Klistiani lẹ po Aihọn Gbẹtọvi lẹ Tọn Po
“Mì nọ zinzọnlin to nuyọnẹn mẹ hlan yé he tin to gbonu lẹ.”—KỌLỌSINU LẸ 4:5.
1. Etẹwẹ Jesu dọ gando hodotọ etọn lẹ po aihọn lọ po go?
TO ODẸ̀ de mẹ hlan Otọ́ olọn mẹ tọn etọn, Jesu dọ dogbọn hodotọ etọn lẹ dali dọmọ: “Aihọn sọ gbẹwanna yé, na yé ma yin aihọn tọn wutu, yèdọ dile yẹn ma yin aihọn tọn.” Enẹgodo e yidogọ dọmọ: “Yẹn ma basi okanbiọ dọ, hiẹ nido fọ̀ yé sọn aihọn mẹ gba, ṣigba dọ hiẹ ni whlá yé sọn oylan mẹ.” (Johanu 17:14, 15) Klistiani lẹ ma dona yin kinklan sọn aihọn lọ go to agbasa liho—di apajlẹ, to opá sinsẹ̀nhọ tọn lẹ mẹ gba. Kakatimọ, Klisti “do yé hlan aihọn mẹ” nado yin kunnudetọ etọn lẹ “jẹ opodo aigba tọn.” (Johanu 17:18; Owalọ lẹ 1:8) Ṣogan, e biọ to Jiwheyẹwhe si nado basi hihọ́ na yé na Satani, yèdọ “ahọvi aihọn he tọn,” na fọ́n wangbẹna do yé ji na oyin Klisti tọn wutu.—Johanu 12:31; Matiu 24:9.
2. (a) Nawẹ Biblu yí hogbe lọ “aihọn” zan gbọn? (b) Walọyizan jlẹkaji tọn tẹwẹ Jehovah dohia hlan aihọn lọ?
2 To Biblu mẹ hogbe lọ “aihọn” (Glẹki, koʹsmos) nọ saba nọtena ogbẹ́ mawadodonọ gbẹtọvi lẹ tọn, he “mlọnai to omẹ ylankan lọ mẹ.” (1 Johanu 5:19) Na Klistiani lẹ yigbena nujinọtedo Jehovah tọn lẹ bosọ nọ setonuna gbedide nado dọyẹwheho wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn na aihọn lọ wutu, to ojlẹ delẹ mẹ haṣinṣan sinyẹnawu de ko wá aimẹ to yewlẹ po aihọn lọ po ṣẹnṣẹn. (2 Timoti 3:12; 1 Johanu 3:1, 13) Ṣigba, koʹsmos sọ yin yiyizan to Owe wiwe lẹ mẹ nado dlẹnalọdo whẹndo gbẹtọvi tọn to paa mẹ. To hodidọ gando aihọn go to linlẹn ehe mẹ, Jesu dọmọ: “Na Jiwheyẹwhe yiwanna aihọn sọmọ bọ e yí Ovi detọ́n etọn dopo akàn namẹ, na mẹdepope he yí ì sè ma nado dọ̀n, ṣigba e nido tindo ogbẹ̀ madopodo. Na Jiwheyẹwhe ma do Ovi hlan aihọn mẹ nado dawhẹna aihọn gba: ṣigba na yè nido gbọn ewọ mẹ whlẹn aihọn gán.” (Johanu 3:16, 17; 2 Kọlintinu lẹ 5:19; 1 Johanu 4:14) Enẹwutu, to wangbigbẹna nuhe tin to titonu ylankan Satani tọn mẹ lẹ, Jehovah do owanyi etọn hia na gbẹtọvi lẹ gbọn dido Ovi etọn hlan aihọn mẹ nado whlẹn mẹlẹpo he jẹ “lẹnvọjọ kọ̀n” lẹ gán dali. (2 Pita 3:9; Howhinwhẹn lẹ 6:16-19) Walọyizan jlẹkaji Jehovah tọn hlan aihọn dona deanana sinsẹ̀n-basitọ etọn lẹ.
