Doafọna Jijọho Jiwheyẹwhe Tọn to Gbẹzan Whẹndo Tọn Mẹ
“Mì na hlan Oklunọ, mì hẹnnu gbẹtọ lẹ tọn lẹ emi, mì na gigo po huhlọn po hlan Oklunọ.”—PSALM 96:7.
1. Wunmẹ bẹjẹeji nankọtọn wẹ Jehovah na gbẹzan whẹndo tọn?
JEHOVAH bẹ gbẹzan whẹndo ayajẹnọ po jijọho tọn po jẹeji to whenuena e kọ̀n sunnu tintan po yọnnu tintan po dopọ to alọwle mẹ. Na nugbo tọn, Adam yin ayajẹnọ sọmọ bọ e do dọ ayajẹ etọn tọ́n to ohó milomilo tintan heyin kinkandai lọ mẹ dọmọ: “Ehe wẹ dinvie ohú sọn ohú ṣie lẹ mẹ, podọ olàn sọn olàn ṣie mẹ: Yọnnu wẹ yè na nọ ylọ ẹ, na sunnu go wẹ yè dè e sọn jẹgbonu wutu.”—Gẹnẹsisi 2:23.
2. Etẹwẹ Jiwheyẹwhe tindo to ayiha mẹ na alọwle to yidogọmẹ na hinhẹn ayajẹ wá na ovi gbẹtọvi tọn etọn lẹ?
2 To whenuena Jiwheyẹwhe do alọwle po tito whẹndo tọn po ai, e tindo to ayiha mẹ hugan ayajẹ hinhẹn wá na ovi gbẹtọvi etọn tọn lẹ poun. E jlo dọ yé ni wà ojlo etọn. Jiwheyẹwhe dọna sunnu po yọnnu tintan lọ po dọmọ: “Mì yin sinsẹ́nnọ, bo sudeji, bosọ gọ́ aigba ji, bo dugán do e ji: bo duahọlu to owhèvi ohù tọn ji, podọ to ohẹ̀ aga tọn ji, po to onú he to ogbẹ̀ lẹpo ji he nọ lìn to aigba ji.” (Gẹnẹsisi 1:28) Na nugbo tọn, azọ́ndenamẹ alemọyi tọn de wẹ e yin. Lehe Adam, Evi, po ovi sọgodo tọn yetọn lẹ po na ko yin ayajẹnọ do sọ eyin asu po asi po tintan lẹ ko gbọn tonusise dali do wà ojlo Jehovah tọn!
3. Etẹwẹ yin bibiọ na whẹndo lẹ nado nọgbẹ̀ sọgbe hẹ mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn?
3 Etlẹ yin to egbehe, whẹndo lẹ nọ yin ayajẹnọ taun to whenuena yé kọngbedopọ nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn. Podọ nukundido sẹhundaga nankọtọn wẹ whẹndo tonusetọ mọnkọtọn lẹ tindo! Apọsteli Paulu wlan dọmọ: “Jijọ-di-Jiwheyẹwhe yin alenọ na onú lẹpo, e tindo opagbe aihọn he tin to dinvie tọn, po aihọn he ja tọn po.” (1 Timoti 4:8) Whẹndo he nọ nọgbẹ̀ po mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe nugbo po nọ hodo nunọwhinnusẹ́n Ohó Jehovah Tọn tọn bo nọ wà ojlo etọn. Yé nọ doafọna jijọho Jiwheyẹwhe tọn bo nọ gbọnmọ dali do mọ ayajẹ to “aihọn he tin to dinvie” mẹ.
Gbẹzan Whẹndo Tọn Biọ Owù Mẹ
4, 5. Naegbọn e do sọgan yin didọ dọ gbẹzan whẹndo tọn tin to owù mẹ lẹdo aihọn pé todin?
