Alọdlẹndonu Nuplọnwe Opli Gbẹzan po Lizọnyizọn po Tọn
6-12 SEPTEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | DEUTELONOMI 33-34
“Nọ Dín Fibẹtado to ‘Awà Madopodo’ Jehovah Tọn lẹ Glọ”
it-2-F 1200 huk. 7
Jeṣuluni
Tẹnmẹ-yinkọ gigonọ de wẹ ehe yin na akọta Islaeli tọn. To Septante Glẹki tọn mẹ, “Jeṣuluni” yin lilẹdo “mẹvivẹ” bo yin hogbe mẹdọndogo tọn. Yinkọ lọ “Jeṣuluni” dona ko nọ flin Islaelivi lẹ dọ Jehovah basi alẹnu de hẹ yé bọ yé dona yin nugbonọ. (De 33:5, 26; Isa 44:2) Ṣigba, aliho devo pete mẹ wẹ yinkọ lọ yin yiyizan te to Deutelonomi 32:15 mẹ. Kakati yé ni yinuwa sọgbe hẹ yinkọ lọ Jeṣuluni he to ota na yé, yé lẹzun akọta he gbẹ́-hẹn. Yé gbẹ́ Didatọ yetọn dai bo vlẹ Whlẹngántọ yetọn.
rr 120, apotin
Alọgọ Nado Fọnṣite
Ehe sọgan flinnu mí dọ owhe kanweko susu jẹnukọnna azán Ezekiẹli tọn, yẹwhegán Mose ko dọ dọ gbọnvona dọ Jehovah tindo huhlọn nado yinuwa do omẹ etọn lẹ tamẹ, e sọ tindo ojlo nado wàmọ. Mose wlan dọmọ: “Fibẹtado de wẹ Jiwheyẹwhe yin sọn ojlẹ hohowhenu tọn lẹ mẹ, awà madopodo etọn lẹ tin to oglọ na we.” (Deut. 33:27) Mọwẹ, mí gán deji dọ eyin mí lẹhlan Jiwheyẹwhe mítọn dè to ojlẹ ayimajai tọn lẹ mẹ, Jehovah na dlẹn awà nukunpedomẹgo tọn etọn lẹ do oglọ na mí bo na ze mí daga dẹẹdẹ bosọ gọalọna mí nado fọnṣite do afọ mítọn lẹ ji.—Ezek. 37:10.
w11 15/9 19 huk. 16
Yí Akọndonanu Do Họ̀n Alewezun Lọ
16 Taidi Ablaham, Mose ma mọ hẹndi opagbe Jiwheyẹwhe tọn to gbẹwhenu etọn gba. Dile Islaelivi lẹ wleawufo nado biọ Aigba Pagbe tọn lọ ji, Jiwheyẹwhe dọna Mose dọmọ: ‘Hiẹ na mọ aigba lọ hlan sọn olá; ṣigba hiẹ ma na yì finẹ dali jẹ aigba he yẹn na ovi Islaeli tọn lẹ lọ mẹ gba.’ Naegbọn Jiwheyẹwhe do dọ mọ? Na atẹṣiṣi akọta lọ tọn zọ́n bọ Mose po Aalọn po gblehomẹ bo “waylando do [Jiwheyẹwhe] go to gblagbla ovi Islaeli tọn lẹ lọ tọn mẹ to osin Mẹliba . . . tọn kọ̀n” wutu. (Deut. 32:51, 52) Be Mose jẹflumẹ kavi gblehomẹ wẹ ya? Paali. E dona akọta lọ to hodidọ godo tọn etọn mẹ dọmọ: “Islaeli E, jijọhonọ wẹ hiẹ: mẹnu wẹ tin jijlẹdo gowe, gbẹtọ whinwhlẹn lẹ gbọn OKLUNỌ lọ dali de, awọ̀yinu alọgọ towe tọn lọ, podọ enẹ wẹ ohí gigo daho towe tọn lọ!”—Deut. 33:29.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
it-2-F 312 huk. 4
Mose
Owhe 120 wẹ Mose do bo kú. Biblu dohia dọ whẹpo e do kú, “nukun etọn lẹ ma ko dózin, podọ huhlọn etọn ma ko depò.” Jehovah lọsu wẹ diṣiọ etọn, podọ mẹde ma yọ́n fie e dì i do kakajẹ din. (De 34:5-7) Jehovah na ko wàmọ, na e ma jlo dọ Islaelivi lẹ ni yí yọdò Mose tọn do basi fiwiwe de bo wá joawuna sinsẹ̀n-bibasi lalo. E họnwun dọ yanwle mọnkọ wẹ Lẹgba tindo na oṣiọ Mose tọn. Abajọ devi Juda he yin nọvisunnu-daa Jesu Klisti tọn do wlan dọmọ: “To whenue Mikaẹli angẹligán lọ tindo wiwọ́ de hẹ Lẹgba bo to nudọn gando oṣiọ Mose tọn go, e ma tẹnpọn nado hẹn whẹdida wá e ji po hogbe mẹzunzun tọn lẹ po gba, amọ́ e dọmọ: ‘Na Jehovah ni wọhẹ we.’” (Juda 9) Whẹpo Islaelivi lẹ na jẹ Kenani to anademẹ Jọṣua tọn glọ, azán 30 plipli wẹ yé yí do nọ aluẹmẹ na Mose.—De 34:8.
