Be Hiẹ Nọ Na Sisi Yẹyi Yetọn Ya?

YIN ginglọndo taidi kanlin lẹ bo yin bibẹ do lẹdo dihonọ owán ylankan hugan tọn mẹ, tovi Aflika tọn lẹ nọ yin bibẹ po bato po taidi agbàn lẹ yì aigba Amelika tọn lẹ ji. E whè gbau odá yetọn wẹ nọ yin nukundo nado kú yèdọ whẹpo do jẹ nọtẹn fihe yé jei. Hagbẹ whẹndo tọn lẹ nọ yin kinklan po kanyinylan po, yèdọ ma nado mọ yedelẹ pọ́n gbede bà. Ajọ́ kanlinmọ tọn tin to nujijọ he ylan hugan to nuyiwahẹmẹ jijọ-madi-gbẹtọ tọn hẹ hatọ etọn mẹ. Nujijọ mọnkọtọn devo lẹ wá aimẹ to whenuena awhangbatọ huhlọnnọ lẹ po kanyinylan po nọ dugan do tovi he ma tindo hihọ́ lẹ ji.

Yẹyi didesẹ sọn mẹde go sọgan yin nuhe ylan hugan yasanamẹ agbasa tọn lẹ. E nọ va gbigbọ gbẹtọ tọn sudo. Dile etlẹ yindọ ajọ́ kanlinmọ tọn tlẹ ko yin alọhẹndotena to aigba susu ji, nuyiwa agọ̀ do yẹyi gbẹtọvi tọn ji gbẹ́ to nukọnzindo janwẹ, vlavo to wunmẹ oklọ wintinwintin hugan tọn mẹ.

Klistiani nugbo lẹ, to alọ devo mẹ, nọ dovivẹnu nado setonuna tudohomẹnamẹ Jesu Klisti tọn nado ‘yiwanna kọmẹnu yetọn di yedelẹ.’ Enẹwutu, yé nọ kanse yedelẹ dọ, ‘Be yẹn nọ na sisi yẹyi mẹdetiti tọn mẹdevo lẹ tọn ya?’—Luku 10:27.

Apajlẹ Yẹyi Tọn Yin Nina

Yẹyi, sọgbe hẹ wezẹhomẹ de, yin jẹhẹnu kavi ninọmẹ yinyin jijẹ, gbégbòna, kavi yin sisi na tọn. Zẹẹmẹ bibasi he sọgbe ninọmẹ Nupojipetọ Wẹkẹ tọn, yèdọ Jehovah Jiwheyẹwhe tọn nankọ die! Na nugbo tọn, Owe wiwe lẹ na yẹyi Jehovah po nupojipetọ-yinyin etọn po gbọzangbọzan. Mose, Isaia, Ezekiẹli, Daniẹli, apọsteli Johanu, po mẹdevo lẹ po tindo nukundagbe lọ nado yin nina numimọ heyin gbigbọdo Gigogán tọn po akanmaho olọn mẹ tọn etọn po, podọ zẹẹmẹ bibasi yetọn gbọn gbesisọ dali basi yẹdide kiklo-yinyin dobunamẹ etọn po yẹyi po. (Eksọdusi 24:9-11; Isaia 6:1; Ezekiẹli 1:26-28; Daniẹli 7:9; Osọhia 4:1-3) To odẹ̀ pipà tọn de mẹ, Ahọlu Davidi dọmọ: “OKLUNỌ E, towe kiklo yin, po huhlọn po, po gigo po, po awhàngba po, po gigodaho po: na ehe tin to olọn mẹ lẹpo podọ to wẹkẹ mẹ towe wẹ.” (1 Otannugbo lẹ 29:11) Na nugbo tọn, mẹdevo de masọ jẹ na yẹyi po sisi po hugan Jehovah Jiwheyẹwhe lọsu titi gba.

To didá gbẹtọ to boṣiọ po apajlẹ ede tọn po mẹ, Jehovah kọ̀n nujọnu-yinyin, osi-mẹdetiti tọn, po yẹyi po do gbẹtọvi lẹ ji jẹ obá de mẹ. (Gẹnẹsisi 1:26) Enẹwutu, to nuyiwa mítọn hẹ mẹdevo lẹ mẹ, mí dona na mẹdopodopo gbégbigbò po sisi he jẹ po. To whenuena mí wàmọ, míwlẹ, gbọnmọ dali, to gbeyina Asisa yẹyi gbẹtọvi tọn lọ, yèdọ Jehovah Jiwheyẹwhe.—Psalm 8:4-9.

