Etẹwẹ Gbọjẹ Jiwheyẹwhe Tọn Zẹẹmẹdo?
“Gbọjẹzan de gbẹ́ pò to aimẹ na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ.”—HEB. 4:9.
1, 2. Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn Gẹnẹsisi 2:3 mẹ, podọ kanbiọ tẹlẹ wẹ enẹ fọndote?
BẸSỌN weta tintan owe Gẹnẹsisi tọn ji, mí mọ hia dọ Jiwheyẹwhe yí azán ṣidopo yẹhiadonu tọn do wleawuna aigba, fie gbẹtọvi lẹ na nọ nọ̀. To vivọnu ojlẹ enẹlẹ tọn dopodopo, mí mọ hogbe ehelẹ hia dọmọ: “Whèjai wá, afọnnu sọ wá.” (Gẹn. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Ṣigba na nuhe dù azán ṣinawetọ lọ, Biblu dọmọ: “Jiwheyẹwhe sọ dona azán ṣinawetọ lọ bo lá ẹ di wiwe, na to azán enẹ gbè wẹ Jiwheyẹwhe ko jẹ gbigbọjẹ ji sọn azọ́n nudida tọn etọn lẹpo mẹ.”—Gẹn. 2:3, NW.
2 Doayi hogbe lọ “ko jẹ gbigbọjẹ ji” go. Enẹ dohia dọ azán ṣinawetọ lọ—yèdọ “azán” he gbè Jiwheyẹwhe gbọjẹ—gbẹ́ zindonukọn biọ 1513 J.W.M., whenue Mose kàn owe Gẹnẹsisi tọn. Be gbọjẹzan Jiwheyẹwhe tọn gbẹ́ pò to nukọnzindo wẹ ya? Eyin mọ wẹ, be mí sọgan biọ gbọjẹ etọn mẹ to egbehe ya? Gblọndo kanbiọ ehelẹ tọn yin nujọnu na mí taun.
Be Jehovah Gbẹ́ Pò to “Gbigbọjẹ” Wẹ Ya?
3. Nawẹ nuhe Jesu dọ to Johanu 5:16, 17 dohia dọ azán ṣinawetọ lọ gbẹ́ to nukọnzindo kakajẹ owhe kanweko tintan whenu gbọn?
3 Kunnudenu awe dohia dọ azán ṣinawetọ lọ gbẹ́ zindonukọn kakajẹ owhe kanweko tintan W.M. Jẹnukọn whẹ́, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nuhe Jesu dọna agọjẹdomẹtọ etọn he mọhodọdo e go lẹ to whenue e hẹnazọ̀ngbọnamẹ to gbọjẹzangbe ji, yèdọ nuhe yé pọnhlan taidi azọ́nwiwa. Oklunọ dọna yé dọmọ: “Otọ́ ṣie zindonukọn to azọ́nwiwa mẹ kakajẹ din, yẹnlọsu sọ to nukọnzindo to azọ́nwiwa mẹ.” (Joh. 5:16, 17) Etẹwẹ enẹ zẹẹmẹdo? Agọjẹdomẹtọ Jesu tọn lẹ sawhẹdokọna ẹn dọ e wazọ́n to Gbọjẹzangbe. Ṣigba e gblọnna yé dọmọ: “Otọ́ ṣie zindonukọn to azọ́nwiwa mẹ.” Na nugbo tọn, nuhe dọ Jesu te na homọdọdomẹgotọ etọn lẹ wẹ yindọ: ‘Azọ́n dopolọ wà wẹ yẹn po Otọ́ ṣie po te. Otọ́ ṣie gbẹ́ to azọ́nwa to Gbọjẹzangbe, ehe dlẹnkanna owhe fọtọ́n susu lẹ, bo gbẹsọ pò to mọwà, enẹwutu yẹnlọsu tindo jlọjẹ nado zindonukọn to azọ́nwiwa mẹ, etlẹ yin to Gbọjẹzangbe.’ Po enẹ po, nuhe dọ Jesu te gando Gbọjẹzan daho Jiwheyẹwhe tọn he yin azán ṣinawetọ lọ go wẹ yindọ e ma ko wá vivọnu to azán etọn gbè.a