13-19 SEPTEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JỌṢUA 1-2
“Nuhe A Gán Wà Nado Do Kọdetọn Dagbe”
w13 15/1 8 huk. 7
Gboadọ Jehovah Tin po Hiẹ Po
7 Nado wleawuna adọgbigbo he mí tindo nuhudo etọn nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn, mí dona nọ plọn Ohó etọn bo nọ yí nuhe mí plọn lẹ do yizan mẹ. Nudopolọ wẹ Jọṣua dona wà to whenue e jẹ otẹn Mose tọn mẹ. Jehovah dọna ẹn dọmọ: “Yin huhlọnnọ ṣokẹdẹ tudotọ susu, nado payi nado nọ wà kẹdẹdi osẹ́n lẹpo, ehe Mose mẹmẹsi ṣie degbena we . . . Owe osẹ́n lọ tọn he ma na yì sọn onù towe gba, ṣigba hiẹ na nọ lẹnayihamẹpọn to e mẹ finẹ to okle po ozán po, na hiẹ nido payi nado nọ wà kẹdẹdi enẹ he yè wlan do e mẹ finẹ lẹpo: na whenẹnu wẹ hiẹ na hẹn aliho towe yin nuyọnnanọ, podọ whenẹnu hiẹ na tindo nuwadotana dagbe.” (Jọṣ. 1:7, 8) Jọṣua hodo ayinamẹ enẹ bo tindo kọdetọn dagbe. Eyin mílọsu wàmọ, mí na tindo adọgbigbo dogọ bo tindo kọdetọn dagbe to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ.
w13 15/1 11 huk. 20
Gboadọ Jehovah Tin po Hiẹ Po!
20 E ma nọ bọawu nado to ojlo Jiwheyẹwhe tọn wà to whenue mí to pipehẹ whlepọn lẹ to aihọn ylankan ehe mẹ. Etomọṣo, mí ma tin míde ṣo gba. Jiwheyẹwhe po Visunnu etọn he yin Ota agun lọ tọn po tin po mí po. Mí sọ tindo Kunnudetọ Jehovah tọn hatọ lẹ he hugan 7 000 000 lẹdo aihọn pé. Mì gbọ mímẹpo ni to yise dohia zọnmii bo to wẹndagbe lọ lá dile mí hẹn hosọ owhe 2013 tọn do ayiha mẹ dọmọ: ‘Gboadọ bo yin huhlọnnọ; Jehovah Jiwheyẹwhe towe tin po hiẹ po.’—Jọṣ. 1:9.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w04 1/12 8 huk. 6
Nuagokun lẹ sọn Owe Jọṣua Tọn Mẹ
2:4, 5—Naegbọn Lahabi do klọ omẹ ahọlu tọn he to dindin amẹ́ lọ lẹ? Lahabi ze ogbẹ̀ ede tọn do owù mẹ nado basi hihọ́na amẹ́ lọ lẹ na e ko wleawuna yise to Jehovah mẹ wutu. Enẹwutu, e ma tin to dandannu glọ nado dọ fie amẹ́ lọ lẹ tin te na mẹhe to tintẹnpọn nado hẹn awugblena omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ gba. (Matiu 7:6; 21:23-27; Johanu 7:3-10) Na nugbo tọn, Lahabi yin ‘whẹsuna taidi dodonọ gbọn azọ́n dali,’ yèdọ azọ́n he bẹ nuyiwa etọn nado klọ wẹnsagun ahọlu tọn lẹ hẹn.—Jakobu 2:24-26.
20-26 SEPTEMBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JỌṢUA 3-5
“Jehovah Nọ Dona Mí Eyin Mí Do Yise Hia”
it-2-F 63 huk. 7
Jọdani
To awà he ji Tọ̀sisa Jọdani sà biọ Ohù Galili tọn mẹ te, Tọ̀sisa lọ nọ siso na nudi mẹtlu 1 jẹ 3 bo nọ gblo na nudi mẹtlu 27 jẹ 30. Amọ́, to amakikọ-whenu wẹ Jọdani nọ gọfla wá agé. Enẹwutu, e nọ siso bo nọ gblo taun. (Jọṣ 3:15) Na otọ̀ lọ nọ gọ́ to ojlẹ ehelẹ mẹ wutu, owùnu wẹ e na ko yin na Islaelivi lẹ, enẹ wẹ sunnu, yọnnu po ovi lẹ po nado dasá Jọdani, titengbe to fie sẹpọ Jẹliko. Otọ̀ lọ nọ sà po awuyiya po sọmọ bọ to agọe, e tlẹ dọ̀n delẹ to mẹhe to tọ̀lẹ to finẹ lẹ mẹ sọyi. Etomọṣo, to azọ́njiawu-liho, Jehovah doalọtena otọ̀ lọ bọ Islaelivi lẹ dasá gbọn aigba húhú ji. (Jọṣ 3:14-17) To owhe kanweko lẹ godo, azọ́njiawu mọnkọ devo sọ jọ to whenue Elija po Eliṣa po topọ, podọ devo na Eliṣa kẹdẹ.—2Ah 2:7, 8, 13, 14.
w13 15/9 16 huk. 17
Dike Nuflinmẹ Jehovah Tọn lẹ Ni Nọ Hẹn Ayajẹ Wá Na We
17 Aliho tẹlẹ mẹ wẹ nuyiwa yise tọn lẹ sọgan gọalọna mí nado wleawuna jidide do Jehovah go te? Lẹnnupọndo kandai Owe-wiwe lẹ tọn he dọho gando lehe Islaelivi lẹ biọ Aigba Pagbe tọn mẹ do go ji. Jehovah degbena yẹwhenọ he hẹn aki alẹnu tọn lọ lẹ nado zinzọnlin tlọlọ biọ Tọ̀sisa Jọdani mẹ. Ṣigba, dile akọta lọ sẹpọ tọ̀sisa lọ, yé doayi e go dọ e ko gọfla, na jikun amakikọ-whenu tọn wutu. Etẹwẹ Islaelivi lẹ na wà? Be yé na whèsla do tọ̀sisa lọ tó bo nọtena osẹ susu lẹ na otọ̀ lọ nido depò wẹ ya? Lala, yé dejido Jehovah go mlẹnmlẹn, bo hodo anademẹ etọn. Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? Kandai lọ dọmọ: ‘Whenuena yẹwhenọ he hẹn aki lọ lẹ ze afọ yetọn do osin mẹ to tọ̀sisa lọ tó, osin he to sisà sọn aga lẹ nọte guun, gbẹtọ lọ lẹ sọ dasá to fie pannukọn Jẹliko. Yẹwhenọ he hẹn aki alẹnu Jehovah tọn lọ nọtegli to aigba húhú ji to ṣẹnṣẹn Jọdani tọn, Islaeli lẹpo sọ juwayi to aigba húhú ji.’ (Jọṣ. 3:12-17) Lehe enẹ na ko whàn yé do sọ to whenue osin he to adán ji enẹ nọte guun! Na nugbo tọn, yise Islaelivi lẹ tọn yin hinhẹn lodo, na yé dejido anademẹ Jehovah tọn lẹ go wutu.
