Gbigbọnọ-Yinyin Nugbo—Nawẹ Hiẹ Sọgan Jẹ E Kọ̀n Gbọn?
“NADO yin agbasalan-nú go pọntọ wẹ okú; ṣigba nado yin [gbigbọnu] go pọntọ wẹ ogbẹ̀ po jijọho po,” wẹ apọsteli Paulu wlan. (Lomunu lẹ 8:6) Po hogbe enẹlẹ po, apọsteli lọ to didohia dọ gbigbọnọ-yinyin ma yin whẹho nujlomẹ kavi ayilinlẹn mẹdetiti tọn de poun gba. Na nugbo tọn, whẹho okú po ogbẹ̀ po tọn wẹ. Ṣigba, aliho tẹ mẹ wẹ mẹhe yin gbigbọnọ nọ mọ “ogbẹ̀ po jijọho po” yí te? Sọgbe hẹ nuhe Biblu dọ, omẹ mọnkọtọn nọ duvivi jijọho tọn todin—to ede mẹ podọ hẹ Jiwheyẹwhe—bo nasọ mọ dona ogbẹ̀ madopodo tọn yí to sọgodo. (Lomunu lẹ 6:23; Filippinu lẹ 4:7) Abajọ Jesu dọ dọ: “Ayajẹnọ wẹ mẹhe yọnẹn dọ yé tindo nuhudo gbigbọmẹ tọn lẹ”!—Matiu 5:3, NW.
Nugbo lọ dọ hiẹ to linlinnamẹwe ehe hia dohia dọ a tindo ojlo na gbigbọnu lẹ—podọ nuyọnẹnnu wẹ enẹ yin. Ṣogan, pọndohlan lẹ gbọnvo taun gando whẹho ehe go, enẹwutu hiẹ sọgan kanse dewe dọ: ‘Etẹwẹ yin gbigbọnọ-yinyin nugbo? Podọ nawẹ mẹde sọgan jẹ e kọ̀n gbọn?’
“Ayiha Klisti Tọn”
To yidogọ mẹ na alọdindlẹndo nujọnu-yinyin po ale gbigbọnọ-yinyin tọn lẹ po, apọsteli Paulu sọ tindo nususu nado dọ gando nuhe gbigbọnọ-yinyin nugbo yin go. Hlan Klistiani lẹ to tòdaho Kọlinti hohowhenu tọn mẹ, Paulu basi zẹẹmẹ vogbingbọn he tin to gbẹtọ jọwamọ kavi agbasanọ, yèdọ mẹhe nọ hodo ojlo agbasalan tọn lẹ, po gbẹtọ gbigbọnọ, yèdọ mẹhe nọ wlebòna gbigbọnu lẹ po ṣẹnṣẹn. Paulu wlan dọmọ: “Gbẹtọ jọwamọ ma yí onú [gbigbọ] Jiwheyẹwhe tọn tọn lẹ gba; na nulú wẹ yé yin hlan ẹn.” To alọ devo mẹ, Paulu basi zẹẹmẹ dọ ohia gbẹtọ gbigbọnọ tọn wẹ yindọ e nọ tindo “ayiha Klisti tọn.”—1 Kọlintinu lẹ 2:14-16.
Na taun tọn, “ayiha Klisti tọn” tintindo zẹẹmẹdo nado tindo ‘pọndohlan dopolọ he Klisti Jesu tindo.’ (Lomunu lẹ 15:5; Filippinu lẹ 2:5) To hogbe devo mẹ, gbẹtọ gbigbọnọ nọ lẹnnupọn dile Jesu nọ wà do bo nọ hodo afọ̀domẹ Etọn lẹ. (1 Pita 2:21; 4:1) Lehe ayiha mẹde tọn taidi Klisti tọn sọ, mọ wẹ gbigbọnọ-yinyin etọn nọ siso dogọ bọ e nọ yọnbasi na ẹn nado tindo “ogbẹ̀ po jijọho po” do niyẹn.—Lomunu lẹ 13:14.