4. Kunnudenu devo tẹwẹ Paulu na he dohia dọ azán ṣinawetọ lọ gbẹ́ zindonukọn to azán etọn gbè?
4 Apọsteli Paulu do kunnudenu awetọ hia. Whenue Paulu to hoyidọ sọn Gẹnẹsisi 2:2 mẹ gando gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn go, e wlan to gbọdo glọ dọmọ: “Mí mẹhe do yise hia lẹ wẹ nọ biọ gbọjẹ lọ mẹ.” (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Enẹwutu, azán ṣinawetọ lọ gbẹ́ zindonukọn to azán Paulu tọn gbè. Whetẹnu wẹ gbọjẹzan enẹ na wá vivọnu?
5. Etẹwẹ yin lẹndai azán ṣinawetọ lọ tọn, podọ whetẹnu wẹ lẹndai enẹ na yin hinhẹndi to gigọ́ mẹ?
5 Nado sọgan na gblọndo kanbiọ enẹ tọn, mí dona flin lẹndai azán ṣinawetọ lọ tọn. Gẹnẹsisi 2:3 basi zẹẹmẹ lẹndai etọn tọn na mí dọmọ: “Jiwheyẹwhe sọ dona azán ṣinawetọ lọ bo lá ẹ di wiwe.” Azán enẹ yin ‘lilá di wiwe’ kavi yin kinklandovo gbọn Jehovah dali nado hẹn lẹndai etọn di. Lẹndai he wutu Jiwheyẹwhe dá aigba wẹ yindọ sunnu po yọnnu tonusetọ lẹ po ni nọ e ji bo penukundo aigba lọ gọna nuhe to e ji lẹpo go. (Gẹn. 1:28) Na lẹndai enẹ nido yin hinhẹndi wutu wẹ Jehovah Jiwheyẹwhe po Jesu Klisti, yèdọ “Oklunọ gbọjẹzan tọn” po do “zindonukọn to azọ́nwiwa mẹ kakajẹ din.” (Mat. 12:8) Gbọjẹzan Jiwheyẹwhe tọn na zindonukọn kakajẹ whenue lẹndai he gando gbọjẹzan lọ go lẹpo na yin hinhẹndi to gigọ́ mẹ to vivọnu Gandudu Owhe Fọtọ́n Klisti tọn.
Ma “Jai Gbọn Apajlẹ Tolivivẹ Tọn Dopolọ Hihodo Dali” Blo
6. Apajlẹ mẹnu lẹ tọn wẹ taidi avase de na mí, podọ etẹwẹ enẹ plọn mí?
6 Jiwheyẹwhe basi zẹẹmẹ lẹndai etọn tọn na Adam po Evi po hezeheze, ṣigba yé ma setonu. Na taun tọn, Adam po Evi po wẹ yin gbẹtọvi tintan he vẹtoli. Ṣigba sọn whenẹnu gbọ́n, gbẹtọvi livi susu devo lẹ wẹ ko jai jẹ omọ̀ dopolọ mẹ. Mẹdide Jiwheyẹwhe tọn lẹ, yèdọ akọta Islaeli tọn lọsu tlẹ vẹtoli. Abajọ, Paulu na avase Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ dọ e yọnbasi dọ delẹ to yé mẹ ni jai jẹ omọ̀ Islaelivi hohowhenu tọn lẹ tọn dopolọ mẹ. E wlan dọmọ: “Enẹwutu, mì gbọ mí ni wà nuhe go mí pé lẹpo nado biọ gbọjẹ enẹ mẹ, na mẹdepope nikaa jai gbọn apajlẹ tolivivẹ tọn dopolọ hihodo dali.” (Heb. 4:11) Doayi e go dọ Paulu dohia dọ tolivivẹ zọ́n bọ Islaelivi lẹ ma biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ. Etẹwẹ enẹ zẹẹmẹdo na míwlẹ? Eyin mí ṣiatẹ sọta lẹndai Jiwheyẹwhe tọn to aliho delẹ mẹ, be enẹ ma na glọnalina mí ma nado biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ ya? E họnwun dọ gblọndo kanbiọ enẹ tọn jẹna ayidego taun, podọ mí na dọhodeji yinukọn dogọ to hosọ ehe mẹ. Ṣigba jẹnukọn whẹ́, mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ ylankan Islaelivi lẹ tọn po nuhewutu yé ma biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ po.
