Nawẹ Mí Dona Nọ Pọ́n Gbẹtọ lẹ Hlan Gbọn Dile Azán Jehovah Tọn to Sisẹpọ?
“Oklunọ ma gboawupo gbọn opagbe etọn dali gba, . . . ṣigba e yin linsinyẹntọ hlan mí dali, na e ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n.”—2 PITA 3:9.
1, 2. (a) Nawẹ Jehovah nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan do to egbehe? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí sọgan kanse míde?
DEVIZỌNWATỌ Jehovah tọn lẹ yin azọ́ndena nado “hẹn akọta lẹpo zun nuplọntọ.” (Matiu 28:19) Dile mí to azọndenamẹ ehe hẹndi bo to tenọpọn ‘azán daho Jehovah tọn,’ mí dona nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan dile ewọ nọ wà do. (Zẹfania 1:14) Nawẹ Jehovah nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan do? Apọsteli Pita dọmọ: “Oklunọ ma gboawupo gbọn opagbe etọn dali gba, dile mẹdelẹ lẹn awugbopo do; ṣigba e yin linsinyẹntọ hlan mí dali, na e ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n.” (2 Pita 3:9) Jiwheyẹwhe nọ pọ́n gbẹtọvi lẹ hlan taidi mẹhe sọgan wá lẹnvọjọ lẹ. E “to jijlo dọ yè ni whlẹn omẹ popo gán, podọ na yé ni wá oyọnẹn [he pegan] nugbo tọn kọ̀n.” (1 Timoti 2:4) Etẹ, homẹ Jehovah tọn nọ hùn eyin ‘mẹylankan lẹkọ sọn aliho etọn ji bo to gbẹnọ zọnmii’!—Ezekiẹli 33:11.
2 Be mí nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan dile Jehovah nọ wà do ya? Taidi ewọ, be mí nọ mọ mẹhe wá sọn akọ̀ po akọta lẹpo po mẹ lẹ hlan taidi mẹhe sọgan wá yin “lẹngbọ yìndugbo etọn tọn” lẹ ya? (Psalm 100:3; Owalọ lẹ 10:34, 35) Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ awe he do nujọnu-yinyin pọndohlan Jiwheyẹwhe tọn tintindo tọn hia. To whẹho awe lọ lẹ mẹ, vasudo tin to yakẹ, bọ devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ sọ mọ oyọnẹn nugbo ehe tọn yí jẹnukọn. Apajlẹ ehelẹ yin nujọnu taun dile mí to tenọpọn azán daho Jehovah tọn.
Ablaham Tindo Pọndohlan Jehovah Tọn
3. Nawẹ Jehovah pọ́n tòmẹnu Sọdọmi po Gọmọla po tọn lẹ hlan gbọn?
3 Apajlẹ tintan bẹ tọgbo nugbonọ Ablaham hẹn gọna tòdaho ylankan Sọdọmi po Gọmọla po tọn lẹ. To whenuena Jehovah se “awhá gbọn Sọdọmi po Gọmọla po dali,” e ma và otò enẹlẹ po tòmẹnu yetọn lẹpo po sudo to afọdopolọji gba. E basi dodinnanu whẹ́. (Gẹnẹsisi 18:20, 21) Angẹli awe yin didohlan Sọdọmi, bọ yé sọ nọ̀ owhé Lọti dodonọ tọn gbè. To zánmẹ gbeegbe angẹli lọ lẹ wá, “omẹ otò lọ tọn lẹ . . . lẹdo owhé lọ pé, mẹho po yọpọ po, gbẹtọ lẹpo,” bo jlo nado tindo kọndopọ zanhẹmẹ sunnu po sunnu po tọn hẹ angẹli lọ lẹ. Ninọmẹ ylankan tòmẹnu lọ lẹ tọn dohia hezeheze dọ e jẹna vasudo. Ṣogan, angẹli lọ lẹ dọna Lọti dọ: “Be hiẹ tindo mẹde tofi dogọ ehelẹ? Yọnwhẹn towe sunnu, po visunnu towe lẹ po, po viyọnnu towe lẹ po, po nudepope he hiẹ tindo to tòdaho lọ mẹ po; bẹ yé tọ́n sọn ofi.” Jehovah hùn aliho dote nado whlẹn mẹhe nọ nọ̀ tòdaho enẹ mẹ delẹ gán, ṣigba to godo mẹ, Lọti po viyọnnu etọn awe lẹ po kẹdẹ wẹ luntọ́n.—Gẹnẹsisi 19:4, 5, 12, 16, 23-26.
