Weta 11
Be Oyin Towe Tin to Owe Ogbẹ̀ Tọn mẹ Ya?
SADI
1. Etẹwẹ yin ninọmẹ gbigbọmẹ tọn agun lọ tọn to Sadi, podọ nawẹ Jesu bẹ wẹ̀ndomẹ etọn jẹeji gbọn?
KILOMẸTLU 48 delẹ to huwaji Akhisar (Tiatila) egbezangbe tọn wẹ nọtẹn agun he bọdego nado mọ wẹ̀ndomẹ de yi sọn Jesu pagigona lọ de tọn tin te: yedọ Sadi. To owhe kanweko ṣidopotọ jẹnukọnna Whenu Mítọn, otòdaho ehe yin tatọ-tònọ goyitọ de he yin ahọluduta hohowhenu tọn Lydia tọn po aisintẹn Ahọlu Crésus adọkunnọ daho lọ tọn po. To ojlẹ Johanu tọn whenu, ojlẹ sinsinyẹn lẹ ko wá e ji, podọ gigo dai tọn etọn to Crésus glọ yin whenuho tata de. Mọdopolọ agun Klistiani tọn lọ to finẹ ko lẹzun ohẹntọnọ to gbigbọmẹ. Whla tintan lọ, Jesu ma bẹ wẹ̀ndomẹ etọn jẹeji po hogbe mẹpipa tọn de po gba. Kakati ni yin mọ, e dọmọ: “Hlan angẹli agun he tin to Sadi mẹ kanwe: Onu helẹ wẹ ewọ he tindo gbigbọ ṣinawe Jiwheyẹwhe tọn lẹ, po sunwhlẹvu ṣinawe lẹ po dọ; Yẹn yọn azọn towe lẹ, dọ hiẹ tindo oyin de dọ hiẹ tin to ogbẹ̀, ṣigba oṣiọ wẹ hiẹ.”—Osọhia 3:1.
2. (a) Etẹwẹ e zẹẹmẹdo na Klistiani lẹ to Sadi dọ Jesu tindo “gbigbọ ṣinawe lẹ”? (b) Oyin tẹwẹ agun Sadi tọn lọ tindo, ṣigba etẹwẹ nujijọ nugbo lẹ yin?
2 Etẹwutu Jesu do ede hia taidi omẹ “he tindo gbigbọ ṣinawe” lẹ? Na gbigbọ ehelẹ nọtena gbigbọ wiwe Jehovah tọn he to sisà to gigọ etọn mẹ wutu wẹ. To nukọnmẹ, Johanu basi zẹemẹ na ye ga taidi “nukun ṣinawe lẹ,” bo do numọdohlan sisosiso lọ he gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn yí na Jesu hia. (Osọhia 5:6) Nalete, e penugo nado mọdona bo penukundo ninọmẹ depope he sọgan tin go. (Matiu 10:26; 1 Kọlintinu lẹ 4:5) Agun lọ to Sadi tindo oyin nado tin to ogbẹ̀, bo to azọnwà. Ṣigba Jesu sọgan mọ dọ e yin oṣiọ to gbigbọmẹ. Na nugbo tọn, sọha suhugan hagbẹ etọn lẹ tọn ko sọ jai biọ gbigblọ de mẹ he taidi ninọmẹ yetọn whẹpo ye do lẹzun Klistiani lẹ.—Yijlẹdo Efesunu lẹ 2:1-3; Heblu lẹ 5:11-14 go.
3. (a) Etẹwutu “angẹli agun he tin to Sadi mẹ” lọ dona doayi nugbo lọ go titengbe dọ Jesu tindo “sunwhlẹvu ṣinawe lẹ”? (b) Ayinamẹ sinsinyẹn tẹwẹ Jesu na agun lọ to Sadi?
