HOSỌ HE JẸNUKỌN
Lehe A Gán Nọ Zan Whenu Towe po Nuyọnẹn po Do
“E vẹna mi dọ n’ma do whenu sọmọ!” Whla nẹmu wẹ a ko dọ mọ? To linlẹn de mẹ, whenu yin nude he gbẹtọvi lẹpo tindo jẹ obá dopolọ mẹ, na whenu he tin-to-aimẹ na mẹhe yin huhlọnnọ po adọkunnọ lẹ po yin nudopolọ pẹẹ hẹ dehe tin-to-aimẹ na agbátọnọ po wamọnọ lẹ po. Humọ, mẹde ma gán bẹ whenu pli na ede, vlavo e yin adọkunnọ kavi wamọnọ. Eyin whenu de yì do we, be e yì pete wẹ. Enẹwutu, nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado nọ yí whenue he mí tindo zan ganji. Gbọnna? Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo afọdide ẹnẹ delẹ ji he ko gọalọna mẹsusu nado yí whenu yetọn zan po nuyọnẹn po.
Afọdide 1: Nọ Nọ̀ Titoji
Yọ́n nue dona nọ otẹn tintan mẹ lẹ. Biblu na ayinamẹ nado nọ “mọdona nuhe yin nujọnu hugan lẹ.” (Filipinu lẹ 1:10) Nọ kàn nuhe yin nujọnu kavi nuhe tin to niyaniya mẹ, kavi nuhe yin nujọnu bo ka to niyaniya mẹ bọ a dona wà lẹ dai, to yinyọnẹn mẹ dọ nude sọgan yin nujọnu, taidi nado họ̀ nuhe a na dà bo dù lẹ, ṣogan bo gán nọma yin whẹho niyaniya tọn. Podọ nude sọgan taidi nuhe to niyaniya mẹ—vlavo bẹjẹeji adà Televiziọn ji tọn de pinpọn domẹwhenu—bo ka gán nọma yin nujọnu.a
Nọ basi tito jẹnukọn. Yẹwhehodọtọ 10:10 dọmọ: “Eyin azọ́nwanu gànyuu tọn de pò bọ yè ma gàn ẹn, e nọ hẹnmẹ zan huhlọn susu.” Wefọ lọ yidogọ dọ: “Ṣigba, nuyọnẹn nọ gọalọ nado tindo kọdetọn dagbe.” Etẹwẹ yin nuplọnmẹ lọ? Nọ gàn asiọvi towe jẹnukọn, enẹ wẹ nado nọ basi tito lẹ jẹnukọn na a nido penugo bo yí whenu towe zan to aliho dagbe hugan mẹ. Nọ ze nuwiwa he ma yin dandan tọn lẹ do apá dopo, na yé nọ dù whenu po huhlọn mẹtọn po poun wẹ. Eyin a yawu fó azọ́n he wà a te bo mọdọ whenu gbẹ́ pò na we, naegbọn a ma na bẹ azọ́n he a ko basi tito etọn hlan whedevonu de jẹeji hadopo? Tito-bibasi jẹnukọn na zọ́n bọ azọ́n towe na to nukọnzindo po kọdetọn dagbe po, taidi azọ́nwatọ nuyọnẹntọ he ko gàn asiọvi etọn.
Hẹn gbẹzan towe bọawu. Plọn nado nọ gbẹ́ nue ma yin nujọnu kavi nue nọ dù whenu namẹ lẹ dai. Nuwiwa po tito susu lẹ po wẹ gán do lẹnpọn he ma yin dandan tọn na we bosọ hò ayajẹ towe yí.
Afọdide 2: Dapana Nuhe Nọ Hẹn Whenu Gú Namẹ Lẹ
Nulẹ sisẹdo nukọn po ayihaawe tintindo. “Mẹhe nọ na ayidonugo jẹhọn ma na donú, podọ mẹhe to aslọ lẹ pọ́n ma na gbẹ̀n jinukun.” (Yẹwhehodọtọ 11:4) Etẹwẹ yin nuplọnmẹ lọ? Nuhe yè dona wà lẹ sisẹdo nukọn nọ zọ́n bọ yè nọ hẹn whenu gú bọ azọ́n mẹtọn masọ nọ yinukọn dile e jẹ do. Glesi de he nọ to tenọpọn ojlẹ dagbe hugan lẹ sọgan nọma penugo nado donú kavi nado gbẹ̀n jinukun wá whégbè gbede. To aliho dopolọ mẹ, mí sọgan na dotẹnmẹ nuhahun gbẹ̀mẹ tọn lẹ nado nọ hẹn mí tindo ayihaawe. Kavi mí sọgan nọ lẹndọ mí dona nọte kakajẹ whenue mí mọ nudọnamẹ gigọ́ lẹpo whẹpo do basi nudide de. Nado dọ hójọhó, nudide titengbe lẹ bibasi nọ biọ dodinnanu po nulẹnpọn sisosiso po. Howhinwhẹn lẹ 14:15 dọmọ: “Zinzintọ nọ lẹnnupọndo afọdide dopodopo ji.” Ṣigba, nugbo lọ wẹ yindọ to suhugan nudide lẹ tọn whenu, yè nọ tindo ayihaawe jẹ obá de mẹ.—Yẹwhehodọtọ 11:6.