Lehe Mí Sọgan Yọ́n “Ayiha Klisti Tọn” Gbọn
Ṣigba, whẹpo mẹde nado tindo ayiha Klisti tọn, e dona yọ́n ayiha enẹ whẹ́. Enẹwutu, afọdide tintan lọ nado wleawuna gbigbọnọ-yinyin wẹ nado yọ́n aliho he mẹ Jesu nọ lẹnnupọn te. Ṣigba, nawẹ hiẹ sọgan yọ́n ayiha mẹhe ko nọgbẹ̀ to aigba ji to nudi owhe 2 000 die wayi de tọn gbọn? Eyọn, di apajlẹ, nawẹ hiẹ wagbọn do yọ́n omẹ nukundeji whenuho otò towe tọn lẹ? E sọgan yindọ a hiawe gando yé go wẹ. Mọdopolọ, aliho titengbe dopo nado yọ́n ayiha Klisti tọn wẹ nado hia kandai whenuho Jesu tọn de.—Johanu 17:3.
To whẹho Jesu tọn mẹ, kandai họnwun whenuho tọn ẹnẹ wẹ tin-to-aimẹ—enẹ wẹ Owe Wẹndagbe tọn he yin kinkàn gbọn Matiu, Malku, Luku po Johanu po dali lẹ. Kandai ehelẹ hihia po sọwhiwhe po na gọalọna we nado mọ aliho he mẹ Jesu nọ lẹnnupọn te gọna numọtolanmẹ sisosiso po mẹwhinwhàn etọn lẹ po. Eyin a yì agbọji bo lẹnayihamẹpọn do nuhe a hia gando Jesu go lẹ ji, a na jẹ gbẹtọ wunmẹ he ewọ yin mọ ji to ayiha towe mẹ. Eyin a tlẹ ko nọ pọ́n dewe hlan taidi hodotọ Klisti tọn, wehihia po ayihamẹlinlẹnpọn mọnkọtọn po na gọalọna we nado ‘to whinwhẹ́n to ojọmiọn mẹ, podọ to oyọnẹn Jesu Klisti Oklunọ Whlẹngántọ mítọn tọn mẹ.’—2 Pita 3:18.
Po enẹ po to ayiha mẹ, mì gbọ mí ni gbadopọnna wefọ delẹ to Owe Wẹndagbe tọn lẹ mẹ nado yọ́n nuhe zọ́n bọ Jesu do yin gbigbọnọ sọmọ. Enẹgodo, kanse dewe lehe a sọgan hodo apajlẹ he e zedai lọ gbọn.—Johanu 13:15.
Gbigbọnọ-Yinyin po “Sinsẹ́n Gbigbọ Tọn” Po
Wẹndagbe kàntọ Luku dọ dọ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn kọ̀n jẹgbonu do Jesu ji to baptẹm etọn whenu bọ ewọ “gọ́ na gbigbọ wiwe.” (Luku 3:21, 22; 4:1) Taidi kọdetọn de, Jesu zín do ahun mẹ na hodotọ etọn lẹ dọ nujọnu wẹ e yin nado yin anadena gbọn gbigbọ wiwe kavi ‘huhlọn-yido-wazọ́n’ Jiwheyẹwhe tọn dali. (Gẹnẹsisi 1:2; Luku 11:9-13) Naegbọn e do yin nujọnu sọmọ? Na gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn tindo huhlọn nado diọ ayiha mẹde tọn sọmọ bọ e na jẹ gbesọ hẹ ayiha Klisti tọn ji. (Lomunu lẹ 12:1, 2) Gbigbọ wiwe nọ gọalọnamẹ nado wleawuna jẹhẹnu lẹ taidi “owanyi, ayajẹ, jijọho, linsinsinyẹn, homẹdagbe, dagbewà, [yise], walọmimiọn, mawazẹjlẹgo.” Jẹhẹnu ehelẹ—he Biblu ylọ dọ ‘sinsẹ́n gbigbọ tọn’—wẹ nọ dohiagona mẹhe yin gbigbọnọ nugbonugbo. (Galatianu lẹ 5:22, 23) Do glido, gbẹtọ gbigbọnọ wẹ mẹhe nọ yin anadena gbọn gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn dali.
