Lehe Hanna Mọ Jijọho Ahun mẹ Tọn Do
NAWE nugbonọ de hodẹ̀ daga bo pagigona Jehovah. E tindo numọtolanmẹ dọ Jiwheyẹwhe ko ze e tite sọn kọ́gudu mẹ bo diọ awubla etọn zun ayajẹ.
Yinkọ nawe lọ tọn wẹ Hanna. Etẹwẹ hẹn diọdo ayidego tọn ehe wá gbẹzan etọn mẹ? Naegbọn ewọ do gọ́ na ayajẹ sọmọ todin? Nawẹ mí sọgan mọaleyi sọn numimọ etọn mẹ gbọn? Nado mọ gblọndo na kanbiọ ehelẹ, mì gbọ mí ni gbadopọnna otàn Hanna tọn.
Whẹndo He Tin to Ninọmẹ Ayimajai Tọn mẹ De
Hanna yin dopo to asi awe Ẹlkana tọn lẹ mẹ, yèdọ Levinu de he nọ nọ̀ aigba Eflaimi tọn ji. (1 Samuẹli 1:1, 2a; 1 Otannugbo lẹ 6:33, 34) Dile etlẹ yindọ yọnnu-bibẹpli ma yin apadewhe lẹndai dowhenu Jiwheyẹwhe tọn tọn na gbẹtọvi lẹ, e yin alọkẹyi bosọ nọ yin anadena to Osẹ́n Mose tọn glọ. Whẹndo Ẹlkana tọn nọ sẹ̀n Jehovah, ṣigba yọnnu-bibẹpli nọ saba fọ́n wiwọ́ dote dile gbẹzan whẹndo Ẹlkana tọn dohia do.
Hanna yin wẹnsinọ, to whenuena Pẹnina, asi awetọ Ẹlkana tọn tindo ovi susu. Pẹnina yin asisi Hanna tọn.—1 Samuẹli 1:2b.
Wẹnsinọ-yinyin nọ yin pinpọ́n taidi vlẹko to yọnnu Islaeli tọn lẹ ṣẹnṣẹn kavi ohia de dọ wẹnsinọ lọ ma tindo nukundagbe Jiwheyẹwhe tọn. Ṣigba nudepope ma dohia dọ nugomape Hanna tọn nado jivi yin kunnudenu dọ Jiwheyẹwhe ma kẹalọyi i. Kakati nado miọnhomẹna Hanna, Pẹnina nọ yí nugopipe he e tindo nado jivi zan nado hẹn awubla wá na asisi etọn.
Gbejizọnlin Bibasi Sọyi Fiwiwe Jehovah Tọn
Mahopọnna nuhahun ehelẹ, whẹndo Ẹlkana tọn nọ basi gbejizọnlin to whemẹwhemẹ nado yì sanvọ́ to fiwiwe Jehovah tọn to Ṣilo.a Gbejizọnlin yìyì po gigọ̀ po kilomẹtlu 60 tọn ehe sọgan ko nọ yin bibasi po afọ po. Ojlẹ ehelẹ na ko nọ vẹawu taun na Hanna na mimá avọnunina jijọho tọn susu wẹ nọ yin nina Pẹnina po ovi etọn lẹ po to whenuena Hanna nọ yí mimá dopo gee. Pẹnina nọ yí dotẹnmẹ ehelẹ zan nado doadihomẹna Hanna bo nọ dowinyan ẹn na e taidi dọ Jehovah ko “sú adọ̀ etọn” wutu. Hanna nọ mọ awufiẹsa ehe to whemẹwhemẹ sọmọ bọ e nọ viavi bo ma nọ dùnú. Gbejizọnlin he dona hẹn ayajẹ wá na ẹn ehelẹ nọ lẹzun ojlẹ awubla tọn lẹ. Ṣogan, Hanna nọ zingbejizọnlin ehelẹ yì fiwiwe Jehovah tọn.—1 Samuẹli 1:3-7.
