Gbeyiyi Ylando Tọn He Nọ Hẹn Pọngbọ Wá
“WHENUENA yẹn nabọẹ, ohú ṣie dohó na hunwinwẹn ṣie wutu to azán popo mẹ. Na okle po ozán po alọ towe pẹ̀n do oji e: osin awutu ṣie tọn sọ di akú alúnlùn mẹ tọn.” (Psalm 32:3, 4) Hogbe mẹwhàntọ enẹlẹ sọgan ko do numọtolanmẹ awufiẹsa sisosiso he Ahọlu Davidi Islaeli hohowhenu tọn tindo hia, yèdọ awufiẹsa he ewọ lọsu hẹn wá ede ji gbọn ylando sinsinyẹn de zizewhla dali kakati nado yigbe etọn.
Dawe he tindo nugopipe he sẹhundaga lẹ de wẹ Davidi yin. Awhànfuntọ adọgbotọ de, tòhódọtọ azọ́nyọnẹntọ de, ohó milomilo-kàntọ de, po hànsinọ de po. Etomọṣo, e ma ganjẹ nugopipe etọn lẹ go gba, ṣigba do Jiwheyẹwhe etọn go. (1 Samuẹli 17:45, 46) Ewọ yin zẹẹmẹ basina taidi dawe de he ahun etọn yin ‘pipé to Jehovah dè.’ (1 Ahọlu lẹ 11:4) Ṣigba ylando dopo he e wà de jẹna whẹgbledo na taun tọn, podọ e sọgan ko to alọdlẹndonu he mayin tlọlọ basi hlan ẹn to Psalm 32 mẹ. Mí sọgan plọn nususu gbọn dogbapọnna ninọmẹ lẹ he plan ẹn jẹ ylando etọn kọ̀n dali. Mí na tunwun omọ̀ he dona yin didapana lẹ bo nasọ mọ nuhudo lọ nado yigbe ylando mítọn lẹ tọn nado sọgan hẹn haṣinṣan mítọn hẹ Jiwheyẹwhe gọwá.
Ahọlu Nugbonọ de Jai Biọ Ylando Mẹ
Akọta Islaeli tọn to awhànfun hẹ Amọninu lẹ, ṣigba Davidi tin to Jelusalẹm. Dile e to sadi gbọn aga họ̀nmẹ etọn tọn to whèjai dopo, e mọ yọnnu whanpẹnọ de to awulẹ to owhé he to yakẹ de gbè. E gboawupo nado duto ede ji ṣigba jẹ ojlo zanhẹmẹ tọn tindo na yọnnu lọ ji. To yinyọnẹn dọ Bati-ṣeba, asi Ulia tọn wẹ, yèdọ awhànfuntọ de to awhànpa etọn mẹ, Davidi dowẹn ylọ ẹ, bosọ deayọ hẹ ẹ. To madẹnmẹ Bati-ṣeba dọna Davidi dọ emi ko mọhò.—2 Samuẹli 11:1-5.
Alọ jẹ Davidi go. Eyin ylando yetọn yin didehia, yasanamẹ yé omẹ awe lẹ tọn wẹ okú. (Levitiku 20:10) Enẹwutu e wleawuna tito de. E basi oylọna asu Bati-ṣeba tọn, Ulia, sọn awhànfuntẹn mẹ. To whenuena e ko kàn linlin lẹ sè e gando awhàn lọ go to gigọ́mẹ godo, Davidi dọna Ulia nado lẹkọyi whégbè. Davidi lẹndọ ehe na hẹn ẹn sọawuhia dọ Ulia wẹ yin otọ́ na ovi Bati-ṣeba tọn.—2 Samuẹli 11:6-9.
Hlan flumẹjijẹ Davidi tọn, Ulia ma yì dla asi etọn pọ́n gba. Ulia dọ dọ e ma sọgbehẹ lẹnpọn dagbe na emi nado lẹkọyi whégbè to whenuena awhànpa lọ to akọndona ninọmẹ sinsinyẹn awhàn tọn. To whenuena awhànpa Islaeli tọn to awhànfun, sunnu lẹ nọ dapana zanhẹmẹ, etlẹ yin hẹ asi yetọn titi lẹ. Yé dona gbọṣi wiweji-ninọ mẹ to aṣa-liho. (1 Samuẹli 21:5) Enẹwutu Davidi basi oylọna Ulia na núdùdù de bosọ hẹn ahànmu in, ṣigba ewọ ma yigbe nado yì whégbè yì asi etọn dè janwẹ. Walọyizan nugbonọ Ulia tọn gblewhẹdo ylando sinsinyẹn Davidi tọn.—2 Samuẹli 11:10-13.