Ojlo lọ nado wà nulẹ to aliho pipé mẹ. Jakọbu 3:17 dọmọ: “Nuyọnẹn he wá sọn aga [kavi sọn Jiwheyẹwhe dè]. . . yin lẹnpọn dagbenọ.” Na nugbo tọn, mẹhe nọ jlo vẹkuvẹku nado wà nulẹ to aliho he yọ́n taun mẹ jẹna pipà! Amọ́ to whedelẹnu, nue mílọsu nọ donukun sọn míde si lẹ sọgan sù sọmọ bọ enẹ gán zọ́n bọ mí na jẹflumẹ, bo tlẹ gán gboawupo. Di apajlẹ, mẹhe to ogbè yọyọ de plọn dona wleawufo nado ṣì ogbè lọ do, bosọ yọnẹn dọ emi na plọnnu sọn nuṣiwa enẹlẹ mẹ. Ṣigba, mẹhe nọ donukun dọ emi na wà nulẹ to aliho pipé mẹ de na hanú taun gando hogbe de ṣìṣì ylọ to ogbè lọ mẹ go—podọ mọwiwà na hẹn ẹn vẹawuna ẹn nado yinukọn. Lehe e yọ́n taun dọ mí ni nọ donukun nuhe to jlẹkaji lẹ sọn míde si do sọ! Howhinwhẹn lẹ 11:2 dọmọ: “Nuyọnẹn tin to whiwhẹnọ lẹ dè.” Humọ, whiwhẹnọ po mẹdezewhètọ lẹ po ma nọ mọ yede mẹ zẹjlẹgo, podọ nuyiwa yetọn lẹ sọgan nọ wá whẹ́n na yelọsu.
“Nuhahun lọ ma yin akuẹ he mí nado họ̀ nude, amọ́ whenue mí na họ̀ nulọ te.”—Owe Glẹnsigbe tọn lọ What to Do Between Birth and Death
Afọdide 3: Nọ Nọ̀ Jlẹkaji Bosọ Yin Lẹnpọn Dagbenọ
Nọ nọ̀ jlẹkaji to azọ́n po ayidedai lẹ po mẹ. “Gbọjẹ vude pọnte hú kanvinván zẹjlẹgo po wezundido to jẹhọn godo po.” (Yẹwhehodọtọ 4:6) Mẹhe azọ́nwiwa nọ mian nukun na zẹjlẹgo lẹ ma nọ saba duvivi ale he “kanvinván zẹjlẹgo” yetọn nọ hẹnwa tọn. Yé ma nọ do whenu kavi huhlọn na nudevo depope. To alọ devo mẹ, mẹhe yin adidọnọ uwọ nọ gbọjẹ “zẹjlẹgo” bo nọ hẹn whenu họakuẹ he e tindo lẹ gú. Biblu na tuli mí nado nọ nọ̀ jlẹkaji: Nọ wazọ́n sinsinyẹn bosọ nọ duvivi ale he e nọ hẹnwa tọn. Ayajẹ mọnkọ yin “nunina Jiwheyẹwhe tọn” de.—Yẹwhehodọtọ 5:19.
Ma nọ damlọn ṣùnkle-ṣùnkle blo. “Yẹn na mlọnai bo damlọn to jijọho mẹ,” wẹ Biblu-kantọ de dọ. (Salmu lẹ 4:8) Suhugan mẹhe ko whẹ́n mẹho lẹ tọn wẹ dona nọ damlọn na gànhiho ṣinatọ̀n to zánmẹ, na ehe nọ vọ́ huhlọnna yé to agbasa mẹ, to numọtolanmẹ-liho, podọ to apọ̀nmẹ. Humọ, whenu he pé yiyizan nado damlọn ganji ma yin ahọ́-jọ́, na enẹ nọ zọ́n bọ ayiha mẹtọn ma nọ dla avì, yè sọ nọ flin nulẹ ganji, podọ nupinplọn nọ bọawu. Ṣigba, amlọnmadọ́ ganji nọ hẹn nupinplọn vẹawu, bosọ nọ dekọtọn do asidan, nuṣiwa lẹ, po kàndudu po mẹ.
Nọ ze yanwle he kọ̀n a gán jẹ lẹ dai. “E pọnte nado duvivi nuhe nukun mọ tọn hú nado to avìdla to godona ojlo mẹdetiti tọn lẹ.” (Yẹwhehodọtọ 6:9) Etẹwẹ yin nuplọnmẹ lọ? Mẹhe yin nuyọnẹntọ ma nọ to afọdona nujlomẹ lẹ mapote to gbẹzan etọn mẹ, titengbe nujlomẹ he go alọ etọn ma gán plá kavi he e glo nado tindo lẹ. Enẹwutu, ajọjla he yè doaṣọ́na ganji kavi tito ahọ́dudu tọn he dọnmẹ lẹ ma nọ doyẹklọ ẹ. Kakatimọ, e nọ do pekọ to nue e penugo nado mọ mẹ,—yèdọ “nuhe nukun [etọn] mọ.”