4 Nugbo wẹ dọ, mí ma nọ mọ ayajẹ po jijọho po to whẹndo lẹpo mẹ. To didọ dodinnanu heyin bibasi gbọn tito mẹhihia tọn he nọ yin yiylọ dọ Pipli Mẹhihia Tọn dali, The New York Times dọmọ: “To otò akuẹnọ po wàmamọnọ lẹ tọn po to pọmẹ mẹ, ninọmẹ gbẹzan whẹndo tọn to diọdo he siso de tindo.” Dowatọ dodinnanu ehe tọn de na linlin dọmọ: “Linlẹn lọ dọ whẹndo yin nude he dolido bo tindo gbekọndopọ to ehe mẹ otọ́ nọ wazọ́n taidi mẹhe nọ wleawuna nutindo akuẹzinzan tọn podọ onọ̀ nọ wazọ́n taidi mẹhe nọ na mẹtọnhopọn numọtolanmẹ tọn te yin linlẹn otangblo tọn de. Nugbo lọ wẹ yindọ ninọmẹ lẹ taidi onọ̀ he ma wlealọ, agayiyi sọha gbẹdai tọn lẹ, [podọ] whédo pẹvipẹvi lẹ . . . to awusọhia lẹdo aihọn pe.” Na ninọmẹ mọnkọtọn lẹ wutu, livi susu whẹndo lẹ tọn gbọ̀agba blẹomẹninọ, jijọho, po ayajẹ tọn po, podọ susu to gbigbakija. To Espagne sọha gbẹdai tọn yiaga sọn 1 to alọwle 8 mẹ to bẹjẹeji owhe ao he gbọngodo to owhe kanweko 20tọ ehe mẹ—yèdọ agayiyi daho sọn 1 to 100 mẹ to owhe 25 lẹ jẹnukọn poun. Grande-Bretagne yin linlin etọn na nado tindo sọha gbẹdai he yiaga hugan lọ to Europe—alọwle 4 sọn 10 mẹ nọ yin nukundo nado gbakija. Otò enẹ ko sọ mọ nugbajẹmẹji to sọha whẹndo mẹjitọ-godoponọ lẹ tọn mẹ.
5 E taidi dọ gbẹtọ delẹ sọgan nọte nado basi gbẹdai. Mẹsusu to wiwọ̀ wá “Sinsẹ̀nhọ Kinklan Kọndopọ Tọn” mẹ sẹpọ Tokyo, Japon. Tẹmpli Shinto tọn ehe kẹalọyi ovẹvivẹ lẹ na gbẹdai podọ na gbakija haṣinṣan devo he yè ma jlo lẹ. Sinsẹ̀n-basitọ dopodopo nọ kàn obiọ etọn do owhlẹ plaba de ji, pla ẹ do sinsẹ̀nhọ lọ mẹ, bo hodẹ̀ nado mọ gblọndo yí. Linlinwe Tokyo tọn de dọ dọ to whenuena sinsẹ̀nhọ lọ yin didoai to nudi owhe kanweko die wayi, “asi ajọwatọ adọkunnọ lẹdo lọ tọn lẹ wlan odẹ̀ lẹ bo to obiọ basi dọ asu yetọn lẹ ni jó oga yetọn lẹ do bo lẹkọ wá yé dè.” Ṣigba, to egbehe, suhugan obiọ lẹ tọn nọ yin na gbẹdai, e ma yin nado gbowhẹ̀ gba. Matin ayihaawe, gbẹzan whẹndo tọn tin to owù mẹ lẹdo aihọn pe. Be ehe dona paṣa Klistiani lẹ wẹ ya? Lala, na Biblu na mí wuntuntun do hunyanhunyan whẹndo tọn to egbehe ji.
Naegbọn Hunyanhunyan Whẹndo Tọn do Tin?
