Ñamombaʼékena Jehová réra
“Ambotuicháta nde réra opa árare.” (SAL. 86:12, NM)
1, 2. ¿Mbaʼépa opensa umi testígo de Jehová Ñandejára rérare?
HETA rrelihión oĩ nomombaʼéiva Ñandejára réra. Por ehémplo, peteĩ Biblia inglésa iñepyrũmbýpe heʼi: “Ñandejára ningo peteĩnte, ndaipóri ótro [...] ha heta Iglésia Kristiánape g̃uarã noĩporãi ojeporu peteĩ téra oñehenói hag̃ua Ñandejárape” (Revised Standard Version).
2 ¿Péro mbaʼépa opensa umi testígo de Jehová? Ñande javyʼaiterei ikatu haguére jagueraha Ñandejára réra ha ñamombaʼeguasu chupe (elee Salmo 86:12 ha Isaías 43:10). Avei tuichaiterei mbaʼe ñandéve g̃uarã jaikuaa mbaʼépa heʼise Ñandejára réra ha mbaʼépa ojapóta omomarangatu hag̃ua héra (Mat. 6:9). Aníkena ñanderesarái upévagui. Upearã ñahesaʼỹijóta mbohapy porandu iñimportánteva: 1) ¿Mbaʼépa heʼise jaikuaa Ñandejára réra? 2) ¿Mbaʼéichapa Jehová ohechauka opyta porãha hese héra? 3) ¿Mbaʼéichapa ikatu jaiko Jehová rérape?
¿MBAʼÉPA HEʼISE JAIKUAA ÑANDEJÁRA RÉRA?
3. ¿Mbaʼépa heʼise jaikuaa Ñandejára réra?
3 Jaikuaa Ñandejára réra ndeʼiséi ñahendu ha jaʼénteva Jehová. Heʼise uvei la Biblia rupive jaikuaaha mbaʼeichaguápa haʼe, umi mbaʼe porã orekóva, hembipota ha mbaʼépa ojapo, por ehémplo mbaʼéichapa otrata isiervokuérape. Jehová okumplívo ohóvo hembipota omyesakã avei mbaʼépa heʼise héra (Prov. 4:18). Haʼe oikuaauka vaʼekue héra Adán ha Évape, ha Caín onasérõ guare Eva oiporu Ñandejára réra (Gén. 4:1). Avei Noé, Abrahán, Isaac ha Jacob oikuaa vaʼekue Ñandejára réra, ha koʼýte oikuaa porãve mbaʼépa heʼise upéva, Jehová ovendesi, oñangareko ha oikuaaukávo chupekuéra hembipota. Upe rireve katu Ñandejára ontendeka porã Moiséspe mbaʼépa heʼise pe téra “Jehová”.
4. ¿Mbaʼérepa Moisés oporandu Ñandejárape hérare, ha mbaʼérepa ojepyʼapy upévare?
4 Elee Éxodo 3:10-15. Moisés orekórõ guare 80 áño, Ñandejára heʼi chupe: “Aipota reho faraón rendápe reguenohẽ hag̃ua Egíptogui Israelguápe”. Moisés pyʼaporãmente ombohovái ha oporandu chupe peteĩ mbaʼe iñimportánteva. Oporandu Ñandejárape hérare. Ñandejára réra ningo heta tiémporema ojekuaa, ¿mbaʼérepa upéicharõ Moisés oporandu Ñandejárape hérare? Haʼe ningo oikuaasevénte pe orekóvape upe téra, oikuaase Ñandejáragui umi mbaʼe oipytyvõtava umi isrraelítape ojerovia hag̃ua Jehová añetehápe omosãsotaha chupekuéra. ¿Mbaʼérepa Moisés ojepyʼapy upévare? Ojapóma ningo heta tiémpo umi isrraelíta oiko hague esklávoramo Egíptope ha ikatu ndojeroviapái hikuái Ñandejára ikatutaha omosãso chupekuéra. Oĩ voi katu ijapytepekuéra omombaʼeguasúva umi ehípsio jarakuérape (Ezeq. 20:7, 8).