3 Jesu sọ flin “angẹli agun he tin to Sadi mẹ” tọn dọ Ewọ wẹ yin omẹ he tindo “sunwhlẹvu ṣinawe lẹ.” E to mẹho agun tọn enẹlẹ hẹn do adusilọ etọn mẹ, bo tindo aṣẹ nado deanana ye to azọn lẹngbọ-yìnyìn tọn yetọn mẹ. Yé dona bẹ ahun yetọn lẹ do ‘yinyọn ninọmẹ lẹngbọpa lọ tọn dagbedagbe’ ji. (Howhinwhẹn lẹ 27:23) Nalete, ye na wàdagbe nado dotóai hlan hogbe Jesu tọn he bọdego lẹ po sọwhiwhe po: “Payi e go, bo sọ na huhlọn onu he pò lẹ, he pọ́ kúkú; na yẹn ma mọ azọn towe lẹ de pegan to Jiwheyẹwhe nukọn gba. Enẹwutu flin lehe hiẹ mọyi, bo sọ sè do, hẹn e go gligli, bo sọ lẹnvọjọ. Eyin hiẹ ma payi e go gba, yẹn na tọ́n do oji we di ajotọ, hiẹ ma na yọn ojlẹ he mẹ yẹn na tọ́n do oji we te gba.”—Osọhia 3:2, 3.
4. Nawẹ hogbe Pita tọn lẹ na ko gọalọna agun lọ to Sadi nado “na huhlọn onu he pò lẹ” gbọn?
4 Mẹho lẹ to Sadi tindo nuhudo nado flin ayajẹ lọ he yé tindo tintan whenuena yé plọn nugbo lọ po dona lẹ po he yé mọyi to whenẹnu. Ṣigba todin ye yin oṣiọ na nuhe du azọ́n gbigbọmẹ tọn lẹ. Zogban agun tọn yetọn to ṣiṣi na matin azọ́n yise tọn lẹ tọn wutu. Owhe lẹ jẹnukọn, apọsteli Pita kanwehlan agun lẹ to Asia (matin ayihaawe he bẹ Sadi hẹn ga) nado wleawuna pinpẹn nutọn yinyọnẹn na wẹndagbe gigonọ lọ he Klistiani lẹ ko kẹalọyi podọ he ko yin didọ “po gbigbọ wiwe he yè dohlan sọn olọn mẹ wá po”—dile e yin yẹdena dogbọn gbigbọ ṣinawe numimọ Johanu tọn lẹ tọn dali do. Pita sọ flin Klistiani Asianu ehelẹ dọ ye yin apadewhe ‘whẹndo he yè dè, mẹhe yin tado yẹwhenọduta tọn, akọta wiwe, gbẹtọ na nudido Jiwheyẹwhe tọn titi: na yé nido jlá pipa ewọ he ylọ yé sọn zinvlu mẹ do hinhọ́n ablanọ etọn tọn mẹ tọn.’ (1 Pita 1:12, 25; 2:9) Tamẹlinlẹnpọn do nugbo gbigbọmẹ tọn mọnkọtọn lẹ ji na gọalọna agun lọ to Sadi nado lẹnvọjọ bo “sọ na huhlọn onú he pò lẹ.”—Yijlẹdo 2 Pita 3:9 go.
5. (a) Etẹwẹ jọ do pinpẹn nutọn yinyọnẹn Klistiani lẹ tọn go to Sadi? (b) Etẹwẹ na jọ eyin Klistiani Sadi tọn lẹ ma yigbe na ayinamẹ Jesu tọn?
5 To ojlẹ lọ mẹ, pinpẹn nutọn yinyọnẹn po owanyi na nugbo lọ po yetọn taidi miyọn he dibla ṣi de. Zokan kleun delẹ kẹdẹ wẹ to sisẹ́. Jesu na tuli ye nado fún jẹhọn do akán lọ, bo fọn miyọn lọ dote, lẹnvọjọ sọn ylando yetọn mẹ he mẹ nukun pẹvi yi do pọnnu yetọn ko plan ye biọ, bo lẹzun agun he tin to ogbẹ̀ to gbigbọmẹ de whladopo dogọ. (Yijlẹdo 2 Timoti 1:6, 7 go.) Na e ma yin mọ, whenuena Jesu wá madonukun—“taidi ajotọ de”—nado dawhẹ, agun lọ to Sadi ma na ko wleawu gba.—Matiu 24:43, 44.