4, 5. Etẹwutu Ablaham vẹvẹ do ota tòmẹnu Sọdọmi tọn lẹ tọn mẹ, podọ be lehe e pọ́n gbẹtọ lẹ hlan do sọgbe hẹ Jehovah tọn ya?
4 Todin, mì gbọ mí ni yigodo jẹ ojlẹ he mẹ Jehovah do linlẹn etọn hia nado dla tòdaho Sọdọmi po Gọmọla po tọn lẹ pọ́n. Whenẹnu wẹ Ablaham vẹvẹ dọmọ: ‘Mí ni dọ dọ dodonọ kandeao tin to otò lọ mẹ: be hiẹ na zà finẹ lọ sẹ ga, bo ma na jo e do na dodonọ kandeao he tin to e mẹ? Enẹ ni dẹn do we nado wà ehe nkọ, nado hù dodonọ po mẹylankan po: podọ na dodonọ lẹ nido taidi mẹylankan lẹ, enẹ ni dẹn do we: be whẹdatọ aihọn lẹpo tọn ma na wà whẹdida jijlọ?’ Ablaham yí hodidọ lọ “enẹ ni dẹn do we” zan whlaawe. Sọn numimọ etọn mẹ, Ablaham yọnẹn dọ Jehovah ma na và dodonọ sudo dopọ hẹ mẹylankan gba. To whenuena Jehovah dọ dọ emi ma na và Sọdọmi sudo eyin “dodonọ kandeao tin to otò lọ mẹ,” Ablaham to sọha lọ depò vudevude kaka e do wá ao poun.—Gẹnẹsisi 18:22-33.
5 Be Jehovah na ko dotoaina ovẹvivẹ Ablaham tọn eyin e ma sọgbe hẹ pọndohlan ewọ tọn wẹ ya? Paali. Taidi “họntọn Jiwheyẹwhe tọn,” e họnwun dọ Ablaham yọ́n pọndohlan Jehovah tọn bosọ tindo pọndohlan dopolọ hẹ Ẹ. (Jakobu 2:23) To whenuena Jehovah lẹ́ ayidonugo etọn hlan Sọdọmi po Gọmọla po ji, e jlo nado hò ovẹvivẹ Ablaham tọn pọ́n. Etẹwutu? Na Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn “ma jlo dọ mẹdepope ni dọ̀n, adavo dọ omẹ popo ni wá lẹnvọjọ kọ̀n” wutu.
Lehe Jona Pọ́n Gbẹtọ lẹ Hlan do Gbọnvo Mlẹnmlẹn
6. Nawẹ Ninevenu lẹ yinuwa hlan nulila Jona tọn gbọn?
6 Todin lẹnnupọndo apajlẹ awetọ ji—yèdọ Jona tọn. Tòdaho Nineve tọn wẹ to na yin vivasudo todin. Yẹwhegán Jona yin didọna nado lá dọ danuwiwa tòdaho enẹ tọn ko ‘hẹaga yì Jehovah dè.’ (Jona 1:2) Po agbegbe etọn lẹ po, Nineve yin tòdaho de, he yì “gbejizọnlin azán atọ̀n tọn.” To whenuena Jona setonu to godo mẹ bo biọ Nineve mẹ, e to lilá dọmọ: “Azán kande mọ gbè, Nineve na yin akititana.” To ehe sise mẹ, “omẹ Nineve tọn lẹ bosọ yí Jiwheyẹwhe se; yé bosọ dèmiseluna nùbibla de bosọ yí odẹ́vọ̀ do ogo.” Ahọlu Nineve tọn lọsu tlẹ lẹnvọjọ.—Jona 3:1-6.