Yẹyi to Haṣinṣan Whẹndo Tọn lẹ Mẹ

To gbọdo glọ, apọsteli Pita, heyin sunnu alọwlemẹ de, na tuli asu Klistiani lẹ nado nọ ‘wleyẹyi na asi yetọn lẹ taidi núzinzan madogánnọ.’ (1 Pita 3:7; Matiu 8:14) Apọsteli Paulu na ayinamẹ dọmọ “Na yọnnu ni yí yẹyi do gbògbéna asu etọn.” (Efesunu lẹ 5:33) Enẹwutu, to alọwle mẹ, gbégbigbò po sisi po nado doyẹyigona alọwlemẹ mẹtọn yin nubiọtomẹsi Biblu tọn. To aliho tẹlẹ mẹ wẹ ehe sọgan yin didohia te?

Dile osin nọ na huhlọn atin he to whinwhẹ́n de do, hodidọ he mẹ ojẹ̀ pé gọna nuyiwa dagbewiwa tọn lẹ to asu po asi po ṣẹnṣẹn, to gbangba podọ to whenuena yé tin yedelẹ ṣokẹdẹ, sọgan hẹn haṣinṣan pẹkipẹki yetọn whẹ́n deji. To vogbingbọn mẹ, hodidọ fifiẹ, winyandomẹ tọn lẹ kavi dehe ma tindo sisi, agbàagba tọn he nọ demẹpò lẹ, taidi dehe nọ saba yin sisè to aihundida televiziọn tọn ji lẹ, yin mẹvasudo tọn. Yé sọgan fọ́n numọtolanmẹ nujọnu-mayin awugble tọn lẹ, flumẹjijẹ, po mẹhẹndohomẹ po; yé tlẹ sọgan hẹn awugble numọtolanmẹ tọn he ma nọ bọawu nado yin pọngbọ hẹnwana lẹ wá.

Sisi nina yẹyi mẹdetiti tọn mẹdevo lẹ tọn sọ zẹẹmẹdo alọkikẹyi wunmẹ gbẹtọ-yinyin yetọn, e mayin nado to tintẹnpọn nado hẹn yé sọgbe hẹ ninọmẹ he ko yin linlẹn dai kavi nado basi nuyijlẹdonugo he ma sọgbe lẹ hẹ mẹdevo lẹ gba. Ehe yin titengbe taun to asu po asi po lẹ ṣẹnṣẹn. To fie hodọdopọ po hodidọ lẹ po nọ tọ́n jẹgbonu na yedelẹ po awubibọ po te bọ mẹdepope ma nọ dibuna yinyin homọdọdego kavi yin didepo, haṣinṣan pẹkipẹki na gbayipe. Eyin mẹde ma nọ whla gbẹtọ-yinyin etọn to alọwle de mẹ, to whenẹnu whégbè nọ lẹzun fibẹtado de sọn kanyinylan, fifiẹ aihọn gbonu tọn si na nugbo tọn.

Ovi lẹ tin to gbedide Owe wiwe lẹ tọn glọ nado na sisi bo setonuna mẹjitọ yetọn lẹ. To alọ devo mẹ, mẹjitọ nuyọnẹntọ po owanyinọ lẹ po na wà dagbe nado yọ́n yẹyi ovi yetọn lẹ tọn. Pipà zohunhun tọn na walọyizan dagbe, to pọmẹ hẹ mẹplọnlọ homẹfa tọn to whenuena e jẹ, nọ wà dagbe to “hokọnamẹ Oklunọ tọn” hinhẹn lodo mẹ. Homọdọdomẹgo gbọzangbọzan, awhadido, gọna hogbe mẹdèpo tọn lẹ yido ylọ mẹ taidi “nulunọ” kavi “hlònọ” na hẹn homẹgblena yé poun wẹ.—Efesunu lẹ 6:4.

Klistiani mẹho de he sọ yin otọ́, he to visunnu atọ̀n po viyọnnu atọ̀n po go pọ́n whẹ́n, dọmọ: “To Plitẹnhọ Ahọluduta tọn mẹ, mí nọ na mẹplọnlọ he nuhudo tin na to nuglọ dile e sọgan yọnbasi do. Alọsọmẹ kleun de kavi nukun-yido-dọhonamẹ vonọtaun de nọ saba yin nuhe ko pé. Eyin mẹplọnlọ sinsinyẹn hugan mọ yin nuhudo, mí nọ na enẹ to nuglọ to owhé mítọn gbè e mayin to ovi devo lẹ nukunmẹ gba. Todin he ovi lọ lẹ ko whẹ́n, mẹplọnlọ bẹ ayinamẹ nuyọnẹn, owanyinọ nina sọn Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ hẹn sọgbe hẹ nuhudo mẹdopodopo tọn yetọn lẹ. Mí nọ tẹnpọn nado hẹn aṣli go to whẹho mẹdetiti tọn ehelẹ mẹ, bo gbọnmọ dali do osi hia hlan jlọjẹ na aṣli po yẹyi ovi dopodopo tọn po.”

