Mì Zindonukọn Nado to “Dodowiwa Etọn” Dín Whẹ́
“Enẹwutu, mì zindonukọn nado to ahọluduta lọ po dodowiwa etọn po dín whẹ́, podọ onú devo ehe lẹpo na yin yiyidogọ na mì.”—MAT. 6:33.
1, 2. Etẹwẹ dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn yin, podọ etẹ ji wẹ e sinai do?
“ENẸWUTU, mì zindonukọn nado to ahọluduta lọ ... dín whẹ́.” (Mat. 6:33) To egbehe, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ yọ́n tudohomẹnamẹ Jesu Klisti tọn ehe, he e na to Yẹwhehodidọ Osó ji tọn etọn mẹ ganji. To adà gbẹzan tọn mítọn lẹpo mẹ, mí nọ dovivẹnu nado dohia dọ mí yiwanna gandudu Ahọluduta lọ tọn bo jlo na yin nugbonọ na ẹn. Ṣigba, mí sọ dona hẹn adà awetọ hodidọ ehe tọn do ayiha mẹ, enẹ wẹ, “po dodowiwa etọn po.” Etẹwẹ dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn yin, podọ etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado dín in whẹ́?
2 Hogbe dowhenu tọn he yin lilẹdo “dodowiwa” sọgan sọ yin lilẹdo “whẹdida dodo” kavi “nugbonọ-yinyin.” Enẹwutu, dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn zẹẹmẹdo nugbonọ-yinyin sọgbe hẹ nujinọtedo po nuhọakuẹ etọn titi lẹ po. Taidi Mẹdatọ lọ, Jehovah tindo jlọjẹ nado ze nujinọtedo dai gando nuhe yin dagbe po oylan po go, yèdọ nuhe sọgbe po nuhe ma sọgbe po. (Osọ. 4:11) Etomọṣo, dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn ma yin todohukanji osẹ́n hẹngogo tọn kavi gbedide po aṣẹdai madosọha lẹ po gba. Kakatimọ, e sinai do omẹ nankọ he Jehovah yin po jẹhẹnu titengbe etọn he yin whẹdida dodo po to pọmẹ hẹ jẹhẹnu titengbe devo lẹ, yèdọ owanyi, nuyọnẹn, po huhlọn etọn po ji. Gbọnmọ dali, dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn tindo kanṣiṣa hẹ ojlo po lẹndai etọn po. E bẹ nuhe Jiwheyẹwhe nọ donukun sọn mẹhe jlo na sẹ̀n ẹn lẹ si hẹn.
3. (a) Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado dín dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn whẹ́? (b) Etẹwutu mí do nọ nọgodona nujinọtedo dodo tọn Jehovah tọn lẹ?
3 Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado dín dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn whẹ́? To kleun mẹ, e zẹẹmẹdo nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn nado sọgan hẹn homẹ etọn hùn. Dodowiwa etọn dindin bẹ tintẹnpọn nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ nuhọakuẹ po nujinọtedo pipé etọn lẹ po hẹn kakati nido yin mítọn titi. (Hia Lomunu lẹ 12:2.) Aliho gbẹninọ tọn ehe bẹ haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah hẹn. E ma yin whẹho tonusisena osẹ́n etọn lẹ na obu yasanamẹ tọn wutu gba. Kakatimọ, owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe nọ whàn mí nado dovivẹnu bo hẹn homẹ etọn hùn gbọn godoninọna nujinọtedo etọn lẹ dali, bo ma ze mítọn titi dai. Mí yọnẹn dọ nuhe sọgbe nado wà niyẹn, yèdọ nuhe mí yin didá nado wà lọ. Taidi Jesu Klisti, he yin Ahọlu na Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn, mí dona yiwanna dodowiwa—Heb. 1:8, 9.