7. Nawẹ Jehovah pọ́n gbigbọ lẹnvọjọ Ninevenu lẹ tọn hlan gbọn?
7 Enẹ gbọnvo tlala na gbeyiyi Sọdọmi tọn! Nawẹ Jehovah pọ́n Ninevenu he lẹnvọjọ lẹ hlan gbọn? Jona 3:10 dọmọ: “Jiwheyẹwhe bosọ diọlinlẹn oylan lọ tọn, he e dọ e do wà hlan yé; podọ ewọ masọ wà ẹ gba.” Jehovah “diọlinlẹn” to enẹ mẹ dọ e diọ nuhe e jlo na wà na Ninevenu lẹ na yé diọ aliho yetọn lẹ wutu. Nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma diọ gba, ṣigba Jehovah diọ nudide etọn to whenuena e mọdọ Ninevenu lẹ lẹnvọjọ.—Malaki 3:6.
8. Naegbọn Jona gblehomẹ?
8 To whenuena Jona yọnẹn dọ Nineve ma na yin vivasudo, be e mọ onú lẹ sọn pọndohlan Jehovah tọn mẹ ya? Lala, na mí yin didọna dọmọ: “Ṣigba e gblehomẹna Jona badabada, ewọ bosọ yin adìnọ.” Onú devo tẹwẹ Jona sọ wà? Kandai lọ dọmọ: “Ewọ bosọ hodẹ̀ hlan OKLUNỌ, bo dọmọ, OKLUNỌ E, yẹn vẹ̀ we, ehe ma wẹ didọ ṣie, whenuena yẹn gbẹsọ tin to otò ṣie mẹ? Enẹwutu wẹ yẹn tin to sisi mẹ jẹ Talṣiṣi: na yẹn yọnẹn dọ Jiwheyẹwhe dagbenọ de wẹ hiẹ, bosọ gọ́ na awuvẹmẹ, whleawu nado sadi, podọ susunọ to lẹblanu mẹ, bosọ [nọ diọlinlẹn do oylan ji].” (Jona 4:1, 2) Jona yọ́n Jẹhẹnu Jehovah tọn lẹ. Ṣigba, to ojlẹ enẹ mẹ, yẹwhegán lọ gblehomẹ bo ma pọ́n Ninevenu he lẹnvọjọ lẹ hlan dile Jiwheyẹwhe wà do.
9, 10. (a) Nuplọnmẹ tẹwẹ Jehovah na Jona? (b) Naegbọn mí sọgan lẹndọ Jona kẹalọyi lehe Jehovah pọ́n Ninevenu lẹ hlan do to godo mẹ?
9 Jona tọ́nyi sọn Nineve, bo gbá avàja de, bosọ sinai to yẹtẹn etọn glọ “kaka ewọ na do mọ nuhe na gbọn godo tòdaho lọ tọn.” Jehovah dike atinkan de ni wú nado wleawu yẹtẹn tọn na Jona. Ṣigba, to wunkẹngbe, atinkan lọ yọ́. To whenuena Jona gblehomẹ gando enẹ go, Jehovah dọmọ: “Hiẹ ko tindo awubla to atinkan lọ ji . . . Be yẹn ma do sọ tindo awubla to Nineve ji, tòdaho gbó nẹ; ehe mẹ gbẹtọ hú fọtọ́n kantọ̀n te he ma sọgan yọ́n de sọn demẹ to alọ yetọn adusi po alọ yetọn amiyọn po ṣẹnṣẹn; po kanlin-yinyin susu po ga?” (Jona 4:5-11) Nuplọnmẹ nankọ die na Jona gando nukun he Jehovah nọ yí do pọ́n gbẹtọ lẹ na go!
10 Gbeyiyi Jona tọn hlan hodidọ Jehovah tọn gando awubla tintindo na Ninevenu lẹ go ma yin kinkàndai gba. Ṣogan, e họnwun dọ yẹwhegán lọ vọ́ pọndohlan etọn jlado gando Ninevenu he lẹnvọjọ lẹ go. Mí wá tadona enẹ kọ̀n na Jehovah yí i zan nado kàn otàn gbọdo ehe dai wutu.
Pọndohlan Tẹwẹ Hiẹ Tindo?