5. ¿Mbaʼéichapa Jehová omyesakã porãve Moiséspe mbaʼépa heʼise héra?
5 ¿Mbaʼépa Jehová ombohovái Moiséspe? Heʼi chupe: “Péicha eréta Israel raʼykuérape: ‘CHEHEGUI OIKÓTA TEKOTEVẼVA chembou pene rendápe. [...] Jehová, Abrahán, Isaac ha Jacob Jára chembou pene rendápe’”.a Ñandejára opromete ojapotaha opa mbaʼe oñekotevẽva akóinte okumpli hag̃ua hembipota. Versíkulo 15-pe Jehová voi heʼi: “Kóva hína che réra opaite ára peve g̃uarã, péicha peẽ cherenóita opa árare”. Tuichaite oiméne upéva omombarete Moisés jerovia ha ojapose haʼe heʼihaichaite chupe.
JEHOVÁ OHECHAUKA OPYTA PORÃHA HESE HÉRA
6, 7. ¿Mbaʼéichapa Jehová ohechauka opyta porãha hese héra?
6 Ojerure rire Moiséspe omosãso hag̃ua ipuévlope, Jehová ojapo “tekotevẽva” oiko hag̃ua upéva. Ombou Egíptope diez plága ivaietereíva ha ohechauka ndovaleiha mbaʼeverã umi diós guaʼu orekóva umi ehípsio, ijapytepekuéra faraón (Éx. 12:12). Odividi pe mar Rojo ohasa hag̃ua umi isrraelíta ha ombojahogapaite faraón ha ijehérsitope. Péicha ‘oiko Jehovágui’ pe Livertadór (Sal. 136:13-15). Avei umi isrraelíta oikórõ guare “peteĩ desiérto tuicha ha oporomongyhyjéva rupi”, Jehová oñangareko hesekuéra. Por ehémplo, upépe omeʼẽ chupekuéra y ha hembiʼurã, hiʼarive oĩ hikuái amo dos térã tres millones rupi ha ikatu voi hetave. Ha ndahaʼéi upéva añónte, oiko aja entéro hikuái pe desiértore umi ijao ha ipyrehegua ndojegastái vaʼekue. Péicha ‘oiko Jehovágui’ Ñandejára Oporomoingovéva (Deut. 1:19; 29:5). Jahechaháicha, ndaipóri ojoko vaʼerã Jehovápe ohechauka hag̃ua opyta porãha hese héra. Tiémpo rire haʼe heʼi Isaíaspe: “Che... che hína Jehová, ha ndaipóri ambue ikatúva oporosalva” (Is. 43:11, NM).
7 Josué, pe ojeporavo vaʼekue Moisés rekovia, ohecha avei umi mbaʼe porã Jehová ojapóva ipuévlo rehehápe Egíptope ha pe desiértore. Upévare omanombotávoma ikatu vaʼekue heʼi umi isrraelítape: “Peẽ katu peikuaa porã pende pyʼaite guive Ñandejára omeʼẽ hague peẽme opa umi mbaʼe porã haʼe heʼi vaʼekue omeʼẽtaha peẽme. Ndaipóri peteĩ mbaʼe oheja vaʼekue ojapoʼỹre” (Jos. 23:14). Jahecha porãiterei mbaʼéichapa Jehová okumpli iñeʼẽ, “oiko chugui tekotevẽva” opromete hagueichaite ipuévlope.
8. ¿Mbaʼéichapa ñane tiémpope avei Jehová ohechauka oikoha chugui tekotevẽva?
8 Ñane tiémpope avei Jehová ojapo hína ijehegui “tekotevẽva”. Itaʼýra rupive heʼi vaʼekue umi ára pahápe oñemombeʼutaha “oparupiete ko yvy ape ári” pe marandu porã oñeʼẽva Irréino rehe (Mat. 24:14, NM). Jehová añoite, pe ipuʼakapáva, ikatu oprofetisa ko mbaʼe ha haʼe voi oipytyvõ ojejapo hag̃ua. Upearã ojevale hína heta tapicha “ilápi mbykýva” rehe (Hech. 4:13, NM). Upéicharõ, japredika jave ñaipytyvõ ñaína oñekumpli hag̃ua ko profesía. Avei jahechauka ñamombaʼeha ñande Ru yvagapeguápe ha iñimportanteha ñandéve g̃uarã jajerurévo chupe: “Toñemomarangatu nde réra. Tou ne Rréino, tojejapo ne rembipota yvy ape ári yvagapeguáicha” (Mat. 6:9, 10, NM).