4. Naegbọn e do yin nujọnu sọmọ nado dín dodowiwa Jehovah tọn?
4 Naegbọn e do yin nujọnu dọ mí ni dín dodowiwa Jehovah tọn? Lẹnnupọndo nugbo ehe ji: Mẹtẹnpọn dowhenu tọn to jipa Edẹni tọn mẹ sinai do vlavo eyin Adam po Evi po na kẹalọyi jlọjẹ Jehovah tọn nado ze nujinọtedo lẹ dai kavi lala ji. (Gẹn. 2:17; 3:5) Awugbopo yetọn nado wàmọ hẹn yajiji po okú po wá mí mẹhe yin ovivi yetọn lẹ ji. (Lom. 5:12) To alọ devo mẹ, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọmọ: ‘Ewọ he hodo dodo po lẹblanu po na mọ ogbẹ̀, dodo po yẹyi po.’ (Howh. 21:21) Mọwẹ, dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn dindin whẹ́ nọ hẹn mí tindo haṣinṣan de hẹ Jehovah, ehe nọ wá dekọtọn do whlẹngán mẹ na mí.—Lom. 3:23, 24.
Owù lọ Nado Lẹzun Dodonọ-Jlatọ
5. Owù tẹwẹ mí dona dapana?
5 To wekanhlanmẹ apọsteli Paulu tọn hlan Klistiani he tin to Lomu lẹ mẹ, e zinnudo owù de ji he mímẹpo dona dapana nado sọgan tindo kọdetọn dagbe to dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn dindin whẹ́ mẹ. To whenue e to hodọ gando Ju hatọ etọn lẹ go, Paulu dọmọ: “Yẹn dekunnu gando yé go dọ yé tindo zohunhun na Jiwheyẹwhe; ṣigba e ma yin sọgbe hẹ oyọnẹn he pegan gba; na yé ma yọ́n dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn ṣigba bo nọ to tintẹnpọn nado ze yetọn titi doai wutu, yé ma litaina dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn gba.” (Lom. 10:2, 3) Sọgbe hẹ nuhe Paulu dọ, sinsẹ̀n-basitọ enẹlẹ ma mọnukunnujẹ dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn mẹ na yé hẹn alọnu yetọn ján taun to vivẹnudido mẹ nado ze dodowiwa yetọn titi dai.a
6. Pọndohlan tẹwẹ mí dona dapana, podọ etẹwutu?
6 Aliho dopo he mẹ mí sọgan jai jẹ omọ̀ ehe mẹ te wẹ nado nọ pọ́n sinsẹ̀nzọn mítọn na Jiwheyẹwhe taidi agbàwhinwhlẹn, bo nọ yí míde jlẹdo mẹdevo lẹ go. Pọndohlan ehe sọgan hẹn mí po awubibọ po nado dejido nugopipe mítọn go zẹjlẹgo. Ṣigba, na nugbo tọn, eyin mí yinuwa to aliho enẹ mẹ, mí na to jiwọn dodowiwa Jehovah tọn go. (Gal. 6:3, 4) Mẹwhinwhàn dagbe lọ nado wà nuhe sọgbe wẹ owanyi mítọn na Jehovah. Vivẹnu depope nado ze dodowiwa mítọn titi dai sọgan hẹn alọsọakọ́n mítọn dọ mí yiwanna ẹn zun ovọ́.—Hia Luku 16:15.
7. Nawẹ Jesu dọhodo nuhahun dodonọ-jijlá tọn ji gbọn?
7 Onú mẹhe “nọ dejido yedelẹ go nado yin dodonọ bo nọ pọ́n mẹhe pò lẹ hlan di nuvọ́nọ” lẹ tọn nọ duahunmẹna Jesu. E dọhodo nuhahun dodonọ-jijlá tọn ji gbọn apajlẹ ehe nina dali dọmọ: “Dawe awe yì tẹmpli mẹ nado hodẹ̀, dopo yin Falesi de bọ awetọ yin tòkuẹ-ṣinyantọ de. Falesi lọ ṣite bo jẹ dẹ̀ho ji bosọ to onú ehelẹ dọ to ede mẹ dọmọ, ‘Jiwheyẹwhe E, yẹn dopẹna we dọ yẹn ma taidi mẹhe pò lẹ, yèdọ alọslonamẹtọ lẹ, mawadodonọ lẹ, ayọdetọ lẹ, kavi etlẹ yin taidi tòkuẹ-ṣinyantọ ehe. Yẹn nọ blanù whla awe to osẹ dopo mẹ, yẹn nọ na madao nuhe yẹn tindo lẹpo tọn.’ Ṣigba, tòkuẹ-ṣinyantọ lọ he ṣite to olá ma tlẹ jlo nado ze nukun etọn lẹ daga hlan olọn, ṣigba to akọ́nnu etọn hò bosọ to didọmọ, ‘Jiwheyẹwhe E, wàlẹblanu na mi, yẹn ylandonọ.’” Jesu dotana dọmọ: “Yẹn dọna mì dọ, Dawe ehe yì owhé etọn gbè bo yin dodonọ hú dawe enẹ; na mẹdepope he ze ede daga wẹ yè na whiwhẹ, ṣigba ewọ he whiwhẹ ede wẹ yè na zedaga.”—Luku 18:9-14.