Dehe ma dona yin nukun pẹvi yí do pọ́n wẹ nuhudo lọ na walọyizan dagbe to ohó po nuyiwa po mẹ to whẹndo lọ ṣẹnṣẹn. Akọjijẹ hẹ mẹ hugan ma dona hẹnmẹ gbẹkọ yizan hogbe lẹ tọn taidi “jaale,” “a wanu,” “jona mi,” po “ma gblehomẹ blo” po go gba. Walọyizan dagbe lẹ yin dandannu to yẹyi po sisi mẹdetiti tọn gọna mẹdevo lẹ tọn po go hinhẹn mẹ.

To Agun Klistiani Tọn Mẹ

“Mì wá dee, mì he to tuklajẹ, bọ yè doagban pinpẹn na lẹ, yẹn nasọ na gbọjẹ mì,” wẹ Jesu dọ. (Matiu 11:28) Mẹhe yin kọgbidina lẹ, jẹflumẹ lẹ, etlẹ yin ovi flinflin lẹ, yemẹpo wẹ yin dindọn dohlan Jesu dè matin nudindọn. Yé yin vivlẹ gbọn nukọntọ sinsẹ̀n tọn po sinsẹ̀ngan goyitọ he sọ yin dodonọ-jlatọ azán etọn gbè tọn lẹ po dali. Ṣigba to Jesu mẹ yé mọ mẹde he na yé yẹyi he yé jẹ na.

To apajlẹ Jesu tọn hihodo mẹ, míwlẹ lọsu jlo nado yin asisa kọfanamẹ tọn de hlan hagbẹ yisenọ mítọn lẹ. Ehe zẹẹmẹdo díndín dotẹnmẹ hundote lẹ nado jlọ yé dote gbọn hodidọ po nuyiwa mítọn lẹ po dali. Nuhe sọgbe to whepoponu wẹ e yin nado yin alọtlútọ ahundoponọ po ayidonugo dagbe he jọmẹ lẹ po to hodọdopọ mítọn mẹ. (Lomunu lẹ 1:11, 12; 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:11) Mí nọ dohia dọ mí yọ́n numọtolanmẹ mẹdevo lẹ tọn gbọn yinyin sọwhiwhenọ dogbọn nuhe mí nọ dọ po lehe mí nọ dọ ẹ do po dali. (Kọlọsinu lẹ 4:6) Aṣọdido po walọyizan he sọgbe po to opli Klistiani tọn lẹ tẹnmẹ sọ nọ do sisi he siso hia na yẹyi Jiwheyẹwhe mítọn tọn, sinsẹ̀n-bibasi etọn, po hagbẹ sinsẹ̀n-basitọ mítọn lẹ po.

Jesu na sisi yẹyi gbẹtọ lẹ tọn etlẹ yin to whenuena e to devizọnwa na yé. Ewọ ma jlayin na ede gbọn mẹdevo lẹ hihodu kavi gbọn dide yé pò dali gba. To whenuena pòtọnọ de wá e dè bo to azọ̀nhẹngbọ dín, Jesu ma bẹ dawe lọ fú taidi omẹ mawé he mayin nujọnu de gba, mọjanwẹ e ma hẹn ẹn yin nupinpọn de gbọn ayidonugo dindọn wá ede ji dali gba. Kakatimọ, to whenuena pòtọnọ lọ vẹ̀ Jesu dọ, “Oklunọ, eyin hiẹ jlo, hiẹ sọgan hẹn mi zùn wiwe,” E doyẹyigona pòtọnọ lọ gbọn didọ dali dọmọ: “Yẹn jlo.” (Luku 5:12, 13) Lehe e yin nujiawu do sọ na mí e mayin nado gọalọna mẹhe tin to nuhudo mẹ lẹ kẹdẹ wẹ gba ṣigba nado vọ́ jidide na yé dọ yé mayin agbàn pinpẹn de gba ṣigba yin mẹhe yè tindo nuhudo yetọn bosọ yin owanyina! Mẹhe nọ kuwinyan, jẹflumẹ, po sẹkunọ lẹ po nọ saba yin winwọn, yin kọgbẹ́ e go, kavi yin winyando to aihọn lọ mẹ. Ṣigba yé dona mọ gbẹdohẹmẹ po alọkẹyi po to whenuena yé tin to mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu Klistiani tọn yetọn lẹ po ṣẹnsẹn. Mí dona yí adà mítọn basi nado yidogọna gbigbọ ehe lọ.