TUICHA MBAʼE ÑANDEJÁRA RÉRA
9, 10. ¿Mbaʼéichapa Jehová otrata lájare umi isrraelítape omyesakãve mbaʼépa heʼise héra, ha mbaʼépa ojehupyty upévare?
9 Umi Israelgua osẽ riremi Egíptogui, Jehová oikuaaukave chupekuéra mbaʼeichaguápa haʼe. Pe Léi rupive Jehová ojapo peteĩ kompromíso umi Israelgua ndive. Haʼe opromete peteĩ ménaicha oñangarekotaha hesekuéra (Jer. 3:14). Umi isrraelíta katu haʼete “hembireko”, Jehová oiporavo chupekuéra ogueraha hag̃ua héra (Is. 54:5, 6, NM). Umi isrraelíta iñeʼẽrendu ha oñemoĩ aja Ñandejára poguýpe, peteĩ ména ipyʼaporãva oñangarekoháicha hembirekóre, Jehová oñangareko hesekuéra. Oiko hikuái pyʼaguapýpe, ovendesi ha oprotehe chupekuéra (Núm. 6:22-27). Heta tetã ambuegua ohechávo upéva omombaʼeguasu avei Jehová réra (elee Deuteronomio 4:5-8 ha Salmo 86:7-10). Añetehápe, umi isrraelíta tiémpope oĩ vaʼekue heta tetã ambuegua oñepyrũva oservi Jehovápe. Odesidi hikuái Rut ojapo haguéicha, ko kuñataĩ moavíta heʼi vaʼekue Noemípe: “Ne retã che retãrã, nde Jára che Jararã avei” (Rut 1:16, ÑÑB).
10 Mil quinientos áño rupi umi isrraelíta oiko Jehová puévloramo ha umi áño pukukue Jehová ohechauka chupekuéra mbaʼeichaguápa haʼe. Por ehémplo, umi Israelgua naiñeʼẽrenduvéirõ guare, Jehová heta vése ohechauka ‘oporoporiahuvereko’ ha ‘hasyha ipochy hag̃ua’. Haʼe heta ipasiénsia hesekuéra (Éx. 34:5-7, ÑÑB). Péro ndohejareíri umi hudío omboyke ha ojukárõ guare Itaʼýrape (Mat. 23:37, 38). Upe guive pe tetã Israel ndoguerahavéima Jehová réra. Jaʼe porãsérõ g̃uarã, peteĩ yvyra máta pirukuéicha ndovalevéima hikuái Ñandejárape g̃uarã (Luc. 23:31). ¿Mbaʼéichapa haʼekuéra upe rire ohecha Ñandejára réra?
11. ¿Mbaʼérepa umi hudío ndoiporuvéi Ñandejára réra?
11 Tiémpo rire, umi hudío ndohechavéima jepiveguáicha Ñandejára réra ha opensa voi hikuái ndovaleiha ojeporu (Éx. 20:7). Upéi mbeguekatúpe ndoiporuveietéma hikuái. Jehová oñeñandu vaieterei ohechávo mbaʼéichapa nomombaʼevéi hikuái héra (Sal. 78:40, 41). Péro Ñandejára ningo “Hakateʼỹ héra rehe” ha ndohejamoʼãi umi ndojapóivape hembipota osegi ogueraha héra, koʼýte umi omboykévape chupe (Éx. 34:14, ÑÑB). Ko mbaʼe ñanemomanduʼa iñimportanteha ñamombaʼe ñande Apohare réra.