Owù Devo Wẹ Nado Lẹzun ‘Dodonọ Lánkan’
8, 9. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado yin “dodonọ lánkan,” podọ etẹwẹ e sọgan hẹn mí nado wà?
8 Owù devo he mí dona dapana yin zẹẹmẹ basina to Yẹwhehodọtọ 7:16 mẹ dọmọ: ‘Hiẹ lẹzun dodonọ lánkan blo; mọ hiẹ sọ yí dewe do basi nuyọnẹntọ lánkan blo; na etẹwutu wẹ hiẹ na và dewe?’ Biblu-kantọ he yin gbigbọdo lọ zindonukọn nado na mí whẹwhinwhẹ́n nado nọ dapana nuyiwa mọnkọtọn dile e yin didohia to wefọ 20tọ mẹ do dọmọ: “Na gbẹtọ nugbonọ de ma tin to aigba ji, he to dagbe wà bo ma waylan.” Mẹhe lẹzun “dodonọ lánkan” nọ ze nujinọtedo etọn titi lẹ dai gando dodowiwa go bo nọ dawhẹna mẹdevo lẹ sọgbe hẹ yé. Ṣigba, e gboawupo nado yọnẹn dọ gbọn mọwiwà dali, nujinọtedo etọn lẹ zedaga hugan Jiwheyẹwhe tọn lẹ wẹ e te bo gbọnmọ dali to ede dohia nado yin mawadodonọ to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ.
9 Nado yin “dodonọ lánkan,” kavi dile lẹdogbedevomẹ Biblu delẹ tọn dọ do, nado yin “dodonọ zẹjlẹgo,” sọgan hẹn mí nado fọ́n ayihaawe dote gando aliho he mẹ Jehovah nọ penukundo whẹho lẹ te go. Ṣigba mí dona flindọ, eyin mí fọ́n ayihaawe dote dọ nudide Jehovah tọn lẹ ma sọgbe, be mí jẹ nujinọtedo dodowiwa tọn mítọn zedaga hugan nujinọtedo Jehovah tọn ji niyẹn. E na taidi dọ mí tẹ́n Jehovah pọ́n bo dawhẹna ẹn gbọn nujinọtedo nuhe sọgbe po nuhe ma sọgbe po tọn mítọn titi dali. Ṣigba, Jehovah wẹ mẹhe tindo jlọjẹ nado ze nujinọtedo dodowiwa tọn dai, e ma yin míwlẹ!—Lom. 14:10.
10. Dile e yì to whẹho Job tọn mẹ do, etẹwẹ sọgan hẹn mí nado dawhẹna Jiwheyẹwhe?
10 Dile etlẹ yindọ depope to mí mẹ ma na desọn ojlo mẹ nado dawhẹna Jiwheyẹwhe, mapenọ-yinyin mítọn sọgan hẹn mí nado wàmọ. Ehe sọgan jọ po awubibọ po to whenue mí mọ nude he mí lẹndọ e ma sọgbe kavi eyin mí gbọn ninọmẹ sinsinyẹn de mẹ. Dawe nugbonọ lọ Job, tlẹ jai jẹ nuṣiwa ehe mẹ. Job yin zẹẹmẹ basina to tintan whenu taidi omẹ “pipé jlọjlọ, podọ omẹ he dibusi Jiwheyẹwhe, bosọ họnsi oylan.” (Job 1:1) Ṣigba, to nukọn mẹ, adán gbò Job debọdo-dego bọ e taidi nuhe ma sọgbe to nukun etọn mẹ. Ehe hẹn Job nado “[suwhẹna] ede hú na Jiwheyẹwhe.” (Job 32:1, 2) Job dona jla pọndohlan etọn do. Enẹwutu e ma dona paṣa mí eyin e wá jọ bọ mí mọ míde to ninọmẹ mọnkọtọn de mẹ. Eyin ẹnẹ wá jọ, etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado vọ́ nulẹnpọn mítọn jlado?
