÑB).
Umíva apytépe oikovaʼekue Noé. Péro ‘Noé ningo kuimbaʼe nemarangatúva, oikove aja pukukue hembiapo porã opa mbaʼépe ha ojapo Ñandejára rembipota’ (Génesis 6:9). Hasýko hína peteĩ hekojojávape g̃uarã oiko hag̃ua umi heko vaíva apytépe. Ohasa asyeténepa rakaʼe Noé! Oiméne oñeñandurakaʼe Lot oñeñanduhaguéicha. Lot oikovaʼekue pe Diluvio ou riréma. Haʼe hekojoja avei ha oiko Sodómape. Upépe ningo umi hénte itieʼỹeterei. Lot katu ‘jepyʼapýpe oikovaʼekue umi heko vaietéva apytépe. Ha umi mbaʼe ohecha ha ohendúva ára ha pyhare pukukue ombohasa asyeterei chupe’ (2 Pedro 2:7, 8, ÑÑB). Upeichaite avei oiméne oñeñandurakaʼe Noé.
Ndépa reñeñandu vai avei umi mbaʼe vaieta rehecha ha rehendúvare rrádio térã télepe? Nembojeguarúpa rehechávo umi heko vaívape? Upéicharõ reikuaareína mbaʼéichapa oñeñanduvaʼekue Noé. Epensamína mbaʼeichaitépa oiméne ohasa asy rakaʼe. Haʼe oiko pe múndo añáme seiscientos áño pukukue aja. Noé orekovaʼekue seiscientos áño oúrõ guare pe Diluvio. Oiménengo oipotaitemarakaʼe opa umi mbaʼe vai! (Génesis 7:6.)
Ipyʼaguasu ojapo hag̃ua iporãva
‘Noé kuimbaʼe heko porã ha heko potĩva hapichakuéra apytépe’ (Génesis 6:9, ÑÑB). Koʼápe la Biblia heʼi Noé imarangatuha hapichakuéra apytépe. Ndeʼíri hapichakuéra opensaha hese péicha, síno Noé imarangatu Jehová renondépe. Noé ningo hapichakuérape g̃uarã peteĩ výro vaʼekue. Ikatu jaʼe Noé nopensái hague hapichakuéraicha, ndojapoiha umi mbaʼe vai ojapóva haʼekuéra, ha noĩri hague hendivekuéra ifiestahápe. Oiméne mbaʼépa heʼirakaʼe hikuái Noé oñepyrũrõ guare ojapo pe árka! Ojaporangue Noé heʼíva chupekuéra, oimevaʼerã oñembohoryrakaʼe hese hikuái.
Noé katu oikuaa heta mbaʼe Ñandejáragui ha noñomíri upéva. La Biblia heʼi ‘Noé omombeʼuha opavavépe mbaʼéichapa Ñandejára oipota ojeiko’ (2 Pedro 2:5). Katuete oĩnerakaʼe oñemoĩva hese. Enoc, Noé visavuélo, heko potĩ vaʼekue avei. Haʼe heʼivaʼekue Ñandejára ohunditaha umi hénte añáme. Ojepersegíramo jepe Enócpe heʼi haguére umi mbaʼe, Ñandejára ndohejái ojejuka chupe (Génesis 5:18, 21-24; Hebreos 11:5; 12:1; Judas 14, 15). Ha mbaʼépa jaʼekuaa Noé rehe? Satanás, idemoniokuéra, ha umi nefilim ningo oñemoĩ Noé rehe. Ha umi yvyporakuéra upéichante avei ha nohenduséi chupe hikuái. Noé tekotevẽ vaʼekue ipyʼaguasu ha ojerovia Jehová oñangarekotaha hese.
Umi ndoservíriva Ñandejárape akóinte opersegi Jehová rembiguaikuérape. Jesucristo ha idisipulokuérare jepe heta oĩvaʼekue ndaijaʼéiva (Mateo 10:22; Juan 15:18). Noé tiémpope avave ndoikuaaseivaʼekue mbaʼeve Ñandejáragui. Upéicharõ jepe haʼe pyʼaguasúpe oservi chupe. Noépe g̃uarã iñimportanteve oĩ porã Ñandejára renondépe. Ha koʼã mbaʼére Jehová oguerohory chupe.
Noé ningo ojapovaʼekue ojeʼéva chupe
Jahecháma haguéicha Noé pyʼaguasúpe opredikavaʼekue. Oñehenduparakaʼe chupe? La Biblia heʼi pe Diluvio ou mboyve ‘opavave oiko okaru, omboyʼu ha omenda, Noé oike peve pe árkape. Nopenái hikuái hese ha ou pe ama guasu ha ohundipa opavavépe’ (Mateo 24:38, 39).
