Ñanembaʼeretápa Ñandejára renondépe?

“Péicha ojehu pe yvypóra omonoʼõvape mbaʼereta ijupe g̃uarã año, ha imboriahu [Ñandejára] renondépe” (LUCAS 12:21.)

1, 2. a) Mbaʼe rehehápepa heta tapicha ojesakrifika? b) Mbaʼe ijetuʼúvapa ombohovái kristianokuéra, ha mbaʼéguipa oñeñangarekovaʼerã?

PE ÓRO jeheka ndahaʼéi mitã ñembojarúnte. Ymaiterei guivéma ha opa henda rupi oĩ tapicha ohekáva ko mbaʼe. Pór ehémplo, pe fiebre del oro oĩvaʼekue síglo XIX-pe, omomýi hetaitereípe oho hag̃ua Australia, Canadá, Estados Unidos ha Sudáfricape. Ombyaty hag̃ua rehehápe pirapire, oheja hikuái hóga ha ifamília oho hag̃ua mombyry. Ha heta vése oho oikuaaʼỹhápe ha ndaiporihápe mbaʼeve. Upeichaite, oĩ tapicha ohasáva heta mbaʼére ha ojapóva tuicha sakrifísio oguereko hag̃ua umi mbaʼereta oipotáva.

² Koʼág̃a rupi, ndahetavéima oĩ ohekáva pe óro. Upéicharamo jepe, oĩ hetaiterei ojesakrifikáva ohupyty hag̃ua hemikotevẽ. Ijetuʼu koʼág̃a rupi jahupyty hag̃ua umi mbaʼe ñaikotevẽva ha pyʼỹi ñambaʼapo jejopy vaʼerã upearã. Upéicha rupi, ikatu jajepyʼapyeterei ñande karurã, ñande ao ha ñande rogarãre, ha ñanderesarái térã jaheja rei umi mbaʼe iñimportantevéva (Romanos 14:17). Jesús omoĩvaʼekue peteĩ ehémplo omyesakã porãvéva ko mbaʼe. Upéva jatopa Lucas 12:​16-21-pe.

 3. Emombeʼumi pe ehémplo omoĩvaʼekue Jesús oĩva Lucas 12:​16-21-pe.

³ Omeʼẽ mboyve ko ehémplo, Jesús heʼivaʼekue ñañeñangarekovaʼerãha pe taryrýigui. Ko mbaʼe jahecha porãma kuri pe artíkulo ohasavaʼekuépe. Ko ehémplo oñeʼẽ peteĩ kuimbaʼe ipláta hetávare. Péro haʼe noñekontentái henyhẽmaramo jepe umi ikóga ñongatuha, ha upévare oitypa umi orekovaʼekue ha omopuʼã tuichavéva, omonoʼõ hetave hag̃ua. Ojapopa rire koʼã mbaʼe haʼe oimoʼã ikatutamaha opytuʼu ha ovyʼa, péro Ñandejára heʼi chupe omanotaha, ha umi mbaʼe orekóva iñongatuhápe oñemeʼẽtaha hapichápe. Omohuʼãvo, Jesús heʼi: “Péicha ojehu pe yvypóra omonoʼõvape mbaʼereta ijupe g̃uarã año, ha imboriahu [Ñandejára] renondépe” (Lucas 12:21). Mbaʼépa ñanemboʼe ko ehémplo, ha mbaʼéichapa jaiporukuaa ñande rekovépe?

Peteĩ kuimbaʼe ombohováiva peteĩ provléma

 4. Mbaʼépa ikatu jaʼe pe kuimbaʼére, Jesús oñeʼẽhague?

⁴ Oñepyrũvo omombeʼu ko ehémplo, Jesús heʼínte: “Oikovaʼekue peteĩ imbaʼeretáva, hemitỹngue osẽ porãiterei vaʼekue ha heta omonoʼõ”. Jesús ndeʼíri ko kuimbaʼe imbaʼeretaha pokarẽme, térã heko vaiha. Upe heʼivaʼekuére jahechakuaa ko kuimbaʼe iplatahague ombaʼapo rupi. Ko ehémplope jahecha peteĩ kuimbaʼe ohecha mombyrýva, oñongatukuaáva umi mbaʼe orekóva ifamíliape g̃uarã. Upévare, péicha jahechávo ikatu jaʼe hese ombaʼapoitereiha ha oñatende porãha hembiapóre.