Wiwá “di Ajotọ” de
6. Nawẹ Jesu wá “di ajotọ” de to 1918 gbọn, podọ ninọmẹ tẹwẹ e mọ to mẹhe ylọ yede dọ hodotọ etọn lẹ ṣẹnṣẹn?
6 Avase Jesu tọn dọ emi na wá “di ajotọ” de zindonukọn biọ ojlẹ egbezangbe tọn lẹ mẹ. E tindo nugandomẹgo vonọtaun de na Klistiani lẹ he luntọ́n biọ azan Oklunọ tọn lọ mẹ. To 1914 godo tololo, hẹndi dọdai Malaki tọn de tin: “Oklunọ, mẹhe mì to dindinyì, na wá jẹ tẹmpli etọn mẹ ajiji; yedọ angẹli alẹnu tọn lọ, mẹhe mẹ homẹvivi mì te, dayi e go, e ja, wẹ [Jehovah] awhanpa lẹ tọn dọ.” (Malaki 3:1; Osọhia 1:10) Taidi “lizọnyitọ alẹnu tọn lọ,” Jesu wá nado dindona bo dawhẹna enẹnọ he ylọ yede dọ hodotọ etọn lẹ. (1 Pita 4:17) To ojlẹ nẹ mẹ, to 1918, Mẹylọhodotọklisti ko hẹn alọ ede tọn jan to ohùnsọnkọnyinai Wẹkẹ Whan I lọ tọn mẹ bo ko yin oṣiọ pete to gbigbọ-liho. Klistiani nugbo lẹ, he jẹnukọnna awhan lọ ko dọyẹwheho po zohunhun po sọmọ, tlẹ biọ ojlẹ amlọnsisa gbigbọmẹ tọn de mẹ. Delẹ to mẹho nukundeji yetọn lẹ mẹ yin zize do ganpamẹ, podọ azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ dibla nọte pete. Whenuena gbigbọ Jehovah tọn fọn Klistiani ehelẹ to owhe he bọdego lọ mẹ, e ma yin yemẹpo wẹ tin to aṣeji gba. Mẹdelẹ, taidi awhli nulunọ lẹ he yin olo Jesu tọn tọn, ma yin awuwlena to gbigbọmẹ na lẹblanulọkẹyi lọ he yin nado sẹ̀n Jehovah tọn gba. Ṣigba po ayajẹ po, mẹsusu tin he, taidi awhli nuyọnẹntọ lẹ, ko dotoai hlan avase Jesu tọn: “Enẹwutu mì nọ họ́ mìde, na mì ma yọn azan kavi ojlẹ lọ gba.”—Matiu 25:1-13.
7. Etẹwutu Klistiani lẹ todin tindo nuhudo nado tin to nukle?
7 Nuhudo lọ na Klistiani de nado tin to aṣeji ma doalọte to bẹjẹeji azan Oklunọ tọn lọ tọn gba. To dọdai daho etọn na nuhe du “whenuena onu helẹ pó tin nado yin hinhẹndi” mẹ, Jesu na avase sinsinyẹn de dọmọ: “Na azan nẹ tọn, kavi ojlẹ enẹ mẹde ma yọnẹn . . . Mì payi, na mì ni sọ nọ họ́ mìde, na mì ni sọ nọ hodẹ̀: na mì ma yọn whenuena ojlẹ lọ yin. Onu he yẹn dọ hlan mì, yẹn dọ hlan omẹ popo, Mì to ali họ́.” (Malku 13:4, 32, 33, 37) Mọwẹ, kaka jẹ ojlẹ ehe mẹ taun, dopodopo mítọn, vlavo sọn omẹ yiamisisadode lẹ kavi gbẹtọ susugege lọ mẹ, tindo nuhudo nado tin to aṣeji bo hoavun sọta sisa biọ amlọn gbigbọmẹ tọn mẹ. Whenuena azan Jehovah tọn na wá to ajiji mẹ “taidi ajotọ de to ozan mẹ,” na mí ni yin mimọ to nukle hezeheze nado sọgan mọ whẹdida nukundagbe tọn de yí.—1 Tẹsalonikanu lẹ 5:2, 3; Luku 21:34-36; Osọhia 7:9.