w13 15/9 16 huk. 18
Dike Nuflinmẹ Jehovah Tọn lẹ Ni Nọ Hẹn Ayajẹ Wá Na We
18 Nugbo wẹ dọ, Jehovah ma nọ wà azọ́njiawu mọnkọtọn lẹ do omẹ etọn lẹ tamẹ to egbehe, ṣigba e nọ dona nuyiwa yise tọn yetọn lẹ. Huhlọn-yido-wazọ́n Jiwheyẹwhe tọn nọ na yé huhlọn nado wà azọ́n yẹwhehodidọ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lẹdo aihọn pé. Podọ Kunnudetọ tintan Jehovah tọn, yèdọ Jesu Klisti he yin finfọnsọnku lọ, na jide devi etọn lẹ dọ emi na nọgodona yé to azọ́n titengbe enẹ mẹ to whenue e dọmọ: “Enẹwutu, mì yì bo hẹn gbẹtọ lẹ sọn akọta lẹpo mẹ zun devi lẹ . . . Yẹn tin po mì po to azán lẹpo gbè kakajẹ vivọnu titonu lọ tọn.” (Mat. 28:19, 20) Susu Kunnudetọ he nọ kuwinyan kavi nọ dibu lẹ tọn sọgan dọ po nujikudo po dọ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn ko na yé adọgbigbo nado sọgan dọhona mẹhe yé ma yọnẹn lẹ to lizọnyizọn lọ mẹ.—Hia Psalm 119:46; 2 Kọlintinu lẹ 4:7.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w04 1/12 9 huk. 1
Nuagokun lẹ sọn Owe Jọṣua Tọn Mẹ
5:14, 15—Mẹnu wẹ yin “awhàngán [kavi ahọvi] awhànpa OKLUNỌ tọn tọn lọ”? E yọnbasi dọ ahọvi he wá hẹn Jọṣua lodo to whenuena awhàngbigba nado yí Aigba Pagbe tọn lọ bẹjẹeji ni yin “Ohó lọ”—yèdọ Jesu Klisti jẹnukọnna gbẹninọ etọn taidi gbẹtọvi. (Johanu 1:1; Daniẹli 10:13) Lehe e hẹnmẹ lodo nado tindo jide dọ Jesu Klisti he yin gigopana lọ tin hẹ omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ to egbehe dile yé to mahẹ tindo to awhàn gbigbọmẹ tọn mẹ do sọ!
27 SEPTEMBRE–3 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JỌṢUA 6-7
“Dapana Onú Ovọ́ Lẹ”
w10 15/4 20 huk. 5
De Nukun Towe sọn Ovọ́ Pinpọn Go!
5 To owhe kanweko susu godo, nukun Islaelivi he nọ yin Akani tọn klọ ẹ nado fìn onú delẹ sọn tòdaho Jẹliko tọn he yè gbawhàn etọn lọ mẹ. Jiwheyẹwhe ko degbè dọ nuhe tin to tòdaho enẹ mẹ lẹpo wẹ dona yin vivasudo adavo onú delẹ he dona yin bibẹ wá agbànhọ Jehovah tọn mẹ. Jiwheyẹwhe na avase Islaelivi lẹ dọmọ: ‘Mì whlá mìde sọn nuhe yin kinklandovo na vasudo kọ̀n, na mì nikaa tindo ojlo na ẹn’ bo yí onú delẹ sọn tòdaho lọ mẹ. To whenuena Akani vẹtoli, omẹ tòdaho Ai tọn lẹ gbawhàn Islaelivi lẹ tọn bo hù susu to yé mẹ. Akani ma yigbe dọ emi jẹajò kakajẹ whenue e yin didegbà. Akani dọ dọ, “whenuena yẹn mọ” onú lọ lẹ, “whenẹnu yẹn donukunkẹn na yé, bo yí yé.” Ojlo nukun etọn tọn hẹn vasudo wá ewọ po “ehe e tindo lẹpo” po ji. (Jọṣ. 6:18, 19; 7:1-26) Akani donukunkẹn do nuhe Jiwheyẹwhe dosẹ́n etọn na ẹn lẹ go.
w97-F 15/8 28 huk. 2
Naegbọn Mí Dona Nọ Jẹwhẹ Ylanwiwa lẹ Tọn?
Nujọnu wẹ e yin nado jẹwhẹ ylanwiwa lẹ tọn, na mọwiwà nọ zọ́n bọ agun lọ nọ nọ̀ wiweji. Jehovah yin Jiwheyẹwhe wiwe de. E jlo dọ mẹhe to sinsẹ̀n emi lẹpo ni nọ wiweji to gbigbọ-liho podọ to walọyizan-liho. Ohó etọn he yin kinkan to gbọdo glọ na avase dọ: “Taidi ovi tonusetọ lẹ, mì sọ yin adàdiọna sọgbe hẹ ojlo he mì tindo dai to wunvi mìtọn mẹ lẹ ba blo, ṣigba kẹdẹdi Omẹ Wiwe lọ he ylọ mì, mì lẹzun wiwe to walọyizan mìtọn lẹpo mẹ, na e yin winwlan dọmọ: ‘Mì dona yin wiwe, na wiwe wẹ yẹn.’” (1 Pita 1:14-16) Mẹdepope he yí mawé kavi ylanwiwa do dó aṣa gán kọnmasin do yinkọ Jehovah tọn go, bo nasọ zọ́n bọ agun lọ blebu na ba nukundagbe Jehovah tọn pò. Na enẹ nikaa jọ, afọdide dona yin zize nado wọhẹ mẹlọ kavi de e sẹ̀ sọn agun mẹ.—Yijlẹdo Jọṣua weta 7 go.
w10 15/4 21 huk. 8
De Nukun Towe sọn Ovọ́ Pinpọn Go!