Be hiẹ mọ apajlẹ dagbe he Hanna zedai na mí ya? To whenuena hiẹ jẹflumẹ, nawẹ hiẹ nọ yinuwa gbọn? Be hiẹ nọ klan dewe dovo bo nọ nọla na yisenọ hatọ lẹ wẹ ya? Hanna ma wàmọ gba. Aṣa etọn wẹ nado nọ tin to sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ ṣẹnṣẹn. Mahopọnna ninọmẹ ayimajai tọn lẹ, mí dona wà nudopolọ.—Psalm 26:12; 122:1; Howhinwhẹn lẹ 18:1; Heblu lẹ 10:24, 25.
Ẹlkana tẹnpọn nado miọnhomẹna Hanna bo dotuhomẹna ẹn nado dọ numọtolanmẹ etọn lẹ. E kanse dọmọ: “Hanna, etẹwutu wẹ hiẹ to avivi? Podọ etẹwutu hiẹ ma dùnú? Etẹwutu ayiha towe to adi sà? Yẹn ma ka pọnte hú visunnu ao hlan we?” (1 Samuẹli 1:8) Vlavo Ẹlkana ma doayi nuyiwa mẹtọnmahopọn Pẹnina tọn go, podọ Hanna sọgan ko de nado doakọnna nuhahun etọn kakati nado wule. Depope he whẹho lọ na yin, Hanna he gbigbọnu lẹ nọ duahunmẹna dín jijọho gbọn lilẹhlan Jehovah dè to odẹ̀ mẹ dali.
Hanna Dopà De
Avọ́nunina jijọho tọn lẹ nọ yin dùdù to fiwiwe Jehovah tọn. To whenuena Hanna tọ́nsọn abò he mẹ yé to núdù te, e hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe. (1 Samuẹli 1:9, 10) E vẹvẹ dọmọ: “OKLUNỌ awhànpa lẹ tọn, eyin hiẹ nugbonugbo na pọ́n nukunbibia deviyọnnu towe tọn, bo flin mi, bo ma wọn deviyọnnu towe gba, ṣigba bo na yọpọ sunnu de hlan deviyọnnu towe, whenẹnu yẹn na na ẹn hlan OKLUNỌ to azán ogbẹ̀ etọn tọn lẹpo mẹ, dàlunhi de ma na wá ota etọn go.”—1 Samuẹli 1:11.
Hanna hodẹ̀ na onú tangan de. E biọ visunnu de bo dopà dọ ovi lọ na yin nina Jehovah taidi Nazilinu de to gbẹzan etọn lẹpo mẹ. (Osọha lẹ 6:1-5) Opà mọnkọtọn dona yin alọkẹyi gbọn asu etọn dali, podọ nuyiwa Ẹlkana tọn lẹ to godo mẹ dohia dọ e kẹalọyi opà he asi yiwanna etọn do.—Osọha lẹ 30:6-8.
Lehe Hanna to dẹ̀ho do hẹn Yẹwhenọ Daho Eli nado lẹn dọ ahàn wẹ to múmú in. Nùflo etọn lẹ to whinwhàn ṣigba Eli ma sè ogbè etọn na Hanna to hodọ to ayiha mẹ. Odẹ̀ lọ siso taun. (1 Samuẹli 1:12-14) Lẹnnupọndo numọtolanmẹ Hanna tọn ji to whenuena Eli gblewhẹ do e dọ e nùahànmú! Ṣogan, e yigbena yẹwhenọ daho lọ po sisi po. To whenuena Eli yọnẹn dọ Hanna to dẹ̀ho “sọn ogege okuefan [etọn] mẹ po adidohomẹnamẹ [etọn] po,” e dọmọ: “Jiwheyẹwhe Islaeli tọn ni sọ kanbiọ towe . . . na we.” (1 Samuẹli 1:15-17) Enẹgodo, Hanna wle ali etọn yì bo dùnú, podọ “nukunmẹ etọn masọ yin awublanọ ba.”—1 Samuẹli 1:18.
Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn ehe lẹpo mẹ? To whenuena mí to nuhe duahunmẹna mí lẹ dọna Jehovah to odẹ̀ mẹ, mí sọgan dọ numọtolanmẹ mítọn lẹ na ẹn bo basi ovẹvivẹ ahundopo tọn. Eyin nudevo de ma tin he mí sọgan wà nado didẹ nuhahun lọ, mí dona jo whẹho lọ do alọ etọn mẹ. Nuhe yọ́n hugan nado wà lọ niyẹn.—Howhinwhẹn lẹ 3:5, 6.