 5. Mbaʼe provlémapa ombohovái pe kuimbaʼe Jesús oñeʼẽhague?

⁵ Tahaʼe haʼeháicha, jaikuaa porã peteĩ mbaʼe, pe kuimbaʼe iplatamaha voínte. Péro, heʼihaguéicha Jesús, koʼág̃a ombohovái peteĩ provléma. Osẽ porãiterei chupe hemitỹ ha ndoikuaavéima moõpa oñongatúta umi kóga omonoʼõvaʼekue. Mbaʼépa ikatu ojapo?

 6. Mbaʼépa odesidivaʼerã koʼág̃a heta oservíva Ñandejárape?

⁶ Koʼág̃a rupi, heta oservíva Ñandejárape ojehecha avei upe kuimbaʼe ipláta hetáva ojehechahaguéicha. Umi kristiáno añetegua, ombaʼapóramo jepe hapichápe g̃uarã térã ijehegui voi, oñehaʼãmbaite ojapo hag̃ua hembiapo hekoitépe (Colosenses 3:​22, 23). Upévare, pyʼỹi osẽ porã chupekuéra umi mbaʼe ojapóva. Upéicha avei, oñemeʼẽta jave chupekuéra oganave térã ombaʼapo porãve hag̃ua, ohechavaʼerã mbaʼépa ojapóta. Ombaʼapovétapa koʼág̃a iplatave hag̃ua? Upéva ojehu avei umi koléhiope ohóvape. Heta testígo de Jehová iñakã porãiterei, ha upévare sapyʼánte oñemeʼẽse chupekuéra becas térã oñepytyvõse ostudia hag̃ua umi universida iporãvévape. Ojapótapa upéva oikuaágui umi hapichakuéra ndojavymoʼãiha oñemeʼẽramo chupekuéra?

 7. Mbaʼépa ojapo pe kuimbaʼe Jesús imanduʼahague osolusiona hag̃ua iprovléma?

⁷ Jahecha jeývo pe ehémplo Jesús omoĩvaʼekue, mbaʼépa ojapo pe kuimbaʼe ipláta hetáva omonoʼõ hetaitereírõ guare ikóga ha ndoikuaavéi moõpa oñongatúta? Odesidi oitypa umi ikóga ñongatuha ha ojapo tuichavéva oñongatu hag̃ua umi mbaʼe porã omonoʼõvaʼekue. Ojapóvo upéva haʼete oñeñandu porãvéva ha ipahápe ojeroviaitereíma umi mbaʼére. Upévare heʼi: “Haʼéta chejupe: ‘Che irũ, heta mbaʼe rereko iñongatupy heta ára jerépe g̃uarã. Epytuʼu, ekaru, emboyʼu ha evyʼa nde rekovépe’” (Lucas 12:19).

Mbaʼérepa ojeʼe hese ‘ivyroha’?

 8. Mbaʼe iñimportantevévapa ndohechakuaái pe kuimbaʼe Jesús imanduʼahague?

⁸ Upéicharamo jepe, Jesús omombeʼuhaguéicha pe kuimbaʼe ipláta hetáva oimoʼã oĩ porãmaha, péro haʼénte opensa upéicha. Ndaivaíriramo jepe haʼe opensaháicha, hesarái pe mbaʼe iñimportantevévagui: mbaʼépa heʼi Ñandejára. Haʼe opensa ijehénte, ipyʼaguapy, okaru, omboyʼu ha ovyʼa hag̃ua. Oimoʼã orekohaguére “heta mbaʼe” porã oikotaha avei ‘heta árare’ ovyʼa hag̃ua heseve. Péro, ndoikói haʼe opensahaguéicha. Heʼihaguéicha Jesús, “peteĩ oguerekopáramo jepe, ndahaʼéi pe oguerekóva pe omoingovéva ichupe” (Lucas 12:​15, JMP). Upe pyharépe voi, hetaite ombaʼapo rire, koʼã mbaʼe opytapa rei. Ñandejára heʼi chupe: “Nde, výro, ko pyharépe voi remanóta. Ha pe rerekóva iñongatupy piko mávape g̃uarãta?” (Lucas 12:20).