8 Ojlo nukun tọn po agbasalan tọn po sọgan yinuwado Klistiani lẹ lọsu ji. Enẹwutu, Ohó Jiwheyẹwhe tọn na tuli mí nado nọ domẹplọnlọ mídelẹ go gando nuhe mí nọ pọ́n bo nọ tindo ojlo na lẹ go. (1 Kọl. 9:25, 27; hia 1 Johanu 2:15-17.) Dawe dodonọ lọ Job yọ́n kanṣiṣa sinsinyẹn he tin to nukun po ojlo po ṣẹnṣẹn. E dọmọ: “Yẹn basi alẹnu de hẹ nukun ṣie lẹ; nawẹ yẹn na pọ́n yọpọ yọnnu do lo?” (Job 31:1) E ma yindọ Job gbẹ́ nado doalọ yọnnusi de go to aliho gblewa tọn mẹ kẹdẹ wẹ gba, ṣigba e ma tlẹ dike linlẹn mọnkọtọn ni gbọṣi ayiha etọn mẹ. Jesu zinnudeji dọ mí ma dona nọ lẹnnupọndo linlẹn mawé lẹ ji to whenuena e dọmọ: “Mẹdepope he zindonukọn nado to yọnnu de pọ́n kaka bo tindo ojlo zogbe de na ẹn ko deayọ hẹ ẹ dote to ahun etọn mẹ.”—Mat. 5:28.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w15 15/11 13 huk. 2-3
Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
To hohowhenu, awhànpa he tọ́nawhàn tòdaho he yè do adó lẹdo de nọ saba dosla lẹdo e nado gbawhàn etọn. Mahopọnna lehe awhànpa de dosla lẹdo tòdaho de dẹnsọ, eyin e gbawhàn tòdaho lọ tọn, e nọ bẹ adọkun po nutindo tòdaho lọ tọn he pò lẹ po. Ṣigba, whenuho-kantọ dòkuntọ lẹ mọ núdùdù susugege to gbakija Jẹliko tọn mẹ. Gando whẹho ehe go, linlinwe de dọmọ: “Gbọnvona núzinzan okò tọn lẹ, nuhe yin mimọ to gbakija lọ mẹ hugan wẹ jinukun lẹ. . . . Onú ayidego tọn de wẹ enẹ yin to kandai whenuho dòkunkun tọn Palestine tọn mẹ. Vlavo tọ̀zẹ́n dopo kavi awe sọgan yin mimọ, ṣigba jinukun susugege mọnkọtọn ma nọ saba yin mimọ.”—Biblical Archaeology Review.
Sọgbe hẹ kandai Owe-wiwe lẹ tọn lọ, Islaelivi lẹ tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe ma nado bẹ jinukun Jẹliko tọn lẹ yì. Jehovah ko degbena yé ma nado wàmọ. (Jọṣ. 6:17, 18) Islaelivi lẹ dosla lẹdo tòdaho lọ to nudi osun mars jẹ avril tọn mẹ, enẹ wẹ to ojlẹ jibẹwawhé tọn godo tlolo to whenue jinukun susu nọ tin-to-aimẹ. (Jọṣ. 3:15-17; 5:10) Nugbo lọ dọ jinukun susu gbẹ́ yin mimọ to Jẹliko dohia dọ Islaelivi lẹ ma dosla lẹdo tòdaho lọ na ojlẹ dindẹn, kẹdẹdile Biblu dọ do.
4-10 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JỌṢUA 8-9
“Plọnnu sọn Otàn Gibeọninu lẹ Tọn Mẹ”
it-1-F 1046 huk. 7
Gibeọni
Lehe Yé Yinuwa hẹ Jọṣua Do. To ojlẹ Jọṣua tọn mẹ, Gibeọni wẹ Hivinu lẹ nọ nọ̀, yèdọ dopo to akọta ṣinawe Kenani tọn he dona yin vivasudo lẹ mẹ. (De 7:1, 2; Jọṣ 9:3-7) Gibeọninu lẹ sọ nọ yin yiylọdọ Amolinu lẹ, podọ to whedelẹnu, yinkọ ehe nọ yin yiyizan na Kenaninu lẹpo to paa mẹ. (2Sa 21:2; yijlẹdo Jen 10:15-18; 15:16 go.) To vogbingbọn mẹ na Kenaninu he pò lẹ, Gibeọninu lẹ yọnẹn dọ mahopọnna lehe awhànfuntọ yetọn lẹ dohuhlọn sọ, gọna lehe tòdaho yetọn klo do, yé ma gán duto Islaelivi lẹ ji, na Jehovah lọsu wẹ to avùnho na Islaeli. Enẹ wẹ zọ́n bọ whenue Jẹliko po Ai po yin vivasudo godo, sunnu Gibeọni tọn lẹ do afọzedaitọ lẹ hlan Jọṣua to Gilgali nado yì dín jijọho. E taidi dọ sunnu Gibeọni tọn ehelẹ yinuwa do ota tòdaho Hevinu lẹ tọn atọ̀n he pò lẹ tọn mẹ ga, enẹ wẹ Kefila, Beẹlọti po Kiliati-jealimi po. (Jọṣ 9:17) Na wẹnsagun lọ lẹ jlo na dohia dọ emi wá sọn fidindẹn bo ma to akọta he Islaelivi lẹ dona gbawhàn yetọn lẹ mẹ, yé do avọ̀ po afọpa he ko dohó lẹ po bo hẹn ayúgò ovẹn tọn, apò he ko dohó lẹ gọna akla he ko hú bo hányán lẹ. Yé kẹalọyi dọ alọ Jehovah tọn to nuhe jọ do Egipti go mẹ, podọ do ahọlu Amolinu lẹ tọn lẹ go, enẹ wẹ Sihọni po Ogi po. Amọ́, omẹ ehelẹ zan bibi bo ma dọho gando adán he gbò Jẹliko po Ai po go, na linlin enẹ ma na ko jẹ “fidindẹn taun” he yé dọ dọ emi wá sọn whẹpo yé do jẹ aliji. To whenue afọzedaitọ Islaeli tọn lẹ gbeje kunnudenu yetọn lẹ pọ́n godo, yé yí nue yé dọ sè bo basi alẹnu de hẹ yé nado pò yé dogbẹ̀.—Jọṣ 9:3-15.
