Homẹbibiọ

1, 2. Nawẹ nugopọntọ tomẹyitọ de nọ pọ́n nugbonọ he yin nùdego to Biblu mẹ lẹ hlan gbọn, podọ naegbọn omẹ mọnkọtọn lẹ sọgan taidi họntọn vivẹ́ mítọn lẹ?

TO WHENUE mẹmẹyọnnu de sè togunmẹho he nugopọntọ tomẹyitọ mẹhomẹ de na godo, e dọmọ: “E dọhodo mẹhe go Biblu donù delẹ ji taidi họntọn vivẹ́ etọn lẹ wẹ yé yin.” Nugbo wẹ e dọ, na mẹmẹsunnu lọ ko yí owhe susu lẹ do plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn, bosọ plọnnu mẹdevo lẹ gandego sọmọ bọ eyin e to hodọ gando sunnu po yọnnu nugbonọ he yin nùdego to Biblu mẹ lẹ po go, e nọ taidi dọ họntọn etọn he e ko yọnẹn sọn whenu dindẹn die sin hodọ wẹ e te.

² Susu mẹhe yin nùdego to Biblu mẹ lẹ tọn sọgan yin họntọn vivẹ́ mítọn lẹ. Be a nọ pọ́n yé hlan di omẹ nujọnu tọn lẹ ya? Yí nukun homẹ tọn do pọ́n numọtolanmẹ he a na ko tindo eyin a to hodọ hẹ yé, to zọnlinzin hẹ yé, kavi to pinplọn nado yọ́n sunnu po yọnnu delẹ po taidi Noa, Ablaham, Luti, Elija po Ẹsteli po. Pọ́n lehe yé sọgan yinuwado gbẹzan towe ji do, yèdọ ayinamẹ họakuẹ po hogbe tulinamẹ tọn he yé sọgan na we lẹ po!—Hia Howhinwhẹn lẹ 13:20.

 3. (a) Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn dogbigbapọnna gbẹzan sunnu po yọnnu hohowhenu tọn he do yise hia lẹ po tọn mẹ gbọn? (b) Kanbiọ tẹlẹ ji wẹ mí na lẹnnupọndo?

³ Nugbo wẹ dọ “fọnsọnku dodonọ lẹ” tọn whenu wẹ haṣinṣan họakuẹ mọnkọtọn na yọnbasi te to gigọ́ mẹ. (Owalọ 24:15) Etomọṣo, etlẹ yin todin, mí sọgan mọaleyi eyin mí gbadopọnna gbẹzan sunnu po yọnnu po he do yise hia to kandai Biblu tọn mẹ lẹ tọn. Gbọnna? Apọsteli Paulu dọmọ: “Nọ hodo apajlẹ mẹhe gbọn yise po sọwhiwhe po dali dugu opagbe lọ lẹ tọn lẹ.” (Heb. 6:12) Dile mí na jẹ dogbapọnna gbẹzan sunnu po yọnnu he do yise hia lẹ po tọn ji, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo kanbiọ he hodidọ Paulu tọn fọndote to ayiha mítọn mẹ delẹ ji: Etẹwẹ yin yise, podọ naegbọn mí tindo nuhudo etọn? Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ omẹ nugbonọ hohowhenu tọn lẹ tọn gbọn?

 4. Etẹwẹ gbẹtọ lẹ nọ lẹn gando yise go, podọ naegbọn enẹ do yin nuṣiwa?

⁴ Yise yin jẹhẹnu vonọtaun de, yèdọ jẹhẹnu de he sunnu po yọnnu po he go mí na plọnnu gando to owe ehe mẹ lẹpo yí nukun nujọnu tọn do pọ́n. To egbehe, mẹsusu ma yọ́n nuhe yise nujọnu tọn zẹẹmẹdo; yé nọ lẹndọ e zẹẹmẹdo nado yí nude sè poun matin kunnudenu dolido depope. Ṣigba, nuṣiwa wẹ yé te. Yise ma zẹẹmẹdo nado nọ yí nudepope sè; e ma yin numọtolanmẹ de poun; e bẹ nususu hẹn hugan gbeyiyina nude poun. Owùnu wẹ e yin nado nọ yí nudepope sè. Mí sọgan tindo numọtolanmẹ de todin bọ e na busẹ to ojlẹ vude godo, podọ e ma tlẹ ko pé nado yise dọ Jiwheyẹwhe tin, na “aovi lẹ yise ga bosọ sisọ́.”—Jak. 2:19.

