Be Hiẹ Zín Nukun Towe do Ahọsumẹ lọ ji Ya?
AZỌ̀N lọ to sinsinyẹn deji dẹẹdẹ. To tintan whenu, e nọ de nugopipe mẹtọn nado mọnú ganji pò. Eyin pọngbọ de mayin dindin, e sọgan bẹpla nukunzìn lọ lọsu. To godo mẹ, e sọgan hẹnmẹ tọ́nnukun pete. Azọ̀n tẹwẹ? Yèdọ Glaucome—nukunzọ̀n he nọ saba hẹnmẹ tọ́nnukun.
Kẹdẹdile mí sọgan hẹn nugopipe mítọn nado mọnú bu dẹẹdẹ do, mí sọgan hẹn nugopipe nukun he họakuẹ hugan de tọn bu ga—yèdọ nukun gbigbọmẹ tọn mítọn. Enẹwutu, nujọnu wẹ e yin dọ mí ni yọ́n nuhọakuẹ-yinyin gbigbọnu lẹ tọn taidi dehe yin onú titengbe hugan.
Zín Nukun do Ahọsumẹ lọ Ji
Ahọsumẹ gigonọ ogbẹ̀ madopodo tọn, ehe Jehovah tindo to sẹdotẹnmẹ na nugbonọ etọn lẹ tin to “nuhe [nukun mítọn lẹ] ma to mimọ lẹ” mẹ. (2 Kọlintinu lẹ 4:18) Nugbo wẹ dọ owanyi Klistiani lẹ tọn na Jiwheyẹwhe wẹ yin whẹwhinwhẹ́n tintan he wutu yé to sinsẹ̀n ẹn. (Matiu 22:37) Etomọṣo, Jehovah jlo dọ mí ni pọ́n nukọnhlan ahọsumẹ mítọn. E jlo dọ mí ni yọnẹn dọ ewọ yin Otọ́ alọtlútọ de bosọ yin “ahọsutọ yé he whesọ do dín in lẹ tọn.” (Heblu lẹ 11:6) Enẹwutu, mẹhe yọ́n Jiwheyẹwhe bo yiwanna ẹn nugbonugbo lẹ yọ́n pinpẹn dona dopagbe etọn lẹ tọn bosọ to nukundo hẹndi yetọn vẹkuvẹku.—Lomunu lẹ 8:19, 24, 25.
Susu mẹhe nọ hia linlinnamẹwe ehe po awetọ etọn Réveillez-vous! po lẹ tọn nọ duvivi yẹdide he nọ do Paladisi aigba ji tọn he ja lọ hia tọn. Nugbo wẹ dọ mí ma yọ́n lehe Paladisi aigba ji tọn lọ na te pẹpẹ gba, podọ yẹdide he nọ yin zinzinjẹgbonu lẹ nọ basi zẹẹmẹ wefọ Biblu tọn lẹ taidi Isaia 11:6-9 tọn poun wẹ. Etomọṣo, Klistiani yọnnu de dọmọ: “Eyin yẹn mọ yẹdide Paladisi sọgodo tọn lẹ to Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn po Réveillez-vous! po mẹ, yẹn nọ pọ́n yé kitokito, dile mẹde na pọ́n yẹdide alidohiamẹ tọn de do. Yẹn nọ tẹnpọn nado yí nukun homẹ tọn do pọ́n dee to finẹ na fihe yẹn to nukundo nado nọ̀ to ojlẹ sisọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ niyẹn.”
Apọsteli Paulu tindo numọtolanmẹ dopolọ gando “ale oylọ daho” etọn tọn go. E ma pọ́n ede taidi mẹhe alọ etọn ko plá ẹ gba, na e dona gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ kakajẹ opodo. Ṣigba e zindonukọn nado “to alọ dlẹn do nuhe tin to nukọn lẹ.” (Filippinu lẹ 3:13, 14) Mọdopolọ, Jesu doakọnna okú to yatin ji “na ayajẹ he yè ze do nukọn etọn wutu.”—Heblu lẹ 12:2.
Be a ko tindo ayihaawe gando aihọn yọyọ lọ mẹ bibiọ towe go pọ́n ya? Na nugbo tọn, onú dagbe wẹ e yin ma nado dejido mídelẹ go zẹjlẹgo, na ale ogbẹ̀ tọn mimọyi mítọn sinai do gbigbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ kakajẹ opodo ji. (Matiu 24:13) Ṣigba, eyin mí to nuhe go mí pé lẹpo wà nado jẹ nubiọtomẹsi Jiwheyẹwhe tọn lẹ kọ̀n, mí sọgan deji dọ mí na mọ ahọsumẹ lọ yí. Flindọ Jehovah “ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n.” (2 Pita 3:9) Eyin mí dejido Jehovah go, e na gọalọna mí nado jẹ yanwle mítọn kọ̀n. Na nugbo tọn, e jẹagọdo jẹhẹnu etọn lẹ nado dín aklọ̀n nado sọgan gbẹ́ mẹhe to vivẹnudo po ahundopo po nado hẹn homẹ etọn hùn lẹ dai.—Psalm 103:8-11; 130:3, 4; Ezekiẹli 18:32.