8. Nawẹ hagbẹ Johanu tọn to egbehe dozolanmẹna omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nado tin to ogbẹ̀ to gbigbọmẹ gbọn?
8 Hagbẹ Johanu tọn lọ todin to nukle hlan nuhudo lọ nado dozolanmẹna omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nado tin togbẹ̀ to gbigbọmẹ. Na yanwle ehe, plidopọ vonọtaun lẹ yin tito-basina to aigba lọ pete ji whlasusu to owhe dopo mẹ. To owhe agọe tọn de mẹ, omẹ he wá plidopọ agbegbe tọn 2 981 lẹ yin sọha 10 953 744 lẹ, podọ yisenọ yọ́yọ́ 122 701 lẹ wẹ yin bibaptizi. Na hugan owhe kanweko lẹ, hagbẹ Johanu tọn lọ ko yi linlinnamẹwe Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn zan to oyin po lẹndai Jehovah tọn po lilá mẹ. To nuyiwa hlan homẹkẹn sinsinyẹn lẹ to wẹkẹ whan awe lẹ whenu mẹ, Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn (Flansegbe) fọn Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ dote nado vọ zohunhun yetọn jlado whladopo dogọ dogbọn hosọ lẹ zinzinjẹgbonu dali taidi “Ayajẹnọ Wẹ Omẹ He Ma Dibu Lẹ” (1920), “Oylọ De Na Nuyiwà” (1926), podọ “Awhanṣiṣi Homẹkẹn Tọn” (1942, Glẹnsigbe).
9. (a) Etẹwẹ Klistiani lẹpo dona nọ kanse yede? (b) Tulinamẹ tẹwẹ Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn na?
9 Dile e te do to Sadi, mọdopolọ to agun lẹ mẹ todin, dogbapọnna mẹdetiti madoalọte yin nujọnu na Klistiani lẹpo. Mímẹpo dona nọ kanse míde dọmọ: Be “azọ́n [mítọn] pegan” to Jiwheyẹwhe mítọn nukọn ya? To madawhẹna mẹdevo lẹ mẹ, be mílọsu nọ wleawuna gbigbọ mẹdeyídosanvọ tọn bo nọ dovivẹnu nado basi sinsẹ̀nzọn ahun lẹpo tọn hlan Jiwheyẹwhe? To whẹho ehe mẹ, linlinnamẹwe Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn ko na tulimẹ dogbọn hogo hodọdopọ tọn lẹ dali taidi “Mì to Nuhe Mì Yin Dohia Zọnmii” po “Mí Masọ to Gbẹnọ Na Mídelẹ Ba” po.a Dile e yindọ mí tindo alọgọ Owe wiwe lẹ tọn mọnkọtọn, mì gbọ na mí ni dindona míde sisosiso dile mí to tintẹnpọn nado zinzọnlin po huwhẹ po podọ to odẹ̀ mẹ to tenọgli mẹ to Jehovah nukọn.—Psalm 26:1-3; 139:23, 24.