Apajlẹ Jesu Tọn
3, 4. (a) Teninọ tẹwẹ Jesu ze gando gandudu go? (b) Nawẹ Jesu pọ́n aihọn gbẹtọvi lẹ tọn hlan gbọn?
3 Ojlẹ kleun de jẹnukọnna okú etọn, Jesu dọna Pọntiu Pilati dọmọ: “Ahọludu ṣie mayin aihọn he tọn gba.” (Johanu 18:36) To kọndopọmẹ hẹ hogbe ehelẹ, Jesu ko gbẹ́ nuzedonukọnnamẹ Satani tọn nado na ẹn aṣẹpipa do aihọn ji jẹnukọn, podọ e ko sọ gbẹ́ nado na dotẹnmẹ Juvi lẹ nado yí ì do basi ahọlu. (Luku 4:5-8; Johanu 6:14, 15) Ṣogan, Jesu do owanyi he klo hia hlan aihọn gbẹtọvi lẹ tọn. Apajlẹ ehe tọn yin linlin etọn na gbọn apọsteli Matiu dali dọmọ: “Ṣigba whenuena e mọ agundaho lẹ, e wàlẹblanu na yé, na yè hẹn agbọ́pé yé, bosọ hẹn apọṣi yé di lẹngbọ he ma tindo lẹngbọhọtọ de.” Sọn owanyi mẹ, e dọyẹwheho hlan gbẹtọ lẹ to otò po gbetatò yetọn lẹ po mẹ. E plọnnu yé bosọ hẹn madogán yetọn lẹ gbọ̀. (Matiu 9:36) E sọ tindo numọtolanmẹ hlan nuhudo agbasa mẹhe wá nado plọnnu sọn ede lẹ tọn. Mí hia dọmọ: “Jesu sọ ylọ nuplọntọ etọn lẹ do ede dè, bo dọmọ, Lẹblanu agundaho lọ tọn wà mi, eyin azán atọ̀n to dinvie bọ yé ko tin to dee, bo masọ tindo onú he yé na dù de; yẹn ma sọ jlo na do yé hlan yì to huvẹ mẹ gba, na onú ma nado dikọ na yé to aliho ji.” (Matiu 15:32) Mẹtọnhopọn owanyinọ tẹ die!
4 Juvi lẹ yin nuvẹun sinsinyẹnnọ do Samalianu lẹ go, ṣigba Jesu dọho hẹ yọnnu Samalianu de na ojlẹ gaa bosọ zan azán awe do dekunnu mlẹnmlẹn to todaho Samalia tọn de mẹ. (Johanu 4:5-42) Dile Jiwheyẹwhe tlẹ do e hlan “lẹngbọ búbú owhé Islaeli gbè tọn lẹ” dè do sọ, Jesu yinuwa hlan dohia yise tọn gbọn mẹdevo he mayin Juvi lẹ dali to ojlẹ delẹ mẹ. (Matiu 8:5-13; 15:21-28) Mọwẹ, Jesu dohia dọ e yọnbasi ‘ma nado yin apadewhe aihọn tọn’ podọ to ojlẹ dopolọ mẹ do owanyi hia hlan aihọn gbẹtọvi lẹ tọn, yèdọ na gbẹtọ lẹ. Mọdopolọ be mí nọ do awuvẹmẹ hia hlan mẹhe tin to fie mí nọ nọ̀, wazọ́n te, kavi nọ whleahi te lẹ ya? Be dagbemẹninọ yetọn nọ duahunmẹna mí—e mayin na nuhudo gbigbọmẹ tọn yetọn lẹ kẹdẹ gba ṣigba na nuhudo devo lẹ eyin e tin to huhlọn mítọn mẹ nado gọalọ po lẹnpọn dagbe po ya? Jesu wàmọ, podọ gbọn mọwiwà dali, e hun aliho lọ dote nado plọnnu gbẹtọ lẹ dogbọn Ahọluduta lọ dali. Nugbo, mí ma sọgan wà azọ́njiawu lẹ dile Jesu wà do gba. Ṣigba nuyiwa dagbewà tọn he nọ saba yin wiwà de, nado dọ ẹ do mọ, nọ wà azọ́njiawu lẹ to awhàn nuvẹun lẹ tọn gbigbà mẹ.