 9. Mbaʼérepa ojeʼe pe kuimbaʼe Jesús oñeʼẽhague ivyroha?

⁹ Koʼág̃a ñag̃uahẽ pe ehémplo iñimportantevehápe. Ñandejára heʼi pe kuimbaʼére ivyroha. Pe Diccionario exegético del Nuevo Testamento omyesakã pe adjetivo “výro” oĩva griégo ñeʼẽme ha ojeporúva koʼápe, katuete heʼise “pe mbaʼe ojeíva pe hekopeguávagui”. Heʼi avei ko ehémplope Ñandejára oiporuha upe ñeʼẽ ohechauka hag̃ua tuichaiterei ojavyha pe ipláta hetáva opensávo henonderãre. Upéicha avei ko ñeʼẽ ndojeporúi peteĩ iñaranduʼỹvare, síno ‘upe omboykévare Ñandejárape’. Upe mbaʼe ojeʼéva pe kuimbaʼe ipláta hetávare ñanemomanduʼa Jesús heʼivaʼekuére upe rire umi kristiáno Laodiceayguápe (Asia Menor). Jesús heʼi chupekuéra: “Nde niko ere nde rrikoha ha oho porãitereiha ndéve ha nereikotevẽiha mbaʼeve rehe: ha nderehechakuaái reikoha jepyʼapy ha tekotevẽme, nde poriahu, nde siégo, ha nde opivoha” (Apocalipsis [Revelación] 3:​17, BNP).

10. Mbaʼérepa ñanembaʼeretáramo ndeʼiséi katuete jaikove aretaha?

¹⁰ Tekotevẽ ñañatende ko mbaʼe Jesús heʼivaʼekuére. Ikatúpa oiko ñanderehe pe kuimbaʼépe ojehuvaʼekue? Ikatúpa ñambaʼapo jejopy jareko hag̃ua “heta mbaʼe”, péro ndajajapói pe oñekotevẽva jaikove hag̃ua ‘heta árare’? (Juan 3:16; 17:3.) La Biblia heʼi: “Mbaʼereta nanemoʼãichéne ára pahápe”, ha “ojeroviáva imbaʼeretáre yvyráicha hoguemanóne” (Proverbios 11:​4, 28). Upévare Jesús omombeʼupávo ko ehémplo, heʼi: “Péicha ojehu pe yvypóra omonoʼõvape mbaʼereta ijupe g̃uarã año, ha imboriahu [Ñandejára] renondépe” (Lucas 12:21).

11. Mbaʼérepa naiporãi jajeroviaiterei umi mbaʼeretáre?

¹¹ Heʼívo “péicha ojehu”, Jesús ohechauka pe kuimbaʼe ipláta hetávape ojehuvaʼekue ojehutaha avei umi ojeroviaitereívape imbaʼeretáre. Ndaivaíri katuete ‘ñamonoʼõ mbaʼereta ñandejupe g̃uarã’, ivaivéta ndajarekóiramo mbaʼereta ‘Ñandejára renondépe’. Pe disípulo Santiagoheʼi avei upéicha: “Pehendu peẽ pejéva: ‘Ko árape térã koʼẽrõ rohóta upe távape ha ropytáta upépe peteĩ áño pukukue. Roñemúta ha rombyatýta viru’. Ndapeikuaái mbaʼépa ojehúta peẽme koʼẽrõ”. Mbaʼépa heʼi chupekuéra ojapo hag̃ua? “Peje uvei kóicha: ‘Ñandejára oipotárõ roikovéne ha rojapóne péicha ha amóicha’.” (Santiago 4:​13-15.) Imbaʼeretavéramo jepe peteĩ tapicha, ndohupytymoʼãi mbaʼeve naimbaʼeretáiramo Ñandejára renondépe. Ha mbaʼépa heʼise ñanembaʼereta Ñandejára renondépe?

Ñanembaʼeretákena Ñandejára renondépe

12. Mbaʼépa ñanepytyvõta ñanembaʼereta hag̃ua Ñandejára renondépe?

¹² Jesús ohechauka ndaikatuiha ñanembaʼereta Ñandejára renondépe ha ñambyaty avei mbaʼereta ñandejupe g̃uarãnte. Ñanemboʼehína naiporãiha jaiko mbaʼereta rapykuéri térã jaiporu ikatuhaguéicha umi mbaʼe. Upéva rangue, jaiporuvaʼerã pe jarekomíva ñañemoĩ porãve hag̃ua Jehová ndive. Jajapóramo upéicha, ñanembaʼeretáta Ñandejára ndive. Mbaʼérepa? Omeʼẽtagui ñandéve upéicha hetaiterei mbaʼe porã. La Biblia heʼi: “Ñandejára rovasa ñane myakãrapuʼã”, ha mbaʼeve ivaíva nomboúi hendive (Proverbios 10:22).