“Oyin Vude” Lẹ
10. Ninọmẹ tulinamẹ tọn tẹwẹ Jesu doayi e go to agun lọ mẹ to Sadi, podọ nawẹ ehe dona yinuwa do mí go gbọn?
10 Hogbe Jesu tọn he bọdego lẹ hlan agun lọ to Sadi yin tulinamẹtọ hugan. E dọmọ: “Hiẹ tindo oyin vude, yedọ to Sadi mẹ, he ma hẹn avọ yetọn gble; ye na to zọnlinzin hẹ mi to wewe mẹ, na ye jẹ wutu. Ewọ he gbawhan, wẹ yè na yi avọ wewe ṣinyọn na dole; yẹn ma to oyin etọn na gbidi sẹ sọn owe ogbẹ̀ tọn mẹ gba, ṣigba yẹn na dekunnuna oyin etọn to Otọ́ ṣie nukọn, podọ to angẹli etọn lẹ nukọn.” (Osọhia 3:4, 5) Be hogbe ehelẹ ma fọn mí dote bo na huhlọn nujikudo mítọn nado yin nugbonọ ya? Na nukun pẹvi yiyi do pọnnu pipli mẹho lẹ tọn de wutu, agun de to blebu etọn mẹ sọgan jai jẹ amlọn gbigbọmẹ tọn sisosiso de mẹ. Ṣogan, omẹ dopodopo delẹ sọgan dovivẹnu po tuli po nado hẹn oyin Klistiani tọn yetọn yin wiwe po mado owan to ogo po bo gbọn mọ dali do to nukọnzindo nado tindo oyin dagbe de po Jehovah po.—Howhinwhẹn lẹ 22:1.
11, 12. (a) Etlẹ yin to atẹṣiṣi daho lọ whenu, nawẹ mẹdelẹ taidi “oyin vude” nugbonọ enẹnọ lẹ to Sadi gbọn? (b) Pọngbọ tẹwẹ wá na Klistiani taidi likun lẹ to azan Oklunọ tọn gbe?
11 Mọwẹ, “avọ” enẹlẹ to hodọ do mẹyinyọnẹn dódó tọn omẹ de tọn taidi Klistiani ji. (Yijlẹdo Osọhia 16:15; 19:8 go.) E na ko miọnhomẹna Jesu nado mọ dọ, mahopọnna nukun pẹvi yido pọnnu omẹ sọha suhugan tọn, “oyin vude”, yedọ Klistiani yiamisisadode vude lẹ to Sadi, gbẹ sọ tẹnpọn nado hẹn oyin ehe go. Mọdopolọ, whenuena omẹ he ylọ yede dọ Klistiani lẹ yin dindọn biọ Babilọni Daho lọ mẹ, yedọ ahọluigba aihọn tọn he yin sinsẹ̀n lalo tọn to owhe kanweko gaa he yin atẹṣiṣi daho lọ tọn lẹ whenu, omẹ kleun delẹ dona ko tin to whepoponu he to tintẹnpọn, sọta owu daho lẹ, nado wà ojlo Jehovah tọn. Omẹ ehelẹ yin dódónọ taidi likun he yin whiwhla do bẹwlu ogbé plọngiglọ tọn lẹ tọn de mẹ.—Osọhia 17:3-6; Matiu 13:24-29.
12 Jesu dopagbe dọ emi na tin po Klistiani taidi likun ehelẹ po “to whepoponu, kaka jẹ opodo aihọn tọn.” E yọn mẹhe ye yin lẹ po oyin dagbe he ye basi na yede lẹ po. (Matiu 28:20; Yẹwhehodọtọ 7:1) Lẹn ayajẹ nugbonọ “vude” enẹlẹ tọn pọn he gbẹ pò to aigba ji to bẹjẹeji azan Oklunọ tọn lọ tọn whenu! To godomẹ ye wá yin kinklan sọn Mẹylọhodotọklisti he yin oṣiọ to gbigbọmẹ go bo yin bibẹpli dopọ biọ agun dódó de mẹ he taidi agun lọ to Smana.—Matiu 13:40-43.