Nukunnumimọjẹ pọndohlan he Jehovah tindo gando omẹ etọn lẹ go mẹ nọ na mí todido—yèdọ jẹhẹnu he tindo nujọnu-yinyin dopolọ hẹ yise. (1 Kọlintinu lẹ 13:13) Hogbe Glẹki tọn heyin lilẹdo “todido” to Biblu mẹ bẹ linlẹn “nukundido onú dagbe” de po jejejininọ po hẹn. Todido mọnkọtọn wẹ apọsteli Paulu tindo to ayiha mẹ to whenuena e wlan dọmọ: “Míwlẹ sọ jlo dọ mì omẹ dopodopo ni to magbọjẹ mọnkọtọn sọhia [nado tindo nujikudo gigọ́] to todido mẹ kakajẹ opodo: dọ mìwlẹ sọ wàdidọ blo, ṣigba dọ mì ni yin mẹhodotọ yé he gbọn yise po homẹfa po dali dugu opagbe lẹ tọn lẹ.” (Heblu lẹ 6:11, 12) Doayi e go dọ eyin mí zindonukọn nado to Jehovah sẹ̀n po nugbonọ-yinyin po, mí sọgan tindo nujikudo dọ todido mítọn na yin hinhẹndi. To vogbingbọn mẹ na todido aihọn tọn susu lẹ, todido ehe “ma nọ dowinyanmẹ.” (Lomunu lẹ 5:5) Enẹwutu nawẹ mí sọgan hẹn todido mítọn diun hezeheze bo zín nukun do e ji gbọn?
Lehe Mí Sọgan Hẹn Nukun Gbigbọmẹ Tọn Mítọn Zìn Do
Mí ma sọgan zín nukun mítọn lẹ do onú awe ji to ojlẹ dopolọ mẹ gba. Onú dopolọ wẹ nọ jọ do nukun gbigbọmẹ tọn mítọn go. Eyin mí zín nukun do nuhe tin to aihọn ehe mẹ lẹ ji, e họnwun dọ aihọn yọyọ dopagbe Jiwheyẹwhe tọn na jẹ otẹn awetọ mẹ to ayiha mítọn mẹ. Dile ojlẹ to yìyì, yẹdide he ji mí ma zín nukun mítọn do ganji ehe sọgan hẹn nujọnu-yinyin etọn bu bo na busẹ sọn ayiha mítọn mẹ pete. Nugbajẹmẹji nankọtọn die enẹ na yin! (Luku 21:34) Enẹwutu, lehe e yin nujọnu dọ mí ni hẹn ‘nukun mítọn yin dopo’—bo ze e do Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po ahọsumẹ ogbẹ̀ madopodo tọn po ji do sọ!—Matiu 6:22.
E ma nọ bọawu to whepoponu nado hẹn nukun yin dopo. Nuhahun gbẹ̀mẹ tọn lẹ nọ biọ ayidonugo mítọn, podọ mí sọgan pehẹ ayihafẹsẹnamẹnu kavi etlẹ yin whlepọn lẹ ga. To ninọmẹ ehelẹ mẹ, nawẹ mí sọgan zín nukun do Ahọluduta lọ po aihọn yọyọ dopagbe Jiwheyẹwhe tọn po ji bo ma na gbẹkọ nuwiwa dandan tọn devo lẹ go gbọn? Mì gbọ mí ni gbadopọnna aliho atọ̀n.
Nọ plọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn egbesọegbesọ. Biblu hihia po owe sinai do Biblu ji lẹ pinplọn to gbesisọmẹ po nọ gọalọna mí nado ze ayiha mítọn do gbigbọnu lẹ ji gligli. Na nugbo tọn, mí sọgan ko to Ohó Jiwheyẹwhe tọn plọn na owhe susu, ṣigba mí dona zindonukọn to mọwiwà mẹ, kẹdẹdile mí dona to núdù zọnmii nado sọgan hẹn ogbẹ̀ mítọn dote do. Mí ma nọ gọ̀n onú ma dù na mí ko dùnú whlasusu to ojlẹ he wayi lẹ mẹ wutu gba. Enẹwutu mahopọnna lehe mí jẹakọhẹ Biblu sọ, mí dona to núdùdù gbigbọmẹ tọn dù zọnmii to gbesisọmẹ nado sọgan hẹn todido mítọn diun bo hẹn yise po owanyi mítọn po lodo.—Psalm 1:1-3.