11. Nawẹ Ablaham sọgan ko pọ́n mẹhe to gbẹnọ to egbehe lẹ hlan gbọn?
11 To egbehe, mí pannukọn vasudo devo—heyin aihọn ylankan ehe tọn to azán daho Jehovah tọn whenu. (Luku 17:26-30; Galatianu lẹ 1:4; 2 Pita 3:10) Eyin Ablaham togbẹ̀ to egbehe wẹ, nawẹ e na ko pọ́n mẹhe to gbẹnọ to aihọn ehe mẹ he na yin vivasudo to madẹnmẹ lẹ hlan gbọn? E yọnbasi taun dọ onú mẹhe ma ko se “wẹndagbe ahọludu tọn” lẹ tọn na duahunmẹna ẹn. (Matiu 24:14) Ablaham vẹ̀ Jiwheyẹwhe pludopludo na dodonọ he sọgan tin to Sọdọmi lẹ. Be onú mẹhe na gbẹ́ aliho aihọn he tin to Satani glọ ehe tọn dai eyin yé mọ dotẹnmẹ lọ nado lẹnvọjọ bo sẹ̀n Jiwheyẹwhe lẹ tọn nọ duahunmẹna mí ya?—1 Johanu 5:19; Osọhia 18:2-4.
12. Etẹwutu e bọawu nado wleawuna gbigbọ he taidi Jona tọn hlan mẹhe mí pehẹ to lizọnyizọn lọ mẹ lẹ, podọ etẹwẹ mí sọgan wà gando ehe go?
12 E sọgbe nado tindo ojlo vẹkuvẹku na opodo danuwiwa tọn. (Habbakuk 1:2, 3) Etomọṣo, e bọawu taun nado wleawuna gbigbọ he taidi Jona tọn, bo ma na kiyana dagbemẹninọ mẹhe sọgan lẹnvọjọ lẹ tọn. Ehe yin nugbo taun eyin mí nọ dukosọ hẹ ojlo matindotọ, agọjẹdomẹtọ, kavi avùndá-daitọ lẹ to whenuena mí hẹn owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn yì owhé yetọn lẹ gbè. Mí sọgan gọ̀n ma doayi mẹhe Jehovah na gbẹ́ bẹpli sọn titonu ylankan ehe mẹ lẹ go. (Lomunu lẹ 2:4) Eyin mẹdetiti gbigbejepọn nujọnu tọn dehia dọ mí tindo gbigbọ he Jona tindo to tintan whenu hlan Ninevenu lẹ vude, mí sọgan hodẹ̀ na alọgọ nado hẹn pọndohlan mítọn sọgbe hẹ Jehovah tọn.
13. Etẹwutu mí sọgan dọ dọ Jehovah yiwanna gbẹtọ lẹ to egbehe?
13 Jehovah yiwanna mẹhe ma ko to sinsẹ̀n ẹn lẹ, bosọ nọ dotoaina ovẹvivẹ mẹhe ko klan yede do wiwe hlan ẹn lẹ tọn. (Matiu 10:11) Di dohia, “e na wà dodo” to gblọndo mẹ hlan odẹ̀ yetọn lẹ. (Luku 18:7, 8) Humọ, Jehovah na hẹn opagbe po lẹndai etọn lẹpo po di to ojlẹ dide etọn mẹ. (Habbakuk 2:3) Ehe na bẹ danuwiwa lẹpo didesẹ sọn aigba ji hẹn, kẹdẹdile e và Nineve sudo to whenue tòmẹnu etọn lẹ tlọ́ biọ danuwiwa mẹ to godo mẹ do.—Nahumi 3:5-7.
14. Etẹwẹ mí dona to wiwà dile mí to tenọpọn azán daho Jehovah tọn?
14 Kakajẹ whenue titonu ylankan ehe na yin didesẹ to azán daho Jehovah tọn whenu, be mí na yí sọwhiwhe do nọte, bo hẹn alọnu ján to ojlo etọn wiwà mẹ ya? Mí ma yọ́n obá he mẹ azọ́n yẹwhehodidọ tọn na gbẹ́ yin wiwadotana jẹ whẹpo azán Jehovah tọn na wá gba, ṣigba mí yọnẹn dọ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn na yin didọ to aigba fininọ lẹpo mẹ jẹ pekọ Jiwheyẹwhe tọn kọ̀n whẹpo opodo na wá. Na nugbo tọn, mí dona do owanyi mítọn hia na ‘onú tindo ojlo na’ he na gbẹ́ yin hinhẹnwa lẹ dile Jehovah to gigo yí do gọ́ ohọ̀ etọn mẹ zọnmii.—Hagai 2:7.