w11 15/11 8 huk. 14
‘A Ganjẹ Nukunnumọjẹnumẹ Towe Titi Go Blo’
14 Na mí yin mapenọ wutu, mímẹpo—etlẹ yin mẹho agun tọn numimọnọ lẹ lọsu—dona to aṣeji nado nọ dín anademẹ Jehovah tọn whẹpo do basi nudide lẹ. Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo lehe Jọṣua, yèdọ mẹjẹmẹtẹnmẹ Mose tọn po sunnu mẹho Islaeli tọn lẹ po yinuwa do ji to whenue Gibeọninu lẹ wá yé dè bo yinuwa po zinzin po bo gbọn oklọ dali sọnú bosọ basi taidi mẹhe wá sọn otò dindẹn de mẹ lẹ. Jọṣua po mẹho lọ lẹ po basi alẹnu jijọho tọn hẹ Gibeọninu lẹ matin anademẹ dindin sọn Jehovah dè whẹ́. Dile etlẹ yindọ Jehovah nọgodona alẹnu lọ, e hẹn diun dọ awugbopo yetọn ma nado dín anademẹ sọn emi dè yin kinkandai do Owe-wiwe lẹ mẹ na ale mítọn.—Jọṣ. 9:3-6, 14, 15.
w04 15/10 18 huk. 14
“Dán Gbọ̀n Aigba lọ Ji”
14 Afọzedaitọ lọ lẹ dọmọ: ‘Otò dindẹn tlala de mẹ wẹ mẹmẹsi towe lẹ wá sọn na oyín Jehovah Jiwheyẹwhe towe tọn wutu.’ (Jọṣua 9:3-9) E taidi dọ avọ̀ yetọn lẹ po núdùdù yetọn lẹ po dekunnu dọ fidindẹn wẹ yé wá sọn, ṣigba na nugbo tọn nudi kilomẹtlu 30 wẹ tlọ́n Gebiọni yì Gilgali. Jọṣua po ahọvi etọn lẹ po yí yé sè bo basi alẹnu họntọnjiji tọn de hẹ Gebiọni po tòdaho he tin to yakẹ bo tindo kanṣiṣa hẹ Gebiọni lẹ po. Be Gebiọninu lẹ kàn ayiha nado dapana vasudo poun wẹ ya? Paali! Nuyiwa yetọn dohia dọ yé tindo ojlo nado mọ nukundagbe Jiwheyẹwhe Islaeli tọn yí. Jehovah kẹalọyi Gebiọninu lẹ bọ yé lẹzun “didatọ nake tọn lẹ po dindọ̀ntọ osin tọn lẹ po . . . na agun lọ podọ na agbà OKLUNỌ tọn,” bo nọ dà nake na agbà avọ́sinsan tọn. (Jọṣua 9:11-27) Gebiọninu lẹ zindonukọn to ojlo didohia mẹ nado wà azọ́n flinflin lẹ to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ. Delẹ to yé mẹ sọgan ko tin to Nẹtinimi lẹ mẹ he lẹkọ sọn Babilọni bo wadevizọn to tẹmpli heyin vivọgbá lọ mẹ. (Ẹzla 2:1, 2, 43-54; 8:20) Mí sọgan hodo apajlẹ yetọn gbọn vivẹnudido nado hẹn jijọho go hẹ Jiwheyẹwhe bo do ojlo hia nado nọ hẹn azọ́ndenamẹ he tlẹ taidi azọ́n flinflin lẹ to sinsẹ̀nzọn etọn mẹ di dali.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
it-2-F 523 huk. 3
Mẹpiplá-Do-Núgo
Sọgbe hẹ osẹ́n he Jehovah na akọta Islaeli tọn, sẹ́nhẹngbatọ delẹ nọ yin pinpọnhlan di “mẹhodẹ̀do sọn Jiwheyẹwhe dè.” To whenue omẹ mọnkọ lẹ yin hùhù godo, yé nọ yin piplado pòtin go to fie mẹlẹpo gán mọ yé te, bọ oṣiọ yetọn mimọ nọ yin avase de na mẹlẹpo. Whẹpo ozán nido kú, yè dona de oṣiọ he yin piplado núgo lọ sẹ̀ bo dì i. Eyin yè jo oṣiọ lọ do pòtin go to ozán lọ blebu mẹ, ehe na hẹn aigba he Jiwheyẹwhe na akọta Islaeli tọn flu. (De 21:22, 23) Akọta Islaeli tọn nọ hodo anademẹ ehe, eyin mẹhe yin hùhù lọ ma tlẹ yin Islaelivi.—Jọṣ 8:29; 10:26, 27.
AWUWIWLENA LIZỌNYIZỌN KUNNUDEGBE TỌN
nwt 1876 huk. 7
Alẹnu. Gbekọndopọ kavi gbemima nujọnu tọn to Jiwheyẹwhe po gbẹtọvi lẹ po ṣẹnṣẹn kavi to ogbẹ́ awe ṣẹnṣẹn nado wà nude kavi dapana nude wiwà. To whedelẹnu, dopo gee to mẹhe e bẹhẹn lẹ mẹ wẹ nọ to dandannu glọ nado hẹn nubiọtomẹsi alẹnu lọ tọn lẹ di (enẹ wẹ, alẹnu adà doponọ, he nọ saba yin opagbe de). To ninọmẹ devo lẹ mẹ, ogbẹ́ awe lẹpo wẹ nọ tindo adà yetọn nado yiwà (enẹ wẹ, alẹnu adà awenọ). Gbọnvona alẹnu he Jiwheyẹwhe basi hẹ gbẹtọvi lẹ, Biblu sọ donù alẹnu delẹ go to gbẹtọ lẹ, hẹnnu lẹ, akọta lẹ po pipli lẹ po ṣẹnṣẹn. Delẹ to alẹnu he tindo nuyiwadomẹji dẹn-to-aimẹ hugan lẹ mẹ wẹ dehe Jiwheyẹwhe basi hẹ Ablaham, Davidi, akọta Islaeli tọn (Alẹnu Osẹ́n tọn) po Islaeli Jiwheyẹwhe tọn po (alẹnu yọyọ).—Jen 9:11; 15:18; 21:27; Eks 24:7; 2Ot 21:7.