Mí Ma Nọ Saba Yọ́n Nudọnamẹ lọ Lẹpo
11, 12. (a) Eyin mí tindo numọtolanmẹ dọ nude ma sọgbe, etẹwẹ mí dona flin? (b) Naegbọn mẹdelẹ sọgan tindo numọtolanmẹ dọ apajlẹ Jesu tọn gando pakanọ he wazọ́n to vẹngle mẹ lẹ go do nuhe ma sọgbe de hia?
11 Onú tintan he mí dona flin wẹ yindọ mí ma nọ saba yọ́n nudọnamẹ lọ lẹpo. Ehe yin nugbo to whẹho Job tọn mẹ. E ma yọnẹn dọ ovi Jiwheyẹwhe tọn he yin angẹli lẹ nọ basi opli to olọn mẹ to fie Satani sawhẹdokọna ẹn te. (Job 1:7-12; 2:1-6) Job ma yọnẹn dọ Satani wẹ yin asisa nuhahun etọn lẹ tọn. Na nugbo tọn, mí ma sọgan dọ po nujikudo po dọ Job tlẹ yọ́n mẹhe Satani yin! Enẹwutu, e gbọn nuṣiwa dali lẹndọ Jiwheyẹwhe wẹ yin asisa nuhahun etọn lẹ tọn. Mọwẹ, e bọawu nado wá tadona agọ̀ kọ̀n to whenue mí ma yọ́n nudọnamẹ lọ lẹpo.
12 Di apajlẹ, lẹnnupọndo apajlẹ Jesu tọn ji gando pakanọ he wazọ́n to vẹngle mẹ lẹ go. (Hia Matiu 20:8-16.) To e mẹ, Jesu dọho gando whétọ de he sú azọ́nkuẹ dopolọ pakanọ etọn lẹpo go, vlavo yé wazọ́n na azán lọ blebu kavi na gànhiho dopo poun. Etẹwẹ yin numọtolanmẹ towe gando enẹ go? Be e taidi nuhe sọgbe ya? Vlavo to afọdopolọji, onú pakanọ he wazọ́n na azán blebu to owhè sinsinyẹn nù lẹ tọn wàlẹblanu na we. Mẹdelẹ sọgan dọ dọ yé jẹna azọ́nkuẹ he hugan mọ! Sọgbe hẹ tadona ehe, whétọ lọ sọgan yin pinpọnhlan di mẹhe ma do owanyi hia bo ma jọmẹ. Gblọndo etọn na pakanọ he mọhodọ lẹ tlẹ sọgan taidi aṣẹpipa mẹdetiti tọn ṣiṣizan. Ṣigba be mí yọ́n nudọnamẹ lọ lẹpo ya?
13. Pọndohlan devo tẹwẹ mí sọgan tindo do apajlẹ Jesu tọn gando pakanọ he wazọ́n to vẹngle mẹ lẹ go ji?
13 Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ ehe sọn pọndohlan devo mẹ. Matin ayihaawe whétọ lọ yọnẹn dọ sunnu ehe lẹpo dona na núdùdù whẹndo yetọn lẹ. To azán Jesu tọn gbè, azọ́nkuẹ gbèdopo tọn wẹ nọ yin súsú na pakanọ lẹ. Whẹndo yetọn lẹ nọ ganjẹ azọ́nkuẹ azán dopodopo tọn go. Po ehe po to ayiha mẹ, lẹnnupọndo ninọmẹ mẹhe whétọ lọ mọ to whèjai azán lọ tọn he wazọ́n na gànhiho dopo poun lẹ tọn ji. Vlavo yé ma na penugo nado na núdùdù whẹndo yetọn po azọ́nkuẹ gànhiho dopo tọn po; ṣigba yé ko do ojlo hia nado wazọ́n bo ko nọte na azán lọ blebu bo ma mọ azọ́n de nado wà. (Mat. 20:1-7) E ma yin owhẹ̀ yetọn dọ yé ma penugo nado wazọ́n na azán lọ blebu. Nudepope ma dohia dọ yé desọn ojlo mẹ ma nado wazọ́n. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n dọ a to ote na azán dopo blebu, bo ka yọnẹn dọ mẹdevo lẹ tindo nuhudo azọ́nkuẹ he a na mọyi to azán lọ ji tọn. Lehe homẹ towe na hùn nado mọ azọ́n do sọ—podọ lehe e na paṣa we nado yí azọ́nkuẹ he pé nado na núdùdù whẹndo towe do sọ!