6. Zẹẹmẹ tẹwẹ 1 Johanu 5:19 tindo do hunyanhunyan whẹndo tọn egbehe tọn ji?
6 Whẹwhinwhẹ́n dopo na hunyanhunyan whẹndo tọn wẹ ehe: “Aihọn lẹpo sọ mlọnai to omẹ ylankan lọ mẹ.” (1 Johanu 5:19) Etẹwẹ mí sọgan donukun sọn omẹ ylankan lọ, Satani Lẹgba dè? Lẹgba de wẹ ewọ yin, yèdọ lalo mawenọ. (Johanu 8:44) Abajọ bọ aihọn etọn do tlọ biọ oklọ po fẹnnuwiwa po mẹ, ehe to nugbajẹmẹji hẹn wá gbẹzan whẹndo tọn ji! To gbonu titobasinanu Jiwheyẹwhe tọn mẹ, nuyiwadomẹji Satani tọn to budonamẹ nado và tito alọwle tọn he Jehovah zedai sudo bo hẹn gbẹzan whẹndo ayajẹnọ tọn wá opodo.
7. Nawẹ whẹndo lẹ sọgan yin gingandego gbọn nuyiwa he gbẹtọ susu nọ dohia to azán godo tọn ehelẹ mẹ dali?
7 Whẹwhinwhẹ́n devo na nuhahun whẹndo lẹ tọn he to bibẹpla gbẹtọvi lẹ todin yin didohia to 2 Timoti 3:1-5 mẹ. Ohó dọdai Paulu tọn heyin kinkandai to finẹ dohia dọ mí to gbẹnọ to ‘azán godo tọn lẹ mẹ.’ Whẹndo lẹ ma sọgan tin to jijọho mẹ bo jaya eyin hagbẹ yetọn lẹ yin “owanyi na yede tọ́, nukunkẹnnọ, awagundotọ, saklanọ, nùzantọ, tolivẹtọ do mẹjitọ go, mayọndagbenọ, mawenọ, matin owanyi ohẹnnumẹ tọn, alẹdatọ, mẹslẹtọ, awumajainanọ, kanylantọ, vivlẹtọ mẹdagbe lẹ tọn, ajannọ, tasinyẹntọ, goyitọ, wanyina aṣọ́ hú Jiwheyẹwhe tọ́; . . . tindo ohia jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn, ṣigba . . . mọ́n huhlọn etọn.” Whẹndo de ma sọgan tindo ayajẹ eyin etlẹ yin dopo to hagbẹ etọn lẹ mẹ ma tindo owanyi hẹnnumẹ tọn kavi yin nugbomadọtọ gba. Nawẹ gbẹzan whẹndo tọn na tin to jijọho mẹ gbọn eyin mẹde to whédo lọ mẹ yin fifiẹtọ bo yin hẹngogonọ? Dehe tlẹ sọ ylan hugan, nawẹ jijọho po ayajẹ po sọgan tin gbọn to whenuena hagbẹ whẹndo tọn lẹ yin wanyina aṣọ́ hú Jiwheyẹwhe tọ́? Ehelẹ yin walọ gbẹtọ lẹ tọn to aihọn ehe mẹ heyin gandudeji gbọn Satani dali. Abajọ ayajẹ whẹndo tọn do vẹawu nado mọ to azán godo tọn ehelẹ mẹ!
8, 9. Nugandomẹgo tẹwẹ walọyizan ovi lẹ tọn sọgan tindo do ayajẹ whẹndo tọn ji?
8 Etomọṣo whẹwhinwhẹ́n devo he wutu whẹndo susu lẹ ma do tindo jijọho po ayajẹ po wẹ yin walọ ylankan ovi lẹ tọn. To whenuena Paulu dọ dọdai ninọmẹ onú lẹ tọn to azán godo tọn lẹ mẹ, e dọ dọdai dọ ovi susu lẹ na yin tolivẹtọ do mẹjitọ lẹ go. Eyin hiẹ yin jọja de, be walọyizan towe lẹ nọ gọalọ nado hẹn whẹndo towe tin to jijọho po ayajẹ po mẹ ya?