Jesu yiwanna devi etọn lẹ taidi “etọn titi” bosọ “yiwanna yé jẹ podo” mahopọnna nugomape po awugbopo gbẹtọ-yinyin tọn yetọn lẹ po. (Johanu 13:1) Ewọ mọ ahun wiwe ṣeke po mẹdezejo alindọn lẹpo po tọn hlan Otọ́ etọn to yé mẹ. Mọdopolọ, míwlẹ ma dona nọ vẹ̀ linlẹn ylankan do mẹwhinwhan hagbẹ sinsẹ̀n-basitọ mítọn tọn lẹ go na yé ma wà onú lẹ to aliho he jlo míwlẹ mẹ kavi na jijọ kavi gbẹtọ-yinyin yetọn lẹ sọgan hẹn homẹgblena mí wutu poun gba. Sisi nina yẹyi mẹmẹsunnu mítọn lẹ tọn na whàn mí nado yiwanna bosọ kẹalọyi wunmẹ gbẹtọ-yinyin yetọn tọn, bo tindo jidide dọ yewlẹ lọsu yiwanna Jehovah bo to sinsẹ̀n ẹn po mẹwhinwhan wiwe ṣeke lẹ po.—1 Pita 4:8-10.

Mẹho lẹ, na titengbe tọn, dona yin sọwhiwhenọ dọ yé ma dọ̀n ayimajai he ma jẹ wá na mẹhe tin to nukunpedomẹgo yetọn glọ lẹ. (1 Pita 5:2, 3) To whenuena yé pli hẹ hagbẹ agun lọ tọn he ko jai jẹ ylando de mẹ, e na yin nuhe yọ́n dọ mẹho lẹ ni hẹn hogbe yetọn lẹ bọawu gbọn homẹdagbe po mẹtọnhopọn po dali bo dapana kanbiọ winyandomẹ tọn he mayin nuhudo etọn tindo lẹ kinkanse. (Galatianu lẹ 6:1) Etlẹ yin to whenuena wọhẹ kavi mẹplọnlọ sinsinyẹn yin nuhe sọgbe, yé na zindonukọn nado gbògbéna jlọjẹ-yinyin yẹyi ylanwatọ lọ tọn po osi-mẹdetiti tọn etọn po.—1 Timoti 5:1, 2.

Hinhẹn Yẹyi Mẹdetiti Tọn Go

Yinyin didá to boṣiọ po apajlẹ Jiwheyẹwhe tọn po mẹ, mí dona dohia, jẹ obá he yọnbasi mẹ, jẹhẹnu yiaga Jiwheyẹwhe tọn lẹ—gọna yẹyi etọn—to gbẹzan egbesọegbesọ tọn mítọn lẹ mẹ. (Gẹnẹsisi 1:26) Mọdopolọ, nuhe họnwun to gbedide lọ mẹ nado “yiwanna kọmẹnu towe di dewe” wẹ nuhudo lọ na jlẹkaji yẹyi mẹdetiti tọn po osi-mẹdetiti tọn po. (Matiu 22:39) Nugbo lọ wẹ yindọ eyin mí jlo dọ mẹdevo lẹ ni na sisi mí bo do yẹyi go na mí, mí dona dohia dọ mí jẹ na ẹn.

Whẹwhinwhẹ́n tangan de to osi-mẹdetiti tọn po yẹyi mẹdetiti tọn po go hinhẹn mẹ wẹ ayihadawhẹnamẹnu madodiho de go hinhẹn. Ayihadawhẹnamẹnu heyin hinhẹn flu de po awufiẹsa whẹhuhu tọn po nọ yawu planmẹ biọ numọtolanmẹ nujọnu-mayin tọn, apọṣimẹ, po flumẹjijẹ po mẹ. Enẹwutu, eyin mẹde ko jẹ ylando sinsinyẹn de mẹ, ewọ dona ze afọdide niyaniya tọn lẹ nado lẹnvọjọ bo dín alọgọ gbigbọmẹ tọn mẹho lẹ tọn nado sọgan duvivi “ojlẹ awumimiọn tọn . . . sọn nukun Oklunọ tọn mẹ wá.” To yidogọmẹ na kọfanamẹ lọ wẹ hẹngọwa yẹyi mẹdetiti tọn po osi-mẹdetiti tọn po tin te.—Owalọ lẹ 3:19.