Jesu do sinsẹ́n gbigbọ tọn hia to lizọnyizọn etọn blebu mẹ. Na taun tọn, jẹhẹnu taidi owanyi, homẹdagbe po dagbewà po sọawuhia hezeheze to aliho he mẹ e yinuwa hẹ mẹhe nọ yin pinpọnhlan taidi omẹ tata lẹ te. (Matiu 9:36) Di apajlẹ, doayi nujijọ de go he apọsteli Johanu basi zẹẹmẹ etọn. Mí hia dọmọ: “Dile Jesu juwajei, e mọ dawe nukuntọ́nnọ de sọn ajimẹ etọn.” Devi Jesu tọn lẹ lọsu doayi dawe lọ go ṣigba ylandonọ de poun wẹ yé yí ì do mọ. Yé kanse dọ, “Mẹnu wẹ waylan, dawe he kavi mẹjitọ etọn lẹ?” Kọmẹnu dawe lọ tọn lẹ lọsu doayi dawe lọ go, ṣigba nubiọtọ tata de poun wẹ yé yí ì do mọ. “Ehe ma wẹ ewọ he nọ sinai bo biọnu lọ?” wẹ yé dọ. Ṣigba, Jesu pọ́n dawe nukuntọ́nnọ lọ hlan taidi mẹde he tindo nuhudo alọgọ tọn. E dọhona dawe nukuntọ́nnọ lọ bo hẹnazọ̀ngbọna ẹn.—Johanu 9:1-8.
Etẹwẹ nujijọ ehe plọn we gando ayiha Klisti tọn go? Tintan whẹ́, Jesu ma nọ yí nukunpẹvi do pọ́n omẹ tata lẹ ṣigba e nọ yinuwa hẹ yé po awuvẹmẹ po. Awetọ, e nọ ze afọdide tintan nado gọalọna mẹdevo lẹ. Be hiẹ lẹndọ a to apajlẹ he Jesu zedai ehe hodo ya? Be a nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan dile Jesu wà do, bo nọ na yé alọgọ he yé tindo nuhudo etọn nado hẹn gbẹzan yetọn pọnte bo tindo todido na sọgodo ya? Kavi be a nọ saba do nukundagbe hia omẹ nukundeji lẹ bo nọ dovọ́na omẹ tata lẹ wẹ ya? Eyin a nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan taidi Jesu, be a ko to apajlẹ etọn hodo nugbonugbo.—Psalm 72:12-14.
Gbigbọnọ-Yinyin po Odẹ̀ Po
Kandai Owe Wẹndagbe tọn lẹ dohia dọ Jesu nọ saba lẹhlan Jiwheyẹwhe dè to odẹ̀ mẹ. (Malku 1:35; Luku 5:16; 22:41) To lizọnyizọn etọn whenu to aigba ji, Jesu nọ de whenu dovo nado hodẹ̀. Devi Matiu wlan dọmọ: “Whenuena e do agun daho lẹ hlan vọ̀, [Jesu] hẹji yì biọ osó lọ mẹ jẹla nado hodẹ̀.” (Matiu 14:23) Jesu mọ huhlọn yí sọn ojlẹ he e yizan to nuglọ nado dọho hẹ Otọ́ etọn olọn mẹ tọn mẹ. (Matiu 26:36-44) Mọdopolọ to egbehe, gbẹtọ gbigbọnọ lẹ nọ dín dotẹnmẹ hundote lẹ nado dọho hẹ Jiwheyẹwhe, na yé yọnẹn dọ ehe wẹ na hẹn haṣinṣan yetọn hẹ Mẹdatọ lọ lodo bo nasọ gọalọna yé nado tindo ayiha Klisti tọn.