9 Ovi delẹ ma nọ yin apajlẹ dagbenọ to walọyizan mẹ gba. Di dohia, visunnu jọja de wlan wekanhlanmẹ mẹmasi tọn ehe hlan otọ́ etọn dọmọ: “Eyin hiẹ ma na plan mi yì Alexandrie yẹn ma na wlan wekanhlanmẹ dohlan we, kavi dọho hẹ we, kavi dọ e zun whedenu na we gba, podọ eyin hiẹ yì Alexandrie yẹn ma nasọ hẹn alọ towe go ba kavi dọnudo we gbede ba. Ehe wẹ onú he na jọ eyin hiẹ ma na plan mi yì . . . Ṣigba dó [ajalẹn] dopo hlan mi, yẹn vẹ̀ we. Eyin hiẹ ma wà mọ, yẹn ma to onú na dù podọ yẹn ma to osin na nù. E vọ̀!” Be enẹ dọnú taidi ninọmẹ azán egbezangbe tọn de ya? Eyọn, wekanhlanmẹ enẹ sọn visunnu de dè hlan otọ́ etọn yin kinkan to Egipti hohowhenu tọn hugan owhe 2 000 lẹ die wayi.
10. Nawẹ jọja lẹ sọgan gọalọna whẹndo yetọn lẹ nado doafọna jijọho Jiwheyẹwhe tọn gbọn?
10 Walọyizan jọja Egipti tọn enẹ ma nọgodona jijọho whẹndo tọn gba. Nugbo wẹ dọ, nuhe ylan hugan mọ lẹ nọ jọ to gblagbla whẹndo lẹ tọn mẹ to azán godo tọn ehelẹ mẹ. Etomọṣo, mì jọja winyanwinyan lẹ sọgan gọalọna whẹndo mìtọn lẹ nado doafọna jijọho Jiwheyẹwhe tọn. Gbọnna? Gbọn tonusisena ayinamẹ Biblu tọn ehe dali dọmọ: “Mì ovi lẹ, mì nọ setonuna mẹjitọ mìtọn lẹ to onú popo mẹ, na ehe yọnwhanpẹ tlala to Oklunọ dè.”—Kọlọsinu lẹ 3:20.
11. Nawẹ mẹjitọ lẹ sọgan gọalọna ovi yetọn lẹ nado lẹzun devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ gbọn?
11 Etẹwẹ dogbọn mì mẹjitọ lẹ dali? Mì gbọn owanyi dali do gọalọna ovi mìtọn lẹ nado lẹzun devizọnwatọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ. “Plọn ovi do aliho he e na gbọn ji,” wẹ Howhinwhẹn lẹ 22:6 dọ. “Whenuena e whẹ́n e ma na tọ́n sọn e ji.” Po nuplọnmẹ Owe wiwe lẹ tọn dagbe po gọna apajlẹ dagbe mẹjitọ lẹ tọn, susu visunnu po viyọnnu lẹ tọn po ma nọ tọ́n sọn aliho he sọgbe lọ ji to whenuena yé whẹ́n gba. Ṣigba onú susu sinai do ninọmẹ po obá he mẹ nupinplọn Biblu tọn jẹ po podọ to ahun jọja lẹ tọn mẹ.
12. Naegbọn owhé Klistiani de tọn dona yin jijọhonọ?
12 Eyin hagbẹ whẹndo mítọn tọn lẹpo to tintẹnpọn nado wà ojlo Jehovah tọn, mí dona to vivi jijọho Jiwheyẹwhe tọn dù. Owhé Klistiani de tọn dona yin gigọ́ po ‘họntọn jijọho tọn lẹ’ po. Luku 10:1-6 dohia dọ Jesu tindo omẹ mọnkọtọn lẹ to ayiha mẹ to whenuena e do devi 70 lẹ hlan taidi lizọnyizọnwatọ bo dọna yé dọmọ: “Owhé depope gbè mì biọ, mì whẹwhẹ ni dọ, jijọho hlan owhé he. Podọ eyin ovi jijọho tọn tin to finẹ, jijọho mìtọn na jẹte do e ji.” Dile devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ nọ to yiyi sọn whédegbè jẹ whédegbè to jijọho mẹ po ‘wẹndagbe jijọho tọn’ po, yé nọ din họntọn jijọho tọn lẹ. (Owalọ lẹ 10:34-36; Efesunu lẹ 2:13-18) Po jide po, whédo Klistiani de tọn he bẹ họntọn jijọho tọn lẹ hẹn dona yin jijọho tọn.