Davidi tin to omọ̀ sinsinyẹn mẹ na kọdetọn ylando etọn tọn wutu. To flumẹjijẹ mẹ e mọdọ pọngbọ dopo kẹdẹ wẹ emi tindo. E do Ulia lẹkọ hlan awhànfuntẹn po owẹ̀nwe de po na awhàngán daho, Joabi. Lẹndai owẹ̀nwe kleun lọ tọn họnwun: “Mì de Ulia do nukọn miyọnawu tlala awhànfuntẹn tọn, mìwlẹ ni sọ jagọ̀ sọn e dè, na yè nido hò e ni kú.” Gbọn wekinkan lọ dali, ahọlu huhlọnnọ lọ mọdọ emi ko ṣinyọnnudo nuyiwa emitọn lẹ, bosọ do Ulia hlan okú etọn.—2 Samuẹli 11:14-17.
Tlolo he ojlẹ aluẹmẹninọ Bati-ṣeba tọn na asu etọn ko juwayi, Davidi wlealọ hẹ ẹ. Ojlẹ lẹ juwayi, bọ ovi yetọn yin jiji. To nujijọ ehe lẹpo whenu, Davidi tin to abọẹ gando ylando etọn go. Vlavo e to tintẹnpọn nado suwhẹna nuyiwa etọn na ede. Be e mayin dọ Ulia kú to aliho yẹyi tọn mẹ to awhànmẹ dile e yin do na mẹdevo lẹ do wẹ ya? Humọ, be ewọ ma ko vẹtoli na ahọlu etọn gbọn gbigbẹ́ nado yì asi etọn dè dali wẹ ya? ‘Ahun oklenọ’ na yí whẹwhinwhẹ́n wunmẹ lẹpo zan nado tẹnpọn nado suwhẹna ylando.—Jẹlemia 17:9; 2 Samuẹli 11:25.
Nuṣiwa He Dekọtọn do Ylando Mẹ
Nawẹ Davidi, wanyina dodowiwa tọ́ de, sọgan jai jẹ ayọdide po hlọnhuhu po mẹ gbọn? E họnwun dọ okún ylando etọn tọn ko yin didó na ojlẹ dindẹn de. Nuhewutu Davidi ma do tin hẹ sunnu etọn lẹ, nado to godonọna yé to awhànfunfun yetọn sọta kẹntọ Jehovah tọn lẹ sọgan paṣa mí tlala. To vogbingbọnmẹ, Davidi tin to vivomẹ to họ̀nmẹ etọn, fie nuhe to jijọ to awhàngbenu ma duahunmẹna ẹn sọmọ nado de ojlo ylankan etọn na asi awhànfuntọ nugbonọ de tọn sẹ. To egbehe, hihọ́ de wẹ e yin na Klistiani nugbo lẹ nado yin zohunhunnọ to mahẹ tintindo to yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ hẹ agun yetọn lẹ podọ nado nọ tindo mahẹ to gbesisọmẹ to azọ́n wẹndagbe-jijlá tọn mẹ.—1 Timoti 6:12.
Ahọlu Islaeli tọn yin ayinamẹ na nado basi vọkan Osẹ́n lọ tọn bo na nọ hia ẹ egbesọegbesọ. Biblu na whẹwhinwhẹ́n na ehe dọmọ: “Na e nido nọ plọn nado nọ dibusi OKLUNỌ lọ Jiwheyẹwhe etọn, nado nọ payi ohó osẹ́n he tọn lẹpo go po aṣẹdai helẹ po, nado nọ basi yé: na ayiha etọn ma na do yin zize daga hugan mẹmẹsunnu etọn lẹ, podọ na ewọ lẹ́ jẹ́la sọn gbedide lọ mẹ hlan alọ adusi kavi hlan amiyọn mẹ blo.” (Deutelonomi 17:18-20) E yọnbasi dọ Davidi ma to ayinamẹ enẹ hodo to ojlẹ he mẹ e wà ylando sinsinyẹn ehelẹ gba. Ohó Jiwheyẹwhe tọn pinplọn po nulẹnpọndeji to gbesisọmẹ po na basi hihọ́na mí sọn ylanwiwa mẹ to ojlẹ awusinyẹn tọn ehelẹ mẹ na taun tọn.—Howhinwhẹn lẹ 2:10-12.
Humọ, godo tọn to gbedide Ao lẹ mẹ dọ tlọlọ dọmọ: “Hiẹ ma na donukunkẹn do asi kọmẹnu towe tọn go.” (Eksọdusi 20:17) To ojlẹ ehe mẹ Davidi tindo asi susu po asi mọwhlá lẹ po. (2 Samuẹli 3:2-5) Ṣigba enẹ ma whlá ẹ sọn ojlo tintindo na yọnnu whanpẹnọ devo si gba. Kandai ehe flin mí nujọnu-yinyin ohó Jesu tọn lẹ dọmọ: “Eyin mẹdepope pọ́n yọnnusi de nado wà nugbigble hẹ ẹ, e ko deayọ hẹ ẹ to ayiha etọn mẹ dote.” (Matiu 5:28) Kakati nado lẹnnupọndo ojlo ylankan mọnkọtọn lẹ ji, mì gbọ mí ni nọ yawu de yé sẹ sọn ayiha po ahun mítọn po mẹ.