Walọyizan Paulu Tọn Hlan Mẹhe “Tin to Gbonu” Lẹ
5, 6. Nawẹ apọsteli Paulu yinuwa hẹ Juvi he “tin to gbonu lẹ” gbọn?
5 To suhugan wekanhlanmẹ etọn lẹ mẹ, apọsteli Paulu dlẹnalọdo mẹhe to “gbonu” kavi “tin to gbonu” lẹ, he zẹẹmẹdo mẹhe mayin Klistiani lẹ, vlavo Juvi kavi Kosi lẹ. (1 Kọlintinu lẹ 5:12; 1 Tẹsalonikanu lẹ 4:12; 1 Timoti 3:7) Nawẹ e yinuwa hẹ omẹ mọnkọtọn lẹ gbọn? E ‘lẹzun onú popo hlan gbẹtọ lẹpo, na e nido gbọn onú popo mẹ whlẹn pẹvide gán.’ (1 Kọlintinu lẹ 9:20-22) To whenuena e jẹ tòdaho de mẹ, aliho kunnudide etọn tọn wẹ nado yì Juvi he nọ nọ̀ finẹ lẹ dè whẹ́. Nawẹ e nọ dọnsẹpọmẹ gbọn? To nuyọnẹn po sisi po mẹ e nọ ze whẹwhinwhẹ́n dutomẹji Biblu tọn lẹ donukọnnamẹ dọ Mẹssia lọ ko wá, ko kú okú avọ́sinsan tọn, podọ ko sọ yin finfọnsọnku.—Owalọ lẹ 13:5, 14-16, 43; 17:1-3, 10.
6 To aliho ehe mẹ Paulu hẹn Juvi lẹ tindo oyọnẹn Osẹ́n po yẹwhegan lẹ tọn po nado sọgan plọn yé dogbọn Mẹssia lọ po Ahọluduta Jiwheyẹwhe Tọn po dali. Podọ e tindo kọdetọn dagbe to dùdù to delẹ to yé mẹ ji. (Owalọ lẹ 14:1; 17:4) Mahopọnna nukundiọsọmẹ sọn nukọntọ Juvi lẹ tọn dè, Paulu do numọtolanmẹ awuvẹmẹ tọn hia hlan Juvi hatọ etọn lẹ to whenuena e wlan dọmọ: “Mẹmẹsunnu emi, ojlo ayiha ṣie tọn po odẹ̀ po hlan Jiwheyẹwhe dè na yé [Juvi lẹ] wẹ, dọ yè nido whlẹn yé gán. Na yẹn dekunnuna yé dọ yé tindo vivẹnu Jiwheyẹwhe tọn, ṣigba e ma gbọn ali oyọnẹn tọn gba.”—Lomunu lẹ 10:1, 2.