Jesús heʼivaʼekue koʼág̃a rupi péicha jeytaha avei. Ha upéichama oikohína. Cien áño árima testigos de Jehová omombeʼuhína mbaʼépa ojapóta Ñandejára. Mbaʼépa hína upéva? Omombeʼu hikuái Jehová ohunditaha umi iñañávape ha ojapovetaha heta mbaʼe okumpli hag̃ua ipromésa. Haʼe ningo omoĩta peteĩ múndo pyahu oĩtahápe tekojoja. Ha oĩramo jepe hetaiterei ohendu ha ojapóva Ñandejára ojeruréva, hetaitereive oĩ umi naiñeʼẽrendúiva. ‘Haʼekuéra niko ndohechakuaaséi’ pe Diluvio oiko hague ha iñimportanteha avei (2 Pedro 3:5, 13).
Noé ningo ojapovaʼekue ojeʼéva chupe ha oguerovia Jehová heʼíva. Ha upéicha rupi ojesalva. Apóstol Pablo heʼivaʼekue: ‘Ojerovia rupi Noé, Ñandejára omomarandúrõ guare chupe umi mbaʼe ojehechaʼỹvaʼekue rehe gueteri, jeroviapópe ojapovaʼekue pe árka osalva hag̃ua hogayguakuérape’ (Hebreos 11:7).
Ehémplo opavavépe g̃uarã
Pe árka Noé ojapovaʼekue ningo tuichaiterei. Tuichave peteĩ kánchagui ha ijyvate peteĩ óga de cinco písoicha. Tuichave avei 30 métro rupi pe várko tuichavéva ojejapovaʼekue yvyrágui. Pe árka ningo ndahaʼeivaʼekue peteĩ várko, péro ovevuivaʼerã. Ha upearã ojejapo porã vaʼerã ha oñemoĩ hese alquitrán hyepýguio ha ijapéguio avei. Cincuenta áño rupi ombaʼapo Noé pe árkare ojapopa hag̃ua (Génesis 6:14-16).
Péro ndahaʼéi upéva añónte ojapovaʼerã. Noé ombyatyvaʼerã tembiʼu hogayguakuéra ha mymbakuéra hoʼu hag̃ua un áño pukukue aja. Ha ombyatyvaʼerã mymbakuérape omoinge hag̃ua árkape oñepyrũ mboyve pe Diluvio. ‘Noé ojapo opa mbaʼe Jehová heʼi haguéicha chupe’. Oimevaʼerãpa Noé ovyʼaitéraʼe upévare ha ohechávo Jehová omboty pe árka rokẽ! (Génesis 6:19-21; 7:5, 16.)
Upe rire katu oúma pe ama guasu. Cuarenta día ha cuarenta nóche pukukue aja oky. Noé ha hogayguakuéra opyta pe árkape un áño, ikãmba peve pe Yvy (Génesis 7:11, 12; 8:13-16). Umi hénte ñaña omanombaite, Noé ha hogayguakuéra katu ojesalva ha oiko pe Yvy oñemopotĩvaʼekuépe.
La Biblia heʼi pe Diluvio oikovaʼekue oipytyvõha ‘opavavépe oikuaa hag̃ua mbaʼépa oikóta’ tenonderãme. Heʼi avei ‘yvága ha Yvy koʼag̃agua ojehejahína tatápe oñehundi hag̃ua. Pe ára pahápe umi hembiapo vaíva oñehundíta’. Péro Noé tiémpope guaréicha oĩ jeýta ojesalváva. ‘Ñandejára niko oikuaa mbaʼéichapa oipytyvõvaʼerã umi imarangatúvape’ (2 Pedro 2:5, 6, 9; 3:7).
Noé ningo heko potĩ ha ojeroviavaʼekue Ñandejárare, oikóramo jepe umi hénte aña apytépe. Noé iñeʼẽrendu Ñandejárape opa mbaʼépe ha ipyʼaguasu ojapo hag̃ua iporãva oikuaáramo jepe oĩtaha ndaijaʼéiva hese. Jajapóramo Noé ojapo haguéicha, ñaime porãta Ñandejára renondépe. Upéicha avei ikatúta jahasa ñamanoʼỹre Ñandejára múndo pyahu hiʼag̃uimbaitémavape (Salmo 37:9, 10).
[Nóta]
a Ehechamína pe artíkulo “¿Vivieron realmente tanto tiempo?”. Ko artíkulo oĩ ¡Despertad! julio 2007-pegua páh. 30-pe.
[Komentário oĩva páhina 5-pe]
Umi mbaʼe vaieta ojapovaʼekue umi nefilim, omoñepyrũnerakaʼe umi ñemombeʼuguaʼu
[Roagradese]
Alinari/Art Resource, NY
[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 7]
Jajapóramo Noé ojapo haguéicha, ñaime porãta Ñandejára renondépe