Lẹnvọjọ po Lẹblanu Po
Kandai he họnwun Biblu tọn gando ylando Davidi tọn go na taun tọn ma tin to finẹ nado na pekọ ojlo zanhẹmẹ mẹde tọn gba. Kandai lọ wleawuna dotẹnmẹ hundote na mí nado mọ dopo to dohia huhlọnnọ po mẹwhinwhàn tọn po heyin jẹhẹnu sẹhundaga Jehovah tọn lẹ—yèdọ lẹblanu etọn.—Eksọdusi 34:6, 7.
To whenuena Bati-ṣeba ko ji visunnu de godo, Jehovah do yẹwhegán Natani hlan nado pehẹ Davidi. Nuyiwa lẹblanu tọn de wẹ ehe yin. Eyin Davidi ma ko yin dindọnsẹpọ bo ko gbọṣi abọẹ, e yọnbasi dọ e na ko hẹn ahun ede tọn sinyẹn to ylanwiwa mẹ. (Heblu lẹ 3:13) Po homẹhunhun po, Davidi kẹalọyi lẹblanu Jiwheyẹwhe tọn. Azọ́nyinyọnẹn Natani tọn po hodidọ madoadúdẹji etọn lẹ po sọwhán ayihadawhẹnamẹnu Davidi tọn, podọ ewọ gbọn whiwhẹ dali yigbe dọ emi ko waylando sọta Jiwheyẹwhe. Na nugbo tọn, Psalm 51, he dọho gando ylando Davidi tọn hẹ Bati-ṣeba go, yin kinkàn to whenuena e ko lẹnvọjọ bo ko yigbe ylando sinsinyẹn etọn tọn godo. Mí ni ma dike ahun mítọn ni sinyẹn pọ́n gbede blo eyin mí ko waylando sinsinyẹn de.—2 Samuẹli 12:1-13.
Davidi yin jijona, ṣigba e ma vò sọn mẹplọnlọ kavi kọdetọn ylando etọn tọn lẹ si gba. (Howhinwhẹn lẹ 6:27) Nawẹ ewọ na dapana mẹplọnlọdomẹgo gbọn? Eyin Jiwheyẹwhe na yí nukun pẹvi do pọ́n onú lẹpo poun wẹ, nujinọtedo etọn lẹ na yin gbigbẹdai. E ma na tindo kọdetọn dagbe taidi Eli Yẹwhenọ Daho, he na nugbẹnamẹ gblẹ́sẹ visunnu ylankan etọn lẹ podọ to enẹgodo dike yé ni zindonukọn po walọ ylankan yetọn lẹ po. (1 Samuẹli 2:22-25) Etomọṣo, Jehovah ma nọ suhọ̀n dagbewanyi Etọn tọn do mẹhe jẹflumẹ de gba. Lẹblanu etọn, taidi osin fifá, kọfanamẹ tọn, na gọalọna ylanwatọ de nado doakọnna kọdetọn ylando tọn lẹ. Zohunhun jona sọn olọn mẹ wá tọn po gbẹdido mẹjlọdote tọn po hẹ sinsẹ̀n-basitọ hatọ lẹ sọgan hẹn gbigbọnọ-yinyin mẹde tọn gọdo otẹn etọn mẹ. Mọwẹ, to dodonu avọ́sinsan Klisti tọn ji, mẹhe lẹnvọjọ lọ sọgan duvivi “adọkun susu ojọmiọn [Jiwheyẹwhe] tọn.”—Efesunu lẹ 1:7.