Afọdide 4: Nọ Yinuwa Sọgbe hẹ Nujinọtedo Dagbe Lẹ
Lẹnnupọndo nujinọtedo towe lẹ ji. Nujinọtedo mẹde tọn lẹ wẹ nue go e nọ ganjẹ nado magbe dọ nude yin dagbe kavi lala, yin nujọnu kavi nuhọakuẹ. Eyin gbẹzan towe taidi ogá de, nujinọtedo towe lẹ wẹ dona nọ deanana fie ogá enẹ na jlọ bo yì jẹ do. Enẹwutu, nujinọtedo dagbe lẹ tintindo na gọalọna we nado ze yanwle nujọnu tọn lẹ dai na dewe to gbẹ̀mẹ bosọ yí whenu towe, vlavo gànhiho kavi azán dopodopo zan to aliho dagbe hugan mẹ. Fie wẹ a gán mọ nujinọtedo mọnkọ lẹ te? Mẹsusu he yọ́n pinpẹn nuyọnẹn họakuẹ he Biblu bẹhẹn lẹ tọn wẹ nọ lẹhlan owe ehe nado mọ alọgọ.—Howhinwhẹn lẹ 2:6, 7.
Dike owanyi ni yin nujinọtedo towe tintan. Kolosinu lẹ 3:14 dọ dọ owanyi wẹ yin “gẹdẹ he nọ kọ̀n gbẹtọ lẹ dopọ to aliho pipé de mẹ.” Mí ma gán tindo ayajẹ gọna jijọho ahun mẹ tọn eyin mí ma nọ do owanyi hia, titengbe to whẹndo mẹ. Mẹhe nọ gbẹkọ nugbo ehe go bo nọ ze afọdidona adọkun kavi agbasazọ́n de do otẹn tintan mẹ lẹ, to kanhò na nugbo tọn to nue na wá hẹn yé jẹflumẹ lẹ godo wẹ. Abajọ, Biblu do dlẹnalọdo owanyi whlasusu taidi nujinọtedo titengbe hugan lọ.—1 Kọlintinu lẹ 13:1-3; 1 Johanu 4:8.
Nọ de whenu dovo nado na ayidonugo whẹho gbigbọmẹ tọn towe lẹ. Dawe de he nọ yin Geoff tindo asi owanyinọ de, ovi ayajẹnọ awe delẹ, gọna họntọn dagbe lẹ, bosọ nọ wazọ́n hẹ azọ́nwhé de he nọ gọalọ to owù-nujijọ whenu, yèdọ azọ́n he pekuẹ de. Amọ́, azọ́n ehe zọ́n bọ e nọ saba yí nukun etọn do mọ yajiji po okú gbẹtọ lẹ tọn po. Enẹwutu, e kanse dọ: “Be nuhewutu ogbẹ̀ do yin didá lẹpo die ya?” Amọ́ to gbèdopo, e hia owe delẹ he Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ zinjẹgbonu bo mọ gblọndo he hẹn homẹ etọn hùn lẹ.
Geoff basi zẹẹmẹ na asi ẹ po ovi ẹ lẹ go gando nuhe plọn e te go, bọ yelọsu yiwanna. Mọ wẹ whẹndo lọ blebu bẹ Biblu pinplọn jẹeji do niyẹn, podọ ehe hẹn gbẹzan yetọn pọnte bosọ gọalọna yé nado nọ zan whenu yetọn po nuyọnẹn po taun dogọ. Biblu pinplọn sọ na yé todido jiawu ogbẹ̀ madopodo tọn, to aihọn de he mẹ ylanwiwa po yajiji po ma na tin ba.—Osọhia 21:3, 4.
Numimọ Geoff tọn hẹn mí flin hogbe Jesu Klisti tọn lẹ, to whenue e dọ: “Ayajẹnọ wẹ mẹhe yọnẹn dọ yé tindo nuhudo gbigbọmẹ tọn lẹ.” (Matiu 5:3) Be e na jlo we dọ a ni nọ de whenu de dovo nado na ayidonugo nuhudo gbigbọmẹ tọn towe lẹ ya? Nado dọ hójọhó, avọ́sinsan de ma tin zẹ̀ ehe go, he na hẹn we tindo nuyọnẹn he a nado nọ zan whenu towe po to gigọ́ mẹ, to azán dopodopo ji, podọ humọ to gbẹzan towe blebu mẹ.
a Pọ́n “Aliho 20 Delẹ Nado Nọ Mọ Whenu Dogọ,” to zinjẹgbonu Fọ́n! avril 2010 tọn mẹ