Nuwiwa Mítọn lẹ Nọ Do Pọndohlan Mítọn Hia
15. Etẹwẹ sọgan hẹn pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn na azọ́n yẹwhehodidọ lọ tọn jideji?
15 Vlavo lẹdo he mẹ yẹwhehodidọ ma nọ yin alọkẹyi ganji de mẹ wẹ mí nọ nọ̀, bọ mí masọ penugo nado sẹtẹn yì fie nuhudo sù te na lilatọ Ahọluduta lọ tọn lẹ. Mí ni dọ dọ omẹ ao sọgan yin mimọ to aigba-denamẹ mítọn ji whẹpo opodo na wá. Be mí ma lẹndọ omẹ ao enẹlẹ dona yin dindinmọ ya? Jesu “walẹblanuna” gbẹtọgun lẹ “na yè hẹn agbọ́pé yé, bosọ hẹn apọṣi yé di lẹngbọ he ma tindo lẹngbọhọtọ de.” (Matiu 9:36) Gbọn Biblu lọ pinplọn podọ sọwhiwhe yíyí do hia hosọ Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn po Réveillez-vous! tọn lẹ po dali, mí sọgan mọnukunnujẹ ninọmẹ aihọn ehe tọn mẹ ganji. Taidi kọdetọn de, ehe sọgan hẹn pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn jideji na wẹndagbe lọ lilá. Humọ, owe sinai do Biblu ji heyin awuwlena gbọn “afanumẹ nugbonọ, nuyọnẹntọ” lọ dali lẹ yiyizan po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn po sọgan yidogọna nugopipe mítọn nado dutomẹji dile mí to yẹwhehodọ to aigba-denamẹ he nọ yin azọ́nwadeji gbọzangbọzan lẹ ji.—Matiu 24:45-47; 2 Timoti 3:14-17.
16. Nawẹ mí sọgan hẹn kọdetọn dagbe tintindo lizọnyizọn mítọn tọn jideji gbọn?
16 Hihò mẹhe sọgan gbẹ́ wá kẹalọyi owẹ̀n ogbẹ̀-namẹ Biblu tọn lẹ tọn pọ́n nọ whàn mí nado vọ́ ojlẹ po aliho voovo he mẹ mí nọ dọnsẹpọ whétọ lẹ te to lizọnyizọn mítọn mẹ po gbeje pọ́n. Be mí nọ mọdọ mẹsusu ma to whégbè to whenue mí basi dlapọn wẹ ya? Eyin mọwẹ, mí sọgan hẹn kọdetọn dagbe tintindo lizọnyizọn mítọn tọn jideji gbọn whenu po nọtẹn nuwiwa kunnudide tọn mítọn lẹ po didiọ dali. Whèhutọ lẹ nọ yì tọ̀ji to whenue yé sọgan wle whèvi taun. Be mí sọgan wà nudopolọ to azọ́n whèhuhu gbigbọmẹ tọn mítọn mẹ ya? (Malku 1:16-18) Naegbọn hiẹ ma na tẹ́n kunnudide whèjai tọn po alokan ji tọn po pọ́n, to fie e sọgbe te? Mẹdelẹ ko mọdọ ohún-glintẹn lẹ, amìdo lẹ kọ̀n, po nusatẹn lẹ po yin ‘whèhutẹn’ dagbe lẹ. Gbigbọ he taidi Ablaham tọn tintindo mítọn hlan gbẹtọ lẹ sọ nọ sọawuhia to whenuena mí yí dotẹnmẹ hundote lẹ zan nado dekunnu mayin aṣa tọn.
17. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ mí sọgan na tuli mẹdehlan lẹ po mẹdevo he to devizọnwa to tògodo lẹ po te?