“Yé Ma Na Biọ Gbọjẹ Ṣie Mẹ”
7. Naegbọn Jehovah whlẹn Islaelivi lẹ sọn kanlinmọgbenu Egipti tọn, podọ etẹwẹ e biọ sọn yé si?
7 To 1513 J.W.M., Jehovah dọ lẹndai etọn gando Islaelivi lẹ go na devi etọn Mose dọmọ: “Yẹn . . . jẹte wá nado whlẹn yé sọn alọ Egiptinu lẹ tọn mẹ, podọ nado hẹn yé hẹaga sọn aigba nẹ ji [enẹ wẹ Egipti] yì aigba dagbe kiklo de ji, yì aigba he yí anọ́sin po owín po do to sisà de ji.” (Eks. 3:8) Kẹdẹdile Jehovah dopagbe na Ablaham, tọgbo Islaelivi lẹ tọn do, lẹndai he wutu e do whlẹn yé “sọn alọ Egiptinu lẹ tọn mẹ” wẹ nado yí yé do dó akọta dide etọn. (Gẹn. 22:17) Jiwheyẹwhe na Islaelivi lẹ todohukanji osẹ́n tọn de he na gọalọna yé nado duvivi haṣinṣan dagbe de tọn hẹ ẹ. (Isa. 48:17, 18) E dọna Islaelivi lẹ dọmọ: ‘Eyin mìwlẹ na setonuna ogbè ṣie nugbonugbo, bo yìn alẹnu ṣie, whenẹnu wẹ mìwlẹ na yin adọkunnu vivẹ́ de hlan mi sọn ṣẹnṣẹn gbẹtọ lẹpo tọn: na aigba lẹpo wẹ ṣie.’ (Eks. 19:5, 6) Enẹwutu, Islaelivi lẹ sọgan duvivi haṣinṣan dagbe de tọn hẹ Jiwheyẹwhe kiki eyin yé setonuna osẹ́n etọn lẹ.
8. Dona tẹlẹ wẹ Islaelivi lẹ na ko duvivi etọn eyin yé ko setonuna Jiwheyẹwhe?
8 Yí nukun homẹ tọn do pọ́n lehe onú na ko yọ́n na Islaelivi lẹ do sọ eyin yé ko setonuna ogbè Jiwheyẹwhe tọn! Jehovah na ko dona vẹngle, lẹngbọpa po kanlinpa yetọn lẹ po. E sọ dopagbe nado basi hihọ́na yé sọn kẹntọ yetọn lẹ si. (Hia 1 Ahọlu lẹ 10:23-27.) To whenue Mẹsia lọ sọawuhia, e dona ko mọdọ akọta Islaeli tọn vò bo to edekannu bo ma na ko to kọgbidinamẹ Lomu tọn glọ. Eyin Islaelivi lẹ ko setonuna Jiwheyẹwhe wẹ, yé na ko mọ dona susu yí to gbigbọ-liho podọ to agbasa-liho bọ akọta he lẹdo yé lẹ na mọ hezeheze dọ tonusise nọ hẹn ale wá.
9, 10. (a) Naegbọn ojlo Islaelivi lẹ tọn nado lẹkọyi Egipti yin whẹho sinsinyẹn de? (b) Nawẹ kọlilẹ yì Egipti Islaelivi lẹ tọn na ko yinuwado sinsẹ̀n-bibasi yetọn ji gbọn?