14. Onú họakuẹ tẹwẹ mí plọn sọn apajlẹ vẹngle tọn lọ mẹ?
14 Todin, mì gbọ mí ni vọ́ dogbapọnna nuyiwa whétọ lọ tọn lẹ. E ma sú azọ́nkuẹ he whè depope yetọn. Kakatimọ, e yinuwa hẹ pakanọ lọ lẹpo taidi mẹhe tindo jlọjẹ nado mọ akuẹ nado sọgan penukundo yede po whẹndo yetọn po go. To whenuena e yindọ azọ́nwatọ susu wẹ tin-to-aimẹ, whétọ lọ sọgan ko yí ninọmẹ enẹ zan nado de azọ́nkuẹ lọ pò taun. Ṣigba e ma wàmọ. Pakanọ lọ lẹpo wẹ lẹkọyi whé po akuẹ he pé nado na núdùdù whẹndo yetọn po. Nulinlẹnpọn do nudọnamẹ gigọ́ ehelẹ ji sọgan diọ pọndohlan mítọn gando nuyiwa etọn go. Nudide etọn do owanyi hia bo ma yin aṣẹpipa mẹdetiti tọn ṣiṣizan gba. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn e mẹ? Mí plọn dọ nulinlẹnpọn do nudọnamẹ delẹ kẹdẹ ji sọgan hẹn mí nado wá tadona agọ̀ kọ̀n. Na nugbo tọn, apajlẹ ehe do lehe dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn yiaga do hia podọ dodowiwa ehe ma sinai do aṣẹdai lẹ po jlọjẹ gbẹtọvi lẹ tọn po kẹdẹ ji gba.
Pọndohlan Mítọn Sọgan Nọma Sọgbe Kavi Nọma Gbloada
15. Naegbọn pọndohlan mítọn gando nuhe sọgbe go sọgan nọma sọgbe kavi nọma gbloada?
15 Onú awetọ he mí dona flin to whenue mí pehẹ ninọmẹ he taidi nuhe ma sọgbe wẹ yindọ pọndohlan mítọn sọgan nọma sọgbe kavi nọma gbloada. Mapenọ-yinyin, nuvẹun, kavi aṣa sọgan hẹn ẹn ma nado sọgbe. Podọ pọndohlan mítọn tindo dogbó na nugomape mítọn nado yọ́n nuhe nọ whànmẹ lẹ po nuhe tin to ahun gbẹtọ lẹ tọn mẹ taun po wutu. To vogbingbọn mẹ, Jehovah po Jesu po ma tindo nugomape mọnkọtọn lẹ.—Howh. 24:12; Mat. 9:4; Luku 5:22.
16, 17. Naegbọn Jehovah na ko nọma hodo osẹ́n etọn gando ayọdide go to whenue Davidi po Bati-ṣeba po waylando?
16 Mì gbọ mí ni gbadopọnna kandai he gando ayọdide Davidi tọn hẹ Bati-ṣeba go. (2 Sam. 11:2-5) Sọgbe hẹ Osẹ́n Mose tọn, yé dona yin hùhù. (Lev. 20:10; Deut. 22:22) Dile etlẹ yindọ Jehovah sayana yé, e ma wà do osẹ́n etọn ji. Be nuhe Jehovah wà enẹ ma sọgbe wẹ ya? Be e homẹnukuntapọ́n to whẹho Davidi tọn mẹ bo ma hodo nujinọtedo dodo tọn Etọn wẹ ya? Biblu hiatọ delẹ ko tindo numọtolanmẹ enẹ.