Ṣogan e yin nuhe pọnte nado dovivẹnu gbọzangbọzan nado basi hihọ́na ayihadawhẹnamẹnu heyin pinplọn gbọn Biblu dali mítọn, bo ma dike na nudepope ni do dihó e go kavi hẹn ẹn gbọjọ blo. Mawazẹjlẹgo yiyizan to lẹdo gbẹzan egbesọegbesọ tọn mítọn lẹpo mẹ—núdùdù, núnùnù, ajọ́, ayidedai, nuyiwa hẹ omẹ vijinu awetọnọ—na gọalọna mí nado hẹn ayihadawhẹnamẹnu he ma do dihó de go bo na hẹn mí penugo nado do gigo po yẹyi Jiwheyẹwhe tọn po hia to gbẹzan mítọn lẹ mẹ.—1 Kọlintinu lẹ 10:31.

Etẹwẹ eyin numọtolanmẹ whẹhuhu tọn do nuṣiwa mítọn lẹ ji gbẹ́ nado depò? Kavi etẹwẹ eyin oflin nuyiwahẹmẹ agọ̀ he yè jiya etọn lẹ zindonukọn nado to awufiẹsa namẹ? Ehelẹ sọgan gbidi yẹyi mẹdetiti tọn mítọn bo hẹn flumẹjijẹ sinsinyẹn wá. Lehe hogbe Ahọlu Davidi tọn lẹ heyin mimọ to Psalm 34:18 yin homẹmiọnnamẹnu do sọ dọmọ: “OKLUNỌ sẹpọ yé he yin ayiha gbigbànọ de tọn lẹ, bosọ whlẹn yé he yin ayiha finfinọnnọ lẹ gán”! Jehovah ko wleawu fó bosọ tindo ojlo nado na huhlọn devizọnwatọ etọn lẹ to whenuena yé dona pehẹ flumẹjijẹ po numọtolanmẹ nujọnu-mayin tọn lẹ po. Ovẹ̀ vivẹ na ẹn to pọmẹ po alọgọ mẹhe pegan to gbigbọmẹ lẹ tọn díndín po, taidi mẹjitọ Klistiani lẹ, mẹho lẹ, po mẹdevo he whèwhín to agun lọ mẹ lẹ po, wẹ yin alọgọnamẹnu lọ nado hẹn osi-mẹdetiti tọn po yẹyi mẹdetiti tọn po gọ̀ do otẹn etọn mẹ.—Jakobu 5:13-15.

To alọ devo mẹ, mí dona yọ́n vogbingbọn he tin to yẹyi mẹdetiti tọn po tasinsinyẹn po ṣẹnṣẹn. Ayinamẹ Owe wiwe tọn wẹ “dọ [mẹdopodopo] lẹn ede tọn glanglan hú ehe jẹ e ni lẹn blo: ṣigba nado lẹn huwhẹ̀ mẹ, kẹdẹdile Jiwheyẹwhe basi ojlẹ yise tọn hlan omẹ dopodopo do.” (Lomunu lẹ 12:3) Dile etlẹ yin nuhe sọgbe nado wleawuna osi-mẹdetiti tọn do, mí ma na jlo nado zinnudo nujọnu-yinyin míde tọn ji zẹjlẹgo kavi hẹn yẹyi gbẹtọ tọn flusọ po vivẹnudido ṣejannabi tọn zẹjlẹgo he mẹdelẹ nọ basi po nado hẹn gigo yede tọn to mẹdevo lẹ nukọn dote.

Mọwẹ, sisi na yẹyi mẹdevo lẹ tọn yin nubiọtomẹsi Klistiani tọn de. Hagbẹ whẹndo tọn mítọn lẹ po hagbẹ Klistiani tọn mítọn lẹpo po jẹ na sisi, gbégbigbò, po pipà mítọn po. Jehovah ko na dopodopo mítọn yẹyi po gbégbigbò po jẹ obá de mẹ he mí dona dopẹna bosọ penukundego. Ṣigba hú popolẹpo, mí dona wleawuna osi sisosiso na yẹyi po kiklo-yinyin hugan Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn po, yèdọ Jehovah Jiwheyẹwhe.

[Yẹdide to weda 31]

Jọja lẹ sọgan do sisi hia na sẹkunọ lẹ