17 Omẹ livi susu wẹ ma ko se owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn. Gbọnvona kunnudide mítọn, be mí sọgan hò omẹ mọnkọtọn lẹ tọn pọ́n sọn owhé mítọn gbè ya? Di apajlẹ, be mí yọ́n mẹdehlan kavi lizọnyizọnwatọ whenu-gigọ́ tọn he to devizọnwa to tògodo lẹ ya? Eyin mọwẹ, mí sọgan nọ wlanwe hlan yé nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia na azọ́n yetọn. Nawẹ enẹ sọgan do owanyi mítọn hia na gbẹtọ lẹ to paa mẹ gbọn? Wekanhlanmẹ tulinamẹ po pipà tọn mítọn lẹ po sọgan hẹn mẹdehlan lẹ lodo nado gbọṣi azọndenamẹ yetọn mẹ, bo gbọnmọ dali gọalọna mẹsusu dogọ nado wá oyọnẹn nugbo tọn kọ̀n. (Whẹdatọ 11:40) Mí sọgan sọ nọ hodẹ̀ na mẹdehlan lẹ podọ na mẹhe huvẹ nugbo tọn to hùhù to aigba devo ji lẹ. (Efesunu lẹ 6:18-20) Aliho devo nado do owanyi mítọn hia wẹ nado basi nunina akuẹ tọn hlan azọ́n lẹdo aihọn pé Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn.—2 Kọlintinu lẹ 8:13, 14; 9:6, 7.
Be Hiẹ Sọgan Sẹtẹn Ya?
18. Etẹwẹ Klistiani delẹ ko wà nado nọgodona dagbenu Ahọluduta lọ tọn lẹ to otò he mẹ yé to ninọ lẹ mẹ?
18 Mẹhe ko sẹtẹn yì fie nuhudo sù te na lilatọ Ahọluduta tọn lẹ ko yin didona na vivẹnudido mẹdetiti-yido-sanvọ́ tọn yetọn lẹ. Nalete, dile etlẹ yindọ Kunnudetọ Jehovah tọn delẹ gbọṣi otò yetọn mẹ, yé ko plọn ogbè devo nado sọgan yin alọgọ gbigbọmẹ tọn na jonọ lẹ. Vivẹnudido mọnkọtọn lẹ ko yin ahọsuna na nugbo tọn. Di apajlẹ, Kunnudetọ ṣinawe he to alọgọna omẹ Chine tọn lẹ to tòdaho Texas, Amelika tọn de mẹ, dokuavọna gbẹtọ 114 wá hùnwhẹ Tenu-Núdùdù Oklunọ tọn tẹnmẹ to 2001. Mẹhe to alọgọna pipli mọnkọtọn lẹ ko mọdọ ojijẹ yetọn lẹ ko whẹ́n na jibẹwawhé.—Matiu 9:37, 38.
19. Etẹwẹ yin nuyọnẹnnu nado wà eyin hiẹ to nulẹnpọn nado sẹtẹn yì tògodo nado gọalọ to yẹwhehodidọ-Ahọluduta lọ tọn mẹ to finẹ?
19 Vlavo hiẹ po whẹndo towe po mọdọ mì tin to otẹn de mẹ nado sẹtẹn yì fie nuhudo sù te na lilatọ Ahọluduta tọn lẹ. Tintan whẹ́, nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado ‘sinai bo lẹn nuhe e na biọ pọ́n.’ (Luku 14:28) Ehe yin nugbo taun to whenuena mẹde to nulẹnpọndo tẹnsisẹ yì tògodo ji. Mẹdepope he to nulẹnpọndo yọnbasi mọnkọtọn ji sọgan kàn kanbiọ ehe nkọtọn lẹ se ede: ‘Be yẹn na penugo nado penukundo whẹndo ṣie go ya? Be yẹn sọgan mọ gbedewema tògodo yìyì tọn he sọgbe yí ya? Be yẹn ko se ogbè otò lọ tọn, kavi be yẹn jlo nado plọn ẹn ya? Be yẹn ko lẹnnupọndo ninọmẹ aimẹ tọn po aṣa otò lọ tọn po ji ya? Be yẹn sọgan yin ‘alọgọ mẹhẹnlodo tọn’ nugbonugbo bo ma na lẹzun agbàn na yisenọ hatọ he tin to otò enẹ mẹ lẹ ya?’ (Kọlọsinu lẹ 4:10, 11) Nado yọ́n lehe nuhudo otò he mẹ a to linlẹn nado sẹtẹn yì tọn sù sọ, nuhe sọgbe wẹ e yin nado wlanwe hlan wekantẹn alahọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn he nọ deanana azọ́n yẹwhehodidọ tọn to otò enẹ mẹ.a