13, 14. (a) Etẹwẹ Naomi jlo na Luti po Olpa po? (b) Owhé Klistiani de tọn dona yin nọtẹn gbọjẹ wunmẹ tẹ́ tọn?
13 Owhé dona yin nọtẹn jijọho po gbọjẹ tọn po. Asuṣiọsi mẹhomẹ lọ Naomi tindo todido dọ Jiwheyẹwhe na na asuṣiọsi, jọja heyin asi visunnu etọn tọn lẹ, yèdọ Luti po Olpa po, gbọjẹ po homẹmimiọn po he nọ dekọtọn sọn tintindo asu po owhé dagbe de po mẹ. Naomi dọmọ: “Oklunọ ni sọ na mì dọ mì nido mọ gbọjẹ, dopodopo mìtọn to owhé asu etọn tọn gbè.” (Luti 1:9) Gando nujlomẹ Naomi tọn go, weyọnẹntọ dopo wlan dọ to owhé mọnkọtọn lẹ gbè Luti po Olpa po “na vò sọn tukla po magbọjẹ po si. Yé na mọ kọgbọ. E na yin nọtẹn de fie yé sọgan nọ, podọ to ehe mẹ numọtolanmẹ vivẹ po ojlo yẹyinọ yetọn lẹ po na mọ pekọ po gbọjẹ po te. Huhlọn vonọtaun Heblu tọn lọ. . . yin didohia ganji gbọn wunmẹ hogbe heyin kinkọndopọ to [Isaia 32:17, 18] mẹ” dali.
14 Jaale doayi alọdlẹndonu ehe go to Isaia 32:17, 18 mẹ. To finẹ mí hia dọmọ: “Azọ́n dodo tọn na zun jijọho; alọnuzọn dodo tọn na sọ zun gbọjẹ po bẹtẹn po kakadoi. Omẹ ṣie lẹ nasọ nọ nọ owhé jijọho tọn gbè, podọ to aisintẹn gángán mẹ, podọ to gbọjẹtẹn he nabọẹ mẹ.” Owhé Klistiani de tọn dona yin gbọjẹtẹn dodowiwa tọn de, abọẹ tọn, bẹtẹn, po jijọho Jiwheyẹwhe tọn po. Ṣigba etẹwẹ eyin whlepọn lẹ, gbèmanọpọ lẹ, kavi nuhahun devo lẹ fọndote? To whelọnu lo na titengbe tọn mí dona yọ́n họ̀nhungan ayajẹ whẹndo tọn.
Nunọwhinnusẹ́n Titengbe Ẹnẹ Lẹ
15. Nawẹ hiẹ na basi zẹẹmẹ aṣli ayajẹ whẹndo tọn gbọn?
15 Whẹndo lẹpo to aigba ji tindo yinkọ yetọn to Jehovah Jiwheyẹwhe mẹ, yèdọ Didatọ whẹndo lẹ tọn. (Efesunu lẹ 3:14, 15) Enẹwutu mẹhe to jijlo ayajẹ whẹndo tọn lẹ dona doafọna anademẹ etọn bo pà ẹ, dile psalmkantọ lọ basi do dọmọ: “Mì na hlan Oklunọ, mì hẹnnu gbẹtọ lẹ tọn lẹ emi, mì na gigo po huhlọn po hlan Oklunọ.” (Psalm 96:7) Aṣli ayajẹ whẹndo tọn yin mimọ to Ohó Jiwheyẹwhe Tọn, yèdọ Biblu mẹ, podọ to yíyí nunọwhinnusẹ́n etọn lẹ do yizan mẹ. Whẹndo he yí nunọwhinnusẹ́n ehelẹ do yizan mẹ na yin ayajẹnọ bo na duvivi jijọho Jiwheyẹwhe tọn. Enẹwutu mì gbọ mí ni pọ́n ẹnẹ to nunọwhinnusẹ́n titengbe ehelẹ mẹ.