To odẹ̀ vẹkuvẹku hihò godo, devizọnwatọ Jehovah tọn lẹ sọgan mọ jijọho ahun mẹ tọn he taidi Hanna tọn. Apọsteli Paulu wlan gando dẹ̀hiho go dọmọ: “Mì jẹtukla nudepope tọn blo; ṣigba to odẹ̀ mẹ to ovẹ̀ mẹ po pẹdido po mẹ, mì nọ yí kanbiọ mìtọn hia Jiwheyẹwhe to onú popo mẹ. Jijọho Jiwheyẹwhe tọn he hú nuyọnẹn lẹpo na whla ayiha mìtọn po linlẹn mìtọn lẹ po [to] Klisti Jesu mẹ.” (Filippinu lẹ 4:6, 7) Eyin mí ze agbàn mítọn dlan Jehovah ji, mí dona na ẹn dotẹnmẹ nado penukundo e go. To whenẹnu, taidi Hanna, mí ma dona hanú ba.—Psalm 55:22.
Visunnu He Yin Whiwhe Na Jehovah
Todin Jiwheyẹwhe lilẹ́ ayidonugo etọn hlan Hanna; e mọhò bo ji visunnu de. (1 Samuẹli 1:19, 20) Ehe yin dopo to nujijọ vude he yin kinkàndai to Biblu mẹ lẹ mẹ to whenuena Jiwheyẹwhe dádo jiji mẹhe na wá yin devizọnwatọ etọn de tọn mẹ. Samuẹli, visunnu Ẹlkana po Hanna po tọn, na wá lẹzun yẹwhegán Jehovah tọn bo na yí azọngban titengbe de wà to tito gandudu Islaeli tọn didoai mẹ.
Matin ayihaawe, Hanna jẹ nuplọn Samuẹli ji gando Jehovah go sọn ovu whenu etọn. Ṣigba, be Hanna wọn opà he e do ya? Paali! E dọmọ: “Yẹn ma to na hẹji yì gba kaka yè nado deanọna ovi lọ, whenẹnu wẹ yẹn na hẹn ẹn wá, na e nido sọawuhia to OKLUNỌ nukọn, bo nọ nọ̀ finẹ kakadoi.” To whenuena Hanna deanọna Samuẹli, vlavo to owhe atọ̀n mẹvi kavi humọ mẹ, e plan ẹn wá fiwiwe Jehovah tọn nado nọ nọ̀ finẹ, kẹdẹdile e ko dopà etọn do.—1 Samuẹli 1:21-24; 2 Otannugbo lẹ 31:16.
To whenuena Hanna po asu etọn po sanvọ́ na Jehovah godo, yé plan Samuẹli sọyi Eli dè. Hanna sọgan ko hẹn alọ na visunnu etọn dile e to didọna Eli dọmọ: “Aa klunọ ṣie, le ayiha towe to ogbẹ̀, klunọ ṣie, yẹn wẹ nawe he nọte to dali towe to ofi bo to dẹ̀ho hlan OKLUNỌ. Ovi he wẹ yẹn hodẹ̀ na; OKLUNỌ ko sọ na okanbiọ ṣie mi he yẹn biọ sọn e si: enẹwutu yẹn ga ko sọ ẹ na hlan OKLUNỌ; sọle e to ogbẹ̀ dẹn do ewọ yin mẹsọna hlan OKLUNỌ.” Samuẹli gbọnmọ dali bẹ sinsẹ̀nzọn vonọtaun gbẹzan tọn de jẹeji hlan Jiwheyẹwhe.—1 Samuẹli 1:25-28; 2:11.