Nọ lẹnayihamẹpọn do Ohó Jiwheyẹwhe tọn ji po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn po. Naegbọn ehe do yin dandannu? Onú awe wẹ zọ́n. Tintan, ayihamẹlinlẹnpọn nọ hẹn mí penugo nado mọnukunnujẹ nuhe mí hia mẹ bo wleawuna pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn sisosiso na ẹn. Awetọ, ayihamẹlinlẹnpọn nọ gọalọna mí ma nado wọ̀n Jehovah, azọ́njiawu etọn lẹ, po todido he e ko na mí po. Di apajlẹ: Islaelivi he hodo Mose tọ́nsọn Egipti lẹ mọ dohia huhlọn he dobu Jehovah tọn tọn lẹ po nukun yetọn titi lẹ po. Yé sọ duvivi hihọ́-basinamẹ owanyinọ etọn tọn dile e plan yé jei Aigba Pagbe tọn ji. Ṣogan, tlolo he Islaelivi lẹ jẹ zungbo mẹ, yé jẹ lewu ji, ehe do yise matindo yetọn hia. (Psalm 78:11-17) Etẹwẹ yin nuhahun yetọn?
Yé ko de ayidonugo yetọn sẹ sọn Jehovah po todido jiawu he e na yé po ji bọ vivomẹninọ afọdopolọji tọn po agbasanu lẹ po ko jẹ otẹn tintan mẹ. Mahopọnna azọ́njiawu he yé yí nukun yetọn titi lẹ do mọ, Islaelivi susu lẹzun lewutọ he mayin nugbonọ. ‘Plaun wẹ yé wọn azọ́n Jehovah tọn lẹ,’ wẹ Psalm 106:13 dọ. Whẹndo enẹ ma biọ Aigba Pagbe tọn mẹ na vọdonanu he ma sọgan yin whẹsuna yetọn wutu.
Enẹwutu, to Owe-wiwe lẹ kavi owe sinai do Biblu ji lẹ hihia whenu, nọ yì agbọji bo nọ lẹnayihamẹpọn do nuhe a hia lẹ ji. Nulẹnpọn mọnkọtọn na yidogọna dagbemẹninọ po whinwhẹ́n gbigbọmẹ tọn towe po. Di apajlẹ, to Psalm 106 heyin hoyidọ sọn e mẹ to aga hihia whenu, lẹnayihamẹpọn do jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ ji. Doayi lehe e yí homẹfa po lẹblanu po zan hẹ Islaelivi lẹ do go. Doayi lehe e wà nuhe go e pé lẹpo nado sọgan gọalọna yé nado jẹ Aigba Pagbe tọn ji go. Lẹnnupọndo lehe yé ṣiatẹ do ewọ go pludopludo do ji. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe e na ko vẹ́ na Jehovah dile lẹblanu po homẹfa etọn po yin yíyí do davlẹ gbọn gbẹtọ mayọ́n dagbenọ he ayiha yetọn ko jẹglo lẹ dali do. Enẹgodo, eyin mí lẹnayihamẹpọn do wefọ 30 po 31 po ji, ehe basi zẹẹmẹ teninọ mawhango, adọgbigbo tọn he Finehasi ze na dodowiwa, mí na yin hinhẹn deji dọ Jehovah ma nọ wọn omẹ nugbonọ etọn lẹ podọ e nọ dona yé susugege.
Nọ yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ do yizan mẹ. Dile mí hodo nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ, mí nọ mọ na míde dọ ayinamẹ Jehovah tọn lẹ yọn-na-yizan. Howhinwhẹn lẹ 3:5, 6 dọmọ: “Yí ayiha towe do dotudo OKLUNỌ go; a dẹ́ hlan dewe tọn dali blo. Yọ́n ẹn to aliho towe lẹpo ji, ewọ nasọ jlọ omọ́ towe.” Lẹnnupọndo lehe gbẹzan fẹnnuwiwa mẹsusu tọn ko dekọtọn do nuhahun sinsinyẹn apọ̀nmẹ tọn, numọtolanmẹ tọn, po agbasamẹ tọn lẹ po mẹ do ji. Gbọn awujijona gbẹdudu ojlẹ gli tọn lẹ dali, susu to yé mẹ nọ gbẹ̀n awufiẹsa owhe susu tọn—kavi etlẹ yin to gbẹzan yetọn lẹpo mẹ. To vogbingbọn mẹ, mẹhe to zọnlinzin to ‘aliho bibó’ ji lẹ to numimọ lehe gbẹzan na nọ̀ to aihọn yọyọ lọ mẹ tọn tindo podọ ehe nọ na tuli yé nado to zọnlinzin to aliho ogbẹ̀ tọn ji zọnmii.—Matiu 7:13, 14; Psalm 34:8.