it-1-F 81 huk. 2
ALẸNU
Alẹnu Devo Lẹ. (a) Jọṣua po ahọvi Islaeli tọn lẹ po basi alẹnu hẹ Gibeọninu lẹ nado pò yé dogbẹ̀. Mẹhodẹ̀do wẹ Kenaninu lẹ yin bọ Islaelivi lẹ dona và yé sudo. Amọ́, na alẹnu wẹ alẹnu nọ yin wutu, Gibeọninu lẹ ma yin vivasudo, etomọṣo dẹ̀hodo lọ mọ hẹndi, enẹ wẹ zọ́n bọ yé lẹzun nake-datọ po osin-dọ̀ntọ lẹ po na akọta Islaeli tọn. (Jọṣ 9:15, 16, 23-27)
11-17 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JỌṢUA 10-11
“Jehovah Hoavùn Na Islaeli”
it-1-F 48 huk. 1
Adoni-zedẹki
Ewọ wẹ ahọlu Jelusalẹm tọn to whenue Islaeli gbawhàn bo yí Aigba Pagbe tọn. Adoni-zedẹki kọnawudopọ hẹ ahọluduta flinflin he to whèyihọ-waji Jọdani tọn lẹ po yanwle lọ po nado doalọtena awhàngbigba Jọṣua tọn. (Jọṣ 9:1-3) Amọ́, Hivinu he nọ nọ̀ Gibeọni lẹ dín jijọho hẹ Jọṣua. Na Adoni-zedẹki to linlẹn nado glọnalina mẹdevo lẹ ma nado wá kọnawudopọ hẹ kẹntọ lọ wutu, e pli awhànfuntọ etọn lẹ dopọ hẹ awhànfuntọ ahọlu ẹnẹ devo Amolinu lẹ tọn. Podọ yé dosla lẹdo Gibeọni nado funawhàn hẹ ẹ. Jọṣua yinuwa nado whlẹn Gibeọninu lẹ bo duto awhànpa he kọnawudopọ ehelẹ ji mlẹnmlẹn. Ehe zọ́n bọ ahọlu atọ́n lọ lẹ yì họ̀n whlá do Makeda, finẹ wẹ yè wá domọwle yé te to oslò de mẹ. Jọṣua lọsu wẹ hù Adoni-zedẹki po ahọlu ẹnẹ he pò lẹ po to awhànpa etọn nukọn bo plá yé do pòtin go. Oṣiọ yetọn lẹ wá yin bibẹ dlan oslò lọ mẹ bọ finẹ sọ lẹzun yọdò yetọn.—Jọṣ 10:1-27.
it-1-F 1028 huk. 5
Kẹ́njikun
Dopo to Nuhe Jehovah Zan lẹ Mẹ. Kẹ́njikun yin dopo to nuhe Jehovah ko zan nado hẹn ohó etọn di podọ nado do huhlọn daho etọn hia lẹ mẹ. (Slm 148:1, 8; Isa 30:30) Kẹ́njikun tintan he yin nùdego wẹ azọ̀nylankan ṣinawetọ he wá Egipti hohowhenu tọn ji. Kẹ́njikun sinsinyẹn ehe hù ogbé lẹ bo gídí atin lẹ bosọ hù gbẹtọ po kanlin he to danji lẹ po, amọ́ Islaelivi he to Goṣẹni lẹ ma sè họ̀họ̀ etọn. (Eks 9:18-26; Slm 78:47, 48; 105:32, 33) To nukọn mẹ, whenue Islaelivi lẹ to Aigba Pagbe tọn ji, atọ́n to ahọlu Amolinu lẹ tọn mẹ pli dopọ nado tọ́nawhàn Gibeọninu lẹ. To anademẹ Jọṣua tọn glọ, Islaelivi lẹ gọalọna Gibeọninu lẹ, podọ Jehovah ja kẹ́njikun daho do Amolinu lẹ ji to ojlẹ enẹ mẹ. Mẹhe kẹ́njikun lọ hù lẹ sù hugan mẹhe Islaelivi lẹ hù.—Jọṣ 10:3-7, 11.
w04 1/12 11 huk. 1
Nuagokun lẹ sọn Owe Jọṣua Tọn Mẹ
10:13—Nawẹ nujijọ mọnkọtọn yọnbasi gbọn? “Be nude sinyẹnawu na OKLUNỌ,” Didatọ olọn po aigba po tọn wẹ? (Gẹnẹsisi 18:14) Eyin Jehovah jlo, e sọgan deanana tẹnsisẹ aigba tọn bọ owhè po osun po na taidi nuhe nọte guun to nukun mẹhe to nupọn sọn aigba ji tọn mẹ. Kavi e sọgan nọma yinuwado tẹnsisẹ aigba po osun po tọn ji bo hẹn hinhọ́n owhè po osun po tọn tá to aliho de mẹ bọ hinhọ́n mọnkọtọn na zindonukọn nado to sisẹ́. Depope he whẹho lọ na yin, “azán de ma tin di enẹ” to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ.—Jọṣua 10:14.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w09 15/3 32 huk. 5
Kanbiọ lẹ sọn Wehiatọ lẹ Dè
Nugbo lọ dọ Biblu donù owe delẹ go bọ yé yin kandai he yọ́n-na-yizan lẹ ma dona hẹn mí wá tadona lọ kọ̀n dọ yé yin gbigbọdo gbọn Jiwheyẹwhe dali gba. Ṣigba, Jehovah Jiwheyẹwhe basi hihọ́na kandai he bẹ “ohó Jiwheyẹwhe mítọn tọn” hẹn lẹ podọ kandai ehelẹ “na to ote kakadoi.” (Isa. 40:8) Mọwẹ, nuhe Jehovah de dọ e ni nọ̀ owe Biblu tọn 66 mẹ lẹ wẹ nuhe mí tindo nuhudo etọn pẹpẹ nado “pegan [bo] sọgbe mlẹnmlẹn hlan azọ́n dagbe lẹpo.”—2 Tim. 3:16, 17.