Alọgigọna Yisenọ he Mayin Juvi Lẹ
7. Nawẹ suhugan mẹdiọzun Juvi lẹ yigbe hlan wẹndagbe he Paulu dọyẹwheho etọn gbọn?
7 Mẹdiọzun Juvi lẹ yin mẹhe mayin Juvi lẹ heyin whẹgbona bo ko sọ lẹzun bibasitọ sinsẹ̀n Ju tọn lẹ. Kunnudenu dohia dọ, mẹdiọzun Juvi lẹ tin to Lomu, Silia, Antioku, Etiopia, gọna Antioku he tin to Pisidia—na nugbo tọn, to Fininọ Juvi lẹ tọn lẹpo. (Owalọ lẹ 2:8-10; 6:5; 8:27; 13:14, 43; yijlẹdo Matiu 23:15 go.) Gbọnvona gandutọ Juvi lẹ tọn, mẹdiọzun Juvi lẹ mayin goyitọ lẹ gba, podọ yé ma sọgan yí goyiyi do dọ dọ emi lẹ wá sọn Ablaham dè gba. (Matiu 3:9; Johanu 8:33) Kakatimọ, yé ko gbẹ́ yẹwhe kosi lẹ tọn dai bo ko lẹkọ do Jehovah dè po whiwhẹ po, bo to oyọnẹn etọn po osẹ́n etọn lẹ tọn po yí. Podọ yé sọ má todido wiwá Mẹssia tọn hẹ Juvi lẹ. To ojlo didohia nado diọ gbẹzan po yise yetọn po to nugbo lọ dindin mẹ, susu yetọn ko wleawu fó nado basi diọdo devo lẹ podọ nado yigbe hlan yẹwhehodidọ apọsteli Paulu tọn. (Owalọ lẹ 13:42, 43) To whenuena mẹdiọzun Juvi de he ko nọ basi-sinsẹ̀n hlan yẹwhe kosi lẹ tọn dai diọ biọ sinsẹ̀n Klistiani tọn mẹ, e nọ yin awuwlena ganji nado dekunnu hlan Kosi devo lẹ he gbẹ́ po to sinsẹ̀n-basi hlan yẹwhe mọnkọtọn lẹ.
8, 9. (a) Gbọnvona mẹdiọzun Juvi lẹ, pipli Kosi lẹ tọn devo tẹwẹ yin dindọn hlan sinsẹ̀n Juvi lẹ tọn? (b) Nawẹ suhugan budisi-Jiwheyẹwhe tọ he ma gbowhẹ̀ lẹ yigbe hlan wẹndagbe lọ gbọn?
8 Gbọnvona mẹdiọzun Juvi heyin whẹgbona lẹ, mẹhe mayin Juvi devo lẹ yin dindọn hlan sinsẹ̀n Juvi lẹ tọn kọ̀n. Tintan to ehelẹ mẹ nado lẹzun Klistiani wẹ Kọneliọsi mẹhe, dile e ma tlẹ yin mẹdiọzun Juvi de do, yin “gbẹtọ ayihawiwenọ, mẹhe dibusi Jiwheyẹwhe.” (Owalọ lẹ 10:2) To zẹẹmẹ bibasi do Owalọ lẹ ji etọn mẹ, Weyọnẹntọ daho F. F. Bruce wlan dọmọ: “Kosi mọnkọtọn lẹ nọ saba yin yiylọdọ ‘budisi-Jiwheyẹwhe tọ lẹ’; dile ehe ma tlẹ yin hogbe osẹ́n tọn do sọ, e yin dehe yọ́n nado zan. Dile susu Kosi azán enẹ gbè tọn lẹ, ma tlẹ wleawu nado lẹzun mẹhe yin didiọzun sinsẹ̀n Ju lẹ tọn basitọ to gigọ́mẹ na (nubiọtomẹsi owhẹgbigbo tọn yin zannu ahlìda tọn vonọtaun de na gbẹtọ lẹ), yin dindọn gbọn sinsẹ̀n-nuplọnmẹ bọawu sinagọgu Juvi lẹ tọn po nujinọtedo kẹalọyi aliho gbẹzan tọn Juvi lẹ tọn po dali. Delẹ to yé mẹ nọ yì sinagọgu mẹ bo lẹzun mẹhe jẹakọ hẹ odẹ̀ po nupinplọn owe wiwe tọn lẹ po, ehe yé nọ sè yin hihia to ogbè Glẹki tọn mẹ.”
9 Apọsteli Paulu pehẹ budisi-Jiwheyẹwhe tọ susu lẹ to whenuena e to yẹwhehodọ to sinagọgu he tin to Asia Pẹvi po Glẹki po mẹ lẹ. To Pisidia Antioku e dọho na mẹhe plidopọ to sinagọgu mẹ lẹ taidi “mì omẹ Islaeli tọn emi, po mì he dibusi Jiwheyẹwhe po emi.” (Owalọ lẹ 13:16, 26) Luku wlan dọ to whenuena Paulu ko dọyẹwheho na Gbọjẹzan atọ̀n to sinagọgu Tẹsalonika tọn mẹ godo, “adade to yé mẹ [Juvi lẹ] yise [Klistiani lẹ], bosọ to zinzọn hẹ Paulu po Sila po; podọ Glẹki ayihawiwenọ lẹ susugege, po yọnnusi yẹyinọ lẹ po e mayin vude.” (Owalọ lẹ 17:4) E yọnbasi dọ, delẹ to Glẹki lẹ mẹ yin budisi-Jiwheyẹwhe tọ he ma gbowhẹ̀ lẹ. Kunnudenu tin dọ susu Kosi mọnkọtọn lẹ tọn kọ̀n yedelẹ dopọ hẹ lẹdo Juvi lẹ tọn.