13. Dona tẹlẹ wẹ tin to sẹdotẹnmẹ na Klistiani yiamisisadode he “ma hẹn avọ yetọn gble” lẹ?
13 Enẹnọ lẹ to Sadi he yin nugbonọ kaka jẹ opodo bo ma hẹn oyin Klistiani tọn yetọn gble mọ hẹndi todido jiawu tọn de yí. To zizedai Ahọluduta Mẹssia tọn Jesu tọn lọ whenu to 1914 godo, ye yin finfọnsọnku biọ ogbẹ̀ gbigbọnọ de mẹ podọ taidi awhangbatọ lẹ ye yin avọ wewe do na to yẹhiadonu dódónọ-yinyin matin masin, madodiho yetọn tọn mẹ. Na ye ko zinzọnlin to ali-bibo he planmẹ sọyi ogbẹ̀ mẹ lọ ji wutu, ye na duvivi alemọyi madopodo de tọn.—Matiu 7:14; pọn Osọhia 6:9-11 ga.
Kakadoi To Owe Ogbẹ̀ Tọn Lọ Mẹ!
14. Etẹwẹ “owe ogbẹ̀ tọn lọ” yin, podọ oyin mẹnu lẹ tọn wẹ yin kinkan do e mẹ?
14 Etẹwẹ “owe ogbẹ̀ tọn lọ” yin, podọ oyin mẹnu lẹ tọn wẹ na yin jijodo do e mẹ? Owe, kavi owe hiha ogbẹ̀ tọn lọ to hodọ do kandai devizọnwàtọ Jehovah tọn lẹ tọn lọ ji he tin to hukanji nado mọ nunina ogbẹ̀ madopodo tọn yí. (Malaki 3:16) Tofi to Osọhia mẹ yè to hodọ dogbọn oyin Klistiani yiamisisadode lẹ tọn dali taun. Ṣigba oyin enẹnọ he tin to hukanji na ogbẹ̀ madopodo to aigba ji lẹ tọn sọ yin kinkandai do e mẹ ga. Dogọ, oyin lẹ sọgan yin ‘sunsunsẹ’ sọn owe enẹ mẹ. (Eksọdusi 32:32, 33) Etomọṣo, enẹnọ he yin hagbẹ Johanu tọn lẹ he sin oyin gbọṣi owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ kaka jẹ oku yetọn na mọ ogbẹ̀ jọmaku yí to olọn mẹ. (Osọhia 2:10) Oyin ehelẹ wẹ Jesu na dekunnuna titengbe to Otọ́ etọn podọ to angẹli Etọn lẹ po nukọn. Lehe alehọsu enẹ klo sọ!
15. Nawẹ hagbẹ gbẹtọ susugege lọ tọn lẹ na mọ oyin yetọn yin kinkan do owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ kakadoi gbọn?
15 Gbẹtọ susugege lọ he sin oyin yin kinkan do owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ ga na tọ́n sọn nukunbibia daho lọ mẹ to ogbẹ̀. Dogbọn yise didohia gbọn Gandudu Owhe Fọtọ́n Tọn Jesu tọn lọ gblamẹ podọ to whlepọn godo tọn he hodo e lọ po mẹ, ehenọ lẹ na mọ ahọsumẹ ogbẹ̀ madopodo tọn yí to Paladisi mẹ to aigba ji. (Daniẹli 12:1; Osọhia 7:9, 14; 20:15; 21:4) Enẹgodo oyin yetọn na gbọṣi owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ ma yin sunsunsẹ gbede. To yinyọn nuhe yin zizedonukọnnamẹ tofi dogbọn yizan gbigbọ wiwe lọ tọn dali mẹ, be hiẹ ma na yigbe po zohunhun po hlan tudohomẹnamẹ gbọzan-gbọzan Jesu tọn he yin: “Ewọ he tindo otó, gbọ e ni sè onu he gbigbọ to didọ hlan agun lẹ lọ”?—Osọhia 3:6.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Pọn Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, 15 juillet 2005, po 15 mars 2005 po.
[Yẹdide to weda 57]
Na oyin towe ni gbọṣi owe ogbẹ̀ tọn lọ mẹ