9 Lehe lẹblanulọkẹyi he Islaelivi lẹ tindo nado yinuwa sọgbe hẹ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na ko hẹn dona lẹ wá na yé po gbẹtọvi lẹpo po to aigba ji to godo mẹ do sọ! (Gẹn. 22:18) Ṣigba, akọta atẹṣitọ lọ blebu yí nukunpẹvi do pọ́n lẹblanulọkẹyi lọ nado wleawuna ahọluduta dagbe de to yẹwhehọluduta-liho. Yé tlẹ dọ dọ emi na lẹkọyi Egipti! (Hia Osọha lẹ 14:2-4.) Na taun tọn, eyin yé lẹkọyi Egipti, nawẹ yé na hẹn lẹndai Jiwheyẹwhe tọn nado hẹn akọta Islaeli tọn zun ahọluduta dagbe de di gbọn? E na vẹawu. Na nugbo tọn, eyin Islaelivi lẹ lẹkọ nado lẹzun kanlinmọ na kosi he dugán do yé ji dai lẹ, yé ma na penugo nado yìn Osẹ́n Mose tọn bo duvivi tito he Jehovah zedai na jona ylando yetọn lẹ tọn. Lehe enẹ na yin nulunu do sọ! Abajọ, Jehovah dọ gando atẹṣitọ enẹlẹ go dọmọ: “Yẹn gblehomẹ do whẹndo ehe go bo dọmọ, ‘Whepoponu wẹ ahun yetọn nọ to dindanpe, bọ yelọsu lẹ ma ko wá yọ́n aliho ṣie lẹ.’ Enẹwutu wẹ yẹn whlé to homẹgble ṣie mẹ dọ, ‘Yé ma na biọ gbọjẹ ṣie mẹ.’”—Heb. 3:10, 11; Ps. 95:10, 11.
10 Ojlo akọta tasinyẹntọ enẹ tọn nado lẹkọyi Egipti dohia dọ omá, alùbasa po áyò he tin to Egipti lẹ po họakuẹ na ẹn hugan dona gbigbọmẹ tọn he e mọyi lẹ. (Sọh. 11:5) Taidi Esau he ma tindo pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn, atẹṣitọ lọ lẹ wleawufo nado yí núdùdù dojó do diọ ogú họakuẹ gbigbọmẹ tọn yetọn.—Gẹn. 25:30-32; Heb. 12:16.
11. Nawẹ yise matindo Islaelivi azán Mose tọn gbè lẹ tọn ma diọ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn gbọn?
11 Dile etlẹ yindọ Islaelivi he lẹkọ sọn Egipti lẹ ma do yise hia to Jehovah mẹ, lẹndai etọn gando akọta lọ go ma diọ. Ovi yetọn lẹ setonuna Jehovah hú mẹjitọ yetọn lẹ. Yé setonuna gbedide Jehovah tọn bo biọ Aigba Pagbe tọn ji bosọ gbawhàn kẹntọ yetọn lẹ tọn. Mí hia to Jọṣua 24:31 mẹ dọmọ: “Islaeli sọ sẹ̀n OKLUNỌ to azán Jọṣua tọn lẹpo gbè, podọ azán mẹho he dọ́ hú Jọṣua lẹ tọn lẹpo gbè, bo ko yọ́n azọ́n OKLUNỌ tọn lẹpo, he e ko wà na Islaeli.”
12. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ e yọnbasi nado biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ to egbehe?
12 Ṣigba, to whenue Islaelivi tonusetọ enẹlẹ poyọnho bo kú vọ̀, whẹndo he bọdo yé go lẹ ma “yọ́n OKLUNỌ, kavi azọ́n he e ko wà na Islaeli.” To godo mẹ, “ovi Islaeli tọn lẹ sọ wà enẹ he yin oylan to nukun OKLUNỌ tọn mẹ, bo sẹ̀n Baalimi.” (Whẹ. 2:10, 11) Na Islaelivi ehelẹ vẹtoli wutu, yé hẹn haṣinṣan yetọn hẹ Jiwheyẹwhe gble. Enẹ wẹ zọ́n bọ Aigba Pagbe tọn lọ ma yin “otẹn gbọjẹ tọn de” na yé. Paulu wlan gando yé go dọmọ: “Eyin Jọṣua ko plan yé biọ otẹn gbọjẹ tọn de mẹ wẹ, Jiwheyẹwhe ma na ko dọho gando azán devo go to nukọn mẹ gba. Enẹwutu, gbọjẹzan de gbẹ́ pò to aimẹ na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ.” (Heb. 4:8, 9) “Omẹ Jiwheyẹwhe tọn” he hodọ Paulu te lẹ wẹ Klistiani lẹ. Be enẹ dohia dọ Klistiani lẹ sọgan biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ wẹ ya? Gbau—yèdọ Klistiani Ju lẹ po Klistiani he ma yin Ju lẹ po!