Yẹwhehodidọ to “Mayisenọ” lẹ Ṣẹnṣẹn
10. Nawẹ Paulu dọyẹwheho hlan Kosi he ma tindo dodonu depope to Owe wiwe mẹ lẹ gbọn, po kọdetọn tẹ po?
10 To Owe Wiwe Klistiani Glẹki tọn lẹ mẹ, hogbe lọ “mayisenọ” sọgan dlẹnalọdo gbẹtọ he tin to gbonu agun Klistiani tọn lẹ to paa mẹ. E nọ saba dlẹnalọdo kosi lẹ. (Lomunu lẹ 15:31; 1 Kọlintinu lẹ 14:22, 23; 2 Kọlintinu lẹ 4:4; 6:14) To Atẹni mayisenọ susu yin pinplọn to tamẹnuplọnmẹ Glẹki tọn he ma tindo dodonu depope to Owe wiwe lẹ mẹ. Be ehe hẹn Paulu gbọjọ sọn kunnudide hlan yé mẹ wẹ? Lala. Ṣigba, e diọadana mẹdọnsẹpọ etọn. E yí azọ́nyinyọnẹn do ze linlẹn Biblu tọn lẹ donukọnnamẹ matin hoyidọ tlọlọ sọn Owe Wiwe Heblu Tọn lẹ mẹ, ehe mayin yinyọnẹn hlan Atẹninu lẹ. E yí gbesisọ do do nudopolọ-yinyin to nugbo Biblu tọn po linlẹn delẹ heyin didohia gbọn ohó milomilo-kantọ Stoiki hohowhenu tọn lẹ dali hia. E sọ ze linlẹn Jiwheyẹwhe nugbo dopo na gbẹtọvi lẹpo donukọnnamẹ, Jiwheyẹwhe de he na dawhẹ to dodowiwa mẹ gbọn dawe de he kú bosọ yin finfọnsọnku dali. Gbọnmọ dali Paulu po nuyọnẹn po dọyẹwheho dogbọn Klisti dali hlan Atẹninu lẹ. Kọdetọn etọn? Dile etlẹ yindọ suhugan gbẹtọ lẹ tọn vlẹ ẹ kò tlọlọ kavi ma yí ì sè, “ṣigba dawe delẹ dọn do e dè, bosọ yise: mẹhe mẹ Dionisiu Aleopagutọ te, po nawe de po he nọ yin Damali, podọ omẹ devo delẹ po yé po.”—Owalọ lẹ 17:18, 21-34.
11. Tòdaho nankọtọn wẹ Kọlinti yin, podọ etẹwẹ yin kọdetọn nuyiwa yẹwhehodidọ Paulu tọn to finẹ?
11 Sọha Ju tọn delẹ tin to lẹdo Kọlinti tọn mẹ, enẹwutu Paulu bẹ lizọnyizọn etọn jẹeji to finẹ gbọn yẹwhehodidọ to sinagọgu mẹ dali. Ṣigba to whenuena Juvi lẹ lẹzun agọjẹdomẹtọ, Paulu yì pipli Kosi lẹ tọn dè. (Owalọ lẹ 18:1-6) Podọ pipli gbẹtọ wunmẹ tẹ tọn die! Kọlinti yin tòdaho nuwiwa, akọ̀ voovo, ajọwiwa tọn de, he diyin to aihọn Glẹki-Lomu tọn mẹ na gbẹzan jlòkòkò tọn zinzan etọn. Na nugbo tọn, “nado lẹzun Kọlintinu” zẹẹmẹdo mahẹ tintindo to fẹnnuwiwa mẹ. Ṣogan, to whenuena Juvi lẹ ko gbẹ́ yẹwhehodidọ Paulu tọn dai godo wẹ Klisti sọawuhia hlan ẹn bo dọmọ: “A dibu blo, to hodọ, . . . na yẹn tindo gbẹtọ susu to otòdaho he mẹ.” (Owalọ lẹ 18:9, 10) Po jide taun po, Paulu do agun de ai to Kọlinti, dile etlẹ yindọ hagbẹ etọn delẹ ko zan gbẹzan “Kọlintinu lẹ” tọn dai jẹnukọn.—1 Kọlintinu lẹ 6:9-11.