‘Ahun Wiwe-Ṣeke de’ Podọ ‘Gbigbọ Yọyọ De’
To whenuena Davidi ko yigbe ylando tọn godo, e ma joawuna numọtolanmẹ agọ̀ nuvọnọ-yinyin tọn gba. Hodidọ etọn lẹ to psalm he e kàn gando gbeyiyi ylando tọn go do kọgbọ he e mọ gọna gbemima etọn nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe po nugbonọ-yinyin po hia. Di apajlẹ, pọ́n Psalm 32. To wefọ 1 mẹ, mí hia dọmọ: “[Ayajẹnọ] wẹ ewọ tasinyẹn mẹhetọn yin jijona, ylando mẹhetọn yin nuṣinyọndo.” Mahopọnna lehe ylando lọ sinyẹn sọ, kọdetọn ayajẹ tọn yọnbasi eyin mẹlọ yin ahundoponọ to lẹnvọjọ etọn mẹ. Aliho dopo nado do ahundoponọ-yinyin ehe hia wẹ dogbọn alọkikẹyi azọngban gigọ́ na nuyiwa mẹtọn lẹ, dile Davidi wà do dali. (2 Samuẹli 12:13) E ma to tintẹnpọn nado dín whẹjijọ na ede to Jehovah nukọn kavi dovivẹnu nado sisẹ́ whẹgbledomẹ lọ do mẹdevo lẹ ji. Wefọ 5 dọmọ: “Yẹn yigbe tasinyẹn ṣie tọn hlan we, ylanwiwa ṣie wẹ yẹn ma sọ yí whlá. Yẹn dọmọ, yẹn na yigbe oylan hoho ṣie tọn hlan OKLUNỌ: Hiẹ sọ jo ylanwiwa ylando ṣie tọn na mi.” Gbeyiyi nujọnu tọn nọ hẹn kọgbọ wá, bọ mẹde ma nado yin yasana gbọn ayihadawhẹnamẹnu etọn dali na ylando he ko wayi lẹ.
To whenuena e ko vẹ̀vẹ̀ na jona Jehovah tọn godo, Davidi biọ dọmọ: “Dá [ahun] yọyọ de na mi, Jiwheyẹwhe E; bosọ hẹn ayiha nugbo tọn jẹyọyọ to ohò ṣie mẹ.” (Psalm 51:10) “Ahun yọyọ de” gọna ‘gbigbọ yọyọ de’ bibiọ dohia dọ Davidi yọ́n ayilinlẹn ylando tọn he tin to ewọ mẹ podọ e tindo nuhudo alọgọ Jiwheyẹwhe tọn to ahun etọn kiklọwé mẹ podọ nado sọ vọ́ bẹjẹeji yọyọ. Kakati nado joawuna awuvivẹ mẹdetiti, e magbe nado zindonukọn to sinsẹ̀nzọn etọn hlan Jiwheyẹwhe mẹ. E hodẹ̀ dọmọ: “OKLUNỌ E, hùn nùflo ṣie; onù ṣie nasọ to pipà towe lá.”—Psalm 51:15.
Nawẹ Jehovah yinuwa hlan lẹnvọjọ ahundoponọ Davidi tọn po gbemima nujikudo tọn nado sẹ̀n ẹn po gbọn? E na Davidi mẹhẹndeji homẹmiọnnamẹ tọn ehe dọmọ: “Yẹn na plọn we, yẹn nasọ yí afọ towe do ali he ji hiẹ na gbọ̀n: yẹn na yí nukun ṣie do dewe hẹ we.” (Psalm 32:8) Ehe wẹ jidenamẹ ayidomẹgo mẹdetiti Jehovah tọn hlan numọtolanmẹ po nuhudo mẹhe lẹnvọjọ de tọn lẹ po. Jehovah de afọdide lẹ nado na zinzin Davidi dogọ, yèdọ nugopipe lọ nado pọnnu zẹ̀ awusọhia gbangba whẹho lọ tọn lẹ go. Eyin e pannukọn whlepọn to sọgodo, e na penugo nado yọ́n kọdetọn nuyiwa etọn tọn po nugandomẹgo yetọn do mẹdevo lẹ ji po, podọ e nasọ penugo nado yinuwa po zinzin po.
Nujijọ ehe to gbẹzan Davidi tọn mẹ yinuwa taidi tulinamẹnu de hlan mẹhe ko jai jẹ ylando sinsinyẹn mẹ lẹpo. Gbọn gbeyiyina ylando mítọn po lẹnvọjọ ahundopo tọn didohia po dali, mí sọgan gọ̀ nutindo họakuẹ hugan mítọn yí, yèdọ haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah Jiwheyẹwhe. Awufiẹsa po winyan ojlẹ gli de tọn po he mí sọgan doakọnna pọnte tlala hugan yasanamẹ he abọẹninọ nọ hẹn wá, kavi kọdetọn awubla tọn heyin dotẹnmẹ-nina mídelẹ nado lẹzun mẹhe ahun etọn sinyẹn to nuwiwa atẹṣiṣi tọn de mẹ. (Psalm 32:9) Kakatimọ, mí sọgan tindo numimọ jonamẹ zohunhun tọn heyin Jiwheyẹwhe owanyi po lẹblanunọ tọn lọ po, yèdọ “Otọ́ lẹblanu lẹ tọn, Jiwheyẹwhe homẹmimiọn lẹpo tọn.”—2 Kọlintinu lẹ 1:3.
[Yẹdide to weda 31]
Davidi jlo nado dapana kọdetọn ylando etọn tọn gbọn Ulia didohlan nado kú dali