13. Mbaʼéichapa “Ñandejára rovasa ñane myakãrapuʼã”?

¹³ Jehová ohovasa jave isiervokuérape, omeʼẽ chupekuéra iporãvéva (Santiago 1:17). Jahechakuaa upéva omeʼẽrõ guare umi Israelguápe peteĩ yvy “osyryhápe kamby ha eíra”. Ojeʼérõ jepe upéicha avei Egíptore, pe Israel yvy ojoavy tuicha upe tetãgui peteĩ mbaʼépe. “[Jehová] pende Jára oñangareko pe yvýre áño pukukue”, heʼi Moisés pe tetãme. Upéva ohechauka umi Israelguápe oho porãtaha Jehová oñangarekóta rupi hesekuéra. Ha upeichaite oiko, iñeʼẽrendu aja Jehovápe, haʼe omeʼẽ chupekuéra hetaiterei mbaʼe porã ha oiko porãiteve ambue tetãnguéragui. Péicha jahechakuaa, Ñandejára ñanderovasávo añoite ikatutaha “ñane myakãrapuʼã” (Números 16:13; Deuteronomio 4:​5-8; 11:​8-15).

14. Mbaʼéichapa oĩ umi imbaʼeretáva Ñandejára renondépe?

¹⁴ Ojeʼe rangue ñanembaʼereta Ñandejára “renondépe”, oĩ Biblia otradusíva avei ñanembaʼereta “Ñandejára ndive g̃uarã”, (BNP). Umi ipláta hetávape oipyʼapy jepi mbaʼéichapa ohecha chupe umi hénte. Oipota oñemombaʼeguasu chupe, ha oiko tuichambaʼerõguáicha. Upévare, oiporu umi mbaʼe orekóva ojehechauka hag̃ua hapichakuérape (1 Juan 2:16). Péro umi imbaʼeretáva Ñandejára renondépe oĩ porã hendive ha ombovyʼa chupe, ha upévare Jehová ohovasa chupekuéra. Oiko avei hikuái Ñandejára amígoramo. Upéicha oikógui, oñeñandu porãiterei ha ndokyhyjéi, ha upéva iporãiteve oimeraẽ mbaʼe umi mbaʼereta omeʼẽvagui (Isaías 40:11). Jahechami koʼág̃a mbaʼépa jajapovaʼerã ñanembaʼereta hag̃ua Ñandejára ndive g̃uarã.

Ñanembaʼereta Ñandejára ndive g̃uarã

15. Mbaʼépa jajapovaʼerã ñanembaʼereta hag̃ua Ñandejára renondépe?

¹⁵ Pe kuimbaʼe Jesús imanduʼahague oñehaʼãmbaite ha ombaʼapo heta imbaʼereta hag̃uánte, ha ojeʼe hese ivyroha. Upévare, ñanembaʼereta hag̃ua Ñandejára renondépe, ñañehaʼãvaʼerã jajapo meme umi mbaʼe iporãva ha ovaléva Ñandejára ndive g̃uarã. Peteĩ mbaʼe iporãva jatopa Jesús heʼivaʼekuépe: “Tapeho aipóramo opa tetã rupi ha pejapo chupekuéra che remimboʼéramo” (Mateo 28:19). Jaiporurangue ñane tiémpo, mbarete ha arandu ñanembaʼereta hag̃ua, jaiporuvaʼerã umi mbaʼe japredika ha ñamboʼe hag̃ua ñande rapichápe. Jajapóramo upéicha, ñañemoĩ porãta Ñandejára ndive ha jahupytýta hetaiterei mbaʼe porã. Koʼã mbaʼe jahechátava ohechauka ñandéve upéva (Proverbios 19:17).

16, 17. Emombeʼumi peteĩ eysperiénsia ohechaukáva mbaʼéichapa jaiporuvaʼerã ñande rekove ñanembaʼereta hag̃ua Ñandejára ndive g̃uarã.