18-24 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JỌṢUA 12-14
“Hodo Jehovah po Ahun Lẹpo Po”
w04 1/12 12 huk. 2
Nuagokun lẹ sọn Owe Jọṣua Tọn Mẹ
14:10-13. Dile Kalẹbu tlẹ ko tindo owhe 85, e biọ azọngban sinsinyẹn lọ nado yàn tòmẹnu agbegbe Heblọni tọn lẹ jẹgbonu. Anakimi lẹ, he yin sunnu asuka he tọ́nalùn taun lẹ wẹ nọ nọ̀ lẹdo enẹ mẹ. Po alọgọ Jehovah tọn po, awhànfuntọ numimọnọ ehe tindo kọdetọn dagbe, bọ Heblọni lẹzun tòdaho fibẹtado tọn de. (Jọṣua 15:13-19; 21:11-13) Apajlẹ Kalẹbu tọn na mí tuli ma nado nọ họ̀nna azọ́ndenamẹ yẹwhehọluduta tọn he vẹawu lẹ.
w06 1/10 18 huk. 11
Yise po Budisi Jiwheyẹwhe po Nọ Namẹ Adọgbigbo
11 Yise mọnkọtọn ma nọ nọ̀ tẹndopodomẹ gba. E nọ whẹ́n deji dile mí to gbẹnọ sọgbe hẹ nugbo lọ, bo “dọ́” ale he to e mẹ lẹ pọ́n, bo “mọ” gblọndo odẹ̀ mítọn lẹ tọn, bosọ doayi anademẹ Jehovah tọn go to gbẹzan mítọn mẹ to aliho devo lẹ mẹ. (Psalm 34:8; 1 Johanu 5:14, 15) Mí sọgan deji dọ yise Jọṣua po Kalẹbu po tọn siso dogọ to whenuena yé dọ́ dagbewà Jiwheyẹwhe tọn pọ́n. (Jọṣua 23:14) Lẹnnupọndo nuagokun ehelẹ ji: Yé lùn gbejizọnlin owhe 40 zungbo mẹ tọn lọ tọ́n, dile Jiwheyẹwhe ko dopagbe etọn na yé do. (Osọha lẹ 14:27-30; 32:11, 12) Yé tindo mahẹ zohunhun tọn to awhànfunfun owhe ṣidopo tọn lọ mẹ nado hò aigba Kenani tọn yí. To godo mẹ, yé duvivi gbẹ̀gaa po agbasalilo dagbe po tọn bo tlẹ sọ mọ ogú mẹdetiti tọn yetọn lẹ yí. Lehe Jehovah nọ suahọ mẹhe yí nugbonọ-yinyin po adọgbigbo po do sẹ̀n ẹn lẹ do sọ!—Jọṣua 14:6, 9-14; 19:49, 50; 24:29.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
it-1-F 1032 huk. 3
Gebali
Jehovah donù “aigba Gebalinu lẹ tọn” go taidi dopo to aigba he Islaelivi lẹ ma ko yí to ojlẹ Jọṣua tọn mẹ lẹ mẹ. (Jọṣ 13:1-5) Homọdọdonugotọ lẹ dọ dọ ohó ehe ma sọgbe, na fie Gebali te dẹn taun bo to agewaji na Islaeli (nudi kilomẹtlu 100 do agewaji Dani tọn) podọ e taidi dọ tòdaho ehe ma nọ aṣẹ Islaeli tọn mẹ pọ́n. Linlẹn weyọnẹntọ delẹ tọn wẹ yindọ hogbe Heblu tọn lọ lẹ gán ko yin didiọ to wefọ ehe mẹ bọ nuhe dọ wefọ lọ na ko te to dowhenu wẹ yindọ “aigba he to apá na Lebanọni,” kavi ‘kakajẹ dogbó Gebali tọn kọ̀n.’ Amọ́, e jẹna ayidego dọ whẹpo opagbe Jehovah tọn he to Jọṣua 13:2-7 mẹ lẹ nido mọ hẹndi, Islaelivi lẹ dona wà nude whẹ́. Enẹwutu, tolivivẹ Islaelivi lẹ tọn gán ko zọ́n bọ yé ma mọ Gebali yí pọ́n gbede.—Yijlẹdo Jọṣ 23:12, 13 go.
25-31 OCTOBRE
NUHỌAKUẸ LẸ SỌN OHÓ JIWHEYẸWHE TỌN MẸ | JỌṢUA 15-17
“Basi Hihọ́na Ogú Vivẹ́ Towe”
it-1-F 1101 huk. 2
Heblọni
Dile Islaelivi lẹ zindonukọn nado to lẹdo he to hùwaji Kenani tọn lẹ yí, mẹhe nọ nọ̀ Heblọni lẹ yin vivasudo, kakajẹ ahọlu yetọn ji. E họnwun dọ ahọlu enẹ wẹ jẹ otẹn Hohami tọn mẹ. (Jọṣ 10:36, 37) To anademẹ Jọṣua tọn glọ, Islaelivi lẹ duto Kenaninu lẹ ji. Amọ́, e taidi dọ yé ma whèsla do lẹdo he yé gbawhàn yetọn lẹ mẹ hadopo. E họnwun dọ whenue Islaelivi lẹ wá to awhànfun to fidevo wẹ Anakimi lẹ lẹkọwa sawhé do Heblọni. Enẹ wẹ zọ́n bọ Kalẹbi (kavi visunnu Juda tọn lẹ to anademẹ Kalẹbi tọn glọ) to dandannu glọ nado funawhàn bo gọ̀ tòdaho lọ yí sọn yé si to ojlẹ de godo. (Jọṣ 11:21-23; 14:12-15; 15:13, 14; Whẹ 1:10) To dowhenu, Kalẹbi he wá sọn hẹnnu Juda tọn mẹ wẹ Heblọni yin didena. Amọ́, Heblọni wá yin kinklandovo bo lẹzun tòdaho fibẹtado tọn. Yè tlẹ sọ wá yí i zan taidi tòdaho yẹwhenọ lẹ tọn. Ṣigba, yè na “tòdaho [Heblọni] tọn” po gbétatò etọn lẹ po Kalẹbi taidi nutindo.—Jọṣ 14:13, 14; 20:7; 21:9-13.