Mẹdelẹ Ma Biọ Gbọjẹ Jiwheyẹwhe Tọn Mẹ
13, 14. Kanṣiṣa tẹwẹ tin to Osẹ́n Mose tọn yìnyìn po gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ bibiọ po ṣẹnṣẹn (a)to azán Mose tọn gbè? (b) to owhe kanweko tintan whenu?
13 To whenue Paulu kanwehlan Klistiani Heblu lẹ, e to nuhà dọ delẹ to yé mẹ ma to nuyiwa sọgbe hẹ hẹndi lẹndai Jiwheyẹwhe tọn. (Hia Heblu lẹ 4:1.) Gbọnna? Nuhe dọ e te gando Osẹ́n Mose tọn yìnyìn go. Owhe 1500 delẹ jẹnukọn, Islaelivi depope he jlo na nọgbẹ̀ sọgbe hẹ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn dona yìn Osẹ́n Mose tọn. Ṣigba, okú Jesu tọn wá zẹhudo Osẹ́n enẹ ji. Klistiani delẹ ma kẹalọyi diọdo enẹ bo ẓindonukọn to adà Osẹ́n lọ tọn delẹ yìnyìn mẹ.b
14 Paulu basi zẹẹmẹ na Klistiani Ju enẹlẹ dọ Jesu yin yẹwhenọ daho he yọ́n tlala hugan yẹwhenọ daho he yin mapenọ depope. E sọ dohia dọ alẹnu yọyọ lọ yiaga hú alẹnu he yin bibasi hẹ akọta Islaeli tọn. Humọ, e dohia dọ tẹmpli daho Jehovah tọn “klohugan bo yin pipé hugan” tẹmpli ‘he yin bibasi po alọ po.’ (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Gbọnmọ dali, e yọnbasi dọ Gbọjẹzan sẹmẹsẹmẹ tọn he nọ yin yìnyìn to Osẹ́n lọ glọ wẹ Paulu na ko tindo to ayiha mẹ to whenue e kanwehlan Klistiani lẹ gando lẹblanulọkẹyi lọ nado biọ gbọjẹ Jehovah tọn mẹ go dọmọ: “Gbọjẹzan de gbẹ́ pò to aimẹ na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Na mẹhe ko biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ ko sọ gbọjẹ sọn azọ́n etọn titi lẹ mẹ ga, kẹdẹdile Jiwheyẹwhe ko wà do sọn etọn titi lẹ mẹ.” (Heb. 4:8-10) Klistiani Heblu enẹlẹ masọ dona nọ lẹndọ emi na mọ nukundagbe Jehovah tọn kiki na emi to Osẹ́n Mose tọn yìn wutu gba. Sọn Pẹntikọsti 33 W.M. gbọ́n, mẹhe do yise hia to Jesu Klisti mẹ lẹ nọ mọ nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn.
15. Naegbọn tonusise yin dandannu eyin mí na biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ?
15 Naegbọn Islaelivi azán Mose tọn gbè tọn lẹ ma biọ Aigba Pagbe tọn lọ ji? Na yé vẹtoli wutu wẹ. Naegbọn Klistiani azán Paulu tọn gbè tọn delẹ ma biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ? Na yelọsu vẹtoli wutu wẹ. Yé wọnji dọ Osẹ́n lọ ko jẹ lẹndai etọn kọ̀n podọ aliho devo mẹ wẹ Jehovah to anadena omẹ etọn lẹ te todin.
Lehe Mí Sọgan Biọ Gbọjẹ Jiwheyẹwhe Tọn mẹ to Egbehe Do
16, 17. (a) Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ to egbehe? (b) Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ he bọdego mẹ?