Tintẹnpọn Nado Whlẹn ‘Gbẹtọ Wunmẹ Lẹpo’ Gán to Egbehe
12, 13. (a) Nawẹ aigba-denamẹ mítọn lẹ to egbehe yin nudopolọ po enẹ heyin azán Paulu gbè tọn po gbọn? (b) Walọyizan tẹwẹ mí nọ dohia to aigba-denamẹ he ji sinsẹ̀n Mẹylọhodotọklisti tọn ko yin didoai te na ojlẹ dindẹn lẹ kavi fie mẹsusu ko yin hinhẹnbuali gbọn pipli sinsẹ̀n tọn lẹ dali te?
12 To egbehe, taidi to owhe kanweko tintan whenu, ‘ojọmiọn Jiwheyẹwhe tọn . . . nọ hẹn whlẹngán wá na gbẹtọ wunmẹ lẹpo.’ (Titu 2:11) Aigba-denamẹ na yẹwhehodidọ wẹndagbe lọ tọn ko gbloadà jẹ ageklo lẹpo po lopo ohù tọn suhugan lẹ po ji. Podọ, dile e te to azán Paulu tọn gbè, ‘gbẹtọ wunmẹ lẹpo’ ko yin mimọ na nugbo tọn. Di apajlẹ, mẹdelẹ to mí mẹ nọ dọyẹwheho to aigba he ji ṣọṣi Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ ko yin didoai do na owhe kanweko susu lẹ. Taidi Juvi owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ, hagbẹ yetọn lẹ sọgan yin bibla sinsinyẹn gbọn aṣa sinsẹ̀n tọn lẹ dali. Ṣogan, mí yin ayajẹnọ nado din mẹhe tindo ninọmẹ ahunmẹ tọn dagbe lẹ mọ nado hẹn oyọnẹn Biblu tọn depope he yé sọgan ko tindo jideji. Mí ma nọ dè yé pò to hodidọ mẹ kavi dowinyan yé eyin sinsẹ̀ngan yetọn lẹ tlẹ jẹagọdo mí bo dohomẹkẹn mí to whedelẹnu gba. Kakatimọ, mí nọ yọnẹn dọ mẹdelẹ to yé mẹ sọgan tindo “vivẹnu Jiwheyẹwhe tọn” dile etlẹ yindọ yé ma tindo oyọnẹn he pegan. Taidi Jesu po Paulu po, mí nọ do owanyi nujọnu tọn hia gbẹtọ lẹ, bosọ nọ tindo ojlo vẹkuvẹku dọ yé ni yin whinwhlẹn gán.—Lomunu lẹ 10:2.
13 To yẹwhehodidọ whenu, susu mítọn nọ pehẹ mẹdopodopo he ko yin hinhẹnbuali gbọn pipli sinsẹ̀n tọn dali lẹ. Ṣigba, yé sọgan, gbẹ́ pò to budisi-Jiwheyẹwhe tọ lẹ yin, bo yise to Jiwheyẹwhe mẹ jẹ obá de mẹ bosọ to tintẹnpọn nado zan gbẹzan jijlọ de. To whẹndo heyin kọslona he ma yọ́n Jiwheyẹwhe ehe mẹ, be mí ma dona jaya nado pé mẹdelẹ he tindo yise vude to Jiwheyẹwhe mẹ ya? Podọ be mí ma tin to jejeji nado deanana yé hlan wunmẹ sinsẹ̀n-bibasi he mayin hiadogona gbọn yẹnuwiwa po oklọ po dali ya?—Filippinu lẹ 2:15.