it-2-F 1097 huk. 5
Mẹhinhẹn Gánnugánnu Nado Wazọ́n
E họnwun dọ aṣa lọ nado nọ hẹnmẹ gánnugánnu nado “wazọ́n sinsinyẹn” gbayipe to ojlẹ Biblu tọn lẹ mẹ. Hogbe Heblugbe tọn lọ wẹ mas, podọ mẹhe yè gbawhàn yetọn lẹ nọ saba lẹzun kanlinmọ. (De 20:11; Jọṣ 16:10; 17:13; Ẹst 10:1; Isa 31:8; Avi 1:1) To whenue Islaelivi lẹ yin afanumẹ to Egipti, ogán yetọn lẹ hẹn yé gánnugánnu nado nọ wazọ́n sinsinyẹn nado wleawuna agbànhọ lẹ do Pitomi po Laamsesi po. (Eks 1:11-14) To whenue Islaelivi lẹ wá yì Aigba Pagbe tọn lọ ji, yé ma hodo anademẹ Jehovah tọn he biọ dọ yé ni yàn Kenaninu he nọ nọ̀ finẹ lẹpo sẹ̀ bo và yé sudo. Kakatimọ, yé hẹn yé gánnugánnu zun azọ́n sinsinyẹnwatọ lẹ. Taidi kọdetọn de, Islaelivi lẹ tlọ biọ yẹwhe lalo lẹ sinsẹ̀n mẹ. (Jọṣ 16:10; Whẹ 1:28; 2:3, 11, 12) To gandudu Ahọlu Sọlomọni tọn whenu, ewọ gbẹ́ hẹn kúnkan Kenaninu enẹlẹ tọn, enẹ wẹ Amolinu lẹ, Hetinu lẹ, Pelizinu lẹ, Hivinu lẹ po Jẹbusinu lẹ po, zun afanumẹ he nọ wazọ́n sinsinyẹn lẹ.—1Ah 9:20, 21.
it-1-F 390 huk. 4
Kenani
Kenaninu susu wẹ luntọ́n bọ Islaelivi lẹ ma gbawhàn yetọn. Etomọṣo, mí gán gbẹ́ dọ dọ “Jehovah na Islaeli aigba lọ pete he e ko whlé nado na tọgbo yetọn lẹ,” dọ ewọ ko na yé “gbọjẹ lẹdo pé,” podọ dọ “opagbe dopo ma gboawupo to opagbe dagbe he Jehovah ko do na whédo Islaeli tọn lẹpo mẹ; popolẹpo wẹ mọ hẹndi.” (Jọṣ 21:43-45) Kẹntọ he lẹdo Islaelivi lẹ pé lẹ nọ to obu ji bo ma yin owùnu na hihọ́ yetọn. Jiwheyẹwhe ko dọ wayi dọ “vudevude” wẹ emi na yàn Kenaninu lẹ sẹ̀ sọn nukọn yetọn. Eyin e ma yinmọ, aigba lọ na gbọgbé to ajiji mẹ bọ gbekanlin he nọ gbleawunamẹ lẹ na jideji. (Eks 23:29, 30; De 7:22) Nugbo wẹ dọ Kenaninu lẹ do awhànfunnu dahodaho lẹ, ehe bẹ osọ́-kẹkẹ awhàn tọn lẹ he ohí didá lẹ to afọ yetọn go hẹn. Ṣigba, awugbopo Islaelivi lẹ tọn nado yí lẹdo delẹ ma dohia dọ Jehovah ma depà etọn. (Jọṣ 17:16-18; Whẹ 4:13) Kakatimọ, Owe-wiwe lẹ dohia dọ tolivivẹ Islaelivi lẹ tọn wẹ zọ́n bọ akọta devo lẹ do nọ duto yé ji to whedelẹnu.—Sọh 14:44, 45; Jọṣ 7:1-12.
Onú Sisosiso Gbigbọmẹ Tọn Lẹ
w15 15/7 32
Be Hiẹ Yọnẹn Ya?
Be zungbo tin to Islaeli hohowhenu tọn mẹ dile Biblu dohia do ya?
BIBLU dọ dọ zungbo tin to lẹdo delẹ mẹ to Aigba Pagbe tọn lọ ji podọ atin ‘susugege’ tin to finẹ. (1 Ahọ. 10:27; Jọṣ. 17:15, 18) Etomọṣo, to whenue homọdọdonugotọ lẹ mọ lehe adà aigba lọ tọn susu yin danfafa do to egbehe, yé sọgan kanse yede eyin onú lẹ yinmọ nugbo.
Owe lọ Life in Biblical Israel basi zẹẹmẹ dọ “to Islaeli hohowhenu tọn, zungbo lẹ nọ klo taun hugan lehe yé te to egbehe.” Atin pin d’Alep (Pinus halepensis), chênes à feuilles persistantes (Quercus calliprinos), po térébenthine (Pistacia palaestina) po tọn lẹ wẹ gọ́ lẹdo osó tọn lẹ mẹ hugan. Atin sikomọle tọn lẹ sù taun to Ṣefela, yèdọ lẹdo de he gọ́ na pópló lẹ bo tin to pipli osó lẹ tọn de po Huto ohù Meditelane tọn po ṣẹnṣẹn.
Owe lọ Plants of Bible dọ dọ to egbehe atin depope masọ tin to lẹdo delẹ mẹ to Islaeli ba. Etẹwẹ zọ́n bọ e do yinmọ? Owe lọ dohia dọ vudevude wẹ ehe wá aimẹ bo dọmọ: “Gbẹtọvi lẹ zindonukọn nado to atin he wú to jọwamọ-liho lẹ husudo, po yanwle lọ po nado gbloada na ogle yetọn po fie kanlin yetọn lẹ nọ dùnú te po, podọ nado mọ azọ́nwanu he yé nado gbáhọ po nuhe yé nado nọ flọ miyọ́n lẹ po.”