PETEĨ PUÉVLO PYAHU OGUERAHA ÑANDEJÁRA RÉRA
12. ¿Mbaʼéichapa Jehová omoñepyrũ peteĩ tetã ogueraháva héra?
12 Proféta Jeremías rupive Jehová oikuaauka ojapotaha peteĩ “kompromíso pyahu” peteĩ tetã pyahu ndive, upéva hína Israel Ñandejára mbaʼéva. Avei heʼi enterove oĩva upe tetã pyahúpe oikuaataha chupe, “michĩvéva guive tuichavéva peve” (Jer. 31:31, 33, 34, ÑÑB). Ko profesía oñepyrũ kuri oñekumpli Pentekostés áño 33-pe, Jesús ou rire. Upépe Ñandejára omoñepyrũ pe kompromíso pyahu. Upe tetã pyahu térã “Israel Ñandejára mbaʼéva” apytépe oĩ hudío ha hudioʼỹva ha oiko chuguikuéra “peteĩ tetã ogueraháva héra”. Jehová voi heʼi: “Haʼekuéra ogueraha che réra” (Gál. 6:16, NM; elee Hechos 15:14-17; Mat. 21:43).
13. a) ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa umi kristiáno ypykue oiporu hague Ñandejára réra? b) ¿Reñeʼẽpa nde avei Jehová réra rehe predikasiónpe?
13 Koʼã tapicha oĩva pe tetã pyahúpe ogueraha Jehová réra ha oiporu vaʼekue Ñandejára réra imanduʼávo umi téxto oĩvare Escrituras Hebréaspeb. Upévare, Pentekostés áño 33-pe apóstol Pedro oñeʼẽrõ guare umi hudío ha umi oikévape hudiokuéra rrelihiónpe, oiporu heta vése Ñandejára réra (Hech. 2:14, 20, 21, 25, 34). Umi kristiáno ypykue omombaʼe vaʼekue Jehová réra ha oñeʼẽ hese hapichakuérape, ha Haʼe ovendesi hembiapokuéra. Koʼág̃a Jehová ohovasa avei ñane rembiapo vyʼápe ñamombeʼúvo héra ha jahechauka ivivliaitépe voi umi ñanerendúvape. Upéicha jaikuaauka chupekuéra mávapa Ñandejára añetegua. ¡Ajépa tuichaite mbaʼe ñandéve g̃uarã upéva ha umi ñanerendúvape! Péicha ikatu koʼág̃ama voi oiko chuguikuéra Jehová amígo ha opa árare.
14, 15. Oĩramo jepe heta apóstata, ¿mbaʼépa ojapo Jehová ani hag̃ua opyta rei héra?
14 Tiémpo rireve, oñepyrũma oĩ kongregasiónpe umi apóstata ha koʼýte umi apóstol omanomba rire (2 Tes. 2:3-7). Heta hudío ojapo haguéicha, oĩ vaʼekue mboʼehára japu ndoiporúiva Ñandejára réra. Péro ¿ohejátapa Jehová opyta tesaráipe héra? Nahániri, arakaʼeve ndohejamoʼãi oiko upéva. Añetehápe ningo ndajaikuaái mbaʼéichapa oñepronunsia, péro ndopareíri ko téra porãite. Heta tiémpore oñemoĩ vaʼekue diferénte Bíbliape ha umi ohesaʼỹijóva la Biblia oñeʼẽ ilívrope ko téra rehe. Por ehémplo, 1757-pe, Charles Peters ohai pe téra Jehová “opyta porãveha” umi título rangue, ohechaukágui mbaʼeichaguápa Ñandejára. Avei Hopton Haynes peteĩ ilívro ohai vaʼekue 1797-pe, oñepyrũvo kapítulo 7 heʼi kóicha: “JEHOVÁ, Ñandejára réra teete hína umi hudíope g̃uarã ha haʼekuéra añoite oadora vaʼekue chupe, ojapo haguéicha Cristo ha Hemimboʼekuéra”. Henry Grew katu (1781-1862) ndahaʼéi oiporúnteva Ñandejára réra, síno ohechakuaa noñemombaʼéi hague ha tekotevẽha oñemomarangatu. Upéicha avei, George Storrs (1796-1879), ombaʼapo vaʼekue Charles T. Russell ndive, oiporu Ñandejára réra Russell ojapo haguéicha.