14, 15. Nawẹ lẹdo daho de lẹzun nuhe to aimẹ na yẹwhehodidọ wẹndagbe lọ tọn gbọn?
14 To oló odọ̀ dindlan tọn etọn mẹ, Jesu dọ dọdai dọ aigba-denamẹ daho de na tin na azọ́n yẹwhehodidọ lọ tọn. (Matiu 13:47-49) To zẹẹmẹ bibasina oló ehe, Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn heyin 1er février 1993 tọn dọ to weda 22 dọmọ: “To owhe kanweko lẹ gblamẹ, hagbẹ Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ yí onú tangan wà to Ohó Jiwheyẹwhe tọn lilẹdogbedevo mẹ, vivọkan, po mímape po mẹ. Enẹgodo ṣọṣi lẹ do ogbẹ́ Biblu tọn lẹ ai kavi nọgodona, he diọ Biblu do ogbè paa aigba dindẹn lẹ tọn mẹ. Yé sọ do doto mẹdehlan sinsẹ̀n tọn lẹ po mẹplọntọ lẹ po hlan, mẹhe wazọ́n nado bẹ́ Klistiani he yin dindọn gbọn alemọyi agbasanu lẹ tọn dali pli. Ehe bẹ́ sọha susu whèvi ylankan lẹ tọn pli, he ma tindo alọkẹyi Jiwheyẹwhe tọn. Ṣigba e whè gbau e hunnukun na livi susu mẹhe mayin Klistiani lẹ tọn hlan Biblu podọ hlan wunmẹ sinsẹ̀n Klistiani tọn de, dile e tlẹ yindọ e bẹ́ nuṣiwà hẹn.”
15 Mẹdidiọzun yisenọ gbọn Mẹylọhodotọklisti dali ko tindo kọdetọn dagbe taun to Huwaji Amelika tọn, Aflika, po lopo ohù tọn delẹ po ji. To azán mítọn gbè, homẹmimiọnnọ susu wẹ ko yin dindinmọ to awà ehelẹ ji, podọ mí sọgan to nukọnzindo nado to dagbe susu wà dogọ eyin mí tindo pọndohlan dagbe, walọyizan owanyi tọn hlan whiwhẹnọ enẹlẹ, yèdọ dile Paulu tindo hlan mẹdiọzun Juvi enẹlẹ do. To mẹhe tindo nuhudo alọgọ mítọn tọn lẹ mẹ wẹ omẹ livi lẹ he sọgan yin yiylọdọ “awuvẹmẹtọ” Kunnudetọ Jehovah Tọn lẹ tin te ga. Homẹ yetọn nọ hùn whepoponu nado mọ mí to whenuena mí dla yé pọ́n. Mẹdelẹ ko plọn Biblu hẹ mí bo ko yì opli mítọn lẹ, titengbe Oflin okú Klisti tọn to whemẹwhemẹ. Be omẹ mọnkọtọn lẹ ma nọtena lẹdo daho de na yẹwhehodidọ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn ya?
16, 17. (a) Gbẹtọ wunmẹ tẹlẹ wẹ mí nọ dọnsẹpọ po wẹndagbe lọ po? (b) Nawẹ mí nọ hodo apajlẹ Paulu tọn to yẹwhehodidọ hlan gbẹtọ wunmẹ voovo lẹ gbọn?
