Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
Naegbọn Ahọlu Sauli kanse Davidi dọ, “Visunnu mẹnu tọn wẹ hiẹ, hiẹ dẹpẹ mẹ?” to whenuena Davidi hù Goliati godo, dile etlẹ yindọ Sauli lọsu wẹ dowẹn hlan Davidi jẹnukọn nado wá lẹzun devi etọn?—1 Samuẹli 16:22; 17:58.
Linlẹn dopo wẹ yindọ Sauli masọ flin mẹhe Davidi yin ba na ojlẹ vude janwẹ yé yizan dopọ whla tintan he yé pé. Ṣigba, e ma yọnbasi dọ ni yinmọ na kandai 1 Samuẹli 16:18-23 tọn dohia dọ Ahọlu Sauli lọsu wẹ dowẹn hlan Davidi tlọlọ bo wá yiwanna ẹn susu tlala bosọ yí ì do basi awhàn-gbaja hẹntọ etọn. Sauli dona ko jẹakọ hẹ Davidi taun.
Weyọnẹntọ Biblu tọn delẹ dọ dọ 1 Samuẹli 17:12-31 po 17:55–18:5 po wá yin yiyidogọ to godo mẹ, na wefọ ehelẹ ma tin to vọkan Septante Glẹki tọn delẹ mẹ, yèdọ lẹdogbedevomẹ Owe-wiwe Heblu tọn de he yin tadona to owhe kanweko awetọ J.W.M. Ṣigba, e ma yin nuyọnẹnnu nado wá tadona enẹ kọ̀n to dodonu vọkan Septante tọn ehelẹ kẹdẹ tọn ji gba, na wefọ ehelẹ sọawuhia to kandai dejidego Owe-wiwe Heblu tọn devo lẹ mẹ.a
E họnwun dọ, gbọn hokinkanse Abneli jẹnukọn podọ Davidi lọsu to enẹgodo dali, e ma yin yinkọ otọ́ Davidi tọn kẹdẹ dín wẹ Sauli te nado yọnẹn gba. Na e ko mọ adà Davidi tọn devo pete taidi mẹhe tindo yise po adọgbigbo daho po bosọ ṣẹṣẹ gbawhàn Goliati tọn wutu, Sauli jlo na yọ́n omẹ nankọ he plọn visunnu mọnkọtọn whẹ́n. Sauli sọgan ko to linlẹn nado yí otọ́ Davidi tọn Jẹsse kavi hagbẹ whẹndo etọn tọn devo lẹ do awhànpa etọn mẹ, na e yọnbasi dọ yelọsu ni tindo adọgbigbo dopolọ taidi Davidi.
Dile etlẹ yindọ gblọndo kleun Davidi tọn dọ “visunnu Jẹsse Bẹtlẹhẹm-nu mẹmẹsi towe tọn wẹ yẹn” kẹdẹ wẹ sọawuhia to 1 Samuẹli 17:58 mẹ, nuhe bọdego lọ dohia dọ hodọdopọ lọ sọgan ko yinukọn humọ. Gando ehe go, doayi zẹẹmẹ he C. F. Keil po F. Delitzsch po basi go dọmọ: “Sọn hodidọ he tin to [1 Samuẹli 18:1] mẹ dọ, ‘whenuena e ko dotana hodidọ hlan Sauli,’ e họnwun hezeheze dọ Sauli dọho hẹ ẹ yinukọn gando whẹho whẹndo etọn tọn lẹ go, na hogbe he yin yiyizan lọ lẹ dlẹnalọdo hodọdopọ gaa de.”
Po ehe lẹpo po, mí sọgan wá tadona kọ̀n dọ to whenuena Sauli kanse dọ, “Visunnu mẹnu tọn wẹ hiẹ, hiẹ dẹpẹ mẹ?” e ma yin mẹhe Davidi yin poun dín wẹ e te nado yọnẹn gba, ṣigba e sọ jlo na yọ́n ninọmẹ he mẹ Davidi wá sọn ga.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Gando gbesisọ-yinyin wefọ he yin jijodo to Septante mẹ lẹ tọn go, pọ́n Étude perspicace des Écritures, Bladopọ 2, weda 885, he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ zinjẹgbonu.
[Yẹdide to weda 31]
Naegbọn Sauli do kanse Davidi dọ visunnu mẹnu tọn wẹ e yin?