16. Azọngban tẹwẹ mawazẹjlẹgo dona yiwà to gbẹzan whẹndo tọn mẹ?
16 Dopo to nunọwhinnusẹ́n ehelẹ mẹ sinai do ehe ji: Mawazẹjlẹgo yin onú titengbe na jijọho Jiwheyẹwhe tọn to gbẹzan whẹndo tọn mẹ. Ahọlu Sọlọmọni dọmọ: “Ewọ he ma dugán do gbigbọ ede tọn ji taidi otò he yè họ́ liai, bọ e ma tindo dòkọ.” (Howhinwhẹn lẹ 25:28) Gandu do gbigbọ míde tọn ji—mawazẹjlẹgo yiyizan—yin onú titengbe eyin mí jlo nado tindo whẹndo jijọho po ayajẹnọ tọn de po. Dile etlẹ yindọ mí yin mapenọ, mí dona yí mawazẹjlẹgo zan, ehe yin sinsẹ́n gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn. (Lomunu lẹ 7:21, 22; Galatianu lẹ 5:22, 23) Gbigbọ lọ na wleawuna mawazẹjlẹgo do mí mẹ eyin mí nọ hodẹ̀ na jẹhẹnu ehe, yí ayinamẹ Biblu tọn dogbọn dali etọn do yizan mẹ, bo kọnawudopọ hẹ mẹdevo he nọ do e hia lẹ. Nuwiwa ehe na gọalọna mí nado “họ̀n na ogalilọ.” (1 Kọlintinu lẹ 6:18) Mawazẹjlẹgo nasọ gọalọna mí nado gbẹ́ danuwiwa dai, dapana kavi dù to azọ̀n walọ ahànnu zẹjlẹgo tọn ji, bo yinuwa hẹ ninọmẹ sinsinyẹn lẹ po whiwhẹ po.
17, 18. (a) Nawẹ 1 Kọlintinu lẹ 11:3 gando gbẹzan whẹndo Klistiani tọn go gbọn? (b) Nawẹ yinyọ́n tatọ-yinyin nọ ze jijọho Jiwheyẹwhe tọn daga to whẹndo mẹ gbọn?
17 Nunọwhinnusẹ́n titengbe devo sọgan yin didọ to aliho ehe mẹ: Yinyọ́n tatọ-yinyin na gọalọna mí nado doafọna jijọho Jiwheyẹwhe tọn to whẹndo mítọn lẹ mẹ. Paulu wlan dọmọ: “Yẹn jlo mì ni yọnẹn dọ, Klisti wẹ ota omẹ dopodopo tọn; podọ sunnu wẹ ota yọnnu tọn; Jiwheyẹwhe sọ wẹ ota Klisti tọn.” (1 Kọlintinu lẹ 11:3) Ehe zẹẹmẹdo dọ sunnu na nọ yin nukọntọ to whẹndo lọ mẹ, asi etọn na nọ nọgodona ẹn po nugbonọ-yinyin po, podọ ovi lẹ na yin tonusetọ. (Efesunu lẹ 5:22-25, 28-33; 6:1-4) Walọ mọnkọtọn na ze jijọho Jiwheyẹwhe tọn daga to gbẹzan whẹndo tọn mẹ.