16 Yinukọn dogọ, etẹwẹ dogbọn mẹhe wá sọn aṣa he tin to gbonu Mẹylọhodotọklisti tọn mẹ lẹ dali—vlavo mí mọ yé to otò yetọn mẹ kavi yé yin waṣinu lẹ to aigba Whezẹtẹn tọn lẹ ji? Podọ etẹwẹ dogbọn susu livi lẹ tọn he ko gbẹ́ sinsẹ̀n dai pete, bo lẹzun yise matindotọ to tintin Jiwheyẹwhe tọn mẹ kavi yise dọ nudepope ma sọgan yin yinyọnẹn dogbọn Jiwheyẹwhe dali lẹ? Humọ, etẹwẹ dogbọn mẹhe nọ yí zohunhun sinsẹ̀n tọn dopolọ do yigbe na tamẹnuplọnmẹ egbezangbe tọn kavi lẹnunnuyọnẹn walọyizan gbẹtọ he gbayipe to egbehe lẹ he nọ yin zinzinjẹgbonu to owe alọgọ-mẹdetiti tọn he nọ yin mimọ to wesatẹn lẹ dali? Be depope to omẹ enẹlẹ mẹ dona yin kọgbẹ́ e go, yin pinpọn taidi mẹhe ma sọgan yin fifligọ wẹ ya? E mayin mọ eyin mí hodo apajlẹ apọsteli Paulu tọn.
17 To whenuena e to yẹwhehodọ to Atẹni, Paulu ma jai jẹ omọ̀ nudindọn tamẹnuplọnmẹ tọn mẹ hẹ hosetọ etọn lẹ gba. Ṣigba, e nọ diọalọ linlẹn etọn sọgbe hẹ mẹhe e to nuyiwa hẹ lẹ tọn, bo nọ ze nugbo Biblu tọn donukọnnamẹ to aliho họnwun lẹnpọn dagbe tọn de mẹ. Mọdopolọ, mí ma dona lẹzun azọ́nyọnẹntọ to sinsẹ̀n kavi tamẹnuplọnmẹ mẹhe mí nọ dọyẹwheho na lẹ tọn mẹ gba. Ṣigba, mí nọ diọadana mẹdọnsẹpọ mítọn nado hẹn kunnudide mítọn yin kọdetọn dagbenọ, bo lẹzun “onú popo hlan gbẹtọ lẹpo.” (1 Kọlintinu lẹ 9:22) To wekanhlan Klistiani he tin to Kọlọsi lẹ, Paulu dọmọ: “Mì nọ zinzọnlin to nuyọnẹn mẹ hlan yé he tin to gbonu lẹ, na mì ni sọ nọ basi ofligọ ojlẹ tọn. Mì gbọ ohogbe mìtọn ni tin po ojọmiọn po to whepoponu, ehe ojẹ̀ pé, na mìwlẹ nido yọ́n le mì na nọ gblọnhona gbẹtọ dopodopo do.”—Kọlọsinu lẹ 4:5, 6, wekun flinflin lẹ yin mítọn.
18. Azọngban tẹwẹ mí tindo, podọ etẹwẹ mí ma dona wọnji gbede?
18 Taidi Jesu po apọsteli Paulu po, mì gbọ mí ni do owanyi hia hlan wunmẹ gbẹtọ lẹpo tọn. Titengbe, mì gbọ mí ni zan míde nado má wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn hẹ mẹdevo lẹ. To alọ devo mẹ, ma wọnji gbede blo dọ Jesu dọ dogbọn devi etọn lẹ dali dọmọ: “Yé mayin aihọn tọn.” (Johanu 17:16) Nuhe ehe zẹẹmẹdo na mí na yin dogbapọnna yinukọn to hosọ he bọdego lọ mẹ.
To Dogbapọn Mẹ
◻ Basi zẹẹmẹ walọyizan jlẹkaji Jesu tọn hlan aihọn lọ.
◻ Nawẹ apọsteli Paulu dọyẹwheho hlan Juvi lẹ po mẹdiọzun Juvi lẹ po gbọn?
◻ Nawẹ Paulu dọnsẹpọ budisi-Jiwheyẹwhe tọ lẹ po mayisenọ lẹ po gbọn?
◻ Nawẹ mí sọgan yin “onú popo hlan gbẹtọ lẹpo” to nuwiwa yẹwhehodidọ mítọn tọn mẹ gbọn?
[Yẹdide to weda 22]
Gbọn nuyiwa dagbewa tọn hlan kọmẹnu yetọn lẹ dali, Klistiani lẹ sọgan gbawhàn nuvẹun tọn