5, 6. (a) Onú voovo awe he mí ma sọgan mọ tẹlẹ go wẹ yise mítọn gando? (b) Yise nankọ wẹ mí dona tindo? Na apajlẹ.

⁵ Yise nujọnu tọn bẹ nususu hẹn hugan onú enẹlẹ. Pọ́n lehe Biblu basi zẹẹmẹ etọn do. (Hia Heblu lẹ 11:1.) Apọsteli Paulu dọ dọ yise gando onú voovo awe he mí ma sọgan mọ go. Tintan, e gando onú tangan he “ma ko yin mimọ” lẹ go. Nukun mítọn ma sọgan mọ onú tangan he tin to olọn mẹ lẹ, taidi Jehovah Jiwheyẹwhe, Visunnu etọn kavi Ahọluduta he to gandu todin to olọn mẹ. Awetọ, yise gando “nuhe mí to todo lẹ” go, yèdọ nujijọ he ma ko wá aimẹ lẹ. Mí ma sọgan mọ aihọn yọyọ he Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn na hẹnwa lọ todin. To whelọnu lo, be enẹ zẹẹmẹdo dọ yise he mí tindo gando onú tangan enẹlẹ po nuhe mí to todo lẹ po go ma tindo dodonu de wẹ ya?

⁶ Paali! Apọsteli Paulu dohia dọ yise nujọnu tọn nọ tindo dodonu he dolido. To whenue e dọ dọ yise yin “nukundido dejidego,” hogbe he e yizan lẹ sọgan sọ yin lilẹdo wema he dohia dọ nude yin mẹde tọn. Mí ni dọ dọ mẹde dopà na we nado na we owhé de. E sọgan ze wema he dohia dọ owhé lọ yin towe na we bo dọmọ: “Owhé yọyọ towe die!” E ma to didọ dọ wema lọ wẹ yin owhé towe; ṣigba nuhe dọ e te wẹ yindọ wema lọ sọgbe to osẹ́n-liho bo yin kunnudenu dolido de sọmọ bọ e sọgan yin pinpọnhlan taidi owhé lọ lọsu. Mọdopolọ, yise nujọnu tọn nọ hẹn mí deji dọ opagbe he Jiwheyẹwhe do to Ohó etọn mẹ lẹpo ko mọ hẹndi wẹ nkọ.

 7. Etẹwẹ yise nujọnu tọn tintindo bẹhẹn?

⁷ Enẹwutu, yise nujọnu tọn tintindo nọ bẹ jidide po nujikudo mlẹnmlẹn po tintindo gando Jehovah Jiwheyẹwhe go hẹn. Yise nọ whàn mí nado nọ pọ́n ewọ hlan taidi Otọ́ owanyinọ mítọn bo nọ deji dọ opagbe etọn lẹpo na mọ hẹndi dandan. Ṣigba, yise nujọnu tọn ma ko fó do finẹ. Mí dona nọ na ẹn núdùdù taidi nutogbẹ̀ de, na e nido sọgan tin to ogbẹ̀ zọnmii. Mí dona nọ do e hia gbọn nuyiwa mítọn lẹ gblamẹ, eyin e ma yinmọ, e na lẹzun oṣiọ.—Jak. 2:26.

 8. Naegbọn e do yin dandannu dọ mí ni tindo yise?

⁸ Naegbọn e do yin dandannu dọ mí ni tindo yise? Apọsteli Paulu na gblọndo he dutomẹji de. (Hia Heblu lẹ 11:6.) Eyin mí ma tindo yise, mí ma sọgan dọnsẹpọ Jehovah kavi hẹn homẹ etọn hùn. Enẹwutu, yise yin dandannu eyin mí na penugo nado jẹ lẹndai gigonọ hugan nudida nuyọnẹntọ lẹpo tọn kọ̀n, enẹ wẹ nado dọnsẹpọ Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn Jehovah bosọ pagigona ẹn.