Dile ojlẹ lẹ to yìyì, kunnudenu dohia dọ Hanna ma wọnji Samuẹli go gba. Owe-wiwe dọmọ: “Onọ̀ etọn basi tewu de na ẹn, bo nọ hẹn ẹn wá na ẹn whemẹwhemẹ, whenuena ewọ hẹaga wá po asu etọn po nado na avọ́sannu whemẹ tọn lọ.” (1 Samuẹli 2:19) Na jide tọn, Hanna nọ to dẹ̀ho na Samuẹli. Matin ayihaawe, to dlapọn whemẹwhemẹ tọn etọn lẹ whenu, e nọ na tuli Samuẹli nado gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ to sinsẹ̀nzọnwiwa hlan Jiwheyẹwhe mẹ.
To nujijọ mọnkọtọn dopo whenu, Eli dona mẹjitọ Samuẹli tọn lẹ bo dọna Ẹlkana dọmọ: “OKLUNỌ [ni] na okún we sọn nawe he dè na nuyinyàn he yè whé hlan OKLUNỌ.” Sọgbe hẹ ohó enẹlẹ, Hanna po Ẹlkana po yin didona po visunnu atọ̀n devo lẹ po gọna viyọnnu awe.—1 Samuẹli 2:20, 21.
Apajlẹ dagbe nankọtọn die Ẹlkana po Hanna po zedai na mẹjitọ Klistiani lẹ! To yẹhiadonu-liho, mẹjitọ susu ko do ojlo hia nado whé visunnu po viyọnnu lẹ po na Jehovah gbọn tuli nina yé nado doafọna wunmẹ sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn de to fidevo dali. Mẹjitọ owanyinọ mọnkọtọn lẹ jẹna pipà na avọ́sinsan he yé basi. Podọ Jehovah na suahọ yé.
Odẹ̀ Ayajẹ Tọn He Hanna Hò
Lehe Hanna he yin wẹnsinọ dai gọ́ na ayajẹ todin do sọ! Odẹ̀ yọnnu susu tọn ma yin kinkàndai to Owe-wiwe mẹ gba. Ṣigba, to whẹho Hanna tọn mẹ, odẹ̀ etọn awe wẹ mí mọ hia. Tintan bẹ numọtolanmẹ homẹgble po flumẹjijẹ tọn etọn lẹ po hẹn, to whenuena awetọ lọ yin odẹ̀ pẹdido ayajẹ tọn de. Hanna bẹ odẹ̀ etọn jẹeji dọmọ: “Ayiha ṣie zedaga to OKLUNỌ mẹ.” E jaya dọ “wẹnsinọ ko ze [ovi] hẹn;” podọ e pà Jehovah taidi ‘mẹhe nọ jlọ daga, he nọ ze wamọnọ tite sọn kọ́gudu mẹ.’ Na nugbo tọn, “e nọ jlọ agbátọnọ dote sọn ogbó ji.”—1 Samuẹli 2:1-10.
Kandai gbọdo he gando Hanna go dohia dọ mapenọ-yinyin kavi jijọ ylankan mẹdevo lẹ tọn sọgan hẹn awugblena mí. Ṣogan, mí ma dona dike whlepọn mọnkọtọn lẹ ni hò ayajẹ he mí nọ mọ sọn Jehovah sinsẹ̀n mẹ yí sọn mí si. Ewọ wẹ mẹhe nọ sè odẹ̀, he nọ siọ awhágbe omẹ nugbonọ etọn lẹ tọn, bo nọ whlẹn yé sọn nuhahun mẹ bosọ nọ na yé jijọho susugege po dona devo lẹ po.—Psalm 22:23-26; 34:6-8; 65:2.
[Nudọnamẹ Odò Tọn]
a Biblu ylọ ahọ́nkan sinsẹ̀n-bibasi tọn ehe dọ “tẹmpli” Jehovah tọn. To ojlẹ whenuho Islaeli tọn ehe mẹ, aki alẹnu tọn gbẹ́ nọ nọ̀ gòhọ kavi gòhọtúntún mẹ. Tẹmpli Jehovah tọn tintan he dẹn-to-aimẹ na yin gbigbá to gandudu Ahọlu Sọlọmọni tọn whenu.—1 Samuẹli 1:9; 2 Samuẹli 7:2, 6; 1 Ahọlu lẹ 7:51; 8:3, 4.
[Yẹdide to weda 17]
Hanna whé Samuẹli na Jehovah