E sọgan vẹawu nado yí nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ do yizan mẹ. To whedelẹnu, pọngbọ he ma sọgbe hẹ Owe-wiwe de sọgan taidi nuhe na hẹn kọgbọ tejiteji wá to ninọmẹ mẹtẹnpọn tọn de whenu. Di apajlẹ, to ojlẹ awusinyẹnnamẹnu akuẹzinzan tọn lẹ whenu, mí sọgan yin whiwhlepọn nado ze dagbenu Ahọluduta tọn lẹ do otẹn awetọ mẹ. Ṣigba, mẹhe yinuwa to yise mẹ bo dike nukun gbigbọmẹ tọn yetọn ni zìn lẹ yin hinhẹn deji dọ to vivọnu “e na yọ́n na yé he dibusi Jiwheyẹwhe lẹ.” (Yẹwhehodọtọ 8:12) Klistiani de sọgan tin to dandan glọ nado wà gàngodozọ́n to whedelẹnu, ṣigba ewọ ma na taidi Esau gbede, he vlẹ gbigbọnu lẹ, bo pọ́n yé hlan taidi numadinu lẹ.—Gẹnẹsisi 25:34; Heblu lẹ 12:16.
Jesu basi zẹẹmẹ azọngban he mí tindo taidi Klistiani lẹ tọn hezeheze. Mí dona zindonukọn to ‘ahọludu po dodo Jiwheyẹwhe tọn po dindin whẹ́’ mẹ. (Matiu 6:33) Eyin mí wàmọ, Jehovah na do owanyi sisosiso etọn hia mí gbọn hinhẹn ẹn diun dọ mí tindo agbasanu he mí tindo nuhudo etọn lẹ dali. Na jide tọn, ewọ ma jlo dọ mí ni yí magbọjẹ do doagbànna mídelẹ gando nuhe e ko dopagbe nado na mí lẹ go gba. Magbọjẹ glanglan mọnkọtọn sọgan yin yiyijlẹdo nukunzọ̀n gbigbọmẹ tọn go—ehe eyin yè dovọ́na ẹn, e na bẹpla nukun mítọn dẹẹdẹ bọ agbasanu lẹ kẹdẹ wẹ mí na nọ mọ bo na hẹn mí tọ́nnukun to gbigbọ-liho to godo mẹ. Eyin mí gbọṣi ninọmẹ enẹ mẹ, azán Jehovah tọn na wá mí ji “di omọ̀ de.” Lehe enẹ na yin nugbajẹmẹji do sọ!—Luku 21:34-36.
Zín Nukun Towe do Ahọsumẹ lọ ji Taidi Jọṣua
Mì gbọ mí ni zín nukun mítọn lẹpo do todido gigonọ Ahọluduta tọn mítọn ji, bo ze nuhe pò lẹ do otẹn he yé jẹna mẹ. Eyin mí hẹn aṣa nupinplọn tọn, ayihamẹlinlẹnpọn, po nunọwhinnusẹ́n Biblu tọn lẹ yiyi-do-yizan mẹ po tọn go, mí sọgan tin to jide mẹ na todido mítọn dile Jọṣua wà do. To whenuena e ko hẹn Islaeli jẹ Aigba Pagbe tọn ji godo, e dọmọ: “Mìwlẹ sọ yọnẹn to ayiha mìtọn lẹpo mẹ podọ to gbigbọ mìtọn lẹpo mẹ, dọ onú dopo ma gbòpò sọn onú dagbe he OKLUNỌ Jiwheyẹwhe mìtọn dọ gbọn mì dali lẹ de mẹ; popolẹpo wẹ ṣẹ hlan mì, onú dopo ma gbòpò to e mẹ gba.”—Jọṣua 23:14.
Na todido Ahọluduta tọn lọ ni hẹn we lodo, bo hẹn we jaya dile e yin didohia to linlẹn, numọtolanmẹ, nudide, po nuwiwa towe lẹ po mẹ do.—Howhinwhẹn lẹ 15:15; Lomunu lẹ 12:12.
[Yẹdide to weda 21]
Be a ko tindo ayihaawe pọ́n gando aihọn yọyọ lọ mẹ bibiọ towe go ya?
[Yẹdide to weda 22]
Ayihamẹlinlẹnpọn yin dandannu to Biblu pinplọn whenu
[Yẹdide to weda 23]
Zín nukun towe do dagbenu Ahọluduta tọn lẹ ji