 9. Nawẹ Jehovah dohia dọ emi yọnẹn dọ mí tindo nuhudo yise tọn gbọn?

⁹ Na Jehovah yọnẹn dọ mí tindo nuhudo yise tọn taun wutu, e wleawu kandai apajlẹ mẹdelẹ tọn, ehe na plọn mí lehe mí sọgan wleawuna yise bo do e hia do. E na mí sunnu nugbonọ he nọ deanana nulẹ to agun Klistiani tọn mẹ lẹ na mí nido sọgan hodo apajlẹ yetọn. Ohó etọn dọmọ: “Mì nọ hodo apajlẹ yise yetọn tọn.” (Heb. 13:7) Podọ, e sọ na mí nususu hugan mọ. Paulu kanwe gando “aslọ daho kunnudetọ lẹ tọn” de go, yèdọ sunnu po yọnnu hohowhenu tọn delẹ po he ze apajlẹ dagbe yise tọn dai na mí. (Heb. 12:1) Devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn susu devo lẹ tin he go Paulu ma donù to Heblu lẹ weta 11 mẹ. Kandai nujijọ susu tọn wẹ tin to Biblu mẹ gando sunnu po yọnnu po, jọja po mẹho po he wá sọn ninọmẹ voovo lẹ mẹ, bo do yise hia to gbẹzan yetọn blebu mẹ go. Mí sọgan plọn nususu sọn apajlẹ yetọn mẹ to ojlẹ he mẹ mẹsusu ma tindo yise te ehelẹ mẹ.

10. Nawẹ oplọn mẹdetiti tọn mítọn sọgan gọalọna mí nado hodo apajlẹ sunnu po yọnnu nugbonọ hohowhenu tọn lẹ po tọn gbọn?

¹⁰ Hiẹ ma sọgan hodo apajlẹ mẹde tọn eyin a ma na ẹn ayidonugo sọwhiwhe tọn whẹ́. Dile hiẹ na to owe ehe hia, a na doayi e go dọ dodinnanu susu ko yin bibasi, ehe na gọalọna we nado na ayidonugo sunnu po yọnnu po he do yise hia enẹlẹ. Naegbọn hiẹ lọsu ma na basi dodinnanu devo lẹ do yé ji dogọ? To oplọn mẹdetiti tọn towe whenu, yí azọ́nwanu he tin-to-aimẹ lẹ zan nado dindonanu dogọ to Biblu mẹ. Dile a to ayihamẹlẹnpọndo nuhe plọn a te ji, yí nukun homẹ tọn do pọ́n lẹdo lọ po ninọmẹ he mẹ nujijọ lọ lẹ wá aimẹ te po. Tẹnpọn nado mọ nuhe tin to finẹ lẹ, sè nudidọ po owán he to finẹ lẹ po, taidi dọ a to otẹn lọ mẹ wẹ nkọ. Humọ, tẹnpọn nado doayi numọtolanmẹ mẹhe to mahẹ tindo to nujijọ lọ mẹ lẹ tọn go. Dile hiẹ to nususu yọnẹn gando sunnu po yọnnu nugbonọ enẹlẹ po go, yé na lẹzun omẹ nujọnu tọn lẹ na we, delẹ to yé mẹ tlẹ sọgan wá taidi họntọn vivẹ́ towe lẹ.

11, 12. (a) Etẹ wiwà wẹ na gọalọna we nado nọ pọ́n Ablaham po Sala po hlan taidi họntọn towe vivẹ́ lẹ? (b) Nawẹ hiẹ sọgan mọaleyi sọn apajlẹ Hanna, Elija kavi Samuẹli tọn mẹ gbọn?

¹¹ Eyin a wá yọ́n yé ganji, a na yin whinwhàn nado hodo apajlẹ yetọn. Mí ni dọ dọ a to nulẹnpọn do azọ́ndenamẹ yọyọ de ji. Titobasinanu Jehovah tọn basi oylọna we nado gbloada na sinsẹ̀nzọn towe to aliho de mẹ. Vlavo e yin bibiọ to asi we nado sẹtẹn yì aigba-denamẹ de ji fie nuhudo wẹnlatọ tọn tin te to niyaniya mẹ, kavi yè dọna we nado tẹ́n aliho yẹwhehodidọ tọn he a ma jẹakọ hẹ kavi he ma nọ bọawuna we de pọ́n. Dile a to nulẹnpọn do azọ́ndenamẹ lọ ji bo hodẹ̀ gandego, be nulinlẹnpọn do apajlẹ Ablaham tọn ji ma na gọalọna we ya? Ewọ po Sala po desọn ojlo mẹ bo jo gbẹzan vivomẹninọ tọn do to Uli bo wá mọ dona susu yí. Eyin a hodo apajlẹ yetọn, hiẹ na tindo numọtolanmẹ lọ dọ a yọ́n yé todin dogọ hugan gbede pọ́n.