16 To egbehe, e na vẹawu dọ Klistiani de ni tẹkudeji dọ mí dona yìn delẹ to Osẹ́n Mose tọn lẹ mẹ nado sọgan mọ whlẹngán. Nuhe Paulu dọna Efesunu lẹ to gbọdo glọ họnwun. E dọmọ: “Na nugbo tọn, gbọn nukundagbe majẹhẹ ehe dali, mìwlẹ ko yin whinwhlẹngán gbọn yise gblamẹ; podọ ehe ma yin na vivẹnudido mìtọn wutu, nunina Jiwheyẹwhe tọn wẹ. Lala, e ma yin na azọ́n lẹ wutu, na omẹ depope nikaa tindo dodonu nado doawagun.” (Efe. 2:8, 9) To whelọnu lo, etẹwẹ e zẹẹmẹdo na Klistiani lẹ nado biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ? Jehovah de azán ṣinawetọ lọ dovo—yèdọ gbọjẹzan etọn—nado sọgan hẹn lẹndai etọn gando aigba go di to gigọ́ mẹ. Mí sọgan biọ gbọjẹ Jehovah tọn mẹ—kavi kọnawudopọ hẹ ẹ to gbọjẹ etọn mẹ—eyin mí nọ setonuna ẹn bo nọ yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ lẹndai etọn he to nukọnzindo lọ dile e yin didehia mí gbọn titobasinanu etọn gblamẹ do.
17 Ṣigba, eyin mí nọ yí nukunpẹvi do pọ́n ayinamẹ sinai do Biblu ji he pipli afanumẹ nugbonọ podọ nuyọnẹntọ lọ tọn nọ na mí lẹ bo nọ de nado nọ jlòkoko, enẹ na dohia dọ mí ma to nuyiwa sọgbe hẹ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn he yin didehia lọ. Ehe sọgan ze haṣinṣan dagbe mítọn hẹ Jehovah do owù mẹ. To hosọ he bọdego mẹ, mí na gbadopọnna ninọmẹ paa delẹ he sọgan yinuwado omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ ji. Mí nasọ mọ lehe nudide mítọn, vlavo nado setonu kavi nado nọ míde kannu, nọ dohia eyin mí ko biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ nugbonugbo do.
[Nudọnamẹ odò tọn]
a Yẹwhenọ po Levinu lẹ po nọ wazọ́n to tẹmpli mẹ to Gbọjẹzangbe “ṣogan bo ma nọ hùwhẹ.” Taidi yẹwhenọ daho tẹmpli daho gbigbọmẹ tọn Jiwheyẹwhe tọn, Jesu lọsu tindo jlọjẹ nado hẹn azọ́ndenamẹ gbigbọmẹ tọn etọn di, podọ whẹwhinwhẹ́n depope ma tin dọ e gbàsẹ́n Gbọjẹzan tọn.—Mat. 12:5, 6.
b Mí ma yọnẹn eyin Klistiani Ju depope gbẹ́ zindonukọn nado sanvọ́ to Azán Ovẹsè tọn gbè to Pẹntikọsti 33 W.M. godo gba. E họnwun dọ mọwiwà na dohia dọ yé ma yọ́n pinpẹn avọ́sinsan Jesu tọn. Etomọṣo, Klistiani Ju delẹ gbẹ́ tẹdo aṣa devo lẹ he tindo kanṣiṣa hẹ Osẹ́n lọ go.—Gal. 4:9-11.
Kanbiọ He ji Mí Na Lẹnayihamẹpọn do Lẹ
• Etẹwẹ yin lẹndai azán ṣinawetọ he yin gbọjẹzan Jiwheyẹwhe tọn?
• Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ azán ṣinawetọ lọ gbẹ́ to nukọnzindo kakajẹ egbé?
• Naegbọn Islaelivi azán Mose tọn gbè tọn lẹ po delẹ to Klistiani owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ mẹ po ma biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ?
• Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado biọ gbọjẹ Jiwheyẹwhe tọn mẹ to egbehe?
[Blurb on page 27]
Mí sọgan biọ gbọjẹ Jehovah tọn mẹ to egbehe eyin mí nọ setonuna ẹn bo nọ yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ lẹndai etọn he to nukọnzindo lọ dile e yin didehia mí gbọn titobasinanu etọn gblamẹ do
[Yẹdide to weda 26, 27]
Etẹwẹ gbẹ́ yin dandannu na omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ nado biọ gbọjẹ etọn mẹ?