Jesu nọ saba yí whenu susu zan to dẹ̀hiho etọn mẹ. (Johanu 17:1-26) Di dohia, whẹpo e do de sunnu 12 he na lẹzun apọsteli etọn lẹ, Jesu ‘tọ́nyi osó ji nado hodẹ̀, e sọ nọte to ozán lẹpo mẹ to odẹ̀ mẹ hlan Jiwheyẹwhe.’ (Luku 6:12) Dile etlẹ yindọ mẹhe yin gbigbọnọ lẹ ma nọ yí ozán dopo blebu zan dandan nado hodẹ̀, yé nọ hodo apajlẹ Jesu tọn. Whẹpo yé nado basi nudide tangan lẹ to gbẹ̀mẹ, yé nọ yí whenu he pé zan nado hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe, bo dín anademẹ gbigbọ wiwe tọn nado sọgan basi nudide he na yidogọna gbigbọnọ-yinyin yetọn lẹ.
To odẹ̀ etọn lẹ mẹ, Jesu sọ nọ do ahundoponọ-yinyin hia, ehe mí dona hodo apajlẹ etọn to odẹ̀ mítọn lẹ mẹ. Pọ́n nuhe Luku wlan gando aliho he mẹ Jesu hodẹ̀ to whèjai he jẹnukọnna okú etọn te go. ‘Tintin to yankọ mẹ, e hodẹ̀ vivẹvivẹ dogọ: odẹ́n etọn sọ taidi kùnkùn daho ohùn tọn, e to kùnkùn do aigba.’ (Luku 22:44) Jesu ko hodẹ̀ vivẹvivẹ jẹnukọnna ojlẹ enẹ, ṣigba to nujijọ ehe mẹ, dile e pehẹ whlepọn sinsinyẹn hugan gbẹzan aigba ji tọn etọn, e hodẹ̀ ‘vivẹvivẹ dogọ’—podọ odẹ̀ etọn mọ gblọndo yí. (Heblu lẹ 5:7) Gbẹtọ gbigbọnọ lẹ nọ hodo apajlẹ Jesu tọn. To whenuena yé pannukọn whlepọn he sinyẹn taun lẹ, yé nọ hodẹ̀ ‘vivẹvivẹ dogọ’ hlan Jiwheyẹwhe nado mọ gbigbọ wiwe, anademẹ po godonọnamẹ po yí.
To whenuena e yindọ Jesu nọ ylọ odẹ̀ dọ nujọnu, e ma yin nupaṣamẹ dọ devi etọn lẹ jlo nado hodo apajlẹ etọn to adà ehe mẹ. Enẹwutu, yé biọ to e si dọ: “Oklunọ, plọn mí nado nọ hodẹ̀.” (Luku 11:1) Mọdopolọ to egbehe, mẹhe yọ́n pinpẹn gbigbọnu lẹ tọn bo jlo na yin anadena gbọn gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn dali lẹ nọ hodo apajlẹ Jesu tọn to dẹ̀hiho hlan Jiwheyẹwhe mẹ. Kanṣiṣa pẹkipẹki tin to gbigbọnọ-yinyin nugbo po dẹ̀hiho po ṣẹnṣẹn.
Gbigbọnọ-Yinyin po Yẹwheho Wẹndagbe Tọn Didọ Po
To Wẹndagbe Malku tọn mẹ, mí mọ kandai de he mẹ Jesu hẹnazọ̀ngbọna awutunọ susu te kaka biọ zánhomẹ. To wunkẹngbe afọnnu fuu, whenuena e to dẹ̀ho edeṣo, apọsteli etọn lẹ wá bo dọna ẹn dọ mẹsusu wẹ to dindin in, vlavo nado yin azọ̀nhẹngbọna. Ṣigba, Jesu dọna yé dọmọ: ‘Mì gbọ mí ni yì fidevo biọ otò he sẹpọ mẹ, na yẹn nido dọyẹwheho to finẹ ga.’ Enẹgodo, Jesu basi zẹẹmẹ nuhewutu e do dọ mọ tọn: “Na ehe wutu wẹ yẹn tọ́n wá.” (Malku 1:32-38; Luku 4:43) Dile etlẹ yindọ azọ̀n hinhẹngbọ na gbẹtọ lẹ yin nujọnu to nukun Jesu tọn mẹ, azọ́ndenamẹ etọn tintan wẹ nado dọyẹwheho wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn.—Malku 1:14, 15.