¹² Mọdopolọ, nawẹ hiẹ na yinuwa do eyin mẹvivẹ towe de yinuwa hẹ we to aliho agọ̀ mẹ bọ a gbọjọ, bo tlẹ jlo nado gọ̀n opli lẹ? Nulinlẹnpọn do apajlẹ Hanna tọn ji na gọalọna we nado basi nudide he sọgbe, na ewọ ma dike nuyiwahẹmẹ agọ̀ Pẹnina tọn lẹ ni glọnalina ẹn nado sẹ̀n Jehovah, podọ enẹ sọgan zọ́n bọ hiẹ na nọ pọ́n Hanna hlan taidi họntọn towe vivẹ́. Humọ, eyin numọtolanmẹ nuvọ́nọ-yinyin tọn ko hẹn we gbọjọ, hiẹ sọgan dọnsẹpọ Elija dogọ, dile a to dogbapọnna nuhahun he e pehẹ lẹ po aliho he mẹ Jehovah miọnhomẹna ẹn te po. Podọ jọja he wehọmẹvigbẹ́ gblewanọ lẹ nọ gbidikọna lẹ sọgan pọ́n Samuẹli hlan taidi họntọn vivẹ́ yetọn eyin yé gbadopọnna lehe ewọ yinuwa do to nuyiwadomẹji ylankan visunnu Eli tọn lẹ tọn glọ to gòhọtúntún mẹ.

13. Be apajlẹ yise mẹhe go Biblu donù de tọn hihodo dohia to aliho de mẹ dọ hiẹ ma tindo yise sọmọ wẹ ya? Basi zẹẹmẹ.

¹³ Eyin hiẹ to hihodo apajlẹ yise mẹhe yin nùdego to Biblu mẹ enẹlẹ tọn, be enẹ dohia to aliho de mẹ dọ hiẹ lọsu ma tindo yise sọmọ wẹ ya? Lala! Flindọ Ohó Jehovah tọn dotuhomẹna mí nado nọ hodo apajlẹ mẹhe do yise hia lẹ tọn. (1 Kọl. 4:16; 11:1; 2 Tẹs. 3:7, 9) Humọ, delẹ to mẹhe sin apajlẹ mí na gbadopọnna to owe ehe mẹ lẹ mẹ lọsu hodo apajlẹ nugbonọ he nọgbẹ̀ jẹnukọnna yé lẹ tọn. Di apajlẹ, to Weta 17tọ owe ehe tọn mẹ, e taidi dọ Malia yí hogbe delẹ zan sọn hodidọ Hanna tọn mẹ, na e na ko nọ pọ́n ẹn hlan taidi apajlẹ de wutu. Be ehe dohia dọ Malia ma tindo yise he lodo de wẹ ya? Lala! Kakatimọ, apajlẹ Hanna tọn gọalọna Malia nado wleawuna yise he zọ́n bọ e penugo nado tindo yinkọ dagbe de to Jehovah Jiwheyẹwhe dè.

14, 15. Etẹwẹ yin delẹ to adà he owe ehe bẹhẹn lẹ mẹ, podọ nawẹ mí sọgan yí i zan to aliho dagbe mẹ gbọn?

¹⁴ Owe ehe yin awuwlena nado gọalọna we nado hẹn yise towe lodo. Weta he bọdego lẹ yin bẹplidopọ hosọ lọ “Hodo Apajlẹ Yise Yetọn Tọn” lẹ tọn he sọawuhia to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ lọ Tọn mẹ to 2008 po 2013 po gblamẹ. Amọ́, onú yọyọ delẹ yin yiyidogọ. Weta dopodopo tindo kanbiọ lẹ he sọgan gọalọna mí nado dọhodopọ bo basi yọ́n-na-yizan nuhe mí plọn lẹ tọn. Yẹdide whanpẹnọ vonọtaun lẹ ko yin yiyidogọ, podọ dehe ko tin dai lẹ yin hinhẹngblo bosọ yin hinhẹn pọnte. Adà yọ́n-na-yizan devo lẹ taidi yẹdide otò tọn lẹ po ojlẹ he mẹ nujijọ lọ lẹ wá aimẹ te po sọ yin yiyidogọ. Owe lọ Hodo Apajlẹ Yise Yetọn Tọn yin awuwlena nado sọgan yin yiyizan na oplọn mẹdetiti tọn, sinsẹ̀n-bibasi whẹndo tọn po Biblu pinplọn agun tọn po. Whẹndo susu sọgan sọ duvivi otàn lọ lẹ tọn to pọmẹ eyin yé nọ hia owe lọ po gbèzeyiaga po.

¹⁵ Ojlo mítọn wẹ yindọ owe ehe ni gọalọna we nado hodo apajlẹ yise devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn hohowhenu tọn lẹ tọn, bosọ gọalọna we nado hẹn yise towe lodo dogọ dile a na to dindọnsẹpọ Jehovah, Otọ́ olọn mẹ tọn towe!