18 Asu Klistiani de dona flindọ tatọ-yinyin Owe wiwe lẹ tọn mayin aṣẹ glanglan-panamẹ tọn gba. E dona hodo apajlẹ Jesu tọn, yèdọ Ota yetọn. Dile etlẹ yindọ ewọ dona yin “ota to onú lẹpo ji,” Jesu “ma wá nado yilizọn na, adavo nado yilizọn na omẹ.” (Efesunu lẹ 1:22; Matiu 20:28) To aliho dopolọ mẹ, sunnu Klistiani de na zan tatọ-yinyin to aliho owanyi tọn mẹ he na hẹn ẹn penugo nado penukundo dagbenu whẹndo etọn tọn go ganji. Podọ na jide tọn asi Klistiani de na jlo nado kọngbedopọ hẹ asu etọn. Taidi “alọgọtọ” etọn, “gọtọ de,” e nọ wleawuna jẹhẹnu he asu etọn ma tindo lẹ bo gbọnmọ dali do na ẹn godonọnamẹ he nuhudo tin na lọ. (Gẹnẹsisi 2:20; Howhinwhẹn lẹ 31:10-31) Tatọ-yinyin zinzan to aliho he sọgbe mẹ nọ gọalọna asu po asi po lẹ nado yinuwa hẹ ode awetọ yetọn po sisi po bo whàn ovi lẹ nado yin tonusetọ. Mọwẹ, yinyọ́n tatọ-yinyin nọ ze jijọho Jiwheyẹwhe tọn daga to gbẹzan whẹndo tọn mẹ.
19. Naegbọn hodọdopọ dagbe yin dandan na jijọho po ayajẹ whẹndo tọn po?
19 Nunọwhinnusẹ́n titengbe atọ̀ntọ sọgan yin didọ to hogbe ehelẹ mẹ: Hodọdopọ dagbe yin onú titengbe na jijọho po ayajẹ whẹndo tọn po. Jakobu 1:19 dọna mí dọmọ: “Omẹ dopodopo ni nọ yawu nado sè, ni whleawu nado gblọn, bosọ whleawu nado gblehomẹ.” Hagbẹ whẹndo tọn lẹ dona dotoai bo dọho hẹ ode awetọ yetọn na hodọdopọ whẹndo tọn yin nado dọhó bo dotoai. To whenuena etlẹ yindọ nuhe mí dọ yin nugbo, ṣigba, e sọgan gbleawunamẹ hugan nado wà dagbe eyin e yin didọ to aliho kanyinylan, goyiyi, kavi awumavẹmẹ tọn mẹ. Hogbe mítọn lẹ dona yin awuvẹmẹ tọn “ehe ojẹ pe.” (Kọlọsinu lẹ 4:6) Whẹndo he nọ hodo nunọwhinnusẹ́n Owe wiwe tọn lẹ bo nọ dọhodopọ ganji to afọdona jijọho Jiwheyẹwhe tọn.