To egbehe, hodidọ na mẹdevo lẹ gando Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn go gbẹsọ yin ohia de he yè do nọ yọ́n mẹhe tindo ayiha Klisti tọn lẹ. Jesu degbena mẹhe jlo na yin hodotọ etọn lẹpo dọmọ: “Enẹwutu mì yì, bo hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ, . . . na mì nisọ nọ plọn yé nado nọ doayi onú lẹpo go, nudepope he yẹn degbena mì.” (Matiu 28:19, 20) To yidogọ mẹ, Jesu dọ dọdai dọmọ: “Yè nasọ dọyẹwheho wẹndagbe ahọludu tọn helẹ to aigba fininọ lẹpo mẹ na okunnu de hlan akọta lẹpo; whenẹnu wẹ opodo na wá.” (Matiu 24:14) To whenuena e yindọ Ohó Jiwheyẹwhe tọn dohia dọ azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ nọ yin wiwadotana gbọn huhlọn gbigbọ wiwe tọn gblamẹ, mahẹ zohunhun tọn tintindo to azọ́n enẹ mẹ yin ohia gbigbọnọ-yinyin nugbo tọn de.—Owalọ lẹ 1:8.
Yẹwheho wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn didọna gbẹtọ lẹ lẹdo aihọn pé nọ biọ vivẹnudido pọmẹ tọn gbẹtọ livi susu lẹ tọn. (Johanu 17:20, 21) Gbọnvona dọ mẹhe to azọ́n ehe wà lẹ dona yin gbigbọnọ, yé sọ dona yin titobasina lẹdo aihọn pé. Be hiẹ yọ́n mẹhe to afọ̀domẹ Klisti tọn hodo bo to yẹwheho wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn dọ lẹdo aihọn pé lẹ ya?
Obá Tẹ mẹ Wẹ Hiẹ to Vivẹnudo Jẹ?
Na nugbo tọn, nudevo lẹ tin he nọ dohiagona mẹhe yin gbigbọnọ nugbonugbo, ṣigba obá tẹ mẹ wẹ hiẹ to vivẹnudo jẹ gando dehe yin nùdego wayi enẹlẹ go? Nado mọ gblọndo lọ, kanse dewe dọ: ‘Be yẹn nọ hia Ohó Jiwheyẹwhe tọn Biblu to gbesisọ mẹ bo nọ lẹnayihamẹpọn do nuhe n’hia lẹ ji ya? Be yẹn nọ do sinsẹ́n gbigbọ tọn hia to gbẹzan ṣie mẹ ya? Be n’nọ hodẹ̀ to gbesisọ mẹ ya? Be n’tindo ojlo nado kọnawudopọ hẹ mẹhe to yẹwheho wẹndagbe Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn dọ lẹdo aihọn pé lẹ ya?’
Ahundopo yíyí do gbadopọnna mẹdetiti sọgan gọalọna we nado yọ́n obá he mẹ gbigbọnọ-yinyin towe siso jẹ. Mí to tulina we nado ze afọdide he jẹ lẹ todin nado sọgan mọ “ogbẹ̀ po jijọho po” yí.—Lomunu lẹ 8:6; Matiu 7:13, 14; 2 Pita 1:5-11.
[Apotin/Yẹdide to weda 7]
OHIA GBIGBỌNỌ-YINYIN TỌN LẸ
◆ Wanyina Ohó Jiwheyẹwhe tọn
◆ Sinsẹ́n gbigbọ tọn didohia
◆ Dẹ̀hiho whẹwhẹ hlan Jiwheyẹwhe po ahundopo po
◆ Wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lilá na mẹdevo lẹ
[Yẹdide to weda 5]
Biblu nọ gọalọ nado yọ́n “ayiha Klisti tọn”