¹⁶ Jahechami mbaʼépa ojapo peteĩ kristiáno oĩva Ásiape. Ikatupyrýgui komputadórape, ogana porãiterei imbaʼapohápe. Péro oiporupaite chugui itiémpo ha ndaikatúi oservi porã Ñandejárape. Upévare, oñehaʼãrangue oganave, oheja upe hembiapo ha oñepyrũ ojapo helados ha ovende kállepe. Mbaʼérepa ojapo upéva? Oservi porãve hag̃ua Ñandejárape. Oñembohorýramo jepe hese umi ombaʼapovaʼekue hendive, jahechami mbaʼépa haʼe heʼi: “Añetehápe aganave koʼág̃a”. Heʼi avei: “Koʼág̃a avyʼaiteve ndaikóigui ajepyʼapy ymaguaréicha. Ha iporãveha, añemoag̃uive Jehováre.” Oheja rupi itraváho orekovaʼekue, oiporupaite itiémpo oservi hag̃ua Jehovápe, ha koʼág̃a ombaʼapo testigos de Jehová sukursálpe oĩva hetãme. Upéicha jahecha Jehová oporovendesíramo añoite ikatuha “ñane myakãrapuʼã”.

¹⁷ Oĩ avei peteĩ kuña okakuaavaʼekue peteĩ família oñemombaʼetereihápe umi estúdio ijyvatevéva. Haʼe ostudiavaʼekue Francia, México ha Suízape, ha upévare ikatu hetaiterei mbaʼe ohupyty. Heʼivaʼekue: “Oho porãiterei chéve; ajekuaa opa rupi ha hetaiterei mbaʼe ikatu ajapo, péro che pyʼapýpe nañeñanduporãi gueteri”. Upémaramo oñepyrũ ostudia la Biblia. “Aikuaavévo Jehovápe, hiʼãiterei chéve ambovyʼa ha ameʼẽ jey chupe michĩmi jepe umi mbaʼe arekóvagui. Upéicha ahechakuaa aiporupaitevaʼerãha che tiémpo aservi hag̃ua Ñandejárape.” Oheja imbaʼapoha ha upe riremínte ojevautisa. Koʼág̃a veinte áñorema oservi prekursóraramo. Haʼe heʼi: “Oĩ heʼíva aheja reiha umi mbaʼe añembokatupyryhague, péro ohechakuaa avei hikuái avyʼaha, ha omombaʼe umi che ajapóva. Koʼẽ koʼẽre ajerure Jehovápe cheumílde hag̃ua ha péicha aime porã hag̃ua hendive.”

18. Mbaʼéichapa avei ikatu ñanembaʼereta Ñandejára renondépe, Pablo ojapohaguéicha?

¹⁸ Saulo de Tarso orekovaʼekue heta mbaʼe henonderã. Upéicharamo jepe, oiko rire chugui apóstol Pablo, haʼe heʼi: “Opa mbaʼe arekóva, ndahaʼéi chéve mbaʼeve ambojojávo tuichaiteve mbaʼeha, aikuaahaguére Cristo Jesús, che Járape” (Filipenses 3:​7, 8, JMP). Páblope g̃uarã, umi mbaʼe oikuaáva Ñandejáragui Cristo rupive iporãiteve oimeraẽ mbaʼe ko múndope oĩvagui. Ñande avei, ojapohaguéicha Pablo, ñamboykéramo opaichagua taryrýi ha ñañehaʼãramo jaiko Ñandejára oipotaháicha, ikatúta ñanembaʼereta Ñandejára ndive g̃uarã. La Biblia opromete ñandéve: ‘Ojejapoʼỹvape ha okyhyjéva Jehovágui oñemeʼẽta mbaʼereta, terakuã porã ha jeikove puku’ (Proverbios 22:4).

Ikatúpa ñamyesakã?

• Mbaʼe provlémapa ombohovái pe kuimbaʼe Jesús oñeʼẽhague?

• Mbaʼérepa ojeʼe ivyroha pe kuimbaʼe Jesús oñeʼẽhague?

• Mbaʼépa heʼise ñanembaʼereta Ñandejára renondépe?

• Mbaʼéichapa ikatu ñanembaʼereta Ñandejára renondépe?

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 30]

“Ñandejára rovasa ñane myakãrapuʼã”