20. Naegbọn hiẹ dona dọ dọ owanyi yin onú titengbe na jijọho whẹndo tọn?
20 Nunọwhinnusẹ́n ẹnẹtọ die: Owanyi yin onú titengbe na jijọho po ayajẹ whẹndo tọn po. Owanyi didohia sọgan yí adà titengbe de wà to alọwle mẹ, podọ owanyi he siso sọgan wleawu to hagbẹ whẹndo tọn lẹ ṣẹnṣẹn. Ṣigba dehe tlẹ sọ yin titengbe hugan, wẹ owanyi he nọtena hogbe Glẹki tọn lọ a·gaʹpe. Ehe wẹ owanyi he mí nọ wleawuna na Jehovah, na Jesu, podọ na kọmẹnu mítọn. (Matiu 22:37-39) Jiwheyẹwhe do owanyi ehe hia gbẹtọvi lẹ gbọn ‘yíyí Ovi detọ́n dopo akàn namẹ, na mẹdepope he yí i sè ma nado dọ̀n, ṣigba e nido tindo ogbẹ̀ madopodo.’ (Johanu 3:16) Lehe e yin nujiawu dọ mí sọgan do wunmẹ owanyi dopolọ tọn hia na hagbẹ whẹndo mítọn lẹ tọn do sọ! Owanyi he yiaga ehe yin “pọninọ gbesisọ tọn.” (Kọlọsinu lẹ 3:14) E nọ kọ̀n asu po asi po dopọ bo nọ whàn yé nado wà nuhe sọgbe na ode awetọ yetọn podọ na ovi yetọn lẹ. To whenuena ninọmẹ sinsinyẹn lẹ sọawuhia, owanyi nọ gọalọna yé nado didẹ whẹho lẹ to kọndopọmẹ. Mí sọgan tindo nujikudo ehe tọn na “owanyi . . . ma nọ din onú etọn titi, . . . e nọ doakọnna onú lẹpo, e nọ yí onú lẹpo sè, e nọ doto onú lẹpo, bosọ nọ sinyẹnlin na onú lẹpo. Owanyi ma nọ gbọvọ gbede.” (1 Kọlintinu lẹ 13:4-8) Na nugbo tọn ayajẹnọ wẹ whẹndo he mẹ owanyi na ode awetọ yetọn lẹ yin hinhẹn lodo gbọn owanyi na Jehovah dali te!
To Afọdona Jijọho Jiwheyẹwhe Tọn Zọnmii
21. Eyin e yọnbasi etẹwẹ na yidogọna jijọho po ayajẹ whẹndo towe tọn po?
21 Nunọwhinnusẹ́n heyin nudego lọ lẹ po devo lẹ po heyin dide sọn Biblu mẹ yin titodohukanji to owe he Jehovah ko gbọn dagbewanyi dali do wleawuna gbọn “afanumẹ nugbonọ nuyọnẹntọ” lọ dali. (Matiu 24:45) Di apajlẹ, nudọnamẹ mọnkọtọn yin mimọ to owe weda 192 tọn lọ Aṣli Ayajẹ Whẹndo Tọn, heyin didetọn to Plidopọ Agbegbe “Wẹnsagun Jijọho Jiwheyẹwhe Tọn” heyin bibasi lẹdo aihọn pé to owhe 1996/97 mẹ. Oplọn Owe wiwe mẹdetiti tọn gọna whẹndo tọn po alọgọ owe mọnkọtọn lẹ tọn po sọgan dekọtọn do alemọyinu susu lẹ mẹ. (Isaia 48:17, 18) Mọwẹ, yíyí ayinamẹ Owe wiwe tọn do yizan mẹ vlavo sọgan yidogọna jijọho po ayajẹ whẹndo towe tọn po.
22. Do etẹ ji wẹ mí dona ze ogbẹ̀ mítọn sinai do?
22 Jehovah tindo onú jiawu lẹ to sẹdotẹnmẹ na whẹndo he to ojlo etọn wà lẹ, podọ e jẹ na pipà po sinsẹ̀nzọn mítọn po. (Osọhia 21:1-4) Enẹwutu na whẹndo towe ni ze ogbẹ̀ etọn sinai do sinsẹ̀n-bibasi Jiwheyẹwhe nugbo tọn ji. Podọ na Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn, Jehovah, ni dona we to susugege mẹ dile hiẹ to afọdona jijọho Jiwheyẹwhe tọn to gbẹzan whẹndo towe tọn mẹ!
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
◻ Etẹwẹ yin bibiọ eyin whẹndo lẹ na nọgbẹ po mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn po?
◻ Naegbọn hunyanhunyan whẹndo tọn do tin to egbehe?
◻ Etẹwẹ yin aṣli ayajẹ whẹndo tọn?
◻ Etẹwẹ yin nunọwhinnusẹ́n delẹ he na gọalọna mí nado ze jijọho po ayajẹ po daga to gbẹzan whẹndo tọn mẹ?
[Yẹdide to weda 18]
Hodọdopọ dagbe nọ gọalọna mí nado doafọna jijọho Jiwheyẹwhe tọn to gbẹzan whẹndo tọn mẹ