15 Upéi áño 1931-pe oiko peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva Ñandejára puévlope, umi Estudiantes Internacionales de la Biblia odesidi oñehenóivo testígo de Jehová (Is. 43:10-12). Upéicha vyʼápe oikuaauka hikuái ko yvy tuichakuére haʼeha Ñandejára añetegua rembiguái, “peteĩ tetã ogueraháva héra” omombaʼeguasu hag̃ua chupe (Hech. 15:14, NM). Koʼã mbaʼe ñanemomanduʼa Jehová heʼi vaʼekuére Malaquías 1:11-pe: “Kuarahy resẽ guive kuarahy reike peve oñemombaʼeguasu che réra opa tetãme ha opa hendárupi”.
JAIKÓKENA JEHOVÁ RÉRAPE
16. ¿Mbaʼérepa tuichaite mbaʼe jaiko Jehová rérape?
16 Proféta Miqueas ohai: “Ambue tetãnguéra iñeʼẽrendúta umi diós guaʼúpe, ore katu roikóta Jehová rérape opa árare” (Miq. 4:5, NM). Umi Estudiánte de la Bíbliape g̃uarã tuichaiterei mbaʼe Jehová oheja haguére chupekuéra ogueraha héra, upéicha ohechakuaa hikuái Jehová oguerohoryha chupekuéra (elee Malaquías 3:16-18). Ha nde ¿remombaʼépa ko priviléhio? ¿Reñehaʼãmbaitépa reiko “Jehová rérape”? ¿Reikuaa porãpa mbaʼépa heʼise upéva?
17. ¿Mbaʼépa heʼise jaiko Ñandejára rérape?
17 Jaiko hag̃ua Ñandejára Jehová rérape jajapo vaʼerã mbohapy mbaʼe iñimportánteva. Primero, jaikuaauka vaʼerã upe téra, jaikuaaháicha “opavave ohenóiva Jehová réra ojesalváta” (Rom. 10:13, NM). Segundo, jahechauka vaʼerã umi mbaʼe porã Jehová ohechaukáva, koʼýte pe mborayhu. Ha tercero, kyreʼỹme jajapo vaʼerã iñeʼẽme heʼíva ani hag̃ua ñamongyʼa ñande Ru réra marangatu (1 Juan 4:8; 5:3). ¿Redesidímapa nde reiko Ñandejára “Jehová rérape opa árare”?
18. ¿Mbaʼérepa ndokyhyjéi henonderãgui enterove omombaʼéva Jehová réra?
18 Koʼẽrõitéma ningo umi oñemoĩva Ñandejára Jehováre ha nomombaʼéiva héra oikuaáta hína mávapa haʼe (Ezeq. 38:23). Umíva apytépe oĩta ojoguáva faraónpe, haʼe ningo heʼi vaʼekue: “¿Máva piko [Jehová] ajapo hag̃ua haʼe heʼíva?”. Faraón ombota raẽ vaʼekue iñakã yvyráre oikuaa hag̃ua mávapa Ñandejára Jehová (Éx. 5:1, 2; 9:16; 12:29). Ñande katu ñañemoag̃ui Jehováre jaikuaa porãségui chupe. Javyʼaiterei ñaime haguére pe “tetã ogueraháva héra” ha iñeʼẽrenduetévape. Upéicha rupi ndajakyhyjéi ñane renonderãgui ha jajerovia añete Salmo 9:10 heʼívare: “Umi oikuaáva nde réra ojeroviáta nderehe, Nde Jehová, nderehejareimoʼãi umi ndekuaasévape”.
b Pe téxto evréo oiporu vaʼekue umi kristiáno ypykue oreko pe Tetragrámaton. Avei oĩ ambue mbaʼe ohechaukáva Ñandejára réra oĩ hague pe Septuaginta ojetradusi ypy vaʼekuépe griégope Escrituras Hebréasgui.