20. Nawẹ Klistiani jọja de ko yí ede zan na alemọyi yisenọ hatọ lẹ po mẹdevo lẹ po tọn to tògodo gbọn?
20 Klistiani de he ko to mahẹ tindo to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lẹ gbigbá mẹ to Japon se dọ nuhudo tin na azọ́nwatọ azọ́nyọnẹntọ he na gbá plitẹnhọ de to Paraguay. Na e yin jọja tlẹnnọ huhlọnnọ de wutu, e sẹtẹn yì otò enẹ mẹ bo wazọ́n na osun ṣinatọ̀n taidi azọ́nwatọ whenu-gigọ́ tọn dopo akàn lọ to finẹ. To finẹ ninọ etọn whenu, e plọn Espagne-gbè bo deanana plọnmẹ Biblu lẹ. E mọdọ nuhudo tin na lilatọ Ahọluduta tọn lẹ to otò lọ mẹ. Dile etlẹ yindọ e lẹkọ do Japon, e lẹkọyi Paraguay to madẹnmẹ bo gọalọ nado bẹ gbẹtọ lẹ pli do Plitẹnhọ Ahọluduta tọn enẹ dopolọ mẹ.
21. Etẹwẹ dona yin ahunmẹdunamẹnu po pọndohlan titengbe mítọn po dile mí to tenọpọn azán daho Jehovah tọn?
21 Jiwheyẹwhe na hẹn ẹn diun dọ azọ́n yẹwhehodidọ tọn yin wiwadotana to gigọ́mẹ, to kọndopọmẹ hẹ ojlo etọn. To egbehe, e to mizọnmizọn do na jibẹwawhé gbigbọmẹ tọn lọ. (Isaia 60:22) Enẹwutu, dile mí to tenọpọn azán Jehovah tọn, mì gbọ mí ni yí zohunhun do tindo mahẹ to jibẹwawhé lọ mẹ bo nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan dile Jiwheyẹwhe owanyinọ mítọn nọ pọ́n yé hlan do.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a E ma na yin nuyọnẹnnu na we nado sẹtẹn yì otò he mẹ azọ́n yẹwhehodidọ tọn yin alọhẹndotena te de mẹ. Mọwiwa tlẹ sọgan sọ gbleawuna wẹnlatọ Ahọluduta tọn he yí nuyọnẹn do to azọ́nwa to ninọmẹ mọnkọtọn lẹ glọ lẹ.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Dile mí to tenọpọn azán Jehovah tọn, nawẹ mí dona nọ pọ́n gbẹtọ lẹ hlan gbọn?
• Nawẹ Ablaham pọ́n dodonọ he sọgan ko tin to Sọdọmi lẹ hlan gbọn?
• Nawẹ Jona pọ́n Ninevenu he lẹnvọjọ lẹ hlan gbọn?
• Nawẹ mí sọgan dohia dọ pọndohlan mítọn gando mẹhe ma ko se wẹndagbe lọ lẹ go sọgbe hẹ Jehovah tọn gbọn?
[Yẹdide to weda 16]
Ablaham pọ́n gbẹtọ lẹ hlan dile Jehovah nọ wà do
[Yẹdide to weda 17]
Jona wá pọ́n Ninevenu he lẹnvọjọ lẹ hlan dile Jehovah wà do
[Yẹdide to weda 18]
Owanyi mítọn na gbẹtọ lẹ nọ whàn mí nado lẹnnupọndo ojlẹ po aliho voovo he mẹ mí nọ dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn te po ji