17 Ṣigba, Jehovah wẹ na osẹ́n he gando ayọdide go ehe whẹdatọ mapenọ lẹ, mẹhe ma sọgan yọ́n nuhe tin to ahun mẹ. Mahopọnna nugomape yetọn lẹ, osẹ́n ehe hẹn ẹn yọnbasi na yé nado nọ dawhẹ to aliho dopolọ mẹ. To alọ devo mẹ, Jehovah sọgan yọ́n nuhe tin to ahun gbẹtọ lẹ tọn mẹ. (Gẹn. 18:25; 1 Otan. 29:17) Enẹwutu, mí ma sọgan donukun dọ osẹ́n he Jehovah na whẹdatọ mapenọ lẹ ni deanana ẹn. Eyin osẹ́n lọ deanana ẹn, be e ma na taidi huhlọn yíyí do hẹn mẹhe nukun etọn nọ mọnú ganji nado do gànnukun he yin bibasi na mẹhe ma nọ mọnú lẹ ya? Jehovah sọgan yọ́n nuhe tin to ahun Davidi po Bati-ṣeba po tọn mẹ bo mọ lẹnvọjọ ahundopo tọn yetọn. Gbọn ayidonugo nina adà ehe dali, e dawhẹna yé sọgbe hẹ ẹ, to lẹblanu po owanyi po mẹ.
Zindonukọn Nado to Dodowiwa Jehovah Tọn Dín
18, 19. Etẹwẹ na gọalọna mí ma nado dawhẹna Jehovah gbede po nujinọtedo mítọn titi lẹ po?
18 Enẹwutu, eyin mí mọ nude gando Jehovah go he mí lẹndọ e ma sọgbe—vlavo mí hia ẹ to kandai Biblu tọn mẹ kavi tindo numimọ etọn to gbẹzan mítọn mẹ—mì gbọ mí ni ma dawhẹna Jiwheyẹwhe po nujinọtedo mítọn titi lẹ po blo. Mí ni flindọ mí ma nọ saba yọ́n nudọnamẹ lọ lẹpo podọ pọndohlan mítọn sọgan nọma sọgbe kavi nọma gbloada. Mí ni ma wọn gbede dọ “homẹgble gbẹtọ tọn ma nọ wazọ́n dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn.” (Jak. 1:19, 20) To aliho ehe mẹ, ahun mítọn ma na “gblehomẹ do OKLUNỌ go” gbede.—Howh. 19:3.
19 Taidi Jesu, mì gbọ mí ni nọ kẹalọyi to whepoponu dọ Jehovah kẹdẹ wẹ tindo jlọjẹ nado ze nujinọtedo dai na nuhe yin dodo po dagbe po. (Malku 10:17, 18) Mí ni dovivẹnu nado tindo “oyọnẹn he pegan” kavi “oyọnẹn nujọnu tọn” gando nujinọtedo etọn lẹ go. (Lom. 10:2; 2 Tim. 3:7) Eyin mí kẹalọyi ehelẹ bo hẹn gbẹzan mítọn tin to kọndopọ mẹ hẹ ojlo Jehovah tọn, mí na dohia dọ mí to “dodowiwa etọn” dín whẹ́.—Mat. 6:33.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Sọgbe hẹ nuhe weyọnẹntọ de dọ, hogbe dowhenu tọn he yin lilẹdo “nado ze ... doai” sọgan sọ zẹẹmẹdo ‘nado do atọ̀họ̀ de ai.’ Enẹwutu, na taun tọn atọ̀họ̀ yẹhiadonu tọn de doai wẹ Ju enẹlẹ te na pipà yede tọn, e ma yin na Jiwheyẹwhe.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Naegbọn e do yin nujọnu dọ mí ni dín dodowiwa Jehovah tọn?
• Owù awe tẹlẹ wẹ mí dona dapana?
• Nawẹ mí sọgan dín dodowiwa Jiwheyẹwhe tọn whẹ́ gbọn?
[Yẹdide to weda 9]
Etẹwẹ mí plọn sọn apajlẹ Jesu tọn gando dawe awe he hodẹ̀ to tẹmpli mẹ lẹ go mẹ?
[Yẹdide to weda 10]
Be e ma sọgbe nado sú akuẹ dopolọ pakanọ he bẹ azọ́n to gànhiho 11tọ mẹ po dehe wazọ́n na azán lọ blebu po lẹ wẹ ya?